Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 114506 przypisów.
pewny — dziś: pewien. [przypis edytorski]
pewny — dziś popr.: pewien. [przypis edytorski]
pewnym — tu: jestem pewien. [przypis edytorski]
peyne d'oro (daw. hiszp., dziś: peine d'oro) — złote grzebienie. [przypis edytorski]
peyotl a. pejotl — kaktus z pustyń Meksyku i południa USA zawierający psychodeliczną substancję, meskalinę; także nazwa ekstraktu z tej rośliny. [przypis edytorski]
Peyotl, la plante qui fait les yeux emerveilles (fr.) — peyotl, roślina, która wprawia oczy w zadziwienie. [przypis edytorski]
peyotl — narkotyk uzyskiwany z niektórych gatunków kaktusa. [przypis edytorski]
Peyronnet, Pierre Denis de (1778–1854) — francuski prawnik i polityk, minister sprawiedliwości (1821–1828); rozpoczynał karierę jako adwokat w Bordeaux, następnie prezes miejscowego sądu pierwszej instancji. [przypis edytorski]
Peyster, Abraham de (1657–1728) — radny i burmistrz Nowego Jorku (1691–1694), pochodzenia holenderskiego, urodzony na Manhattanie, kiedy był on kolonią holenderską o nazwie Nowy Amsterdam. [przypis edytorski]
pezo właśc. peso — grosz, drobna moneta; lm pesos. [przypis edytorski]
Pfeffer — hier: Gefahr. [przypis edytorski]
Pfeffer, Wilhelm (1845–1920) — niemiecki botanik zajmujący się fizjologią roślin. [przypis edytorski]
pfenik (daw., z niem. pfennig) — fenig, moneta niemiecka. Początkowo srebrna, ważąca 1,7 gram. Od XIII w. miasta i lokalni władcy niemieccy bili własne fenigi o różnej zawartości srebra, po 1805 wybijano fenigi wyłącznie miedziane. Od 1873 fenig stanowił 1/100 marki niemieckiej, do czasu zastąpienia marki przez euro (2001). [przypis edytorski]
Pferd (niem.) — koń. [przypis edytorski]
Pflichtbewusstsein (niem.) — poczucie obowiązku. [przypis edytorski]
Pflicht (niem.) — obowiązek. [przypis edytorski]
Pflumpf! — Plumps! [przypis edytorski]
p. f. — pod firmą. [przypis edytorski]
p. f. — post factum; po fakcie. [przypis edytorski]
p. f. — skrót od łac. post factum, tj. po fakcie. [przypis edytorski]
Pfui! Kurt, das ist schwer, ja, unmöglich (niem.) — Fu, Kurt, co za zaduch, tak, nie do wytrzymania. [przypis edytorski]
phalos — chodzi o fallus; członek męski. [przypis edytorski]
Pharus (łac.), Faros — przybrzeżna wysepka w pobliżu Aleksandrii, na której znajdowała się słynna latarnia morska, zbudowana w III w. p.n.e., jeden z siedmiu starożytnych cudów świata. [przypis edytorski]
Ph.D. — skrót od ang. Doctor of Philosophy: doktor filozofii. [przypis edytorski]
Phebus — przydomek Apolla, boga słońca; tu: słońce. [przypis edytorski]
Phebus — tu: słońce. [przypis edytorski]
Phebus właśc. Febus a. Feb (mit. gr.) — zlatynizowana forma słowa Fojbos (gr.: promienny), przydomka Apolla, boga światła i słońca, opiekuna sztuk, patrona poetów i pieśniarzy. [przypis edytorski]
phenomenologische Einstellung (niem.) — nastawienie fenomenologiczne. [przypis edytorski]
Philaletes (gr.) — miłośnik a. przyjaciel cnoty. [przypis edytorski]
Philidor, François-André Danican (1726–1795) — francuski szachista; jako praktyk znany z pokonania mistrzów angielskich i brawurowego meczu przeciwko Philippowi Stammie; jego przełomowa książka Analyse du jeu des Échecs (Analiza gry w szachy) ukazała się w r. 1749 i przez ponad sto lat była podstawowym podręcznikiem szachowym. Rousseau nie mógł jej studiować w opisywanym okresie. [przypis edytorski]
Philosophia sagax — tytuł dzieła Paracelsusa znanego też jako Astronomia Magna, wyd. w 1537 r.; Paracelsus, właśc. Phillippus Aureolus Theophrastus Bombastus von Hohenheim (1493 a. 1494–1541) ur. w Szwajcarii lekarz i przyrodnik, zw. ojcem medycyny nowożytnej. [przypis edytorski]
Philosophie der Hinterthüren (niem.) — filozofia tylnych drzwi; filozofia drzwi kuchennych. [przypis edytorski]
Philosophie der Mystik. Traum als Dramaturg — „Filozofia mistyki. Sen jako dramaturg”. [przypis edytorski]
philosophus (łac.) — mędrzec, filozof. [przypis edytorski]
Phoebus — Apollo, Greek god of sun. [przypis edytorski]
Phoebus (łac.; mit. gr., mit. rzym.) — zlatynizowana forma słowa Fojbos (gr.: promienny), przydomka Apolla, boga światła i słońca, opiekuna sztuk, patrona poetów i pieśniarzy. [przypis edytorski]
Phoenix — właśc. Fojniks, bohater Iliady, opiekun Achillesa. [przypis edytorski]
Phornatus (I w. n.e.) — właśc. Lucius Annaeus Cornutus; grecki filozof, stoik, przyjaciel Persjusza, autor popularnego traktatu Theologiae Graecae compendium. [przypis edytorski]
phratry — subdivision of a tribe; marriages within it are usually prohibited. [przypis edytorski]
piąci (daw.) — pięciu. [przypis edytorski]
piąci — dziś popr.: pięciu. [przypis edytorski]
piąci (starop. forma) — pięciu (synów). [przypis edytorski]
piąciu (daw.) — dziś popr. D.lm: pięciu. [przypis edytorski]
piąciu (gw.) — pięciu. [przypis edytorski]
piąciuset (starop. forma) — dziś: pięciuset. [przypis edytorski]
„piąta kuria” — nowa ordynacja wyborcza. [przypis edytorski]
piąta noc ostatniej kwadry — na dwa dni przed nowiem, tj. niecałe dwa tygodnie po pełni księżyca opisanej na początku opowiadania. [przypis edytorski]
piątego października — powinno być: piątego listopada. [przypis edytorski]
piątek, przez nieszczęsne ryby oczekiwany z rozpaczą — ponieważ piątek w tradycji katolickiej jest dniem postu, kiedy wiernym nie wolno jeść mięsa, ale można spożywać ryby. [przypis edytorski]
piąte pokolenie (…) pięćdziesiąt młodych dziewic niechcących małżeństwa — chodzi o córki Danaosa, Danaidy, które uciekając przed małżeństwem ze swymi braćmi stryjecznymi, synami Aigyptosa (brata Danaosa), przybyły z ojcem do Argos (a więc „porzuciły rozłogi” Egiptu). Wkrótce nadciągnęli za nimi synowie Aigyptosa, chcąc je zmusić do małżeństwa. Danaos zgodził się pozornie na małżeństwo córek, ale nakazał im zgładzić mężów w nocy poślubnej Córki wykonały rozkaz z wyjątkiem jednej, Hypermestry, która ocaliła męża swego, Lynkeusa. Dalekim potomkiem Lynkeusa i Hypermestry był Herakles, wybawca Prometeusza. [przypis edytorski]
piąter — dziś popr. forma D. l.mn.: pięter. [przypis edytorski]
piąterko — dziś popr.: pięterko. [przypis edytorski]
piątr — dziś popr. forma D.: pięter. [przypis edytorski]
piątr — dziś popr.: pięter. [przypis edytorski]
piątro — dziś popr.: piętro. [przypis edytorski]
piać (daw.) — śpiewać. [przypis edytorski]
piać — tu daw.: śpiewać. [przypis edytorski]
piać (tu daw.) — śpiewać. [przypis edytorski]
piać — tu: śpiewać; w tekście forma 3.os.lm cz.ter.: pieją. [przypis edytorski]
pia desideria (łac.) — pobożne życzenia. [przypis edytorski]
pia desideria (łac.) — pobożne życzenie. [przypis edytorski]
pia desideria — pobożne życzenia. [przypis edytorski]
pia fraus (łac.) — dosł.: pobożny podstęp, szlachetne oszustwo; przen.: oszukaństwo, podstęp lub kłamstwo w szlachetnym celu. [przypis edytorski]
pia fraus (łac.) — pobożne oszustwo; obowiązkowe oszustwo. [przypis edytorski]
pia fraus (łac.) — pobożne oszustwo; oszustwo dla dobra wiary. [przypis edytorski]
pia fraus (łac., r.ż.) — pobożne oszustwo; oszustwo dla dobra wiary. [przypis edytorski]
piagnoni (wł.) — płaczący; nazwa zwolenników Girolamo Savonaroli; określenie pochodzi od płaczących na jego kazaniach kobiet. [przypis edytorski]
pia (łac.) – pobożna. [przypis edytorski]
Piał kogucik kukuryku — początek wierszyka dla dzieci autorstwa Stanisława Jachowicza (1796–1857). „Piał kogucik: kukuryku!/ Wstawaj rano, mój chłopczyku./ A chłopczyk się ze snu budzi,/ Patrzy…. dużo chodzi ludzi;/ Więc się szybko zrywa z łóżka,/ By nie uszedł za leniuszka;/ I rzekł: za twe kukuryku/ Dziękuję ci koguciku”. [przypis edytorski]
pia mater (łac., anat.) — opona miękka, najgłębsza warstwa błon otaczających mózg i rdzeń kręgowy; tu: mózg. [przypis edytorski]
pianissimo possibile et fortissimo possibile (wł.) — najciszej jak można i najgłośniej jak można. [przypis edytorski]
pianissimo (wł.) — bardzo cicho. [przypis edytorski]
pianissimo (wł., muz.) — bardzo cicho. [przypis edytorski]
pianissimo (wł.) — najciszej. [przypis edytorski]
pianissimo (wł.) — określenie dynamiki w muzyce: bardzo cicho. [przypis edytorski]
piano, piano (wł.) — termin muzyczny; cicho, delikatnie. [przypis edytorski]
piano (wł., muz.) — cicho, delikatnie. [przypis edytorski]
pianto (wł.) — płacz. [przypis edytorski]
piany a pjany (daw.) — dziś: pijany. [przypis edytorski]
piarg — drobne okruchy skał, żwir, małe kamienie najczęściej usypane u podnóża gór. [przypis edytorski]
piarg — kamienne usypisko. [przypis edytorski]
piarg — nagromadzenie okruchów skalnych. [przypis edytorski]
piarg — rumowisko skalne; okruchy skalne nagromadzone u podnóża stoku, często u wylotu żlebu. [przypis edytorski]
piarg — rumowisko skalne; okruchy skalne nagromadzone u wylotu żlebu u podnóża stromych, skalistych stoków. [przypis edytorski]
piarg — rumowisko skalne; okruchy skalne nagromadzone u wylotu żlebu u podnóża stromych, skalistych stoków. [przypis edytorski]
piarg — stos kamieni. [przypis edytorski]
piarg — usypisko kamieni; nagromadzenie u podnóża stoku odpadłych od stromego zbocza okruchów skalnych. [przypis edytorski]
piarg — usypisko skalne. [przypis edytorski]
piarżystych — takich, u stóp których utworzyły się piargi, czyli rumowiska skalne. [przypis edytorski]
piarżysty — pełen piargów, ostrokrawędzistych okruchów skalnych. [przypis edytorski]
piasczystéj — dziś popr.: piaszczystej. [przypis edytorski]
piasczysty — dziś: piaszczysty. [przypis edytorski]
piasczysty — dziś popr.: piaszczysty. [przypis edytorski]
piasczysty — dziś popr. pisownia: piaszczysty. [przypis edytorski]
piasecznica — naczynie na piasek, którym posypywano zapisany atramentem papier, żeby szybciej wysechł. [przypis edytorski]
piaskarz — człowiek zajmujący się zawodowo wydobywaniem i sprzedażą piasku i żwiru rzecznego. [przypis edytorski]
Piaski a. Piasek — dawna jurydyka Krakowa, wchodząca obecnie w skład Starego Miasta. [przypis edytorski]
Piaski Luterskie — obecnie Piaski, miasto położone w województwie lubelskim, w powiecie świdnickim. [przypis edytorski]
Piaski — wieś (do 1934 miasto) w woj. wielkopolskim, w pow. gostyńskim; w okresie zaborów w zaborze pruskim. [przypis edytorski]
Piaskun — tytuł polskiego tłumaczenia, stanowiącego podstawę niniejszej publikacji, brzmi Człowiek z piasku. Późniejsza tradycja utrwaliła jednak nazwę Piaskun. Piaskun, zwany też piaskowym dziadkiem, to postać z niemieckich baśni. Sypie dzieciom piaskiem w oczy, aby zasnęły. [przypis edytorski]
