Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5252 przypisów.

Lejl Szimurim (hebr.) — noc czuwania, pierwsza noc święta Paschy. [przypis edytorski]

lejtenant — popr.: lejtnant, porucznik. [przypis edytorski]

lejtnant (niem. Leutnant) — porucznik. [przypis edytorski]

lejtnant — stopień oficerski odpowiadający polskiemu porucznikowi lub podporucznikowi. [przypis edytorski]

lejtnant — stopień oficerski w armii rosyjskiej. [przypis edytorski]

le Juif errant de l'Armee (fr.) — Żyd-Tułacz armii; odniesienie do postaci Żyda Wiecznego Tułacza, bohatera średniowiecznej legendy, który za urąganie Jezusowi w drodze na ukrzyżowanie został obarczony klątwą wiecznej tułaczki po świecie. [przypis edytorski]

lekanomancja — wróżenie z naczynia pełnego wody. [przypis tłumacza]

lekarstwy — dziś popr. forma N.lm: lekarstwami. [przypis edytorski]

lekarza i przyrodnika angielskiego, Havelocka Ellisa (…) wreszcie prof. Bridela — Z dzieł Havelocka Ellisa na polski język przetłumaczona jest książka Mężczyzna i kobieta. Z dzieł Bridela Prawo kobiet i Małżeństwo. [przypis autorski]

Lekarz jest (…) jedynym filozofem, zasługującym się swej ojczyźnie — Wyrazów [oznaczonych gwiazdką***] brak w wyd. 1751 r., a nie jest to zapewne przypadek, gdyż pogląd na znaczenie lekarza, przytoczony w omawianym zdaniu, wypowiedziany został przez samego autora w satyrze, zatytułowanej Politique du Médecin de Machiavel ou le chemin de la fortune ouvert aux médecins i wydanej pod pseudonimem „doktora Fu m-H «-H am” w Amsterdamie w r. 1746, a więc rok ledwo przed ukazaniem się Człowieka-maszyny (por. Przedmowa przekładcy). [przypis tłumacza]

Lekarz mimo woli — komedia Moliera (Akt I, scena I). [przypis tłumacza]

lekcejszy — dziś popr.: lżejszy. [przypis edytorski]

lekce od nich poważony (starop.) — zlekceważony przez nich. [przypis edytorski]

lekceważenie już zbyt wyraźnie nieciekawych rzeczy i ludzi nie daje zadowolenia i poczucia wyższości, coś tam do zlekceważenia być musi — dlatego podziwiam czasem Słonimskiego, że tak dziką energię może rozwijać w stosunku do notorycznej tandety teatralnej. [przypis autorski]

lekcija (lenk.) — pamoka. [przypis edytorski]

lekcija — pamoka. [przypis edytorski]

lekcja (z łac.) — czytanie głośne podczas jedzenia. [przypis redakcyjny]

lekcje, dyjalekcie — Słowacki, pochodzący z Kresów, wymawiał głoskę ć półmiękko, jak Ukraińcy i Rosjanie, dlatego w jego te wyrazy w jego ustach się rymowały. [przypis edytorski]

lekcyj — daw. forma D.lm., dziś raczej: lekcji. [przypis edytorski]

lekcyj — daw. forma D.lm.; dziś raczej: lekcji. [przypis edytorski]

Lekka swawola (…) daje chwilę żywej przyjemności — ukazuje miłość kobiety z nowej strony. [przypis autorski]

lekkiem — daw. forma N. i Msc. przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: lekkim. [przypis edytorski]

lekki oszczep — tu: kij bilardowy. [przypis edytorski]

lekki* (starop.) — mało ważny, posiadający małą wartość. [przypis redakcyjny]

lekki — tu: niepoważny. [przypis edytorski]

lekki — tu: niesprawiający wrażenia wysilonego, tj. pisanego z trudem; por.: lekkie pióro. [przypis edytorski]

lekkoduch — człowiek, który z powodu braku odpowiedzialności za cokolwiek, unika problemów i zmartwień. [przypis edytorski]

Lekkomyślne zobowiązanie — wszystkie te sceniczne utwory Russa są bardzo słabe. [przypis tłumacza]

lekkomyślnik (neol.) — lekkoduch; osoba lekkomyślna. [przypis edytorski]

lekkomyślność dawnego monarchicznego charakteru — trzy czwarte dawnych wielkich panów francuskich około r. 1778 miałoby do czynienia z kryminałem w kraju, gdzie by stosowano prawo bez względu na osoby. [przypis autorski]

lekko — nie traktując poważnie. [przypis edytorski]

lekkość (starop.) — krzywda, niesława. [przypis redakcyjny]

lekkoskrzydlny (neol.) — ktoś, kto ma skrzydła pełne lekkości a. któremu latanie przychodzi z łatwością. [przypis edytorski]

lekpom (ros. лекпом, skrótowiec od лекарский помощник) — pomocnik lekarza, felczer. [przypis edytorski]

leksza — dziś popr.: lżejsza. [przypis edytorski]

lekszy — dziś popr.: lżejszy. [przypis edytorski]

lekszy — dziś popr.: lżejszy. [przypis redakcyjny]

lektorka — tu: kobieta czytająca komuś na głos. [przypis edytorski]

lektor mistycznej roboty — zakonnik wykładający teologię mistyczną. [przypis edytorski]

lektor — niska funkcja kościelna, powiązana z odczytywaniem fragmentów Biblii podczas nabożeństw. [przypis edytorski]

lektor (przestarz.) — osoba czytająca na głos. [przypis edytorski]

lektor — tu: czytelnik. [przypis edytorski]

lektor — tytuł, który otrzymywał zakonnik po siedmioletnich studiach teologicznych. [przypis edytorski]

lektura — tu: czytanie. [przypis edytorski]

lektyka — tu: kryte nosze. [przypis edytorski]

lekuczko (daw.) — bardzo lekko. [przypis edytorski]

lelak (reg.) — lelek, niewielki ptak nocny. [przypis edytorski]

lelejać się (starop.) — chwiać się. [przypis edytorski]

lelek — kozodój, nocny ptak. [przypis redakcyjny]

lelek — szary ptak europejski, który zimuje w Afryce. [przypis edytorski]

Lelewel, Joachim (1786–1861) — historyk i polityk polski; od 1831 działacz emigracyjny. [przypis edytorski]

Lelewel, Joachim (1786–1861) — historyk i polityk polski; wykładowca Akademii Wileńskiej, założyciel „Tygodnika Wileńskiego” (1815), członek Towarzystwa Królewskiego Przyjaciół Nauk w Warszawie (od 1829), zasiadał w kierowanej przez Adama Czartoryskiego Radzie Administracyjnej w powstaniu listopadowym (1830–1831), członek Rządu Narodowego Królestwa Polskiego, prezes Towarzystwa Patriotycznego, radykalnego odłamu obozu powstańczego; od 1831 r. działacz emigracyjny, numizmatyk. [przypis edytorski]

Lelewel, Joachim (1786–1861) — historyk i polityk polski; wykładowca Akademii Wileńskiej, założyciel „Tygodnika Wileńskiego” (1815), członek Towarzystwa Królewskiego Przyjaciół Nauk w Warszawie (od 1829), zasiadał w kierowanej przez Adama Czartoryskiego Radzie Administracyjnej w powstaniu listopadowym (1830–1831), członek Rządu Narodowego Królestwa Polskiego, prezes Towarzystwa Patriotycznego, radykalnego odłamu obozu powstańczego; od 1831 r. działacz emigracyjny, numizmatyk. [przypis edytorski]

Lelewel Joachim (1786-1861) — historyk i polityk. [przypis edytorski]

Lelewel, Joachim (1786–1861) — wybitny historyk i działacz polityczny, uczestnik Powstania Listopadowego; pochodził ze spolonizowanej szlachty pruskiej. [przypis edytorski]

Lelia — romantyczna powieść George Sand (1804–1876), wyd. w 1833, o tragicznej miłości poety Stenia do tytułowej bohaterki. [przypis edytorski]

lelije (daw.) — lilie. [przypis edytorski]

Lelio — postać z komedii włoskiej, typ zakochanego. [przypis redakcyjny]

Lel i Polel a. Lelum i Polelum (mit.) — rzekome bliźniacze bóstwa w wierzeniach dawnych Słowian. [przypis edytorski]

Le livre des esprits (fr.) — Księga Duchów (1857), jedno z podstawowych dzieł systematyzujących i kodyfikujących spirytyzm, wydane przez Allana Kardeca; w głównej części składa się z ponad 1000 pytań natury religijnej, filozoficznej i parapsychologicznej oraz odpowiedzi na te pytania, rzekomo podyktowanych przez duchy. [przypis edytorski]

Leliwa — herb wielkich rodów szlacheckich (sześcioramienna złota gwiazda nad złotym sierpem księżyca odwróconym ku górze, na błękitnym tle, z pawimi piórami w klejnocie) używany m.in. przez Tarnowskich, Sieniawskich, Morsztynów i Czapskich; również Tyszkiewiczom przysługiwała odmiana tegoż herbu (ze strusimi piórami w klejnocie); większość Leliwczyków jako potwierdzenie swej pozycji otrzymało także tytuły hrabiowskie. Tu: herbem Leliwa musiał się zapewne posługiwać wicesgerent, do którego zwrócona jest cała przemowa. [przypis edytorski]

Lelów — wieś w woj. śląskim, w pow. częstochowskim, ok. 45 km na wsch. od Częstochowy; do 1869 miasto. [przypis edytorski]

Lelum-Polelum — rzekome bóstwa wiatru w wierzeniach dawnych Słowian; ich siedzibą miała być Łysa Góra. [przypis redakcyjny]

Lely, Peter (1618–1680) — angielski malarz holenderskiego pochodzenia. [przypis edytorski]

Lel — zgodnie z tradycją literacką słowiańskie bóstwo miłości, którego imię pojawiało się w pieśniach ludowych. [przypis edytorski]

Lemaître, Jules (1853–1914) — francuski publicysta i pisarz, stosował krytykę impresjonistyczną, pisał dramaty i opowiadania. [przypis edytorski]

Lemaître, Jules François Élie (1853–1914) — francuski krytyk, dramatopisarz, poeta. [przypis edytorski]

Lemański, Jan (1866–1933) — młodopolski poeta, bajkopisarz i satyryk, jeden z redaktorów „Chimery”. [przypis edytorski]

Lemański, Jan (1866–1933) — młodopolski poeta, bajkopisarz i satyryk okresu Młodej Polski, jeden z redaktorów czasopisma literacko-artystycznego „Chimera”; autor m.in. poematu Wyzwolenka (1905) oraz powieści fantastycznej Ofiara królewny (1906), prywatnie mąż poetki Marii Komornickiej w l. 1898–1900. [przypis edytorski]

Lemański, Jan (1866–1933) — młodopolski poeta, bajkopisarz i satyryk okresu Młodej Polski, jeden z redaktorów czasopisma literacko-artystycznego „Chimera”; autor m.in. poematu Wyzwolenka (1905) oraz powieści fantastycznej Ofiara królewny (1906). [przypis edytorski]

Lemański, Jan (1866–1933) — młodopolski poeta, satyryk i bajkopisarz. [przypis edytorski]

Lemański, Jan (1866–1933) — poeta, bajkopisarz i satyryk, jeden z redaktorów „Chimery”. [przypis edytorski]

Lemański — patrz przypis powyżej o Lemańskim. Złośliwa aluzja do buddaistycznego stanu umysłowości Lemańskiego zaciekawia głównie z tego powodu, że dziwnie trafnie wyznaczyła ona ze zdumiewającą wprost bystrością kierunek, w jakim znacznie później dopiero miała pójść twórczość Lemańskiego, która kołując dotarła w ostatnim momencie wreszcie do nieuniknionej dla siebie ostoi w kwietystycznej filozofii Buddy i Laotsego, wykładając między innymi zasady księgi Tao-Te-King w sonetach, co prawda, pod względem formalnie estetycznym mistrzowsko budowanych. [red. WL]. [przypis redakcyjny]

Leman (fr. Lac Léman) — hist.: Jezioro Lemańskie; ob. Jezioro Genewskie, największe jezioro w Alpach i w Europie Zachodniej, o pow. 581,4 km². [przypis edytorski]

„Le Matin” — francuskie czasopismo, wydawane w latach 1884–1944; gazeta zaangażowała się w tzw. aferę Dreyfusa w 1896 r., kwestionując dowody przeciwko żołnierzowi oskarżonemu o zdradę (oskarżenie odsłoniło przez to swe rasistowskie motywacje) i publikując w lipcu 1899 r. wyznania komandora Esterhazy'ego. [przypis edytorski]

Le mauvais goût mène au crime (fr.) — Zły gust prowadzi do zbrodni. [przypis edytorski]

l'embarras de richesse (fr.) — problem bogactwa; klęska urodzaju. [przypis edytorski]