Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 159624 przypisów.

Wast — miasto nad Morzem Adriatyckim w środkowych Włoszech. [przypis redakcyjny]

w Astrachanie — dziś popr. forma Msc.lp: w Astrachaniu. [przypis edytorski]

Wasty (margrabia) młody — Alfons z Wastu, Alfons d'Awalo, margrabia Wastu, wychowanek Wiktorii Kolonna. [przypis redakcyjny]

Was? Was… pfui, tun Sie es ja nicht. Wie sind Sie darauf gekommen (niem.) — Co? Co… fuj, niech pan tego nie robi. Jak pan do tego doszedł? [przypis edytorski]

Was wir arbeiten? (niem., zniekszt.) — Przy czym będziemy pracować? [przypis edytorski]

Was Wissenschaft überhaupt ist (…) wenn es nur Tatsache ist — W. Pinder, Das Problem der Generation in der Kunstgeschichte Europas, wyd. I, 1926, s. XVII. [przypis autorski]

Wasyl, częściej Wasylko Romanowicz (1203–1269) — książę włodzimierski, brat Daniela Halickiego (Daniłła), prawnuk polskiego króla Bolesława Krzywoustego. [przypis edytorski]

Wasyl IV Szujski (1552–1612) — car rosyjski (1606–1610), ostatni władca moskiewski z rodu Rurykowiczów; po niepowodzeniach w wojnie z Dymitrem Samozwańcem II, wspieranym przez oddziały polskiej szlachty, oraz klęsce pod Kłuszynem (1610) został obalony i uwięziony; po wkroczeniu wojsk polskich do Moskwy uznał prawa polskiego królewicza Władysława Wazy do tronu rosyjskiego, wydany przez bojarów Polakom, został wywieziony razem z rodziną do Polski. [przypis edytorski]

wasże — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy was, czyż was. [przypis edytorski]

wasże — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy was. [przypis edytorski]

wasza familija (ros.) — pańskie nazwisko [przypis edytorski]

wasza sprawiedliwość wzejdzie jako słońce przed oblicznością moją — por. Iz 58, 8. [przypis edytorski]

wasza — tu: wasza żona. [przypis edytorski]

wasza Uprzejmość i Wierność — tytuł grzecznościowy, jakim król zwraca się do szlachty. [przypis edytorski]

waszę — dziś popr.: waszą. [przypis edytorski]

waszę — dziś: waszą. [przypis edytorski]

waszę (starop. forma) — waszą. [przypis edytorski]

wasze a. waszeć (daw.) — skrócona forma grzecznościowa: waszmość, tzn. wasza mość, wasza miłość. [przypis edytorski]

wasze a. waszeć (daw.) — waszmość; skrócona forma grzecznościowa. [przypis edytorski]

wasze — a. waszeć, skrócona forma grzecznościowa: waszmość tzn. wasza mość, wasza miłość. [przypis edytorski]

wasze — a. waszeć: waszmość; skrócona forma grzecznościowa. [przypis edytorski]

Wasze błagorodie (ros.) — wielmożny panie; tytuł stosowany w carskiej armii przy zwracaniu się do oficerów do podpułkownika włącznie. [przypis edytorski]

Wasze błagorodje (ros.) — wielmożny panie; tytuł stosowany w carskiej armii przy zwracaniu się do oficerów do podpułkownika włącznie. [przypis edytorski]

waszeć (daw.) — skrócona forma grzecznościowa używana pomiędzy szlachtą: waszmość (wasza miłość). [przypis edytorski]

waszeć (daw.) — skrócona forma grzecznościowa: waszmość, tzn. wasza mość, wasza miłość. [przypis edytorski]

waszeć (daw.) — tytuł grzecznościowy; mieć pozór waszeci: wyglądać jak wielki pan. [przypis edytorski]

waszeć (daw.) — zwrot grzecznościowy, skrót od: wasza miłość. [przypis edytorski]

waszeć (daw.) — zwrot grzecznościowy: szanowny pan. Skrót od wasza miłość. [przypis edytorski]

waszeć — pan; skrót od: wasza miłość. [przypis redakcyjny]

waszeć — zwrot grzecznościowy, skrót od: wasza miłość. [przypis edytorski]

waszecin (daw.) — przym. dzierżawczy od skróconej formy grzecznościowej wasze, waszeć, czyli waszmość; należący do waszmości. [przypis edytorski]

wasze (daw.) — waszmość. [przypis edytorski]

wasze (daw.) — zwrot grzecznościowy; skrót od waszmość (wasza miłość). [przypis edytorski]

Waszej Dostojności? (…) Zaiste, dziwnie brzmi ten tytuł — Zerwiłebski zwraca się do Padelli jak do dostojnika, nie jak do króla. [przypis edytorski]

Waszej KMości, PMMłgo — skrócone: Waszej Królewskiej Miłości, Pana mojego Miłościwego. [przypis edytorski]

wasze mogiły (…) wnet się ruszyły, o Krakowianko — nawiązanie do powstania krakowskiego, które wybuchło w 1846 r. w Wolnym Mieście Krakowie pod hasłami demokracji i miało stać zrywem ogólnonarodowym, co się jednak nie udało; trwało od 21 lutego do 4 marca, do wojsk austriackich tłumiących powstanie przyłączyli się okoliczni chłopi polscy. [przypis edytorski]

Wasze — tu skrót od zwrotu grzecznościowego: waszmość pan. [przypis edytorski]

wasze wysokobłagorodie (ros.) — wielmożny panie; tytuł stosowany w carskiej armii przy zwracaniu się do oficerów od kapitana do pułkownika włącznie. [przypis edytorski]

wasze wysokobłagorodje (ros.) — tytuł grzecznościowy: wasza wielmożność. [przypis edytorski]

wasz generał konnicy musi was reprezentować na uroczystościach lemnijskich — na wyspach Lemnos i Imbros były kleruchie ateńskie i odpowiednia załoga dla ich ochrony. Konnica ateńska rekrutowała się spośród najzamożniejszej młodzieży i miała czysto reprezentacyjne znaczenie. Już rzeźbiarza metopy partenońskiej zachwycali ci wytworni rycerze. Platon przedstawił w Fajdrosie taką paradę, a Arystofanes złożył z nich malowniczy chór w jednej ze swych komedii. [przypis tłumacza]

Waszington — właśc. Washington, George (1732–1799) amer. wojskowy i polityk, pierwszy prezydent Stanów Zjednoczonych (1789-1797), zyskał sobie miano ojca narodu amerykańskiego. [przypis edytorski]

Wasz klimat ostrzejszy daje wam więcej potrzeb… — przyswoić sobie w krajach zimnych zbytek i miękkość ludów Wschodu, to chcieć nałożyć sobie ich kajdany, to poddać się tym kajdanom z jeszcze bardziej nieuchronną koniecznością niż one. [przypis autorski]

waszraum (z niem. Waschraum) — umywalnia. [przypis edytorski]

Waszti — królowa, żona króla perskiego Kserksesa I (hebr. Achaszwerosz, łac. Aswerus), odmówiła przyjścia przed oblicze męża, gdy ten ją wezwał. Za nieposłuszeństwo król ukarał ją rozwodem (Est 1,19). Jej następczynią została Estera (Est 2,17). [przypis edytorski]

Waszti — według Księgi Estery piękna żona króla Achaszwerosza, oddalona przez niego za publicznie okazane nieposłuszeństwo; jej następczynią została Estera. [przypis edytorski]

wasz — tu: wasz mąż. [przypis edytorski]

waszych obu ojców imiona są znane — Hipponikos, ojciec Kalliasa, pobił pod Tanagrą (w Beocji, przy drodze z Aten do Aulis) w 426 r. Beotów, w 424 r. padł pod Delion (w Beocji na wybrzeżu, dziś Delis). Majątek jego dochodził do 200 talentów (talent to 6000 franków). W rodzinie jego była dziedziczna godność herolda eleuzyńskiego (szczególnie ważny urząd dla misteriów eleuzyńskich, tajnych obchodów na cześć Demetry) i daducha (zarządcy świątyni Demetry w Eleusis na zachód od Aten, nad morzem; dziś Elefsina). [przypis tłumacza]

Waszym naczelnym będzie Jeżobroda — Domyślamy się, że poeta przez naczelnika szatanów Jeżobrodę, wytyka naczelnika magistratury miasta Lucca złożonej z członków dziesięciu. Resztę nazwisk drugich szatanów, mniej więcej zgodnie z oryginałem i z naturą naszego języka wytłumaczyłem. [przypis redakcyjny]

Waszyngton — stolica Stanów Zjednoczonych, położona nad rzeką Potomak, we wschodniej części kontynentu. [przypis edytorski]

Waszyngton, właśc. George Washington (1732–1799) — wódz naczelny podczas wojny Stanów Zjednoczonych o niepodległość, a następnie pierwszy prezydent (1789–1797) nowo powstałego państwa. [przypis edytorski]

Waszyngton, właśc. Washington, George (1732–1799) — generał, polityk i mąż stanu amerykański, wódz naczelny Armii Kontynentalnej w latach 1775–1784, pierwszy prezydent Stanów Zjednoczonych (1789–1797), jeden z „ojców założycieli”; po zakończeniu prezydentury George Washington powrócił do swojej posiadłości Mount Vernon, od czasu do czasu doradzając prezydentowi Johnowi Adamsowi, swemu następcy. [przypis edytorski]

Waszyngton, właśc. Washington, George (1732–1799) — wódz naczelny podczas wojny Stanów Zjednoczonych o niepodległość, a następnie pierwszy prezydent (1789–1797) nowo powstałego państwa. [przypis edytorski]

Waszyngton właśc. Washington, George (1732–1799) — wódz naczelny podczas wojny Stanów Zjednoczonych o niepodległość, a następnie, w l. 1789–1797 pierwszy prezydent nowo powstałego państwa. [przypis edytorski]

wataha — tu: oddział kozacki, zbieranina uzbrojonych, groźnych ludzi. [przypis redakcyjny]

wataha — tu: zbieranina uzbrojonych, groźnych ludzi. [przypis redakcyjny]

wataha (z tatar.) — czereda, banda. [przypis redakcyjny]

watah — luźna grupa lub oddział Kozaków lub Tatarów. [przypis redakcyjny]

wata — wypowiedź pozbawiona istotnej treści. [przypis edytorski]

watażka — przywódca oddziału wolnych Kozaków lub herszt bandy rozbójników. [przypis redakcyjny]

watażka — tu: przywódca oddziału wolnych Kozaków. [przypis edytorski]

W Atenach i w Rzymie wolno było zrazu sprzedać niewypłacalnego dłużnika — Wielu sprzedawało dzieci, aby spłacić długi. (Plutarch, Życie Solona). [przypis autorski]

W Atenach znajdował się jeden [posąg Westy] w Prytaneum — [por.] Pausanias, Attica, cap. XVIII, p. 41. [przypis redakcyjny]

water breakers — łamacze fal. [przypis autorski]

water-proof — tu: płaszcz wodoodporny. [przypis edytorski]

watówka (pot.) — kurtka watowana. [przypis edytorski]

watrzany — pochodzący od watry, tj. od ogniska pasterskiego palonego przy szałasie. [przypis edytorski]

Watteau, Antoine (1684–1721) — właśc. Jean-Antoine Watteau, francuski malarz, rysownik i rytownik. [przypis edytorski]

Watteau, Jean-Antionne (1684–1721) — francuski malarz i rysownik, prekursor rokoka. [przypis edytorski]

Watteau, Jean-Antoine (1684–1721) — francuski malarz i rysownik, prekursor rokoka. [przypis edytorski]

Watteau, Jean Antoine (1684–1721) — fr. malarz i rysownik; kolorysta, przedstawiciel rokoka. [przypis edytorski]

Watt, James (1736–1819) — szkocki inżynier i wynalazca, twórca kluczowych ulepszeń konstrukcji maszyny parowej, dzięki którym maszyny te zapoczątkowały rewolucję przemysłową. [przypis edytorski]

watyczny (neol., z łac.) — wieszczy, natchniony; związany z natchnionym przez bogów wieszczkiem, poetą lub śpiewakiem. [przypis edytorski]

Watyniusz — jeden z towarzyszy Nerona, organizator walk gladiatorów. [przypis edytorski]

W[at]zdorf — w wydaniu źródłowym fragment nieczytelny; uzupełniony na podstawie innego opracowania. [przypis edytorski]

w Austrii, a zatem i w Galicji — w powstałej w 1867 monarchii austro-węgierskiej Galicja stanowiła część wielonarodowych ziem Cesarstwa Austrii. [przypis edytorski]

W autografie do tego wiersza dał poeta dopisek: „Ob. Rosp. w Dzien. Wileń.”. Miał na myśli rozprawę Jana Śniadeckiego przeciw romantyczości, wydrukowaną w zeszycie „Dziennika Wileńskiego” ze stycznia 1819 r. [przypis redakcyjny]

wawelowy — dziś popr.: wawelski. [przypis edytorski]

Wawel — wzgórze w Krakowie, historyczna siedziba królewska. [przypis edytorski]

Wawel — wzgórze w Krakowie, nad brzegiem Wisły. Znajduje się na nim zamek, dawna siedziba królów Polski. [przypis edytorski]

Wawel — zamek na wzgórzu nad brzegiem Wisły na Starym Mieście w Krakowie, dawna siedziba królów Polski; w kryptach pod katedrą wawelską znajdują się groby władców, wieszczów i bohaterów narodowych. [przypis edytorski]

w Awentynu lesie — na znanym wzgórzu Rzymu. [przypis edytorski]

w Awinionie nie papież, jeno aleksandryjski sułtan siedzi — mowa o okresie rezydowania papieży w Awinionie; tzw. ”niewoli awiniońskiej” (1309-1377). [przypis edytorski]

Wawrzecki, Tomasz (1759–1816) — działacz polityczny, generał; poseł na Sejm Czteroletni; po klęsce pod Maciejowicami i pojmaniu Kościuszki wybrany na Najwyższego Naczelnika Siły Zbrojnej Narodowej; po upadku powstania więziony do 1796; członek Rady Najwyższej Tymczasowej Księstwa Warszawskiego (1813), minister sprawiedliwości w Królestwie Polskim (1815–1816). [przypis edytorski]