Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 471 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 159624 przypisów.
Szełgunow, Nikołaj Wasiljewicz (1824–1891) — ros. publicysta, demokrata; publikował w gazetach „Russkoje słowo”, „Sowriemiennik”, „Wiek”; razem z Michajłowem napisał proklamację Do młodego pokolenia. [przypis edytorski]
szeląg (daw.) — drobna miedziana moneta. [przypis edytorski]
szeląg (daw.) — drobna moneta; miedziak (por. powiedzenie Znać kogo jak zły szeląg). [przypis edytorski]
szeląg — dawna drobna moneta; miedziak. [przypis edytorski]
szeląg — dawna drobna moneta miedziana; miedziak. [przypis edytorski]
szeląg — dawna drobna moneta polska; tu przen.: miedziak, grosz. [przypis edytorski]
szeląg — dawna drobna moneta polska z miedzi; miedziak. [przypis edytorski]
szeląg — dawna drobna moneta polska z miedzi; w oryginale liard: drobna miedziana moneta francuska, która stanowiła najdrobniejszy nominał w czasach królestwa. [przypis edytorski]
szeląg — dawna moneta polska. [przypis edytorski]
szeląg — dawn. drobna moneta miedziana. [przypis edytorski]
szeląg — daw. polska moneta, odpowiednik jednej trzeciej grosza. [przypis edytorski]
szeląg — drobna moneta. [przypis edytorski]
szeląg — drobna moneta z miedzi wartości 1/3 grosza. [przypis redakcyjny]
szeląg — historyczna drobna moneta polska, miedziana lub srebrna; zgrać się do ostatniego szeląga, dziś: do ostatniego grosza. [przypis edytorski]
szeląg ryski — 1 grosz. [przypis redakcyjny]
szeląg — srebrna moneta, która w XIV wieku była bita i wprowadzona przez Krzyżaków. [przypis edytorski]
Szela, Jakub (1787–1866) — chłopski przywódca antyszlacheckiej rabacji galicyjskiej w 1846, podczas której zniszczono kilkaset dworów, a z rąk chłopskich zginęło ok. tysiąca osób. [przypis edytorski]
Szela, Jakub (1787–1866) — przywódca ludowy w czasie rabacji galicyjskiej 1846 r. [przypis edytorski]
Szelames — żargonowe imię Sulamity. [przypis redakcyjny]
szelestuszka (gw.) — tobołki polne, gatunek z rodziny kapustowatych. [przypis edytorski]
szeleszcze — dziś popr. forma 3.os.lp: szeleści. [przypis edytorski]
szeleszcze — dziś popr.: szeleści. [przypis edytorski]
szeleszcze — dziś: szeleści. [przypis edytorski]
Szeliga, Maria, właśc. Maria Loevy (1854–1927) — publikująca pod pseudonimem „Maria Szeliga” (a także jako: B. Saryusz, Bolesław Saryusz, Ciotka Marynia, Jerzy Horwat, Matylda Mahoń, Vox, Jx., M. S., M. Sz., Mar. Sz.) polska pisarka, poetka i publicystka, feministka, tworząca od 1880 r. na emigracji w Paryżu. [przypis edytorski]
szelinarz (starop.) — ten, kto się zaszywa w szelinie, tj. w zaroślach, krzakach; tu: człowiek małoduszny, mierny, małego formatu duchowego (niczym krzak przy drzewie), nicpoń. [przypis edytorski]
szelina (starop.) — bór, gaj. [przypis redakcyjny]
szelina (starop.) — krzaki. [przypis redakcyjny]
szelina (starop.) — krzaki, zarośla. [przypis redakcyjny]
szelina (starop.) — zarośla, krzaki. [przypis redakcyjny]
Szeling —H. Szeling, dworzanin królewski. [przypis redakcyjny]
Szeliski, Jan — sekretarz ambasady polskiej w Rzymie, urlopowany w końcu 1939 roku, ponieważ zgłosił się ochotniczo do Wojska Polskiego we Francji. Poległ pod Narwikiem 28 maja 1940 roku. [przypis edytorski]
Szeller-Michajłow — autor wydanego w 1906 roku siedmiotomowego dzieła Antyki i Sztuka. [przypis edytorski]
Szelmą jestem bez uszu — aluzja do zwyczaju obcinania uszu skazańcom. [przypis redakcyjny]
szelma — człowiek sprytny, ale często nieuczciwy. [przypis edytorski]
szelma — osoba, która radzi sobie w wielu trudnych sytuacjach, ale czasami działa w nieuczciwy sposób. [przypis edytorski]
szelma — osoba sprytna a nieuczciwa. [przypis edytorski]
szelma — osoba sprytna i nieuczciwa. [przypis edytorski]
szelma — osoba sprytna, umiejąca sobie poradzić z trudnymi sytuacjami, nie zawsze w uczciwy sposób; tu: nikczemnik. [przypis edytorski]
szelma — z dezaprobatą lub z uznaniem o osobie sprytnej, umiejącej sobie radzić w życiu, nie zawsze w uczciwy sposób. [przypis edytorski]
Szelmostwa Neryny — Fourberies de Nérine (1864), francuska komedia Théodore'a de Banville, inspirowana komedią Moliera Szelmostwa Skapena. [przypis edytorski]
Szelmowskie sztuczki Skapena — aluzja do sztuki Moliera o tym tytule; w pol. tłumaczeniu także: Szelmostwa Skapena. [przypis edytorski]
szelmowski — przebiegły, podstępny, a zarazem żartobliwy. [przypis edytorski]
szelmowsko — przebiegle, podstępnie, a zarazem żartobliwie. [przypis edytorski]
Szema Isroel (hebr.) — słuchaj Izraelu (początkowe słowa modlitwy). [przypis edytorski]
Szema Isroel (hebr.) — słuchaj Izraelu. [przypis edytorski]
Szema Izrael! (hebr.) — dosł.: „Słuchaj, Izraelu!”; również: jedna z najważniejszych modlitw żydowskich. [przypis edytorski]
szemat (daw.) — formularz; schemat. [przypis edytorski]
szemat — dziś popr.: schemat. [przypis edytorski]
szemat — dziś: schemat. [przypis edytorski]
szemat — schemat. [przypis edytorski]
szemat — tu: schemat, formularz. [przypis edytorski]
szemat (z fr. schéma) — dziś popr.: schemat. [przypis edytorski]
szemat (z fr. schéma) — schemat. [przypis edytorski]
szema — wyznanie wiary zawarte w codziennych porannych i wieczornych modlitwach (por. hebr. Szema Izrael: Słuchaj, Izraelu). [przypis edytorski]
Szemini Aceret a. Szmini Aceres — ósmy dzień Sukot. W tym dniu zazwyczaj odmawia się modlitwę o deszcz. [przypis tłumacza]
szemrać — po cichu wyrażać niezadowolenie. [przypis edytorski]
szemrać — rozmawiać półgłosem, szeptać. [przypis edytorski]
szemrany (pot.) — podejrzany, na bakier z prawem. [przypis edytorski]
Szemszą — dziś popr. forma B.lp: Szemszę. [przypis edytorski]
sze mua e kom sa (zniekszt. fr.: chez moi est comme ça; właśc. chez moi comme si, commme ça) — u mnie tak sobie. [przypis edytorski]
szenekatarynka a. szajnekatarynka (z niem. Schönes Kathrinchen) — jarmarczny teatr marionetek, w którym przedstawieniom towarzyszyła muzyka z katarynki. [przypis edytorski]
Szentiványi Márton (1633–1705) — węgierski uczony i jezuita, autor dzieła Curiosiora et selectiora variarum scientiarum miscellanea. [przypis edytorski]
szepcąc przez zęby magiczne słowo liczebne — w innych wersjach legendy ożywienie golema następowało przez włożenie mu w usta karteczki z hebrajskim słowem emet (prawda) a uśmiercenie przez wymazanie pierwszej litery, na skutek czego powstawało słowo met (śmierć). [przypis edytorski]
szepczące — w wydaniu z r. 1870: szepczące. [przypis redakcyjny]
Szepietówka a. Szepetówka — miasto na Ukrainie, siedziba rejonu w obwodzie chmielnickim; we wrześniu 1939 powstał tutaj sowiecki obóz dla polskich jeńców wojennych. [przypis edytorski]
szepleniąc (daw.) — dziś: sepleniąc. [przypis edytorski]
szepleniący (daw.) — sepleniący. [przypis edytorski]
szeptającego — szepczącego. [przypis edytorski]
szeptających — dziś popr.: szepczących. [przypis edytorski]
szeptają — dziś popr. forma: szepczą a. szepcą. [przypis edytorski]
szeptają — dziś popr. forma: szepczą. [przypis edytorski]
szeptają — dziś popr. forma: szepczą, rzadziej: szepcą. [przypis edytorski]
szeptają — dziś popr.: szepczą. [przypis edytorski]
szeptaj — dziś popr. forma: szepcz. [przypis edytorski]
Szeptycki, Andrzej (1865–1944) — duchowny greckokatolicki, w latach 1900–1944 arcybiskup metropolita lwowski i halicki. [przypis edytorski]
szereg czynników (…) które (…) urobiły w nim „charakter nabyty” — zob. ustęp 4, Życiorys Schopenhauera. [przypis redakcyjny]
szeregi — dziś popr. forma n.lm: szeregami. [przypis edytorski]
szereg podobieństw w poszczególnych sytuacjach Wacława i Konrada, (…) liczne reminiscencje stylistyczne — Jedne i drugie [analogie między działami Malczewskiego i Byrona; Red. WL] wykazujemy w komentarzu do poematu. [przypis redakcyjny]
Szeremeth, Romadanowski, Kniaś Cercaski — Szeremetiew, Romadanowski i Czerkaski, wodzowie moskiewscy; Brzuchoviecki — Brzuchowiecki, hetman kozacki z ramienia cara (od r. 1663). [przypis autorski]
Szeremet — właśc. Szeremietiew, Wasilij Borisowicz (1622–1682), naczelny wódz południowej części armii rosyjskiej podczas wojny polsko-rosyjskiej 1654–1667. Walczył z wojskami polskimi, tatarskimi i kozackimi. Po dwumiesięcznej bitwie pod Cudnowem dostał się do niewoli tatarskiej, w której zmarł. [przypis edytorski]
Szeremet — własc. Szeremietiew, Wasilij Borisowicz (1622–1682), naczelny wódz południowej części armii rosyjskiej podczas wojny polsko-rosyjskiej 1654–1667. Walczył z wojskami polskimi, tatarskimi i kozackimi. Po dwumiesięcznej bitwie pod Cudnowem dostał się do niewoli tatarskiej, w której zmarł. [przypis edytorski]
szerepetka — człowiek z gminu, przybłęda. [przypis edytorski]
szerm (daw.) — tryb, sposób. [przypis redakcyjny]
szermem (daw.) — sposobem, sprytnie. [przypis redakcyjny]
„szermierze” — zaprawieni w dyskusjach mędrcy. [przypis tłumacza]
szermierzów — dziś popr.: szermierzy. [przypis edytorski]
szermierz — tu: sportowiec, zawodnik. [przypis edytorski]
szermierz — tu: zapaśnik. [przypis edytorski]
szermierzyć — dziś: szermować. [przypis edytorski]
szer mosje (zniekszt. fr.: cher monsieur) — drogi panie. [przypis edytorski]
szermować — robić bronią, wywijać. [przypis redakcyjny]
szermować — walczyć; por. szermierka. [przypis edytorski]
szermować — władać bronią, używać broni, fechtować. [przypis edytorski]
Szermuje szumną kaznodzieja mową, ewangeliczne zagłuszając słowo — Poeta w następnych kilkudziesięciu wierszach może trochę zanadto jaskrawą barwą maluje obraz kaznodziejów, którzy uniesieni chęcią popisu osobistego i zwrócenia na siebie uwagi słuchaczów, nie wykładają tekstu Ewangelii świętej, ale z ambon trzy po trzy plotą. Poeta żyjąc w czasach średniowiecznych, musiał się spotykać z podobnymi kaznodziejami, jeśli ich obraz tu przedstawił. [przypis redakcyjny]
szermy — walki; por. szermierka, szermować. [przypis edytorski]
szeroce — dziś popr.: szeroko. [przypis edytorski]
szeroce (starop. forma) — dziś: szeroko. [przypis edytorski]
szeroką suknią, którą zwano „Synthezą” — sukni tych tylko do uczt rozpasanych używano [w domowym zaciszu, na obiady i uczty, Rzymianie wkładali luźną, barwną synthesis, gdyż oficjalną togę uważano za ubiór zbyt kłopotliwy podczas posiłków, spożywanych w pozycji leżącej; noszenie synthesis poza domem, w miejscu publicznym było niestosowne]. [przypis autorski]
szeroka ulica, ciągnąca się na prawo i lewo — wielkie bulwary: Strasburski („na lewo”) i Sebastopolski („na prawo”), przecinające Paryż z północy na południe, zbudowane za rządów Napoleona III. [przypis redakcyjny]
szerokimi bary — dziś popr. forma N.lm: (…) barami. [przypis edytorski]
