Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 115452 przypisów.

sadyzm — zboczenie seksualne polegające na znajdowaniu przyjemności w zadawaniu bólu partnerowi; określenie pochodzi od nazwiska markiza de Sade, oświeceniowego pisarza i filozofa. [przypis edytorski]

sadź a. szadź — osad lodu powstały ze skroplonej mgły. [przypis edytorski]

sadź — dziś: szadź, osad lodu powstały ze skroplonej mgły. [przypis edytorski]

sadząc — dziś popr.: sadzając. [przypis edytorski]

sadzawka BetsaidyBetesda, biblijny zbiornik wodny w Jerozolimie, miejsce uzdrowień znane z J 5, 2–5: kiedy anioł zstępował do tej sadzawki i poruszał jej wody, nabierały one własności uzdrawiających; w starożytnych manuskryptach ewangelii wg Jana występuje pod nazwą Bethesda, Bethzatha lub Bethsaida. [przypis edytorski]

sadzawka NeronaStagnum Neronis w Domus Aurea (Złoty Dom Nerona), nieukończonym pałacu cesarza Nerona wg projektu usytuowanym między wzgórzami Palatynu i Eskwilinu; w miejscu tym powstały następnie termy Trajana. [przypis edytorski]

sadziba — dziś popr.: siedziba. [przypis edytorski]

sadziba — siedziba, posiadłość. [przypis edytorski]

sadzić się na czym (starop.) — opierać się na czym. [przypis edytorski]

sadzić się na czym (starop.) — zasadzać się na czym; opierać się na czym. [przypis edytorski]

sadzić się — próbować się czymś popisać, starać się komuś zaimponować. [przypis edytorski]

sadzić się — wysilać się, próbować się czymś popisać. [przypis edytorski]

sadzić (starop.) — opierać się. [przypis edytorski]

sadzić — tu: przesadzić, przeskoczyć. [przypis edytorski]

sadzić — tu w znaczeniu: biec. [przypis edytorski]

sadzony (daw.) — dziś: wysadzany, inkrustowany. [przypis edytorski]

sadzony — dziś popr.: wysadzany. [przypis edytorski]

sadzonymi schody (daw. forma) — dziś N. lm: (…) schodami. [przypis edytorski]

sadzony (starop.) — tu: wysadzany (szlachetnymi kamieniami). [przypis edytorski]

SA-Fackelzug — odbywający się po zmroku pochód z płonącymi pochodniami (Fackelzug) organizowany przez Oddziały Szturmowe NSDAP, tzw. Sturmabteilung (SA). [przypis edytorski]

safanduła — człowiek niezaradny, powolny, fajtłapa. [przypis edytorski]

safanduła — niezdara; osoba mało energiczna, niezręczna, flegmatyczna. [przypis edytorski]

safanduła — osoba niezaradna i pozbawiona energii. [przypis edytorski]

safanduła — osoba niezaradna, oferma. [przypis edytorski]

safanduła — osoba niezaradna, pozbawiona energii. [przypis edytorski]

Safanduły — komedia Victoriena Sardou z 1862 r. [przypis edytorski]

safes (ang. safe) — opancerzona skrytka na pieniądze i przedmioty wartościowe; dziś: sejf. [przypis edytorski]

safianowy — wykonany z barwionej koziej skórki, wyprawianej przy użyciu garbników roślinnych. [przypis edytorski]

safianowy — wykonany z barwionej koziej skóry. [przypis edytorski]

safianowy — wykonany z safianu, tj. z barwionej skóry koziej. [przypis edytorski]

safian (z pers.) — barwiona kozia skóra. [przypis edytorski]

safian (z wł. saffiano) — cienka, miękka, wyprawiona garbnikami roślinnymi i barwiona skóra cielęca, kozia lub barania, z której wykonywano rękawiczki, pantofle i inne wytworne wyroby. [przypis edytorski]

saficzna miłość — miłość lesbijska, od imienia greckiej poetki Safony, mieszkającej na wyspie Lesbos, autorki głównie poezji miłosnej, często sugerującej jej miłość do kobiet. [przypis edytorski]

safijaństwo — szewstwo; od safian (z tur.): miękka, cienka skóra koźla a. barania, używana m.in. do wyrobu obuwia. [przypis edytorski]

Sa fille? (fr.) — Jej córka? [przypis edytorski]

safizm — miłość lesbijska, od imienia greckiej poetki Safony. [przypis edytorski]

Safona — grecka poetka liryczna, żyjąca na przełomie VII i VI wieku p.n.e. [przypis edytorski]

Safona — grecka poetka liryczna z przełomu VII i VI wieku p.n.e., autorka głównie poezji miłosnej, często sugerującej jej miłość do kobiet. [przypis edytorski]

Safona — grecka poetka liryczna z przełomu VII i VI w. p.n.e., autorka głównie poezji miłosnej, często sugerującej jej miłość do kobiet. [przypis edytorski]

Safona — gr. poetka liryczna z przełomu VII i VI wieku p.n.e., autorka głównie poezji miłosnej, często sugerującej jej miłość do kobiet. [przypis edytorski]

Safona VII/VI–VI p.n.e.) — grecka poetka liryczna, autorka pieśni weselnych, hymnów, liryki miłosnej lesbijskiej; według legendy nieszczęśliwa w miłości popełniła samobójstwo, rzucając się w morze ze Skały Leukadejskiej. [przypis edytorski]

Safona (VII/VI–VI p.n.e.) — grecka poetka tworząca pieśni weselne, miłosne oraz hymny. [przypis edytorski]

Safona (VII/VI–VI p.n.e.) — wielka grecka poetka liryczna; według legendy nieszczęśliwa w miłości popełniła samobójstwo, rzucając się w morze ze Skały Leukadejskiej. [przypis edytorski]

Safona (VII–VI w. p.n.e.) — wybitna poetka starożytnej Grecji; opoka Safony: według legendy nieszczęśliwa w miłości Safona popełniła samobójstwo, rzucając się w morze ze Skały Leukadejskiej. [przypis edytorski]

sa fortune (fr.) — swój los, swoje szczęście. [przypis edytorski]

safyras — mėlynos arba žalios spalvos brangakmenis. [przypis edytorski]

sagacitas narium (łac.) — wyczuwanie węchem. [przypis edytorski]

sagacitatis (łac.) — bystrość, przenikliwość. [przypis edytorski]

Sagalasówka — broń myśliwska wykonywana w końcu XVIII wieku przez kowala-rusznikarza o imieniu Sagalas. [przypis edytorski]

sagamite — potrawa Indian z Ameryki Płn., rodzaj gulaszu lub gęstej zupy przyrządzanej z rozdrobnionej ugotowanej kukurydzy oraz kawałków mięsa lub suszonych ryb, czasem z dodatkiem tłuszczu lub warzyw. [przypis edytorski]

sagan — duży garnek miedziany lub żelazny. [przypis edytorski]

sagan — duży garnek, zwykle żelazny. [przypis edytorski]

Sagard, Théodat-Gabriel (XVII w.) — francuski zakonnik świecki, misjonarz, autor opisu Nowej Francji, gdzie przebywał w l. 1623–1624, oraz pierwszego słownika języka Huronów (Dictionnaire de la langue huronne , 1632). [przypis edytorski]

Sagiensis episcopi bibliothecarius sollertissimus (łac.) — uczony bibliotekarz biskupa Séez. [przypis edytorski]

sago — drobna kasza a. mąka uzyskiwana z rdzenia pnia sagowców i niektórych gatunków palm; tu: namiastka wyrabiana z mąki kartoflanej. [przypis edytorski]

sago — papka przyrządzana z mączki z pnia niektórych palm i sagowców albo z mąki kartoflanej. [przypis edytorski]

sago — rodzaj mączki (skrobi) wyrabianej z wnętrza palmy sagowej lub niektórych sagowców; używa się jej do pieczenia podpłomyków albo spożywa w postaci gęstej zawiesiny po zmieszaniu z wodą, a także jako dodatek do zup; sago jest bardzo lekkostrawne, zawiera dużo węglowodanów, białko, witaminy i minerały, jest zalecane osobom z problemami żołądkowymi. [przypis edytorski]

sago — rodzaj skrobi uzyskiwanej z wnętrza palmy sagowej. [przypis edytorski]

sagowce — rośliny podzwrotnikowe przypominające palmy. [przypis edytorski]

Sahajdaczny, Jan, właśc. Konaszewicz-Sahajdaczny, Piotr (1570–1622) — hetman Kozaków regestrowych, brał udział w wielu wojnach po stronie polskiej, zmarł z ran po wyprawie chocimskiej. [przypis edytorski]

sahajdak (z ukr.) — kołczan, futerał na łuk i strzały. [przypis edytorski]

Sahara — strefa pustynna w północnej Afryce; największa gorąca pustynia na Ziemi. [przypis edytorski]

sahib — pan: tytuł stosowany przez rodzimych mieszkańców Indii kolonialnych w stosunku do Europejczyków. [przypis edytorski]

Sahm, Heinrich (1877–1939) — prezydent Senatu Wolnego Miasta Gdańska w latach 1920–1930. [przypis edytorski]

Saïs — miasto w staroż. Egipcie, w zach. części Delty Nilu, stolica państwa za panowania XXIV (740–714 p.n.e.) oraz XXVI dynastii (664–525 p.n.e.); ośrodek kultu bogini Neit, wojowniczki i matki bogów, przedstawianej z łukiem i strzałami, patronującej tkactwu, związanej również z kultem zmarłych. [przypis edytorski]

saidokas — kilpinis lankas. [przypis edytorski]

Sai — egipskie Sa, gr. Sais, miasto w zachodniej części Delty, stolica 5. nomu Dolnego Egiptu, greckie centrum handlu, za panowania XXIV i XXVI dynastii stolica państwa. [przypis edytorski]

saillie (fr.) — tu: dowcipny, błyskotliwy komentarz, żart. [przypis edytorski]

sailor's asylum — (ang.) — schronisko dla marynarzy. [przypis edytorski]

Saint Amand, Imbert de (1834–1900) — francuski dyplomata i historyk, znany szczególnie z serii książek historyczno-biograficznych na temat kobiet na królewskim i cesarskim dworze francuskim. [przypis edytorski]

Saint-Augustin — miasto w półn.-wsch. części Florydy, nad Atlantykiem, najstarsza europejska osada w kontynentalnej części USA; założone w 1565 przez hiszp. admirała Pedro Menéndeza de Avilés, było stolicą hiszpańskiej prowincji Floryda. [przypis edytorski]

Saint-Cloud — miejscowość nad Sekwaną, na zach. przedmieściach Paryża, z barokowym parkiem, pozostałością dawnej rezydencji królewskiej. [przypis edytorski]

Saint-Cyran, właśc. Jean-Ambroise Duvergier de Hauranne (1581–1643) — francuski ksiądz katolicki, opat Saint-Cyran, jeden z głównych przedstawicieli jansenizmu; przyjaciel i współpracownik Janseniusza, przewodnik duchowy Arnaulda i zakonnic z Port-Royal; uwięziony przez kardynała Richelieu pod zarzutem herezji (1638–43), uwolniony po śmierci kardynała, zmarł niedługo potem. [przypis edytorski]

Saint-Cyr — szkoła klasztorna w pobliżu Wersalu, zał. w 1686 dla młodych dam z ubogich rodzin szlacheckich. [przypis edytorski]

Saint-Denis — Kloster nördlich von Paris. [przypis edytorski]

Saint-Denis — miejscowość we Francji, znana z bazyliki pełniącej funkcję głównej nekropoli królów francuskich; ob. na płn. przedmieściach Paryża. [przypis edytorski]

Saint Domingue (fr.), z hiszp.: Santo Domingo, pol.: San Domingo — tu: dawna francuska kolonia w zach. części wyspy Haiti na Morzu Karaibskim; w 1791 pod wpływem rewolucji francuskiej w kolonii wybuchły bunty niewolników, powstańcy znieśli niewolnictwo i w 1801 proklamowali niezależną republikę Haiti; w 1803 pobili interwencyjne wojska Napoleona I, złożone m.in. z oddziałów Legionów Polskich. [przypis edytorski]

Sainte-Beuve, Charles (1804–1869) — krytyk francuski XIX w. [przypis edytorski]

Sainte-Beuve, Charles Augustin (1804–1869) — francuski pisarz i krytyk literacki; członek Akademii Francuskiej (od 1844). [przypis edytorski]

Sainte Beuve, Charles-Augustin (1804–1869) — francuski pisarz i krytyk literacki. [przypis edytorski]

Sainte-Beuve, Charles-Augustin (1804–1869) — francuski pisarz, krytyk literacki i popularny felietonista, członek Akademii Francuskiej. [przypis edytorski]

Sainte-Beuve, Charles-Augustin (1804–1869) — fr. pisarz i krytyk, członek Akademii Francuskiej [przypis edytorski]