Autor: Tytus Czyżewski

Autorzy Epoki Gatunki Rodzaje

Tytus Czyżewski X

Dramat (2)

Zobacz też:
Epika
Liryka

★
Tytus Czyżewski
Osioł i słońce w metamorfozie
Epoka: Dwudziestolecie międzywojenne Rodzaj: Dramat Gatunek: Komedia
- Czytaj online
- Pobierz ebook:
  PDF EPUB MOBI FB2 TXT
  Stwórz własny plik PDF
Prawdopodobnie Osioł i słońce w metamorfozie Tytusa Czyżewskiego to zuchwały satyryczno-formistyczno-buffonadalny atak na zdrową literaturę i krytykę sztuki. Po przebrzmiałym już fin de siècle'u, który migoce w tle niniejszej sztuki — przewinął się kolejny, a wraz z nim i kolejne milenium… Lecz nic się nie zmienia: zuchwali awangardyści atakują fundamenty cywilizacji. Kopią się z Osłem złotym i drażnią z Żabą symboliczną. A przy okazji wychodzi na jaw, że Słońce jest płci męskiej i ma podejrzane nocne schadzki z niejakim Księżycem…
Zachowajcie czujność, czytając tę miniaturę sceniczną! Zadawajcie sobie wciąż pytanie: Dokąd prowadzą tytułowe metamorfozy?
★
Tytus Czyżewski
Śmierć fauna
Epoka: Modernizm Rodzaj: Dramat Gatunek: Komediodramat
- Czytaj online
- Pobierz ebook:
  PDF EPUB MOBI FB2 TXT
  Stwórz własny plik PDF
Tytus Czyżewski, znany przede wszystkim jako malarz awangardowy i teoretyk sztuki okresu międzywojnia, stworzył też kilka obrazków literackich. Nalezy do nich miniatura dramatyczna Śmierć Fauna (z podtytułem „Obrazek”). Tematem utworu jest konfrontacja tradycyjnej idylli — o antycznym rodowodzie — z rzeczywistością wsi polskiej pierwszej ćwierci XX wieku.
Zgodnie z estetyką sztuki nowoczesnej Śmierć Fauna Tytusa Czyżewskiego opiera się na paradoksach. Obrazek to humorystyczny, choć niewesoły: ostatecznie przecież gość przybyły z mitologicznych krain ponosi zapowiedzianą w tytule śmierć na polskiej niwie. Sztuka jest fantastyczna (w związku z obecnością fauna oczywiście), a jednak wiele w niej realizmu. Na przykład w stosunkach między klasami w społeczeństwie polskim: wyższa, inteligencka oskarża niższą, chłopską o ciemnotę i skłonność do ślepej przemocy, poza tym zależy jej, żeby się sprawa przykrego końca fauna nie wydała, wieść się nie rozniosła. Realizm cechuje też język i postawę ludu.

Wybrane utwory

Osioł i słońce w metamorfozie

Śmierć fauna

Motywy i tematy

Autor: Tytus Czyżewski

Ur.: Ur. 28 grudnia 1880 w Przyszowej (Małopolska)
Zm.: Zm. 5 maja 1945 w Krakowie
Najważniejsze dzieła:: Śmierć Fauna. Obrazek (1907), Zielone Oko. Poezje formistyczne. Elektryczne wizje (1920), Noc --- dzień. Mechaniczny instynkt elektryczny, Osioł i słońce w metamorfozie, Włamywacz z lepszego towarzystwa, Wąż, Orfeusz i Euridika (1922), Pastorałki (1925), Robespierre. Rapsod. Cinema. Od romantyzmu do cynizmu (1927), Lajkonik w chmurach (1936)

Malarz, poeta, krytyk sztuki, jeden z teoretyków formizmu; współzałożyciel grupy Formistów (zał. w 1917 jako Ekspresjoniści polscy, od 1919 pod tą nazwą), redagował pismo grupy p.t. ,,Formiści", współorganizator klubów futurystycznych: Katarynka (1919) i Gałka Muszkatołowa (1921). Publikował wiersze w ,,Jednodńuwce futurystuw".

Studiował malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, m.in. pod kierunkiem Józefa Mehoffera i Stanisława Wyspiańskiego (1902--1907), następnie kontynuował studia w Paryżu (1907--1909, 1910--1912). W czasie I wojny światowej w działał w środowisku artystycznym Krakowie, w l. 1922--1925 pracował w ambasadzie polskiej w Paryżu, od 1930 mieszkał w Warszawie, tu również przebywał w czasie II wojny światowej, aż do powstania warszawskiego, po którym przeniósł się do Krakowa, gdzie zmarł.

Autor wierszy i miniatur dramatycznych w stylu futurystycznym, z czasem ewoluował w kierunku stylizacji ludowych (np. Pastorałki), tekstów z zakresu teorii sztuki, a także monografii o Władysławie Ślewińskim (1928).

Tytus Czyżewski w Wikipedii