Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 116699 przypisów.
Wierzyński, Kazimierz (1894–1969) — poeta, prozaik i eseista polski; pochodził z Drohobycza, podczas I wojny światowej walczył w Legionie Wschodnim gen. Hallera i dostał się do niewoli ros.; znalazłszy się w Warszawie, zaczął współpracować z pismem młodzieży akademickiej „Pro Arte et Studio”, dołączył do grupy poetów urządzających w l. 1918–1919 wieczory w kawiarni Pod Picadorem i wraz z Julianem Tuwimem, Antonim Słonimskim, Janem Lechoniem i Jarosławem Iwaszkiewiczem był współtwórcą grupy poetyckiej Skamander; debiutował tomikiem Wiosna i wino (1919). Radosny, lekki ton właściwy dla pierwszej fazy dwudziestolecia między wojennego, obecny jeszcze w zbiorze Wróble na dachu (1921) i w wierszach dotyczących sportu (Laur olimpijski 1927, złoty medal Amsterdam 1928), porzucił wkrótce, jak wielu innych, na rzecz katastrofizmu (np. w tomach Rozmowa z puszczą 1929, Pieśni fanatyczne 1929, Gorzki urodzaj 1933). Sam najwyżej cenił zbiór utrzymanych w tonie romantycznym poematów Wolność tragiczna (1936), których tematem jest postać marszałka Piłsudskiego oraz poczucie groźby wiszącej nad niedawno odzyskaną wolnością Polski. [przypis edytorski]
Wierzyński, Kazimierz (1894–1969) — poeta, współzałożyciel grupy poetyckiej Skamander, od 1939 na emigracji. [przypis edytorski]
Wierzynek, Mikołaj (niem. Nikolai Wirsing a. Werzig, łac. Verincus, zm. 1368) — zw. Wierzynkiem młodszym; średniowieczny kupiec, patrycjusz, bankier, ławnik i rajca krakowski, syn Mikołaja Wierzynka (starszego). Wg Jana Długosza w 1364 zorganizował ucztę dla gości zjazdu monarchów zorganizowanego przez Kazimierza Wielkiego. W sławnej „uczcie u Wierzynka” uczestniczył m.in. cesarz Karol IV Luksemburski, król Ludwik Węgierski oraz wielu innych królów i książąt. [przypis edytorski]
wierzyszli (daw.) — czy uwierzysz. [przypis edytorski]
wierzyszli (daw.) — konstrukcja z partykułą -li w funkcji wzmacniającej i pytającej; znaczenie: czy wierzysz. [przypis edytorski]
wierzyż — uwierz; uwierzże. [przypis edytorski]
wierzże (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że. [przypis edytorski]
wieść (daw.) — prowadzić. [przypis edytorski]
Wieść (mit. rzym.) — Fama, bogini szybko rozchodzącej się pogłoski; odpowiednik Feme w mit. gr., przedstawianej niekiedy z wieloma parami oczu i ust. [przypis edytorski]
wieść obiesić (starop.) — prowadzić na szubienicę; prowadzić, żeby go powiesić. [przypis edytorski]
wieść — prowadzić. [przypis edytorski]
wieść prym — być w czymś pierwszym, przewodzić. [przypis edytorski]
wieść — tu: przewodzić. [przypis edytorski]
wieść — tutaj: prowadzić. [przypis edytorski]
wieście — forma zarchaizowana; dziś popr.: wieści. [przypis edytorski]
Wieści od wnuka Kupida odbiera. — w późn. wyd. tłum. te słowa Marii mówi Katarzyna. [przypis edytorski]
wieści o gwałceniach (…) — nawiązanie do wątków powieści Stefana Żeromskiego (wyd. 1902–1904). [przypis edytorski]
wieś do przeżycia — tu: dożywotnia dzierżawa wsi. [przypis edytorski]
wieś G. — zapewne: Giełgudyszki. [przypis edytorski]
wieśniactwo (daw.) — wieśniacy jako zbiorowość; chłopstwo. [przypis edytorski]
wieśniakom — Horacy podkreśla swoje pochodzenie z prowincji. [przypis edytorski]
wieśnie — dziś popr.: wiośnie. [przypis edytorski]
wieśny (daw.) — wiejski. [przypis edytorski]
wieś zaciszna (…) wieś spokojna — parafraza słów Panny XII z Pieśni świętojańskiej o Sobótce Jana Kochanowskiego: „Wsi spokojna, wsi wesoła, / Który głos twej chwale zdoła?”; w dialogu Czepca z Dziennikarzem nawiązanie to ma wydźwięk ironiczny: wyraża marzenie szlachty o wsi, z pominięciem istotnych potrzeb i pragnień jej mieszkańców. [przypis edytorski]
Wie się ona przeznaczoną Do noszenia tu korony… — Zygmunt Krasiński, Psalm miłości. [przypis edytorski]
wiesiele (starop.) — wesele. [przypis edytorski]
wiesioł był (starop.) — był wesoły. [przypis edytorski]
wieskie i miesckie — wiejskie i miastowe. [przypis edytorski]
Wiesław — imię jest nawiązaniem do poematu Kazimierza Brodzińskiego Wiesław (1820). [przypis edytorski]
wie süss (niem.) — jak słodko. [przypis edytorski]
wiesza a śmieje się, a szumi, a szczebiocze (daw.) — konstrukcja z „a” w funkcji spójnika łącznego, dziś: wiesza i śmieje się, i szumi, i szczebiocze. [przypis edytorski]
wieszadło (daw.) — wieszak, mebel z kołkami a. haczykami do zawieszania ubrań. [przypis edytorski]
wieszadło (pot.) — wieszak. [przypis edytorski]
wiesza — tu w znaczeniu: wiesza na nas psy, oczernia. [przypis edytorski]
wieszczba (daw.) — proroctwo, wróżba. [przypis edytorski]
wieszczba — wróżba, przepowiednia przyszłości. [przypis edytorski]
wieszczba — wróżba. [przypis edytorski]
wieszczbiarstwo — wróżbiarstwo, przepowiadanie przyszłości. [przypis edytorski]
wieszczek-ewangelista z wyspy Patmos — tradycyjnie uważa się św. Jana Ewangelistę i autora Apokalipsy według św. Jana za tę sama osobę. [przypis edytorski]
wieszczek — tu: Helenus. [przypis edytorski]
wieszczek — wróżbita. [przypis edytorski]
wieszcz — genialny, natchniony poeta, zwłaszcza romantyczny. [przypis edytorski]
wieszczka — czarodziejka, wróżka. [przypis edytorski]
wieszczka — tu: wróżka. [przypis edytorski]
wieszczkiem — augurem. [przypis edytorski]
wieszcz — tu: wróżbita. [przypis edytorski]
wieszcz — wróżbita, czytający znaki dane od bogów. [przypis edytorski]
wieszcz — w tym tekście konsekwentnie: poeta. [przypis edytorski]
wieszczym zdjęty duchem — sens (iron.): w natchnieniu prorockim. [przypis edytorski]
wieszczy — natchniony. [przypis edytorski]
wieszczy — proroczy. [przypis edytorski]
wieszczy — tu: proroczy. [przypis edytorski]
wiesz (daw.) — tu: znasz. [przypis edytorski]
Wiesz, dlaczego dzwon głośny? Bo wewnątrz jest próżny. — aforyzm zawarty w tym wierszu stał się obiegowym zwrotem przysłowiowym. [przypis edytorski]
wieszka — mała wiecha. [przypis edytorski]
wieszli (daw.) — czy wiesz. [przypis edytorski]
wieszli(daw.) — konstrukcja z partykułą -li w funkcji wzmacniającej i pytającej; znaczenie: czy wiesz. [przypis edytorski]
wieszli — daw. konstrukcja z partykułą pytajną -li; znaczenie: czy wiesz. [przypis edytorski]
wieszli — konstrukcja z partykułą -li o funkcji pytajnej; znaczenie: czy wiesz. [przypis edytorski]
wieszli — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy znasz. [przypis edytorski]
wieszli — konstrukcja z partykułą pytającą -li; czy wiesz. [przypis edytorski]
wieszli — konstrukcja z partykułą pytajną -li; inaczej: czy wiesz. [przypis edytorski]
wiesz-li, skąd on przybywa i dokąd idzie? — por. J 3,8: Wiatr wieje tam, gdzie chce, i szum jego słyszysz, lecz nie wiesz, skąd przychodzi i dokąd podąża. Tak jest z każdym, który narodził się z Ducha. [przypis edytorski]
wiesz teraz, dlaczegoś przed trzema lat tysiącami czciła Apisa (…) — w tym miejscu na marginesie poniższego wywodu znajduje się adnotacja: „Tłumaczenie Apisa”. [przypis edytorski]
wieszże — daw. konstrukcja z partykułą -że; inaczej: czy wiesz. [przypis edytorski]
wieszże — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy wiesz. [przypis edytorski]
wietek (reg.) — księżyc tuż przed nowiem bądź tuż po nowiu. [przypis edytorski]
wietkowcy — XVIII-wieczna wspólnota prawosławnych staroobrzędowców zamieszkująca lasy w regionie m. Starodub (w ob. obwodzie briańskim, graniczącym z Białorusią i Ukrainą). [przypis edytorski]
wietnica — miejsce, w którym zbierano się na wiec. [przypis edytorski]
wietrznica (daw.) — kobieta lekkomyślna i niestała. [przypis edytorski]
wietrznica (daw.) — kobieta niestała, lekkoduszna. [przypis edytorski]
wietrznica (daw.) — kobieta zmienna w uczuciach. [przypis edytorski]
wietrznica (daw.) — lekkomyślna, płocha dziewczyna. [przypis edytorski]
wietrznik (daw.) — człowiek lekkomyślny i niestały. [przypis edytorski]
wietrznik (daw.) — mężczyzna niestały w uczuciach. [przypis edytorski]
wietrznik (daw.) — osoba niestała. [przypis edytorski]
wietrznik (daw.) — osoba niestała w uczuciach. [przypis edytorski]
wietrznik (daw.) — osoba zmienna w uczuciach. [przypis edytorski]
wietrzny (daw.) — o osobie: płochy, lekkomyślny, niestały. [przypis edytorski]
wietrzny — tu: zmienny, przelotny, niestały. [przypis edytorski]
wietrzyć — tu: domyślać się, przeczuwać, wywęszyć. [przypis edytorski]
wietrzyć — tu: wyczuwać węchem. [przypis edytorski]
wietrzyć — węszyć. [przypis edytorski]
wieviel (niem.) — ile. [przypis edytorski]
wiewa (gw.) — wiemy. [przypis edytorski]
wiewający — powiewający. [przypis edytorski]
wiewa — powiewa. [przypis edytorski]
Wie? Was? Gott im Himmel! (niem.) — Jak? Co? Boże na niebie! [przypis edytorski]
Wie weit, Jude? Oho, das ist fast unglaublich. Du, Schwein (niem.) — Jak daleko, Żydzie? Oho, to niemal nie do wiary. Ty świnio. [przypis edytorski]
wie wolą Bożą (starop. forma) — zna wolę Bożą. [przypis edytorski]
wiew — podmuch, powiew. [przypis edytorski]
wieżą — dziś popr. forma B. lp: wieżę. [przypis edytorski]
wieża Babel — tu: synonim zamętu, bezładu, chaosu. [przypis edytorski]
wieża Babel — tu: zamęt, bezład, chaos. [przypis edytorski]
wieża Babel — w Biblii potężna budowla, wznoszona przez zjednoczoną ludzkość jako znak, dzięki któremu ludzie się nie rozproszą. Bóg sprzeciwił się tym zamiarom, pomieszał budowniczym języki i podzielił przez to ludzi na różne narody. [przypis edytorski]
wieża Babel — według biblijnej opowieści (por. Rdz 11) wieża ta miała w zamierzeniu swych budowniczych sięgać szczytem nieba i stała się symbolem przeciwstawienia się ludzi Bogu. Aby udaremnić ludzkie plany, Bóg pomieszał języki budowniczych, którzy nie mogąc się ze sobą porozumieć, nie mogli także dokończyć budowy. [przypis edytorski]
wieża Babel — wieża z biblijnej opowieści (Rdz 11,1–9); podczas wznoszenia wieży Babel Bóg pomieszał budowniczym języki, dzieląc w ten sposób ludzi na różne narody, a zarazem udaremniając im zjednoczenie się i zbuntowanie przeciw jego potędze. [przypis edytorski]
wieża (daw.) — więzienie. [przypis edytorski]
wieża Farosu — latarnia morska na przybrzeżnej wysepce Faros, w pobliżu Aleksandrii, jeden z siedmiu staroż. cudów świata. Zbudowana za panowania pierwszych Ptolemeuszy (ok. 280–247 p.n.e.), mierzyła ok. 120 m wysokości; na szczycie po zmroku rozpalano ogień, którego światło wzmacniały metalowe zwierciadła. [przypis edytorski]
Wieża Floriańska, zawiana trochę, chwiała się na nogach, jak to uwiecznił Szczygieł w swoim fresku. — tu w tekście umieszczono ilustrację z podpisem:Kabaret szalony do wiersza E. Leszczyńskiego malował K. Sichulski (Z wnętrza cukierni Michalika). [przypis edytorski]