Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 160406 przypisów.

na wszem zbywa (daw.) — wszystkiego brakuje. [przypis edytorski]

na wszystkim schodzi (daw.) — wszystkiego brakuje. [przypis edytorski]

na w[u]ede (gw.) — na wodę. [przypis edytorski]

na wybranie — do wyboru. [przypis edytorski]

Na wybrzeżu Malabaru, w kaście Nairów mężczyźni mogą mieć tylko jedną żonę; przeciwnie kobieta może mieć więcej mężów — Jest to uważane za nadużycie stanu wojskowego; nigdy kobieta z kasty braminów nie pojęłaby więcej mężów. [przypis autorski]

na wychodnym — przy wyjściu, wychodząc. [przypis edytorski]

nawy (daw.) — okręty. [przypis edytorski]

nawy (daw.) — okręty, statki. [przypis edytorski]

nawykły — tu: taki, do którego się przywykło. [przypis edytorski]

nawyknienie (daw.) — nawyk. [przypis edytorski]

Na wylot włócznią przebity Artura — Morderek, syn bajecznego Artura, króla Brytanii, według podania czatował w zasadzce na swojego ojca, ażeby go zabić; lecz ten uprzedził zamach zbrodniarza i włócznią przebił swego syna na wylot, tak że przez otwór rany słońce świeciło. [przypis redakcyjny]

nawy — okręty; tu zapewne łodzie galilejskie, z którymi Rzymianie walczyli w bitwie na jeziorze Gennezar (zob. III, X, 9), nazwane tutaj na miarę odpowiednią dla przedstawianej wielkiej wojny. [przypis edytorski]

na wyprzódki (daw.) — na wyścigi, na zmianę. [przypis edytorski]

na wyprzodki (daw.) — na wyścigi, jeden przez drugiego. [przypis edytorski]

na wyrypy (gw.) — tu: w pośpiechu. [przypis edytorski]

na wyskoki (daw.) — na wyścigi, ochoczo. [przypis edytorski]

na wyspę Samos, nienależącą do Związku — Samos była własnością Aten. [przypis tłumacza]

na wytrwaną (daw.) — kto kogo przetrzyma. [przypis edytorski]

na wytrwaną (daw.) — na przeczekanie. [przypis edytorski]

na wywrót — na lewą stronę. [przypis edytorski]

na wywrot (daw.) — na wywrót, na lewą stronę, podszewką na wierzch. [przypis edytorski]

nawzajem — tu w zn. i na odwrót. [przypis edytorski]

naypręcey a. najpręcej (starop. forma) — najprędzej; iako naypręcey: jak najprędzej, jak najszybciej. [przypis edytorski]

naywiększy nasz nauczyciel, który wynalazł coś wielkiego w naszey umieiętności, a nie mogąc umiarkować w sobie ukontentowania, wybiegł nago z kąpieli — czytelnik wie, iż nasz Archimedes toż samo uczynił. [przypis autorski]

naźwisko — dziś popr.: nazwisko (w zapisie uwzględniona wymowa regionalna). [przypis edytorski]

nażąć — ściąć dużą ilość np. trawy, zboża. [przypis edytorski]

na żadnym baczeniu to u niego nie będzie (starop.) — wcale nie będzie o to dbał. [przypis edytorski]

na żadny pisma (starop.) — [tu:] na nic Pismo Święte. [przypis redakcyjny]

na żal nasz (starop.) — ku naszemu żalowi, ku naszemu rozżaleniu, wywołując u nas żal. [przypis edytorski]

nażenąć (daw.) — nagnać, tu: nagromadzić. [przypis edytorski]

na żołnierzu nie mogącym się składać, tylko z chłopów i mieszczan — na wojsku mogącym się składać tylko z chłopów i mieszczan. [przypis edytorski]

na żorawiu przed grodem (starop.) — na moście zwodzonym pod miastem. [przypis edytorski]

Na Żydów zaczyna się prześladowanie — w latach tych antysemityzm wzmocnił się znacznie na tle konkurencji ekonomicznej. W r. 1876 ukazała się broszura Jana Jeleńskiego: „Niemcy, Żydzi i my”, która w ciągu kilku lat osiągnęła cztery wydania. W r. 1882 tenże Jeleński zaczyna wydawać pierwsze pismo antysemickie pt. „Rola”. W r. 1881 dochodzi w Warszawie do rozruchów antyżydowskich, które powtórzyły się dwa lata później. [przypis redakcyjny]

Na Zachód, do mieszkania Ozyrysa […] Idź w pokoju do Abydos, ku Morzu Zachodniemu — autentyczne wyrażenia. [przypis autorski]

na zachód od niego [Kaswinu] potężny wierzchołek Tronu Salomona (4800 metrów) iskrzy się w bieli śniegów srebrzystych, na wschodzie Sawalan (4400 metrów), jeden z legendowych przytułków arki — autorka pomyliła kierunki: masyw zwany Tronem Salomona, Tacht-e Solejman, w którym znajduje się od drugi co do wysokości szczyt w Iranie (Alam Kuh, 4850 m), znajduje się ok. 90 km na wschód od miasta Kazwin, natomiast Sabalan (4811 m), nieaktywny wulkan w paśmie Małego Kaukazu, ok. 500 km na północny zachód od Kazwinu. [przypis edytorski]

Na zachodzie bez zmian — tytuł powieści Ericha Marii Remarque’a (1898–1970), niemieckiego weterana I wojny światowej. [przypis edytorski]

nazad biec — biec z powrotem, cofnąć się. [przypis edytorski]

nazad (daw.) — w tył, z powrotem. [przypis edytorski]

nazad (daw.) — z powrotem, do tyłu. [przypis edytorski]

nazad (daw.) — z powrotem. [przypis edytorski]

…nazad do Pillnitz odjechałBei dieser Gelegenheit, habe Sie nach dem Kurfürsten geschossen (Stolpen Stadt und Schloss 66). [przypis autorski]

nazad — do tyłu. [przypis edytorski]

nazad (gw.) — wstecz, z powrotem [przypis edytorski]

nazad (reg.) — z powrotem. [przypis edytorski]

nazad (starop.) — w tył, z powrotem. [przypis edytorski]

nazad (starop.) — z powrotem, w tył. [przypis edytorski]

nazad — w tył, z powrotem. [przypis edytorski]

nazad — z powrotem. [przypis edytorski]

nazad — z powrotem; wstecz; do tyłu. [przypis edytorski]

nazajutrz — 12 lipca. [przypis redakcyjny]

nazajutrz do dnia (daw.) — jutro przed świtem. [przypis edytorski]

Nazajutrz Herod złożył sąd z krewnych, dworzan… — por. Starożytności XVII, V, 3–VI, 1. [przypis tłumacza]

nazajutrz po Gromnicach — po święcie Matki Bożej Gromnicznej. [przypis edytorski]

Nazajutrz rano Cyrus składał ofiary — zwyczajem lacedemońskim (greckim) przed bitwą składa się ofiary. [przypis tłumacza]

nazajutrz — tj. 17 czerwca. [przypis redakcyjny]

Nazajutrz… — w Danii i w księstwie Szlezwickiem obchody weselne u zamożniejszych włościan trwają zawsze trzy doby. [przypis tłumacza]

nazajutrz — we wtorek, dnia 22 grudnia. [przypis redakcyjny]

na zakupno — dziś: na zakupy. [przypis edytorski]

Nazamanowie — nazwa w starożytności narodu, mieszkającego w głębi Afryki (w płd. Trypolis). [przypis redakcyjny]

na zamku (…) czuć żołnierzami — w XIX w. zabudowania wzgórza wawelskiego służyły za koszary wojska austriackiego; przebudowane mury obronne stanowiły część fortyfikacji Twierdzy Kraków. [przypis edytorski]

Nazamonowie — naród w głębi Afryki na płd.-zach. od Barki. [przypis redakcyjny]

na zamry (daw.) — ryzykując zamęczenie konia. [przypis edytorski]

nazarejczycy — nazwa nadana pierwszym chrześcijanom w Dziejach Apostolskich (Dz 24, 5). [przypis edytorski]

Nazareńczyk — Jezus z Nazaretu. [przypis edytorski]

nazareńczyk — tu: chrześcijanin a. sam Jezus z Nazaretu. [przypis edytorski]

Nazareńczyk — tu przen.: Jezus z Nazaretu (czyli chrześcijaństwo). [przypis edytorski]

nazareński — tu: chrześcijański. [przypis edytorski]

nazaren a. nazareńczyk — tu: chrześcijanin; wyznawca nauk Jezusa z Nazaretu. [przypis edytorski]

nazareni a. nazareńczycy — tu: chrześcijanie; wyznawcy nauk Jezusa z Nazaretu. [przypis edytorski]

nazareni — tu: chrześcijanie; wyznawcy nauk Jezusa z Nazaretu. [przypis edytorski]

Nazaretka — tu: chrześcijanka; wyznawczyni nauk Jezusa z Nazaretu. [przypis edytorski]

Nazaret — tu: chrześcijanie. [przypis edytorski]

nazarianie (w oryg. fr.: Nasariens) — nusajryci, dziś częściej: alawici, grupa etniczno-religijna wywodząca się z szyickiego islamu, powstała w IX w., zamieszkująca głównie Syrię, a także Liban i płd. Turcję; utrzymywali szczegóły swoich wierzeń i praktyk religijnych w tajemnicy przed obcymi i nie w pełni wtajemniczonymi, co prowadziło do różnych plotek na ich temat. [przypis edytorski]

na zasadzie — tu: na podstawie. [przypis edytorski]

nazbierać trochę piasku przed zapasami — zapaśnicy nacierali się oliwą, a następnie posypywali się piaskiem. Z tego tworzyła się na ciele gładka skorupa, utrudniająca walkę przeciwnikowi, bo osłabiająca skuteczność jego chwytów. Po skończeniu zapasów zeskrobywano ją z ciała umyślnie do tego celu służącym „skrobaczem”. [przypis tłumacza]

na zboczy — dziś popr. r.m.: na zboczu. [przypis edytorski]

Nazbyt wiele słodyczy — Z całego zachowania się Tartufa w tej scenie można by wnosić, że nie musiał on być tak płaską i pocieszną figurą, za jaką go podała uprzedzona doń Doryna. Czujemy w nim raczej wytrawnego gracza, który zapewne już niejedną kobietę usidlił tą samą sztuką, i dlatego poczyna tu sobie z tą pewnością siebie. [przypis tłumacza]

na zchwał (starop. forma) — [na schwał], nad miarę, nad wyraz. [przypis redakcyjny]

nazchwał (starop.) — na schwał: nad miarę, nad wyraz. [przypis redakcyjny]

na zdar (czes.) — niech żyje! [przypis edytorski]

na zdar — czes. pozdrowienie, oznaczające pierwotnie życzenia pomyślności, powodzenia. [przypis edytorski]

Nazdar! (czes.) — pozdrowienie, oznaczające życzenia pomyślności, powodzenia. [przypis edytorski]

Nazdar! — czes. pozdrowienie, oznaczające życzenia pomyślności, powodzenia. [przypis edytorski]

na zęby ją wzięli — zaczęli ją obmawiać (por. dzisiejsze „wziąć kogoś na języki”). [przypis redakcyjny]

na zielonym grzbiecie Neptunowym — tj. na morzu [Neptun: rzym. bóg mórz]. [przypis tłumacza]