Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 114106 przypisów.

potrosze (starop. forma ort.) — dziś: po trochu. [przypis edytorski]

Potrymbos — litewski bóg pierwszych potrzeb. [przypis edytorski]

po tryumfach teorii [Einsteina], nagrodach Nobla — Albert Einstein był nominowany do Nagrody Nobla 11 razy, prawie corocznie w latach 1910–1922, przy czym w większości uzasadnieniem było sformułowanie przez niego teorii względności (w 1905); nagrodę Nobla otrzymał tylko raz, w 1922, ale ponieważ jego teorię komitet noblowski uznał za niewystarczająco potwierdzoną doświadczalnie, Einstein uzyskał ją „za zasługi dla fizyki teoretycznej, szczególnie za odkrycie praw rządzących efektem fotoelektrycznym”, czyli za inne swoje odkrycie. [przypis edytorski]

potrząść — dziś popr.: potrząsnąć. [przypis edytorski]

potrząśnienie — dziś popr.: potrząśnięcie. [przypis edytorski]

potrząśnienie — dziś popr. z inną końcówką: potrząśnięcie. [przypis edytorski]

potrząsła — dziś popr. potrząsnęła a. potrzęsła. [przypis edytorski]

potrząsła — dziś: potrząsnęła a. potrzęsła. [przypis edytorski]

potrząsł — dziś popr. forma: potrząsnął. [przypis edytorski]

potrząsł — dziś popr. forma: potrząsnął; tu forma skrócona dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]

potrza a. trza (daw. a. gw.) — potrzeba, trzeba. [przypis edytorski]

potrza — dziś popr.: potrzeba. [przypis edytorski]

potrza (gw.) — potrzeba. [przypis edytorski]

potrza (gw.) — potrzeba, trzeba. [przypis edytorski]

potrza — potrzeba. [przypis edytorski]

potrzebach (daw.) — przedsięwzięcie, bitwa. [przypis edytorski]

potrzeba — daw. bitwa a. wyprawa wojenna. [przypis edytorski]

potrzeba (daw.) — bitwa a. wyprawa zbrojna. [przypis edytorski]

potrzeba (daw.) — niebezpieczeństwo, zagrożenie. [przypis edytorski]

potrzeba (daw.) — potyczka. [przypis edytorski]

potrzeba (daw.) — starcie wojsk, bitwa. [przypis edytorski]

potrzeba (daw.) — to, co potrzebne. [przypis edytorski]

potrzeba (daw.) — tu: walka, bitwa. [przypis edytorski]

potrzeba (daw.) — tu: walka, starcie zbrojne. [przypis edytorski]

potrzeba (daw.) — wyprawa wojenna. [przypis edytorski]

potrzeba (daw.) — wyprawa wojenna, walka, bitwa. [przypis edytorski]

Potrzeba, jako filozof rzekł, justum animatum, to jest sprawiedliwości żywej i mówiącej — Skarga powołuje się tutaj na słowa Tomasza z Akwinu z dzieła Summa Theologiae: iudex est iustum animatum et princeps est custos iusti, w wolnym tłumaczeniu: „sędzia jest wcielonym prawem, a książę jest strażnikiem sprawiedliwości”. [przypis edytorski]

potrzeba parkańska — bitwa pod Parkanami, właśc. dwa starcia z wojskami tureckimi, do których doszło już po odsieczy wiedeńskiej, w dniach 7 i 9 października 1683, gdy wojska polsko-habsburskie pod wodzą Jana III Sobieskiego posuwały się doliną Dunaju w kierunku Ostrzyhomia (w płn. Węgrzech przy granicy ze Słowacją) i zostały zaskoczone przez nacierające oddziały Kary Mehmeda Paszy. Pierwsza bitwa była porażką wojsk Sobieskiego, druga zdecydowanie zwycięska: Turcy zostali zmuszeni do odwrotu, następnie odcięci od twierdzy Parkany dzięki zbombardowaniu mostu przez polską artylerię, wielu z nich zginęło przy próbie konnej przeprawy przez rzekę lub trafiło do niewoli (bilans to 9 tys. poległych i ok. 1,5 tys. jeńców tureckich); efektem wygranej bitwy było nie tylko odbicie Parkanów (po 150 latach panowania tureckiego), ale również znajdującego się po drugiej stronie Dunaju Ostrzyhomia. [przypis edytorski]

potrzeba pospolita (starop.) — potrzeba powszechna; potrzeba wszystkich. [przypis edytorski]

potrzeba (starop.) — tu: walka, pojedynek; dojdzie koniecznie potrzeba: dojdzie koniecznie do walki. [przypis edytorski]

potrzeba (starop.) — tu: walka. [przypis edytorski]

potrzebaż — konstrukcja z partykułą -że (skróconą do -ż); znaczenie: czy potrzeba. [przypis edytorski]

potrzebę dotknięcia do niej — dziś: potrzebę dotknięcia jej. [przypis edytorski]

potrzebę odważyć (daw.) — zdecydować się na starcie zbrojne. [przypis edytorski]

potrzebniejsi (daw.) — bardziej potrzebujący. [przypis edytorski]

potrzebniejszym tu (starop.) — skrót od: potrzebniejszy jestem tu. [przypis edytorski]

potrzebnych — tu: potrzebujących. [przypis edytorski]

potrzebny (daw.) — dziś: potrzebujący; osoba żyjąca w niedostatku, biedak. [przypis edytorski]

potrzebny (…) do chrzanu [tarcia] (fraz. pot.) — zupełnie nieprzydatny, bezużyteczny. [przypis edytorski]

potrzebny — dziś w tym znaczeniu: potrzebujący. [przypis edytorski]

potrzeby — dziś popr. forma N. lm: potrzebami. [przypis edytorski]

potrzeby — tu: części garderoby; bielizna. [przypis edytorski]

po trzeźwiu (starop.) — na trzeźwo, po trzeźwemu. [przypis edytorski]

poturczony (starop.) — ten, kto zmienił wiarę na religię „turecką”, tj. mahometanizm. [przypis edytorski]

poturnak — poturczony; ten, który przeszedł na islam. [przypis edytorski]

potuszyć (daw.) — dodać nadziei. [przypis edytorski]

potuszyć (daw.) — dodać odwagi. [przypis edytorski]

potuszyć (daw.) — nabrać nadziei. [przypis edytorski]

potuszyć (daw.) — sprzyjać, dać nadzieję. [przypis edytorski]

potwarca (daw.) — człowiek, który rzuca potwarz, szkaluje; oszczerca. [przypis edytorski]

potwarca — osoba rzucając potwarz na kogoś; oszczerca. [przypis edytorski]

potwarca — ten, kto obraża; odnośnie formy gramatycznej patrz przypis poprzedni. [przypis edytorski]

potwarczo — rzucając oszczerstwo, potwarz. [przypis edytorski]

potwarzać (daw.) — obrzucać potwarzami, oszczerstwami; obrażać. [przypis edytorski]

potwarzanie — rzucanie potwarzy, szkalowanie. [przypis edytorski]

potwarz (daw.) — obelga, oszczerstwo. [przypis edytorski]

potwarz (daw.) — pomówienie, oszczerstwo. [przypis edytorski]

potwarz — fałszywy zarzut, obelga. [przypis edytorski]

potwarz i fałsz kładł na oboje (starop.) — rzucił potwarz i fałszywe [oskarżenie] obojgu. [przypis edytorski]

potwarz — kłamliwe oskarżenie a. krytyka. [przypis edytorski]

potwarz — oszczerstwo, hańba. [przypis edytorski]

potwarz — oszczerstwo; nieprawdziwe oskarżenie. [przypis edytorski]

potwarz — oszczerstwo; nieprawdziwy zarzut, kłamliwe oskarżenie. [przypis edytorski]

potwarz — oszczerstwo, obraza. [przypis edytorski]

potwarzy (starop. forma) — dziś B.lm r.ż.: potwarze (tj. oszczerstwa). [przypis edytorski]

po twej woli (starop.) — zgodnie z twoją wolą. [przypis edytorski]

potwierdzenie swoich dawnych poglądów na Olę (zob. s. 113) — autor w ten sposób opatrzył odsyłaczami wewnątrztekstowymi pierwodruk swej powieści; w tym przypadku na odnośnej stronie znajduje się fragment z rozdziału VI: „Zdawało mu się, że wystarczy palcem kiwnąć (…) autosugestii”. [przypis edytorski]

potwierdzić — tu: utwierdzić, wzmocnić. [przypis edytorski]

Potwierdził zamki wrót granic twoich i błogosławił Pan Bóg synom twoim… — Ps 147, 13–14. [przypis edytorski]

potwór — dziś popr. forma B. lp: potwora. [przypis edytorski]

potwór spowiła — dziś popr. z D.: spowiła potwora. [przypis edytorski]

potworną Armidę i brzydala Renaud — Armida i Rinaldo to bohaterowie poematu Jerozolima wyzwolona Torquata Tassa oraz licznych oper napisanych na jej podstawie. Tu mowa o urodzie aktorów, grających te postaci. [przypis edytorski]

potwornem — daw. forma N. lp r.n.; dziś popr: potwornym. [przypis edytorski]

potworny — tu: wynaturzony. [przypis edytorski]

potworu — dziś popr. forma D.lp: potwora. [przypis edytorski]

po tychże [jezuitów] zniesieniu — zniesienie (kasacja) zakonu jezuitów nastąpiło w Polsce w 1773 r. na mocy breve kasacyjnego papieża Klemensa XIV Dominus ac Redemptor, przyjętego przez Sejm Rozbiorowy (1773–1775), który zarazem powołał Komisje Rozdawnicze Koronną i Litewską mające zarządzać majątkiem skasowanego zakonu; król Stanisław August Poniatowski wspierał dążenia zmierzające do tego, aby majątek pojezuicki zasilił instytucje edukacyjne Rzeczpospolitej. [przypis edytorski]

potyczony — przywiązany do tyczki. [przypis edytorski]