Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 158269 przypisów.
jedna z najwybitniejszych polskich artystek — chodzi o Jadwigę Stanisławę Mrozowską (1880–1966). [przypis edytorski]
Jedna z publicystek rosyjskich, omawiając tę kwestię… — Kołłontaj [Aleksandra Michajłowna], Obrazowanje, 1907, „Dwa prądy”. [przypis autorski]
jedna, zrodzona z królewskiej krwi Francji, której nie godzi się wspomnieć bez oddania jej wszelakiej czci, cały wiek swój wprawiła w zdumienie (…) — Małgorzata, królowa Nawary, siostra Franciszka I. [przypis tłumacza]
Jedna z waszych familia — dom francuski; w dalszym ciągu przedstawienie powodów i przebiegu Rewolucji Francuskiej do końca 1789 r. [przypis redakcyjny]
jednę (daw.) — dziś: jedną. [przypis edytorski]
jednę (daw.) — dziś popr. forma B.lp: jedną. [przypis edytorski]
jednę (daw. forma) — dziś: jedną. [przypis edytorski]
jednę — dziś B.lp r.ż.: jedną. [przypis edytorski]
jednę — dziś: jedną. [przypis edytorski]
jednę — dziś popr. forma B.lp: jedną. [przypis edytorski]
jednę — dziś popr. forma B. lp: jedną. [przypis edytorski]
jednę — dziś popr. forma B lp.: jedną. [przypis edytorski]
jednę — dziś popr.: jedną. [przypis edytorski]
jednę familią — dziś popr. forma B. lp: jedną familię. [przypis edytorski]
jednę familią — dziś popr. forma B. lp: jedną familię. [przypis edytorski]
jednę osnowę — tę samą podstawę. [przypis edytorski]
jednę (starop. forma) — jedną. [przypis edytorski]
jednę wspólną (daw.) — dziś popr. forma: jedną wspólną. [przypis edytorski]
jedne — dziś popr. forma B. lp r.n.: jedno. [przypis redakcyjny]
jedne — dziś popr. forma M. lp r.n.: jedno. [przypis redakcyjny]
jedne — dziś popr.: jedno. [przypis edytorski]
jednego będąc rozumienia z dominikanami — będąc tego samego zdania, co dominikanie; tak samo myśląc, jak dominikanie. [przypis edytorski]
Jednego błyśnie w twoich oczach szata (…) — To jest, zbawione dusze ludzi, które połączą się jeszcze ze swoim ciałem aż na Sądzie Ostatecznym i wtedy w cielesnych kształtach objawią się poecie. [przypis redakcyjny]
Jednego chleba pożywamy, abyśmy wszyscy jednym chlebem zostawali — por. 1 Kor 10, 17. [przypis edytorski]
jednegociem syna miała — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci oraz przestawną końcówką czasownika; inaczej: jednego ci syna miałam. [przypis edytorski]
Jednego człeka składamy — tworzymy razem (składamy się razem na) jednego człowieka. [przypis edytorski]
jednego księdza rodaka — o. Maksymilian Ryłło, jezuita, przebywający dłuższy czas w Syrii. [przypis redakcyjny]
Jednego panowanie, dobrymi prawy opatrzone nade wszytko nalepsze; a tam, gdzie ich nie wiele rozkazuje, jest przednie; a gdzie wiele, tam rząd we wszytkim słaby — Skarga cytuje tutaj tekst Platona Państwo za Bellarmina De controversiis. [przypis edytorski]
Jednego panowanie od wojen i zwad wolne bywa — Skarga cytuje tekst Justyna Oratio ad gentes za dziełem Bellarmina De controversiis christianae fidei adversus huius temporis haereticos. [przypis edytorski]
jednego Piotra i jego potomka — tj. apostoła Piotra, pierwszego biskupa Rzymu, oraz jego następców, papieży. [przypis edytorski]
Jednego serca! tak mało, tak mało… — o Anieli Grudzińskiej. [przypis autorski]
jednego z liberii — jednego ze służby. [przypis redakcyjny]
jednego z naszych książąt — Książę de Guize, z domu Lotaryńskiego. [przypis tłumacza]
jednej twarzy (starop.) — samej twarzy; tylko twarzy. [przypis edytorski]
jednej tylko siostry, nieco starszej — siostra Elizy, Klementyna, była od niej starsza o trzy lata. [przypis edytorski]
jednem — daw. forma N. i Msc. lp przymiotników, imiesłowów przym. i liczebników r.n.; dziś tożsama z r.m.: jednym. [przypis edytorski]
jednemu (…) konsulowi — ustrój republiki rzymskiej przewidywał jednoczesne sprawowanie władzy przez dwóch konsulów, żeby uniknąć jednoosobowego sprawowania najwyższego urzędu w państwie, co było cechą panującej wcześniej monarchii. [przypis edytorski]
jednem, zapadłem — dziś popr. formy N. lp r.n.: jednym, zapadłym. [przypis edytorski]
jedne [znamiona] są przyrodzone, jak „dzida, którą mają mężowie z ziemi zrodzeni” — Wyrośli z ziemi z zasiewu smoczych zębów uzbrojeni rycerze mieli nosić na ciele znak dzidy. Cytat przytoczony wzięty jest z nieznanego nam utworu. [Mityczny heros Kadmos po zabiciu smoka za radą Ateny zasiał w ziemi jego zęby, z których wyrosło plemię uzbrojonych wojowników. Kadmos rzucił między nich kamień, wskutek czego zaczęli ze sobą walczyć. Pięciu pozostałych przy życiu pomogło mu wybudować twierdzę Kadmeę, u podnóża której powstało miasto Teby. Znamię w kształcie dzidy nosili potomkowie wojowników zrodzonych ze smoczych zębów, tebańska arystokracja. Zapewne po tym znaku Kreon rozpoznał syna Hajmona i Antygony w zachowanej tylko we fragmentach tragedii Antygona Eurypidesa; red. WL] [przypis tłumacza]
jedni, iż wszystko powstaje i ginie — Heraklit: giną kolejno w ogniu i odradzają się wszelkie formy bytu. [przypis tłumacza]
Jedni mówią, żem tym nie jest, kim jestem, i ci mnie za drzwi tu wręcz wyrzucają — pewna nieścisłość, bo przecież i żona, i hetera nie dlatego go wyrzuciły, „jakoby nie był, kim jest”, ale z powodu sukni; całe to miejsce w rękopisach zniekształcone. [przypis tłumacza]
jedni przyjmują, że byt jest tylko jeden — jońscy filozofowie wywodzą cały świat i różnorodność jego zjawisk z jednego pierwiastka. Tym jednym bytem jest u Talesa woda, u Anaksymandra pierwiastek jakościowo nieokreślony, czasem i przestrzenią nieograniczony, u Anaksymenesa powietrze. Według Pitagorasa (ok. 550 przed Chr. ) pierwiastkiem wszelkiego istnienia jest liczba, według Heraklita z Efezu (ok. 500 przed Chr.) ogień. Szkoła eleatów z Elei (w południowej Italii), mianowicie Ksenofanes z Kolofonu (w Azji Mniejszej na północ od wyspy Samos, początek VI w.), Parmenides z Elei (koniec VI w.), Zenon z Elei (ok. 460), uznają, że cała różnorodność świata zmysłów jest złudą, a naprawdę istnieje tylko jeden „byt” wieczny, niezmienny, nieograniczony czasem ni przestrzenią. [przypis tłumacza]
Jedni szukają go — Wciąż szczęścia. [przypis tłumacza]
jedni — tu: osamotnieni. [przypis edytorski]
Jedni (…) u Greków — Winkelmann, Historia sztuki, część II, s. 394. [przypis redakcyjny]
Jedni u siedmiobramnych Teb, w Kadma ziemicy, padli ścierając oręż o Edypa trzody — podczas tzw. wyprawy siedmiu przeciw Tebom. Po śmierci Edypa jego syn Eteokles wygnał z miasta brata Polinika i ogłosił się królem. W obronie praw do tronu Polinika została zorganizowana wyprawa siedmiu wodzów. Podczas szturmu Teb zginęli wszyscy prócz jednego uczestnicy wyprawy, a bracia pozabijali się w pojedynku. Wyprawa siedmiu przeciw Tebom miała mieć miejsce pokolenie przed wojną trojańską. [przypis edytorski]
jedni wierzą, że wszystko jest zawsze w ruchu — Heraklit; sławne jego zdanie: Wszystko płynie, nie można wejść dwa razy do tej samej rzeki. [przypis tłumacza]
jedni wspomnianą drogą przez pagórki — główne siły wojska. [przypis tłumacza]
Jedni z nich z nieba i ze świata niewidzialnego wszystko na ziemię ściągają (…) określają ciało i istnienie jako jedno i to samo… — twórca atomizmu Leukippos z Miletu (V w. p.n.e.), jego uczeń Demokryt z Abdery (ok. 460–ok. 370 p.n.e.) i ich następcy byli materialistami, uznawali tylko istnienie atomów i próżni; uważali, że świat składa się z obdarzonych odwiecznym ruchem, drobnych, niezmiennych i niepodzielnych cząstek, które popychając się w otaczającej je próżni, rozłączając się i łącząc, tworzą różnorodne substancje i rzeczy. [przypis edytorski]
Jedni z Tatarów uszli za granicę; drudzy przyjmowali chrześcijaństwo — świadczy ks. Remigian Smiarowski dominikan[in], w swojej książce pt. Fontanna mystyczna (Wilno 1737), iż około tego czasu w metrykach łukiskiego kościoła, znajdował się obszerny rejestr ochrzczonych ex Mahometanismo. Ob[acz:] Font. mist. s. 293. [przypis autorski]
jedno a. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
jedno a. jeno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
jedno a. jeno (gw., daw.) — tylko, li tylko. [przypis autorski]
jedno bierz na rozum sobie (starop.) — tylko rozważ (to) sobie. [przypis edytorski]
jedno Boga — pozostaje nam już tylko chwalić Boga. [przypis redakcyjny]
jednobrzmienny (neol.) — mający jedno, to samo brzmienie; jednogłośny. [przypis edytorski]
jednochmy (…) zadrzemali — tylko my zadrzemaliśmy (tzn. przegapiliśmy). [przypis edytorski]
jednochodnik (daw.) — koń jednochodą, tj. szybką stępą chodzący; w ogóle: koń. [przypis redakcyjny]
jednochodza — krok koński. [przypis redakcyjny]
jedno co (starop.) — tylko co. [przypis redakcyjny]
Jednocześnie wspomniany Komitet obwieścił rządy polskie w sądzie, w urzędzie podatkowym, na poczcie i w innych urzędach… — równocześnie Komitet wydał następującą drukowaną odezwę: „Do ludności powiatu tarnobrzeskiego. Rodacy! Wskutek zarządzenia Polskiej Komisji Likwidacyjnej tutejszy Komitet Samoobrony Narodowej objął z dniem dzisiejszym naczelną władzę administracyjną w powiecie, władzę wojskową z rozkazu komendanta sił zbrojnych Brygadiera Roi objęła tutejsza powiatowa komenda wojsk polskich. Jako naczelna cywilna władza w powiecie pozostawiamy nadal w mocy wszystkie obecnie istniejące urzędy. Od dziś dnia pełnią one swe czynności imieniem polskiego rządu, do nich więc jak dotąd należy się zwracać we wszelkich sprawach tyczących się ich zakresu działania. Witając Was jako obywateli wolnej, niepodległe i zjednoczonej Polski, wzywamy do rozwagi, spokoju i ładu. W imieniu Ojczyzny zaklinamy, byście karnym posłuchem rozkazów obecnej władzy dali dowód, że zmartwychwstała Polska ma w Was godnych siebie synów, żadnych niepokojów i zamieszek. W spokoju, powadze i cierpliwości oczekujcie chwili, w której polskie władze doprowadzą do końca budowę naszej państwowości. Niezgoda i brak karności zgubiły ongiś naszą Ojczyznę, niechaj obecnie zgoda, karność, jedność i miłość utrzyma Ją w mocy i sile. Tarnobrzeg, dnia 2 listopada 1918 r. Powiatowy Komitet Samoobrony”. [przypis autorski]
jedno (daw., gw.) — tylko. [przypis edytorski]
jedno (daw.) — tu: jedynie, tylko. [przypis edytorski]
jedno (daw.) — tu: tylko. [przypis edytorski]
jedno (daw.) — tylko, jedynie. [przypis edytorski]
jedno (daw.) — tylko; jedynie. [przypis edytorski]
jedno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
jedno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
jedno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
jedno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
jedno (daw.) — tylko. [przypis edytorski]
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Klementyna z Tańskich Hoffmanowa, Dziennik Franciszki
Krasińskiej
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Mikołaj Rej, Krótka rozprawa między trzemi osobami, Panem, Wójtem a Plebanem
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Mikołaj Rej, Krótka rozprawa między trzemi osobami, Panem, Wójtem a Plebanem
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Mikołaj Rej, Krótka rozprawa między trzemi osobami, Panem, Wójtem a Plebanem
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Mikołaj Rej, Krótka rozprawa między trzemi osobami, Panem, Wójtem a Plebanem
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Mikołaj Rej, Krótka rozprawa między trzemi osobami, Panem, Wójtem a Plebanem
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Mikołaj Rej, Krótka rozprawa między trzemi osobami, Panem, Wójtem a Plebanem
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Mikołaj Rej, Krótka rozprawa między trzemi osobami, Panem, Wójtem a Plebanem
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Mikołaj Rej, Krótka rozprawa między trzemi osobami, Panem, Wójtem a Plebanem
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Mikołaj Rej, Krótka rozprawa między trzemi osobami, Panem, Wójtem a Plebanem
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Mikołaj Rej, Krótka rozprawa między trzemi osobami, Panem, Wójtem a Plebanem
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Mikołaj Rej, Krótka rozprawa między trzemi osobami, Panem, Wójtem a Plebanem
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Mikołaj Rej, Krótka rozprawa między trzemi osobami, Panem, Wójtem a Plebanem
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
jedno — dziś: jedynie, tylko. [przypis edytorski]
jedno-form — chodzi o uniform, jednolity ubiór dla jakiejś grupy ludzi; mundur. [przypis edytorski]
jedno (gw., daw.) — jednak. [przypis autorski]
jednokonka — powóz zaprzężony w jednego konia. [przypis edytorski]
jednolatek — tu: rówieśnik. [przypis edytorski]
jednoli — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: jeśli jedno. [przypis edytorski]
jedno miejsce, gdzie przyrządzają kawę — współczesna kawiarnia „literacka” Prokopa. [przypis tłumacza]
jedno miejsce u Lykofrona, w którym owe węże noszą przezwisko „pożeraczy dzieci” — a raczej jeden tylko wąż; gdyż, zdaje się, że Lykofron jednego tylko przyjmował: Και παιδοβρωτος πορχεως νησους διπλας. [przypis redakcyjny]
jedno miejsce u Owidiusza, w którym zmęczony Cephalus woła do chłodzących wiatrów — [por.] Owidiusz, Metamorfozy, ks. VII. [przypis tłumacza]
jednomyślnem — daw. forma N. i Msc. przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: jednomyślnym. [przypis edytorski]
jedno nie wszczepił (daw.) — tylko nie wszczepiłeś. [przypis edytorski]
jednoplanowy — tu z łac.: umieszczony na jednej płaszczyźnie. [przypis edytorski]
jedno ród* — tylko narodziny. [przypis redakcyjny]
jednorogi źwierz (daw.) — jednorożec, zwierz bajeczny: koń z rogiem na czole. [przypis redakcyjny]
jednoroszcze (starop. forma ort.) — jednorożce; jednorożec: zwierz bajeczny, podobny do konia, z rogiem na czole. [przypis redakcyjny]
jednorożec — mityczne zwierzę, często pojawiające się w legendach średniowiecznych, podobne do konia, z jednym wyrastającym z czoła rogiem. [przypis edytorski]
jednorożec — zwierz bajeczny: koń z rogiem na czole [przypis redakcyjny]
jednorożec — zwierz bajeczny: koń z rogiem na czole. [przypis redakcyjny]
Jedność bowiem wiary i jedność Kościoła leży w planie Bożym… — op. cit., s. 498–499. [przypis autorski]
jedność kresek — jednomyślność w głosowaniu. [przypis edytorski]
jedność — kwestię jedności Istnienia, poza jednością jego jako trwającego w jedynej Przestrzeni, będę mógł rozważać później. [przypis autorski]
jedność osobowości — w przeciwieństwie do Corneliusa, u którego jedność osobowości jest pośrednio dana przez jedność kompleksów jakości, które są jej treścią. Według mnie jest na odwrót: wszelkie częściowe jedności wynikają z tamtej podstawowej. [przypis autorski]
[jedność] wszelkiego empirycznego użytkowania z tejże [wyobraźni] — proponowaną przez Adickesa (str. 679) zamianę dopełniacza: „alles empirischen Gebrauchs” na mianownik: „aller empirischer Gebrauch”, jako drugi podmiot do „gründet sich” (opiera się) uważam za zbędną. Zdaniem moim ów dopełniacz zależy od domyślnego tu wyrazu: „Einheit”. Zaimek „derselben” przy tym dopełniaczu odnoszę do „Einbildungskraft”. [przypis tłumacza]
jednoś — tylko. [przypis edytorski]
Jedno słowo istoty którą kocham, jej sen nawet — nie pierwsza to aluzja pozwalająca przypuszczać, iż pan de Guibert w czasie wizyt u panny de Lespinasse podlegał niekiedy napadom senności. [przypis tłumacza]
jednostajne — tu: jednakowe. [przypis edytorski]
jednostajnie (daw.) — jednakowo. [przypis edytorski]
jednostajność — tu: jednolitość. [przypis edytorski]
jednostajność w tłumaczeniu „Iliady”, „Raju utraconego” i „Georgik” — Mickiewicz nawiązuje tu do wydań: Iliady (Warszawa 1791, 1800) Homera oraz fragmentów Raju utraconego Johna Miltona (Ułamki z Raju Utraconego Miltona, Warszawa 1803) w tłumaczeniu Franciszka Ksawerego Dmochowskiego oraz bazującego na francuskim opracowaniu Delille'a Georgik Wergiliusza (L'Homme de champs ou les Georgiques françaises) przekładu pióra Alojzego Felińskiego, wydanego pod tytułem Ziemianin, czyli Ziemiaństwo francuskie (Alojzy Feliński, Pisma, t. I, Warszawa 1816). [przypis edytorski]
