Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | biologia, biologiczny | botanika | celtycki | chemiczny | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | medyczne | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | wulgarne | żartobliwie

Według języka: wszystkie | Deutsch | polski


Znaleziono 7148 przypisów.

wynijdź (starop.) — wyjdź. [przypis edytorski]

wynijdzie (daw.) — wyjdzie. [przypis edytorski]

wynijść (daw.) — wyjść, opuścić. [przypis edytorski]

wynijść — dziś popr.: wyjść. [przypis edytorski]

wynijść — wyjść. [przypis edytorski]

wynikać (starop.) — tu: wypływać. [przypis edytorski]

wynikać (starop.) — wyglądać, wypływać, wychodzić. [przypis edytorski]

wynikać (starop.) — wyłaniać się. [przypis edytorski]

wynikłość — wynik. [przypis edytorski]

wyniknęły — dziś popr.: wynikły. [przypis edytorski]

wynioszszy —dziś popr.: wyniósłszy. [przypis edytorski]

wyniść — dziś popr.: wyjść. [przypis edytorski]

wyniść (przestarz.) — wyjść. [przypis edytorski]

wyniść (starop.) — wyjść. [przypis edytorski]

wyniść — wyjść. [przypis edytorski]

wynorzyć (starop.) — wynurzyć. [przypis edytorski]

wynosić (tu daw.) — wywyższać, cenić. [przypis edytorski]

wynosi sto czterdzieści cztery stóp — dziś popr.: wynosi sto czterdzieści cztery stopy. [przypis edytorski]

wynurzać — tu: ujawniać skryte myśli (we współczesnej polszczyźnie używa się rzeczownika „wynurzenia”). [przypis edytorski]

wynurzać — tu: wyznawać (por. wynurzenia). [przypis edytorski]

wynurzać — zwierzać, ujawniać. [przypis edytorski]

wynypać (gw.) — wyszukać, wyszperać. [przypis edytorski]

wyobraźnią (daw. forma) — dziś B.lp: wyobraźnię. [przypis edytorski]

wyobrażać — przedstawiać. [przypis edytorski]

Wyoming (…) zapewne nieprędko stanem zostanie — Wyoming zostało przyjęte do Unii jako stan w roku 1890. [przypis edytorski]

wyonacyć (reg.) — oszukać. [przypis edytorski]

wyonaczony — wymęczony. [przypis edytorski]

wyostrzywa (starop. forma) — wyostrza; ostrzy. [przypis edytorski]

wypądźże — wypędź (konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że). [przypis edytorski]

wypada — tu: wyrzuca. [przypis edytorski]

wypadek — tu: wynik. [przypis edytorski]

wypadkach lwowskich zeszłego roku — mowa o krwawo stłumionych zamieszkach antyrządowych we Lwowie w kwietniu 1936, mających początek w spacyfikowaniu przez policję demonstracji bezrobotnych i śmierci jednego z nich; podczas gwałtownych starć dwa dni później, w dniu pogrzebu jednej z ofiar, policja używała szabel i broni palnej, spokój zaprowadzono dopiero po wprowadzeniu na ulice wojska; zginęły dziesiątki ludzi, setki aresztowano; doniesienia prasowe ze Lwowa na temat tych zdarzeń podlegały ścisłej cenzurze rządowej. [przypis edytorski]

wypadki, przypadki — dziś popr. N. lm: wypadkami, przypadkami. [przypis edytorski]

wypadki roku 1809 — chodzi zapewne o wkroczenie księcia Józefa Poniatowskiego do Galicji w czasie wojny Francji z Austrią. [przypis edytorski]

wypadki warszawskie — mowa o tzw. rewolucji 1905 roku. [przypis edytorski]

wypadków majowych z roku 1926 czy marcowych z roku 1927 — mowa o zamachu stanu w Polsce dokonanym w dniach 12–15 maja 1926 w Warszawie przez marsz. Józefa Piłsudskiego oraz zapewne o ogłoszonej 11 marca 1927 delegalizacji Niezależnej Partii Chłopskiej, radykalnie lewicowej partii ludowej. [przypis edytorski]

wypadkowo — przypadkowo. [przypis edytorski]

wypadkowy (daw.) — przygodny, przypadkowy. [przypis edytorski]

wypadły — tu: wynikający. [przypis edytorski]

wypalam cztery pod rząd — dziś popr.: wypalam cztery z rzędu. [przypis edytorski]

wypaproszyć — dziś raczej: wypatroszyć. [przypis edytorski]

wyparować (daw.) — usunąć (dosł.: wyprząc z zaprzęgu). [przypis edytorski]

wyparować — dosł. wyprząc z zaprzęgu, tu: wyprzeć ze sceny. [przypis edytorski]

wyparować — tu: wyprząc. [przypis edytorski]

wyparować — wypchnąć (dosł.: wyprząc z zaprzęgu). [przypis edytorski]

wyparować — wyprząc z zaprzęgu. [przypis edytorski]

wypasać się — tuczyć się. [przypis edytorski]

wypasły — dobrze utrzymany. [przypis edytorski]

wypchniony (starop. forma) — wypchnięty. [przypis edytorski]

wypędka — wypędzonego, wygnańca. [przypis edytorski]

wypędzając ze swego państwa Maurów — mimo że akt kapitulacji Grenady (1492) gwarantował miejscowym muzułmanom (Maurom) zachowanie majątków i swobodę wyznania oraz praktykowania swoich obyczajów, to dekret z r. 1501 zobowiązywał wszystkich muzułmanów mieszkających w Kastylii do przyjęcia chrześcijaństwa albo opuszczenia kraju. W królestwie Aragonii, odrębnym prawnie od Kastylii, podobny dekret wydano w 1526. [przypis edytorski]

wypędzenie i wytępienie (…) Żydów z Hiszpanii — 31 marca 1492, trzy miesiące po zdobyciu Granady, ostatniego muzułmańskiego punktu oporu na Płw. Iberyjskim, Izabela I Kastylijska i Ferdynand II Aragoński wydali edykt nakazujący wszystkim Żydom przyjęcie chrześcijaństwa lub opuszczenie Hiszpanii z zakazem powrotu pod karą śmierci. Większość hiszpańskich Żydów przeszła na chrześcijaństwo wcześniej, w wyniku kolejnych fal prześladowań religijnych. Edykt został formalnie odwołany przez rząd Hiszpanii w roku 1968. [przypis edytorski]

wypędzono jezuitów — w 1759 Portugalia wygnała jezuitów ze swego kraju i wszystkich swoich kolonii. Ogromne długi zaciągnięte przez przełożonego francuskiej misji jezuitów na Martynice i odmowa spłaty należności przez zakon spowodowały w 1760 wyrok sądowy nakazujący zwrot sumy pod rygorem zajęcia mienia. Jezuici odwołali się do parlamentu paryskiego, który w maju 1761 wydał orzeczenie na ich niekorzyść; zbadano nauczanie zakonu począwszy od XVI wieku i oceniono jako szkodliwe. W kwietniu 1763 zamknięto kolegia jezuickie, w listopadzie 1764 król podpisał edykt o wygnaniu zakonników z kraju. W 1767 wygnała jezuitów Hiszpania, w 1768 Parma, w 1773 papież Klemens XIV rozwiązał zakon. [przypis edytorski]

wypętać — tu: otrzymać coś podstępem. [przypis edytorski]

wypełnijże (daw.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że. [przypis edytorski]

wypełzły (daw.) — wyblakły, odbarwiony. [przypis edytorski]

wypełzły — wypłowiały, wytarty. [przypis edytorski]

wypełzywać — dziś popr. forma: wypełzać. [przypis edytorski]

wyperswadować — wytłumaczyć. [przypis edytorski]

wypić — być aresztowanym. [przypis edytorski]

wypisał (…) promocją (daw.) — dziś: wypisał promocję. [przypis edytorski]

wypisane jest w piątych Mojżeszowych księgach tymi słowy — 5. Mojż 19, 4-5. [przypis edytorski]

wypjem i zakusim (ros. выпьем и закусим) — wypijemy i zakąsimy. [przypis edytorski]

Wypłać żołd boską zapłatą, którym glina skleja rany — sens: wypłać żołd tym żołnierzom, którzy mają rany posklejane gliną. (W oryginale ta strofa brzmi: „Mais aux morts, qui ont tous été/ Couchés dans la glaise et le sable/ Donnez le repos ineffable,/ Seigneur! ils l'ont bien mérité.”). [przypis edytorski]

Wypłynął — była na twarzy zgryzota… — Juliusz Słowacki, Arab. [przypis edytorski]

wyplemić — wyniszczyć całe plemię. [przypis edytorski]

wypluwka (biol.) — zlepek niestrawionych części pokarmu, np. kości, sierści, resztek roślinnych, wydalany przez otwór gębowy przez wiele gatunków ptaków, np. sowy i mewy. [przypis edytorski]

wypocznienie — dziś: wypoczęcie. [przypis edytorski]

wypogodzonem — daw. forma N. i Msc. lp przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: wypogodzonym. [przypis edytorski]

wypogodzonem — daw. forma N. i Msc. przymiotników i imiesłowów przymiotnikowych r.n.; dziś tożsama z r.m.: wypogodzonym. [przypis edytorski]

wypoliczkować — dziś tylko: spoliczkować (czynność jednokrotna). [przypis edytorski]

wypomadowany — wysmarowany pomadą. [przypis edytorski]

wypominać — tu: przypominać sobie i wyliczać. [przypis edytorski]

wypominki — modlitwy błagalne odmawiane za dusze zmarłych podczas mszy. [przypis edytorski]

wypominki — modlitwy za dusze zmarłych osób. [przypis edytorski]

wyporek — skóra z niedonoszonego płodu zwierzęcego (np. jagnięcia). [przypis edytorski]

wyporządzać (daw.) — szykować; opróżniać, uprzątać, oczyszczać. [przypis edytorski]

wypotrzebować — inaczej: zużyć na swoje potrzeby. [przypis edytorski]