Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 446 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 116320 przypisów.

kinąć (starop.) — skinąć, kiwnąć. [przypis edytorski]

kinąć (z ukr.) — rzucić, tu: skierować. [przypis edytorski]

kinderek (z niem. Kind: dziecko, Kinder: dzieci) — dzieciątko. [przypis edytorski]

kindersztuba — wychowanie, dobre maniery, obycie towarzyskie; umiejętność zachowania się wpajana w procesie wychowania od dziecka (stąd nazwa). [przypis edytorski]

Kinder von zwölf Jahren und darunter… an die Seite (niem.) — dzieci poniżej lat dwunastu na bok. [przypis edytorski]

Kind, Küche, Kirche (niem.) — dziecko, kuchnia, kościół. [przypis edytorski]

kindżał — nóż prosty, obosieczny, bez jelca (tj. części osłaniającej dłoń i oddzielającej głownię od rękojeści), często o ozdobnej pochwie i uchwycie; kindżałem bywa mylnie nazywany zakrzywiony nóż o podobnej budowie rękojeści, który poprawnie należałoby określać mianem: bebut. [przypis edytorski]

kindżał — rodzaj długiego noża stosowanego jako broń: o obosiecznej głowni, z rękojeścią bez jelca (tj. części osłaniającej dłoń i oddzielającej głownię od rękojeści), często zakrzywiony; w armii rosyjskiej wchodził w skład uzbrojenia oddziałów kozackich. [przypis edytorski]

kinematograf — aparat do rejestracji i projekcji na ekranie ruchomych obrazów, skonstruowany w 1895 przez braci A. i L. Lumière; pierwszy publiczny pokaz filmowy, w którym go wykorzystali, uznaje się za początek epoki kina; także: dawne określenie kina. [przypis edytorski]

kinematograf (daw.) — kino; tu: maszyna do wyświetlania filmów (nazywanych w tym zdaniu obrazami). [przypis edytorski]

kinematograf (daw.) — tu: kino. Na początku XX w. filmy pokazywano bez dźwięku, najważniejsze wypowiedzi czy komentarze pojawiały się na ekranie w formie napisów. Filmy były czarno-białe, a seans uzupełniała muzyka, grana na żywo na pianinie. Pierwszy film z dźwiękiem wyświetlono w 1927 r. [przypis edytorski]

kinematograf (daw.) — tu: kino. [przypis edytorski]

kinematograf — filmowy aparat projekcyjny; daw.: kino. [przypis edytorski]

kinematograf — tu: bilet do kina. [przypis edytorski]

kineret — Jam Kinneret to hebrajska nazwa Jeziora Genezaret (Galilejskiego). [przypis edytorski]

Kinezjas (ok. 450–390) — ateński poeta dytyrambiczny, wyśmiewany w komediach współczesnego mu Arystofanesa (Żaby 153, 1433; Ptaki 1373–1409; Sejm kobiet 330; Lizystrata 860); wg staroż. inskrypcji z pocz. IV w. zwyciężył w konkursie podczas święta Dionizjów. [przypis edytorski]

Kinga (1234–1292) — córka króla Węgier Beli IV, żona polskiego władcy, Bolesława V Wstydliwego, święta Kościoła katolickiego. [przypis edytorski]

King Kong — potworny, ogromny goryl wystąpił po raz pierwszy w filmie z roku 1933, w reż. M. Coopera. [przypis edytorski]

King of French (ang.) — król Francuzów. [przypis edytorski]

kings — królowie; tu: D.lm: królów. [przypis edytorski]

Kingsley, Charles (1819–1875) — angielski duchowny, prozaik, poeta i dramaturg. [przypis edytorski]

Kingston — stolicy Jamajki, państwa na Morzu Karaibskim. [przypis edytorski]

kinkiet — przyścienny świecznik lub lampa, przeważnie z metalu, zwykle ma mocowaną bezpośrednio do ściany tarczę. [przypis edytorski]

kinkiet — przyścienny świecznik lub lampa. [przypis edytorski]

kinkiet — świecznik a. lampa mocowane na ścianie. [przypis edytorski]

kino Mugrabi — otwarte w 1930, plac przed nim był głównym miejscem spotkań mieszkańców Tel Awiwu; spłonęło w 1986. [przypis edytorski]

Kinyras — król Cypru i kapłan Afrodyty w Pafos. [przypis edytorski]

kinżał — dziś: kindżał. [przypis edytorski]

kinżał, kindżał — używany w Gruzji i na Kaukazie nóż prosty, obosieczny, bez jelca (tj. części osłaniającej dłoń i oddzielającej głownię od rękojeści), często o ozdobnej pochwie i uchwycie; kindżałem bywa mylnie nazywany zakrzywiony nóż o podobnej budowie rękojeści, który poprawnie należałoby określać mianem: bebut. [przypis edytorski]

Kiodżia (fonet. wł.), popr.: Chioggia — miasto włoskie zwane „małą Wenecją”: jego historyczne centrum znajduje się na podzielonej kanałami wyspie w południowej części Laguny Weneckiej. [przypis edytorski]

kiparisas — amžinai žaliuojantis šiltųjų kraštų medis. [przypis edytorski]

Kipczak — tu: ziemie zajmowane przez Kipczaków (a. Połowców), lud pochodzenia ałtajskiego, spokrewniony z Turkami, koczujący początkowo na stepach Kazachstanu; wschodnich sąsiadów Słowian w średniowieczu. [przypis edytorski]

kiper — piwniczy; osoba zajmująca się winami na daw. dworach królewskich i magnackich; dziś: degustator win. [przypis edytorski]

kiper — zawodowy znawca win, zarządzający piwniczką. [przypis edytorski]

kiper — zawodowy znawca win, zarządzający piwniczką z winami. [przypis edytorski]

kipiątek (daw.) — wrzątek. [przypis edytorski]

kipiątek — wrzątek; por. czas. kipieć. [przypis edytorski]

kipiątek — wrzątek. [przypis edytorski]

kipiątek — wrzątek; tu: wrzawa. [przypis edytorski]

kipiatok (ros.) — wrzątek. [przypis edytorski]

Kipling, Joseph Rudyard (1865–1936) — angielski pisarz i poeta, laureat Nagrody Nobla w roku 1907, autor m. in. Księgi dżungli. [przypis edytorski]

Kipling, Rudyard (1865–1936) — angielski pisarz, laureat literackiej Nagrody Nobla z 1907. Autor książek dla dzieci i młodzieży: Księga dżungli, Kim, Puk z Pukowej Górki, często poruszał kwestię imperializmu brytyjskiego. [przypis edytorski]

Kipling, Rudyard (1865–1936) — angielski prozaik i poeta. [przypis edytorski]

Kipling, Rudyard (1865–1936) — angielski prozaik i poeta. [przypis edytorski]

Kipps — powieść Wellsa z 1905 roku. [przypis edytorski]

Kipryda (mit. gr.) — Afrodyta, bogini miłości; miejscem jej szczególnego kultu był Cypr, stąd przydomek Kipryda. [przypis edytorski]

Kipryda (mit. gr.) — przydomek Afrodyty, bogini miłości, która była szczególnie czczona na wyspie Cypr (gr. Kýpros), gdzie wyłoniła się z piany morskiej i zeszła na ląd. [przypis edytorski]

Kipryda (mit. gr.) — przydomek Afrodyty, bogini miłości, która urodziła się z piany morskiej w pobliżu Cypru (gr. Kýpros). [przypis edytorski]

Kipryda (mit. gr.) — przydomek Afrodyty, bogini miłości, która urodziła się z piany morskiej w pobliżu Cypru. [przypis edytorski]

Kipryda (mit. gr.) — przydomek Afrodyty, bogini miłości, kwiatów, pożądania i płodności; pochodzi od nazwy Cypru, gdzie według mitu bogini zeszła na ląd, urodziwszy się z piany morskiej. [przypis edytorski]

Kipryda (mit. gr.) — przydomek Afrodyty, bogini miłości, kwiatów, pożądania i płodności; pochodzi od nazwy Cypru, gdzie według mitu bogini zeszła na ląd, urodziwszy się z piany morskiej. [przypis edytorski]

Kipryda (mit. gr.) — przydomek Afrodyty, bogini miłości, urodzonej z morskiej piany u wybrzeży Cypru. [przypis edytorski]

Kipryda (mit. gr.) — przydomek Afrodyty (rzym. Wenus), bogini miłości, pochodzący od wyspy Cypr, gdzie wg mit. gr. zamieszkała, po tym jak wyłoniła się z morskiej piany i gdzie znajdowała się najważniejsza siedziba jej kultu. Ze względu na swe narodziny, była również patronką żeglugi i żeglarzy. [przypis edytorski]

Kipryda (mit. gr.) — przydomek Afrodyty, urodzonej z piany morskiej w pobliżu wybrzeży Cypru. [przypis edytorski]

Kipryda — przydomek Afrodyty, bogini miłości, wzięty od Cypru, przy brzegu którego wyłoniła się z piany morskiej. [przypis edytorski]

Kipryda — przydomek Afrodyty (od Cypru, gdzie według mitu zeszła na ląd, urodziwszy się z piany morskiej). [przypis edytorski]

Kiprydy rozkosz — rozkosz Afrodyty, bogini miłości (nosiła przydomek Kipryda, ponieważ szczególny kult oddawano jej na Cyprze). [przypis edytorski]

Kiprys — Cypryda, przydomek Afrodyty, która urodziła się z piany morskiej w pobliżu Cypru. [przypis edytorski]

Kiprys (mit. gr.) — przydomek Afrodyty, bogini miłości, urodzonej z morskiej piany u wybrzeży Cypru. [przypis edytorski]

Kiprys — przydomek Afrodyty, bogini miłości, pochodzący od nazwy Cypru, przy brzegu którego narodziła się z piany morskiej. [przypis edytorski]

Kira — być może aluzja do daw. slangowego słowa kira, oznaczającego wódkę. [przypis edytorski]

kirasjerów — żołnierz ciężkiej jazdy noszący kask i kirys, czyli zbroję chroniącą tułów, uzbrojony w pistolet i pałasz. [przypis edytorski]

kirasjerski — należący do kirasjera (z fr. cuirassé: pancerny, opancerzony); kirasjerzy stanowili rodzaj ciężkiej jazdy szturmowej, uzbrojonej w pałasze i broń palną; ich strój składał się z osłaniającej tors zbroi (kirysu), hełmu formą nawiązującego do hełmów Greków i Rzymian, skórzanych spodni oraz butów z cholewami sięgającymi powyżej kolan. [przypis edytorski]

kirasjer — żołnierz ciężkiej jazdy noszący kirys, osłaniającą tors zbroję. [przypis edytorski]

kirasjer — żołnierz ciężkiej kawalerii. [przypis edytorski]

kirasjer — żołnierz jazdy ciężkiej; nazwa związana z wyrazem kirys, oznaczającym zbroję osłaniającą tułów. [przypis edytorski]

kirasjer — żołnierz jazdy pancernej. [przypis edytorski]

kirasjer (z fr. cuirassé: pancerny, opancerzony) — żołnierz ciężkiej jazdy noszący hełm i kirys, osłaniającą tors zbroję; uzbrojony w pistolet i pałasz. [przypis edytorski]

kirasjerzy (z fr. cuirassier: pancerny)— w XVII–XIX w. ciężka jazda uzbrojona w kirysy (zbroje osłaniające tułów), szpady i pistolety; używani do decydujących uderzeń w szyku zwartym; w Polsce istniał tylko jeden pułk tego typu, 14 Pułk Kirasjerów Księstwa Warszawskiego. [przypis edytorski]

kiras — kirys, pancerz, zbroja. [przypis edytorski]

kiras — właśc. kirys, pancerz osłaniający korpus. [przypis edytorski]

Kirchberger, Nicolas-Antoine (1739–1799) — oficer szwajcarski, zachęcony przez Bernoulliego i Rousseau poświęcił się literaturze i filozofii, korespondował również z Eckartskausenem, Zimmermannem, Saint-Martinem. [przypis edytorski]

Kircher, Athanasius (1602–1680) — niem. teolog i jezuita, znawca języków orientalnych (profesor hebrajskiego i syryjskiego na uniwersytecie w Würzburgu), sinolog, badacz hieroglifów egipskich, konstruktor, medyk i teoretyk muzyki; obserwując wydzieliny zadżumionych doszedł do wniosku, że choroby zakaźne są przenoszone przez mikroorganizmy. [przypis edytorski]

kirche (z niem.) — kościół; tu: zbór protestancki. [przypis edytorski]

Kircholm — miejsce bitwy stoczonej 27 września 1605 r. w trakcie wojny polsko-szwedzkiej o Inflanty w latach 1600–1611. [przypis edytorski]

Kircholm — obecnie Salaspils, miasto kilkanaście kilometrów od Rygi; miejsce bitwy stoczonej 27 września 1605 w której Jan Karol Chodkiewicz pokonał ponad trzykrotnie większe siły szwedzkie. [przypis edytorski]

kir — czarna materia będąca znakiem żałoby. [przypis edytorski]

kir — czarna materia, oznaka żałoby. [przypis edytorski]

kir — czarna tkanina, symbolizująca żałobę. [przypis edytorski]

kir — czarna tkanina, symbolizująca żałobę. [przypis edytorski]

kir — czarna tkanina, symbol żałoby. [przypis edytorski]

kir — czarna, żałobna tkanina. [przypis edytorski]

kir — czarna, żałobna zasłona. [przypis edytorski]

kir — czarny materiał oznaczający żałobę. [przypis edytorski]

kir — czarny materiał, oznaka żałoby. [przypis edytorski]

kir — czarny materiał stanowiący obicie katafalku. [przypis edytorski]

kir — czarny materiał zakładany jako symbol żałoby. [przypis edytorski]

kir — czarny żałobny materiał, którym okrywana jest trumna podczas pogrzebu. [przypis edytorski]