Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 460 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7902 przypisów.
następnieś się cofnął — inaczej: następnie się cofnąłeś (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
następnie — tak tłumaczę εχου, u Dindorfa w nawiasie ἐξ οὗ; Pape (I, 750b pod. 4): eine Zeitfolge. [przypis tłumacza]
Następnie wyrecytowawszy Modlitwę Czystości mimo pozostawania w tym świecie — chin. Chu shijie fan jie, jap. Sho sekai bon no ge. Kwiat losotu zakorzeniony jest w błotnistej wodzie ale jego piękne kwiaty kwitną ponad i nie ulegają zabrudzeniu. Kwiat lotosu jest zatem symbolem bodhisattwy, który po to aby pomagać żyjącym istotom, pozostaje w „błocie” świata narodzin i śmierci nie wchodząc w stan nirwany, ale którego umysł pozostaje czysty, ponieważ urzeczywistnił on pustkę wszystkich zjawisk przez co nie lgnie do nich. Przebywanie w tym świecie, podobnym do pustej przestrzeni,/ przypomina kwiat lotosu w błotnistej wodzie./ Całkowicie czysty umysł przekracza go./ Czynimy pełny pokłon przed Najczcigodniejszym. [przypis tłumacza]
następnik — w oryginale: Korollarium. [przypis tłumacza]
następnych dni — dziś: w następne dni; w ciągu następnych dni. [przypis edytorski]
następnych dwóch dni — dziś raczej: w następnych dwóch dniach. [przypis edytorski]
następny (daw.) — następujący. [przypis edytorski]
następny (daw.) — następujący; taki oto. [przypis edytorski]
następny (daw.) — tu: następujące. [przypis edytorski]
następny (daw.) — tu: następujący. [przypis edytorski]
następny (daw.) — tu: następujący; taki oto. [przypis edytorski]
następny — dziś: następujący. [przypis edytorski]
następny — kolejny. [przypis edytorski]
następnymi — następującymi. [przypis edytorski]
Następnym znakiem jest C2 (…) Rozdział drugi — jeśli litera „C” występuje jako skrót angielskiego słowa chapter: rozdział. [przypis edytorski]
następny — tu: następujący. [przypis edytorski]
następować (daw.) — atakować. [przypis edytorski]
następstwa kompleksów jakościowych — w terminologii przyjętej pierwsze będą to „przedmioty immanentne”, drugie „transcendentne”; rozróżnienie według mnie zbyteczne. [przypis autorski]
następstwo jakości — przy czym przez nieuwzględnianie istnienia w (AT) względnie stałego kompleksu (XN) specjalnych: dotyku wewnętrznego i zewnętrznego, czyli ciała, zapomina się o roli czuć muskularnych i „zaznaczonych ruchów” przy konstytuowaniu się, w związku z wyobraźnią dotykową, tego, co nazywamy potem „aktami intencjonalnymi zwróconymi ku ich przedmiotom”. [przypis autorski]
następ — tu: następstwo. [przypis edytorski]
następy — następstwa. [przypis edytorski]
na stepie — syberyjskim… [przypis redakcyjny]
na stojączkę — dziś popr.: na stojąco. [przypis edytorski]
na stołka — tak w źródle; zapewne powinno być: ani stołka. [przypis edytorski]
Na stolicy Piotrowej zasiadł papież-schyłkowiec, papież-dekadent… — Leon X, właśc. Giovanni di Lorenzo de' Medici (1475–1521), papież od 1513; młodszy syn władcy Florencji, Wawrzyńca Medyceusza, bliski współpracownik i następca Juliusza II; mecenas sztuki; ostatni papież niemający święceń kapłańskich w chwili wyboru; znany z wprowadzenia sprzedaży odpustów na budowę Bazyliki św. Piotra, co doprowadziło do wystąpienia Marcina Lutra (1517). [przypis edytorski]
nastoperczyć (daw.) — postawić na sztorc; nastroszyć. [przypis edytorski]
na str. 184 — Wydanie Montaigne'a, którym się Pascal posługiwał. (I, 40.). [przypis tłumacza]
na str. 28 — paginacja tyczy się widocznie pierwszego wydania Krzyku. Chodziło tu o ustępy pisane na chwałę Jadwigi, a poniżające Dagny. [przypis autorski]
na strawę — na poszukiwanie pożywienia. [przypis redakcyjny]
na straży (starop. forma) — dziś B.: na straż; na straży przypadnie: wpadnie na straż, dopadnie straży. [przypis edytorski]
na straży w nocy u mogiły — wtrącenie w nawiasie jest najprawdopodobniej wyjaśnieniem słowa pochodzącym od autora Wycieczek po Litwie. [przypis edytorski]
Nastrój?… — słowa zwrócone przeciw poszukiwaniu „nastrojów”, znamiennych dla sztuki modernistycznej (Stimmung), ale tu raczej dla modnej wówczas postawy, podporządkowującej zachowanie się zmiennym, lecz przeważnie posępnym lub marzycielskim nastrojom, odpowiadającym pesymizmowi w poglądzie na świat. [przypis redakcyjny]
na stróży (gw.) — na straży. [przypis edytorski]
na stróży — na straży. [przypis edytorski]
nastrojniejszy (starop. forma) — dziś popr.: najstrojniejszy. [przypis edytorski]
na stronę (daw.) — na bok. [przypis edytorski]
na stronę — na bok, na ubocze, w ustronie. [przypis edytorski]
na stronę — na bok. [przypis edytorski]
na stronę — w bok. [przypis edytorski]
na stronie (daw.) — z boku. [przypis edytorski]
na stronie obie — na obydwa sposoby (liczba podwójna). [przypis edytorski]
na stronie (starop.) — na boku. [przypis edytorski]
na stronie stoi niewiast troje — Trzy cnoty duchowe, czyli teologiczne. Wiara, nadzieja i miłość. Te tylko mocne są umocnić do tyla wzrok nasz duchowy, że znieść może światłość nauki bożej. [przypis redakcyjny]
na stronie — tu: neutralni. [przypis edytorski]
na stronie — w miejscu oddalonym, z boku. [przypis edytorski]
nastrzępiona prawda (starop.) — wymyślona rzecz. [przypis redakcyjny]
na strzesie — dziś popr. forma Msc.lp: na strzesze. [przypis edytorski]
nasturcja — roślina o żółtych, pomarańczowych lub czerwonych kwiatach, uprawiana w ogrodach i na balkonach. [przypis edytorski]
nasubtelniejszy (daw. forma) — najsubtelniejszy. [przypis edytorski]
nasuć (daw., gw.) — nałożyć. [przypis edytorski]
na suche wciągną wysypisko — sens: wyciągną na ląd. [przypis edytorski]
na sukurs — na pomoc; też: przyjść w sukurs. [przypis edytorski]
nasunęliścież — czy nasunęliście (tj. czy podsunęliście). [przypis edytorski]
nasuniony (daw.) — nasunięty. [przypis edytorski]
na suszy — na lądzie (czyli nie po wodzie lub błocie). [przypis redakcyjny]
na suszy (starop.) — tu: na brzegu. [przypis edytorski]
na suszy został (starop.) — był ocalony. [przypis redakcyjny]
Nasutus (…) nihil — Martialis, Epigrammata II, 13. [przypis tłumacza]
Nasuwa mi się pewna uwaga: mało jest dzieł w naszej literaturze, które byłyby w takim stopniu przepojone wewnętrzną, głęboką dobrocią. Gdy się nie chce samego siebie skrzywdzić ich niezrozumieniem — trzeba to mieć na uwadze, gdyż wzajemna nieżyczliwość tajona i bezwiedna jest jedną z cech naszego współczesnego umysłowego życia. Bardzo często surowość intelektualna i niezbłagana logika są tylko formami zewnętrznymi głębokiej, nieuświadomionej złości. [przypis redakcyjny]
nasuwień (daw.) — zwierzchnia szata rycerska, delia. [przypis redakcyjny]
nasuwień (starop.) — zwierzchnia szata, delia. [przypis redakcyjny]
na swą szkodę (starop.) — na swoje ryzyko; na swój koszt. [przypis edytorski]
na swawolniki — dziś: na swawolników. [przypis edytorski]
na swe skrzydło gonić (daw.) — obracać na swoją korzyść. [przypis edytorski]
na swobodzie — tu: wolny od trosk. [przypis redakcyjny]
na swoich ręku (starop.) — forma daw. liczby podwójnej; dziś na swoich rękach. [przypis edytorski]
na swoim tronie — Plutarch ma tu: βήμα [gr.: trybuna, mównica]. [przypis tłumacza]
na swoje sprawce obrócił pożogi (starop.) — szyk przestawny; inaczej: (wiatr) sprawców pożogi obrócił na swoje; obrócił się przeciw sprawcom pożaru. [przypis edytorski]
na swoje urodziny — Persowie obchodzili uroczyście swoje urodziny; urodziny króla święciło się w całym państwie. [przypis tłumacza]
na swych ręku — dziś popr. forma Msc. lm: na swych rękach. [przypis edytorski]
na Syberią — dziś popr. forma B.: na Syberię. [przypis edytorski]
nasyćże (daw.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że. [przypis edytorski]
na Syonie — góra Syjon stanowi alegorię Kościoła, często używaną przez pisarzy chrześcijańskich. [przypis edytorski]
nasże — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy nas. [przypis edytorski]
Naszą nałożnicą lub matką naszych dzieci — podsumowanie teorii Ottona Weiningera wyłożonej w dziele tegoż zatytułowanym Płeć i charakter. [przypis edytorski]
Naszą Ojczyzną jest młoda Polska, Polska ludowa (…) przez klasy uprzywilejowane — „Trzeba z żywymi naprzód iść!…”, „Ognisko” 1889, nr 3 (artykuł skonfiskowany). Dla ścisłości należałoby dodać, że pod tytułem Junges Polen pisał o powstaniowej literaturze polskiej (Jeż, Kraszewski, Bałucki, Orzeszkowa) Gustaw Karpeles we „Frankfurter Zeitung” w r. 1883. Artykuł jego streścił A. J. Cohn, pt. „Młoda Polska”, „Prawda” 1883, nr 46. [przypis autorski]
na szafot, za Lyon… —- Joseph Fouché i Collot d'Herbois kierowali krwawymi represjami wobec mieszkańców Lyonu, odbitego w październiku 1793 r. z rąk rojalistów. [przypis edytorski]
Nasza godzina jest to wiek bez linii głównej, bez dyrektywy, bez syntezy — A. Lange, Współcześni poeci polscy, „Tygodnik Ilustrowany” 1899, nr 1. [przypis autorski]
Nasza indywidualność, indywidualność konkretna (…) ja naszego codziennego doświadczenia jest jedynym organem naszego umysłowego i duchowego życia — [S. Brzozowski, Wstęp do] J. H. Newman, Przyświadczenia wiary, Lwów 1915, , s. 78. Tej zbieżności najpierwszych i końcowych problemów etyki Brzozowskiego zupełnie nie podkreśla Z. Bastgenówna w streszczeniu swej pracy Brzozowski a Newman („Sprawozdania z Czynności i Posiedzeń Polskiej Akademii Umiejętności” 1933, I, s. 16–19). „W walce Brzozowskiego między stanowiskiem widza, traktującego zagadnienie życia jako czynność myśli, dającą mu rozkosz intelektualną, a żywym do życia stosunkiem, na drodze od Renana przez marksizm i Bergsona do katolicyzmu, przeważył ostatecznie szalę duch wielkiego katolickiego myśliciela…” (s. 19). Niezrozumiałe jest tutaj nazwisko Renana, który żadnego wpływu na Brzozowskiego nie wywarł, i należałoby je zastąpić nazwiskiem Nietzschego, poprawiając równocześnie niesłuszne zdanie, jakoby kiedykolwiek, a zwłaszcza w ostatnim okresie myśli, Brzozowski zwalczać musiał w sobie postawę widza. Natomiast w podobny do naszego sposób ewolucję duchową Brzozowskiego, jako nawrót do najpierwszych zagadnień młodości, ujmuje K. Jaworski w rozprawie Odwrót z nieudałych rekonesansów, „Droga” 1933, nr 6–7. „Po wszystkich przygodach i »rekonesansach« myślowych wrócił Brzozowski, skąd wyszedł (…) młode wzmianki o wartości każdej chwili z momentem całkowitego osamotnienia stały się podporą, gdy przyszło na nie spojrzeć religijnie. Stały się zarazem punktem przepływowym cząstki narodu”. To moment równie ważny, którym jednak się nie zajmujemy. [przypis autorski]
na szańc (starop.) — na los, na niebezpieczeństwo. [przypis redakcyjny]
nasza, nasza! — skrócone z polskiej prześpiewki: danaż nasza! [przypis redakcyjny]
Nasza niesprawiedliwość — aluzja do niedotrzymania zobowiązań wobec Heraklesa, któremu Laomedon (ojciec Priama) obiecał rękę córki Hezjony i cudowne konie za uwolnienie kraju od smoka morskiego. Herakles zabił potwora, a gdy nie otrzymał przyrzeczonej nagrody, z pomocą innych Greków zburzył Troję, zabił Laomedonta, a Hezjonę oddał jako niewolnicę jednemu ze swych towarzyszy. [przypis redakcyjny]
Nasza religia jest tak boska, iż druga religia boska była tylko jej podstawą — W jednych wydaniach n'en a quele fondement, w innych n'en a été etc. [przypis tłumacza]
nas zaszły święta ruskie, to jest Bożego Narodzenia — w prawosławnej Rosji stosowano kalendarz juliański, który wówczas różnił się o 11 dni od kalendarza gregoriańskiego, używanego w Rzeczpospolitej oraz innych europejskich państwach katolickich i protestanckich; „ruskie” Boże Narodzenie przypadało wg kalendarza gregoriańskiego na 5 stycznia 1795. [przypis edytorski]
nasza — tj. zapewne: nasza sprawa. [przypis redakcyjny]
Nasza więc trójca (…) skończyła pierwsze pokorne powołanie (…) — w tym miejscu na marginesie poniższego wywodu znajduje się adnotacja: „Chrystus Pan”. [przypis edytorski]
na szczęty — na szczątki, na kawałki. [przypis edytorski]
na szczerbie — na wyłomie (muru obronnego). [przypis redakcyjny]
na szczo heto (z ukr.) — na co to; po co to. [przypis edytorski]
na szczot (ros. на счёт) — na rachunek. [przypis edytorski]
na szczycie cmentarza Père-Lachaise (…) opuszczonego przez córki i zięciów — [por.] Ojciec Goriot. [przypis tłumacza]
Na szczycie jaka łuna!… — wierzchołki Czatyrdahu po zachodzie słońca, skutkiem odbijających się promieni, przez czas jakiś zdają się być w ogniu. [przypis autorski]
na szczytach Tauru — „Taurydą” nazywano dzisiejszy Krym; na południu znajdują się tam Góry Krymskie. [przypis edytorski]
nasz dostawca budulcowy (materiarius) — dostawcą „materiału budulcowego” do wybudowania całego niby okrętu-podstępu jest oczywiście żołnierz, na którym wszystko ma się skrupić. [przypis tłumacza]
nasz duch, nieśmiertelny Ka — według Egipcjan jeden z kilku składników duchowych człowieka. Najbliższa pojęciu ducha jako czynnika ożywającego ciało. [przypis edytorski]
naszę (daw. forma) — dziś B.lp r.ż.: naszą. [przypis edytorski]
naszę — dawn., B. l.p.; por.: tę. [przypis redakcyjny]
naszę — dziś B.lp r.ż.: naszą. [przypis edytorski]
naszę — dziś forma B. lp r.ż: naszą. [przypis edytorski]
naszéj — daw. forma z é tzw. pochylonym, którego brzmienie było zbliżone do y lub (w pozycji po i, j: Kazimiérz, swojéj) i. [przypis edytorski]
