Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | rosyjski | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | zoologia
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 3548 przypisów.
gorzeć (daw.) — palić się, płonąć. [przypis edytorski]
gorzeć (daw.) — palić się. [przypis edytorski]
gorzeć (daw.) — płonąć, palić się. [przypis edytorski]
gorzeć (daw.) — płonąć. [przypis edytorski]
gorzeć (daw.) — płonąć, tu: jaśnieć. [przypis edytorski]
gorzeć (daw.) — płonąć; tu: jaśnieć. [przypis edytorski]
gorzeć – palić się, płonąć. [przypis edytorski]
gorzeć — palić się. [przypis edytorski]
gorzeć — płonąć, palić się. [przypis edytorski]
gorzeć — płonąć, palić się; tu: czerwienieć. [przypis edytorski]
gorzeć — płonąć. [przypis edytorski]
gorze chłopcu (daw.) — źle z chłopcem. [przypis edytorski]
gorze (daw.) — biada; nieszczęście; tu: nie wolno, nie należy (pod groźbą ściągnięcia nieszczęścia). [przypis edytorski]
gorze (daw.) — biada. [przypis edytorski]
gorze (daw., dosł.: płonie, pali się) — biada, nieszczęście, niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]
gorze (daw.) — nieszczęście, bieda. [przypis edytorski]
gorze (daw., starop.) — tu: biada. [przypis edytorski]
gorzej psa — gorzej niż pies. [przypis edytorski]
gorzej (…) własnego —dziś: gorzej od własnego. [przypis edytorski]
gorze (starop.) — biada, nieszczęście. [przypis edytorski]
gorze (starop.) — bieda, nieszczęście; zbawić wszego gorza: pozbawić wszelkiej troski. [przypis edytorski]
gorze (ze starop. gorzeć: palić się) — biada, nieszczęście, niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]
gorzka — tu: wódka. [przypis edytorski]
Gorzkie Jeziora — Małe i Wielkie Jezioro Gorzkie, dwa słonowodne jeziora na południu Przesmyku Sueskiego łączącego Egipt z półwyspem Synaj, przez które przebiega naturalna granica między Egiptem a Azją. Obecnie stanowią część trasy Kanału Sueskiego. [przypis edytorski]
gorzkie żale — nabożeństwo pasyjne w Kościele katolickim; tu przen.: jałowe narzekania. [przypis edytorski]
Gorzkie Żale — śpiewane nabożeństwo pasyjne w Kościele katolickim, odprawiane w okresie Wielkiego Postu. [przypis edytorski]
Gorzkimi posty, pokutnymi jęki — dziś popr.: gorzkimi postami, pokutnymi jękami. [przypis edytorski]
„Gorzki pląs” i „Ta wierzba jest moja” — oba teksty: wyliczanki oraz absurdalnej piosenki czy wierszyka, pojawiają się dalej w tekście. [przypis edytorski]
gorzko to pokutuje — dziś: gorzko za to pokutuje. [przypis edytorski]
gorzonna — gorzałka, wódka. [przypis edytorski]
gorzy (gw.) — gorzej. [przypis edytorski]
Gość (gw.) — garść; uproszczenie wymowy grupy spółgłoskowej i obniżenie artykulacji głoski a. [przypis edytorski]
gość — Likaon powołuje się na prawo gościnności, ponieważ przez pewien czas był jego jeńcem. [przypis edytorski]
Gość przyjechał (…) z Warszawy — Ujazdów znajdował się wówczas pod miastem. Odległość między Zamkiem Królewskim w Warszawie a Zamkiem Ujazdowskim wynosi ok. 4 km. [przypis edytorski]
Gość: (…) Utrzymywać duży dom albo mieć na głowie małe państewko — czy to się czymś różni, jeżeli chodzi o rządzenie? Młodszy Sokrates: Wcale nie — to samo zdanie wyraża Sokrates u Ksenofonta (Wspomnienia o Sokratesie III, 4), stwierdzając, że oba rodzaje zarządzania różnią się tylko zakresem. [przypis edytorski]
Gość z Elei — główny mówca w dialogu Platona pt. Sofista. [przypis edytorski]
gościec (daw.) — reumatyzm, ogólna nazwa chorób, których wspólną cechą są zmiany zapalne oraz bóle stawów i mięśni. [przypis edytorski]
goście kuryjscy — goście z miasta Cures (lub: Cures Sabinorum), czyli Sabinowie, przedstawiciele ludu zamieszkującego starożytną Italię (na północ od Rzymu, w okolicach dzisiejszego Rieti), który w III w. rywalizował z Rzymianami o panowanie nad Kampanią. Jako główne miasta Sabinów wymienia się: Cures, Amiternum, Reate (dziś Rieti), Nomentum, Nursię i Orvinium. [przypis edytorski]
gościniec — dary przynoszone przez gości gospodarzowi. [przypis edytorski]
gościniec (daw.) — dary przynoszone przez gości gospodarzowi. [przypis edytorski]
gościniec (daw.) — droga, trakt. [przypis edytorski]
gościniec (daw.) — podarunek. [przypis edytorski]
gościniec (daw.) — podarunek przywieziony z podróży. [przypis edytorski]
gościniec (daw.) — prezent. [przypis edytorski]
gościniec (daw.) — prezent przywieziony z podróży. [przypis edytorski]
gościniec (daw.) — prezent, zwł. dawany na drogę lub po powrocie z podróży. [przypis edytorski]
gościniec (daw.) — prezent, zwł. przywieziony z podróży. [przypis edytorski]
gościniec (daw.) — szeroka droga wiejska. [przypis edytorski]
gościniec (daw.) — tu: dar, podarunek. [przypis edytorski]
gościniec dla pani — prezent dla monarchini, w domyśle: dla Katarzyny II, imperatorowej Rosji. [przypis edytorski]
gościniec — droga wiejska, trakt. [przypis edytorski]
gościniec — podarek przynoszony przez przychodzącego w gości. [przypis edytorski]
gościniec — podarunek dawany w podzięce za gościnę. [przypis edytorski]
gościniec — podarunek. [przypis edytorski]
gościniec — trakt, droga. [przypis edytorski]
gościniec — trakt,droga. [przypis edytorski]
gościniec — tu: prezent przynoszony przez osobę przychodzącą w gości. [przypis edytorski]
gościniec — tu: prezent. [przypis edytorski]
gościniec — tu: prezent przywieziony z podróży. [przypis edytorski]
gościniec — utwardzona, szeroka droga. [przypis edytorski]
gościnny (daw.) — tu: zagraniczny, obcy, nietutejszy. [przypis edytorski]
gospoda (daw.) — kwatera na krótki pobyt; stanąć gospodą: zatrzymać się u kogoś na krótki czas. [przypis edytorski]
gospoda — miejsce, gdzie podróżni mogą dostać, za opłatą, nocleg i pożywienie. [przypis edytorski]
gospodarczy — tu: gospodarzący; przedsiębiorczy. [przypis edytorski]
gospodarkęm (…) ostawił (daw., gw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; znaczenie: gospodarkę ostawiłem (zostawiłem). [przypis edytorski]
gospodarstwo krajowe — tu: gospodarka krajowa. [przypis edytorski]
gospodarstwo — tu: gospodarowanie. [przypis edytorski]
gospodarstwo — tu: gospodarowanie, zarządzanie. [przypis edytorski]
gospodarstwo — tu: gospodarze domu. [przypis edytorski]
gospodarstwo — tu: gospodarz i gospodyni. [przypis edytorski]
gospodarstwo — tu: gospodarz z gospodynią. [przypis edytorski]
gospodarz — chłop posiadający ziemię. [przypis edytorski]
gospodarz klasy — tu: wychowawca klasy. [przypis edytorski]
gospodarz klasy — tu: wychowawca, nauczyciel opiekujący się klasą. [przypis edytorski]
gospodarzów — dziś popr. forma D.lm: gospodarzy. [przypis edytorski]
Gospodarz — w tekście sztuki: Karczmarz. [przypis edytorski]
gospoda — tu: miejsca zamieszkania. [przypis edytorski]
gospoda — tu: miejsce pobytu; miejsce, w którym ktoś gości. [przypis edytorski]
Gospodin uczitiel (ros.) — panie nauczycielu. [przypis edytorski]
Gospodi pomiłuj (ros.) — Boże, zmiłuj się. [przypis edytorski]
gospodni bywalcy — dziś: bywalcy gospody. [przypis edytorski]
gospodyn a. gospodzin (daw.) — pan. [przypis edytorski]
gospodyn (daw.) — pan, gospodarz. [przypis edytorski]
gospodynie — panie (jako tytuł oznaczający nie tylko szacunek, ale i stosunek podwładnego do władcy); W. od M.: gospodyn a. gospodzin (archaizacja). [przypis edytorski]
gospodyn (z ros.) — pan. [przypis edytorski]
Gospodź a. Gospodzin (daw.) — Pan Bóg. [przypis edytorski]
gospodza (starop.; tu W. lp. r.ż.: gospodze) — pani. [przypis edytorski]
gospodzin (daw.) — pan. [przypis edytorski]
Gospodzinie (starop.) — W.lp: Panie (tu: zwrot do Boga). [przypis edytorski]
gospodzin (starop.) — tu: Bóg. [przypis edytorski]
Gosse, Duval, (…) Baour-Lormian — Étienne Gosse (1773–1834): francuski dramaturg i dziennikarz; Alexandre Vincent Pineux Duval (1767–1842): francuski dramaturg, librecista i aktor, członek Akademii Francuskiej; Pierre Baour-Lormian (1770–1854): francuski poeta i pisarz, tłumacz Pieśni Osjana i Jerozolimy wyzwolonej, członek Akademii Francuskiej. [przypis edytorski]
Gostomski, Walery (1854–1915) — historyk literatury, krytyk literacki; studiował filologię na uniwersytecie w Petersburgu i mechanikę na politechnice w Rydze (1872–1877), należał wówczas do korporacji akademickiej Arkonia; od 1908 r. członek Towarzystwa Naukowego Warszawskiego; najważniejsze publikacje: Historia literatury powszechnej w zarysie (1898, t. 1–2), Psychologiczna geneza „Pana Tadeusza” (1890), Arcydzieło poezji polskiej, Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz” (1894), Arcytwór dramatyczny Wyspiańskiego „Wesele” (1908), Liryka nasza ostatniej doby (1901), Tragiczności w życiu i poezji (1904) i in., w tym przekłady (m.in. Apologia chrześcijaństwa Paula Schanza, teologa niem., 1905–1906); związany z ideologią katolicką i kręgiem endecji. [przypis edytorski]
Gostyń — miasto w woj. wielkopolskim, siedziba powiatu. [przypis edytorski]
gosudar impierator Nikołaj Wtoroj — cesarz imperator Mikołaj II. [przypis edytorski]
Gosudarstwiennoje politiczeskoje uprawlenije (ros.: Państwowy Zarząd Polityczny), GPU — policja polityczna ZSRR, utworzona wskutek przekształcenia Czeki, działająca 1922–1923, następnie przekształcona w OGPU (Zjednoczony Państwowy Zarząd Polityczny), a w 1934 w GUGB (Główny Zarząd Bezpieczeństwa Państwowego), włączony do NKWD ZSRR. [przypis edytorski]
gosudarstwo (z ros.) — władza, panowanie. [przypis edytorski]
Goszczyński, Seweryn (1801–1876) — poeta romantyczny, uczestnik powstania listopadowego, następnie uwikłany w działalność konspiracyjną; od 1838 r. w Paryżu, przystąpił do Koła Sprawy Bożej Andrzeja Towiańskiego; autor m.in. utworów zaliczanych do nurtu szkoły ukraińskiej polskiego romantyzmu: Zamek kaniowski, Król zamczyska oraz wspomnień zatytułowanych Noc belwederska; ostatnie lata życia spędził we Lwowie. [przypis edytorski]
Goszczyński, Seweryn (1801–1876) — poeta romantyczny zaliczany do szkoły ukraińskiej; autor m.in. Zamku Kaniowskiego, Króla zamczyska oraz licznych wierszy głoszących radykalne hasła społeczne, np. Uczta zemsty), pisarz (Dziennik podróży do Tatrów, Dziennik Sprawy Bożej; uczestnik powstania listopadowego (gorący zwolennik dokonania zamachu na W. Księcia Konstantego, członek sprzysiężenia Piotra Wysockiego, brał udział w ataku na Belweder, walczył pod Stoczkiem i Nową Wsią, wydał liryki powstańcze Pobudka 1831); zakładał następnie organizacje stawiające sobie cele demokratyczne i rewolucyjne (Związek Dwudziestu Jeden we Lwowie w 1832 r. i Stowarzyszenie Ludu Polskiego w Krakowie w 1835 r.); w 1838 r. znalazł się na emigracji w Paryżu, gdzie nawiązał znajomość z Mickiewiczem i Słowackim; w 1842 r. przystąpił do Koła Sprawy Bożej Andrzeja Towiańskiego; w 1872 r. powrócił do kraju, zamieszkał we Lwowie, gdzie pozostał do końca życia. [przypis edytorski]
Goszczyński, Seweryn (1801–1876) — polski poeta romantyczny, rewolucjonista, żołnierz powstania listopadowego. [przypis edytorski]
Goszczyński, Seweryn (1801–1876) — polski poeta romantyczny zaliczany do szkoły ukraińskiej, uczestnik powstania listopadowego; od 1838 na emigracji w Paryżu, przystąpił do Koła Sprawy Bożej Andrzeja Towiańskiego. [przypis edytorski]
