Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 160406 przypisów.

Miciński, Tadeusz (1873–1918) — poeta, dramaturg i prozaik okresu modernizmu, prekursor polskiego ekspresjonizmu i surrealizmu; autor m.in. tomiku poezji W mroku gwiazd (1902), mistycznej powieści Nietota (1910) dramatu wyrastającego z kontekstu rewolucji 1905 roku Kniaź Patiomkin (1906) czy tragedii z historii Bizancjum X w. W mrokach złotego pałacu, czyli Bazylissa Teofanu. Przyjaciel i autorytet Witkacego. [przypis edytorski]

Miciński, Tadeusz (1873–1918) — poeta, dramaturg, prozaik okresu modernizmu, prekursor polskiego ekspresjonizmu i surrealizmu; autor m.in. tomiku poezji W mroku gwiazd (1902) oraz mistycznej powieści Nietota (1910). [przypis edytorski]

Miciński, Tadeusz (1873–1918) — poeta, dramaturg, prozaik okresu modernizmu, prekursor polskiego ekspresjonizmu i surrealizmu. Dzieła: Nietota, Kniaź Patiomkin, W mrokach złotego pałacu, czyli Bazylissa Teofanu. [przypis edytorski]

Mickiewicz, Adam (1798–1855) — poeta romantyczny, działacz polityczny, publicysta, tłumacz, filozof i nauczyciel akademicki. [przypis edytorski]

Mickiewicz, Adam (1798–1855) — polski poeta, działacz polityczny, publicysta, tłumacz, filozof, działacz religijny i mistyk. [przypis edytorski]

Mickiewicz, Adam (1798–1855) — polski poeta, publicysta, tłumacz, filozof i nauczyciel akademicki. [przypis edytorski]

Mickiewicz, Adam (1798–1855) — wybitny poeta pol. romantyzmu, działacz i publicysta polit.; autor wierszy, ballad, powieści poetyckich, dramatu Dziady oraz epopei szlacheckiej Pan Tadeusz; był porównywany do Byrona i Goethego. Przeniesienie jego zwłok z cmentarza Montmerency w Paryżu na Wawel nastąpiło 4 lipca 1890 r. [przypis edytorski]

Mickiewicz, Adam (1798–1855) — wybitny poeta pol. romantyzmu, działacz i publicysta polit.; autor wierszy, ballad, powieści poetyckich, dramatu Dziady oraz epopei szlacheckiej Pan Tadeusz; był porównywany do Byrona i Goethego. [przypis edytorski]

Mickiewicz, Adam Bernard (1798–1855) — polski poeta romantyczny, działacz polityczny, publicysta, tłumacz, filozof, działacz religijny, mistyk, organizator i dowódca wojskowy, nauczyciel akademicki. [przypis edytorski]

Mickiewicz, Adam Bernard, herbu Poraj (1798–1855) — uznany za największego poetę polskiego, profesor, publicysta, działacz patriotyczny, twórca legionu w 1848, wieszcz narodu, wyraziciel idei mesjanistycznej; autor sonetów, Dziadów, Ksiąg narodu i pielgrzymsta polskiego, Pana Tadeusza. [przypis edytorski]

Mickiewicz przybył 8-go do Bex. Dzień i noc nie odstępuje Stefana!… — A.E. Odyniec, List do Adama Mickiewicza, 23 czerwca 1836. [przypis edytorski]

Mickiewicz używa obu form: Świteziu i Świtezi; obie były wówczas w użyciu. [przypis redakcyjny]

Mickiewicz, Władysław (1838–1926) — syn Adama Mickiewicza i Celiny Szymanowskiej, działacz polonijny na emigracji. [przypis edytorski]

Mickiewicz, zrażony materializmem — bratanek Ludwika Górskiego opowiadał mi następującą anegdotę, którą słyszał wprost od swego stryja. Ludwik Górski, młody student uniwersytetów niemieckich, przybywszy do Paryża, pospieszył złożyć uszanowanie Mickiewiczowi. Zastał go przygnębionym i zniechęconym, narzekającym na materializm i chłód Francuzów. Na to Górski, jeszcze pod wrażeniem niemieckiej filozofii, niemieckiego idealizmu, zaczął mu z zapałem opowiadać o Niemczech jako przeciwieństwie do tej wystygłej Francji. Mickiewicz słuchał w milczeniu, pykając faję, w końcu machnął ręką i rzekł: „E, już ty mi daj pokój z Niemcami i ich entuzjazmem. Niemcy — to jak g…o; póki zmarznięte, to pół biedy; ale jak odtaje, to dopiero śmierdzi”. [przypis autorski]

miczman a. midszypmen, ang. midshipman — najniższy stopień oficerski w marynarce brytyjskiej, amerykańskiej i in. [przypis edytorski]

miczman — najniższy stopień oficerski w marynarce wojennej Rosji carskiej. [przypis edytorski]

miczman — najwyższy stopień podoficerski w ros. marynarce wojennej. [przypis edytorski]

miczman (ros., z ang. midshipman) — midszypmen, najniższy stopień oficerski w niektórych marynarkach wojennych, odpowiednik podchorążego. [przypis edytorski]

miczmeński — związany z (należący do itd.) miczmanem, tj. starszym kadetem marynarki ang. i amer. [przypis edytorski]

Miczurin, Iwan (1855–1935) — rosyjski, a później radziecki, hodowca i sadownik. [przypis edytorski]

Midas i Polikrates — znani z mitów i podań (pierścień Polikratesa). [przypis redakcyjny]

Midas (mit. gr.) — król Frygii; na swoją prośbę otrzymał od boga Dionizosa dar zamieniania w złoto wszystkiego, czego dotknął; kiedy zorientował się, że chleb i wino również zamieniają się w złoto i grozi mu śmierć głodowa, wybłagał cofnięcie daru. [przypis edytorski]

Midas (mit. gr.) — król Frygii; schwytanego satyra Sylena, towarzysza boga wina Dionizosa, otoczył opieką i oddał bogu, w zamian otrzymał dar zamieniania w złoto wszystkiego, czego dotknął. Było tam przy drodze źródło (…) przy którym Midas (…) złowił satyra: wg Herodota miało to miejsce w ogrodach Midasa w Macedonii, zanim król wywiódł swój lud do Frygii (zob. Dzieje VIII 138). [przypis edytorski]

Midas (mit. gr.) — król Frygii, wszystko, czego się dotknął, zamieniało się w złoto. [przypis edytorski]

Midas (mit. gr.) — król Frygii; wszystko, czego się dotknął, zamieniało się w złoto. [przypis edytorski]

Midas (mit. gr.) — król Frygii; wszystko, czego się dotknął, zamieniało się w złoto. [przypis edytorski]

Midas (…) przecież coś odziedziczyliście po nim (…) — [por.] Legenda o uszach Midasa. [przypis tłumacza]

Midianici a. Madianici — lud biblijny prowadzący półkoczownicze życie utrzymujący się głównie z handlu. [przypis edytorski]

Midianici, a. Madianici — starożytny lud opisany w Biblii, prowadzący życie koczownicze. [przypis edytorski]

midinetka (z fr., daw.) — młoda dziewczyna pracująca w paryskim domu mody lub w dużym sklepie. [przypis edytorski]

midinetka (z fr.) — młoda sprzedawczyni w domu mody. [przypis edytorski]

midrasz — komentarz do Biblii, często w formie przypowieści lub sentencji; z hebr. midrasz: badać, dociekać, głosić. [przypis edytorski]

Midsummer-nights-dream (ang.) — Sen nocy letniej. [przypis redakcyjny]

Midy pokłady — pokłady złota; od imienia mitycznego króla Frygii, Midasa, pod którego dotykiem wszystko zamieniało się w złoto. [przypis edytorski]

mięci za sobą muszle, perły i korale — nawiązanie do sonetu Ajudah Adama Mickiewicza. [przypis edytorski]

mięczak — bezkręgowiec, żyjący na lądzie lub w wodzie, posiadający worek trzewiowy okryty płaszczem, najczęściej także wapienną okrywę w postaci muszli a. łusek. [przypis edytorski]

mięczów (starop. forma) — mieczów. [przypis edytorski]

mię (daw.) — dziś popr. forma: mnie. [przypis edytorski]

mię (daw.) — dziś popr.: mnie. [przypis edytorski]

mię — daw. forma (analogiczna do: cię, się) zaimka w pozycji nieakcentowanej w zdaniu; dziś: mnie. [przypis edytorski]

mię — daw. forma D. i B. zaimka w pozycji nieakcentowanej, analogiczna np. do cię; dziś: mnie. [przypis edytorski]

mię — daw. forma D. i B. zaimka w pozycji nieakcentowanej w zdaniu, analogiczna np. do cię. [przypis edytorski]

mię (daw. forma) — mnie. [przypis edytorski]

mię — daw. forma nieakcentowana w zdaniu zaimka osobowego 1 os.lp (analogiczna do 2 os.lp: cię); dziś tylko: mnie. [przypis edytorski]

mię (daw.) — forma skrócona zaimka używana daw. w pozycji nieakcentowanej w zdaniu (podobnie jak „się”, „cię”); dziś używana jest tylko długa forma: mnie. [przypis edytorski]

mię — daw. forma zaimka, co do zasady występująca w pozycji nieakcentowanej w zdaniu; w pozycji akcentowanej zastępowana formą mnie, analogicznie do form cię/ciebie. [przypis edytorski]

mię — daw. forma zaimka w pozycjach nieakcentowanych w zdaniu (por. cię). [przypis edytorski]

mię (daw.) — krótka forma zaimka mnie stosowana daw. w pozycjach nieakcentowanych w zdaniu (por. ciebie, cię). [przypis edytorski]

mię — daw. nieakcentowana forma D.lp zaimka ja; dziś: mnie. [przypis edytorski]

mię (daw.) — nieużywana już forma skrócona zaimka występująca daw. w pozycji nieakcentowanej; dziś tylko: mnie (podobne pary tworzą: cię, ciebie; się, siebie). [przypis edytorski]

międlenie — proces obróbki słomy z lnu lub konopi, który ma na celu uzyskanie włókna, z którego potem wyrabia się przędzę. [przypis edytorski]

międlica — przyrząd do międlenia lnu lub konopi. [przypis edytorski]

mię doszedł — dziś: do mnie doszedł; przyszedł do mnie. [przypis edytorski]

mię — dziś popr. mnie. [przypis edytorski]

między Achiwy — między Grekami. [przypis edytorski]

międzyakt (daw.) — przerwa między aktami sztuki. [przypis edytorski]

Międzybóż — miasto na Podolu przy zbiegu Bohu i Bożku. [przypis redakcyjny]

między bogi — daw. forma N.lm; dziś popr.: między bogami. [przypis edytorski]

między Bożym Narodzeniem a Trzema Królami — między 25 grudnia a 6 stycznia. [przypis edytorski]

między (…) ciały — dzis popr. forma: między ciałami. [przypis edytorski]

Między córkami Adama (…) na wieki bądź błogosławiona — Wzmianka pozdrowienia Maryi przez anioła Gabriela, z powodu proroctw zawartych w księgach Starego Testamentu o narodzeniu Chrystusa Pana. [przypis redakcyjny]

między drzewy — dziś popr. forma N. lm: między drzewami. [przypis edytorski]

między dwiema rzekami — tj. Wisłą i Bzurą. [przypis edytorski]

między dworzany (daw.) — między dworzanami. [przypis edytorski]

między Feltro a Feltrem — Obszar, w którym rządził Can Grande, rozciągał się między miejscowościami Feltre i Feltro. [przypis redakcyjny]

między gęste trupy (daw. forma) — dziś: między gęstymi trupami. [przypis edytorski]

między Greki — dziś popr. forma N.lm: między Grekami. [przypis edytorski]

między grody — daw. forma N.lm; dziś: między grodami, tj. między miastami, wśród miast. [przypis edytorski]

międzygwiaździsty — dziś: międzygwiezdny. [przypis edytorski]

między inszemi (starop. forma) — między innymi. [przypis edytorski]

Między jej lochy zapadli przede mną — Jest tu mowa o innych, dawniejszych papieżach symoniakach. [przypis redakcyjny]

między kobietami (…) kochanków — Por. Listy Szczanieckiej (Przypisy) [dalej w tej samej publikacji; red. WL]. [przypis autorski]

Między końcem lipca a wrześniem 1942 — tj. w okresie wielkiej akcji wysiedleńczej w getcie warszawskim, której ofiary były wywożone do obozu w Treblince. [przypis edytorski]

między Kopernikiem i Zygmuntem… — tj. wzdłuż całego Krakowskiego Przedmieścia: pomnik Kopernika wzniesiony został w r. 1830 według modelu słynnego duńskiego rzeźbiarza Bertolda Thorwaldsena (1770–1844). Zygmunt: znana kolumna z posągiem króla Zygmunta III Wazy (1587–1632), wzniesiona w r. 1644 przez jego syna Władysława IV na Placu Zamkowym. [przypis redakcyjny]

między Krzyżaki — dziś popr.: między Krzyżakami. [przypis edytorski]

między książęty — dziś forma N.lm: między książętami. [przypis edytorski]

między którymi chciał, aby też był Daniel Hebrejczyk — Dn 6. [przypis edytorski]

między lawiną — dziś popr.: pod lawiną a. wśród lawiny. [przypis edytorski]

między ludy — dziś popr. forma Msc. lm.: między ludami. [przypis edytorski]

między mieszczany — dziś: między mieszczanami. [przypis edytorski]

między młodzieżą uniwersytetu różne towarzystwa literackie — wśród wspomnianych towarzystw znajdowało się Towarzystwo Filomatyczne (pot. filomaci, tj. z gr.: miłośnicy nauki), tajne stowarzyszenie studentów i absolwentów Uniwersytetu Wileńskiego działające w l. 1817–1821, nast. bez nazwy do 1823 r., założone w celu samokształcenia i wzajemnej pomocy w nauce oraz ćwiczenia się w pisaniu; wokół Towarzystwa Filomatycznego utworzyła się sieć związków zależnych zrzeszających ok. 200 osób. Kres istnieniu związków filomatów i filaretów (z gr. philáretos: miłośnik cnoty moralnej) położyło śledztwo prowadzone przez kuratora Nikołaja Nowosilcowa w l. 1823–1824. Członkami założycielami Towarzystwa Filomatycznego byli: Józef Jeżowski (prezes), Erazm Poluszyński (wiceprezes i skarbnik), Tomasz Zan (sekretarz), Adam Mickiewicz, Onufry Pietraszkiewicz i Brunon Suchecki; całe towarzystwo liczyło ok. 20 członków (wśród nich m.in. Aleksander Chodźko, Jan Czeczot, Ignacy Domeyko, Józef Kowalewski, Franciszek Malewski, Jan Sobolewski). [przypis edytorski]

Między morskiego (…) królewnami stanu (…)Thétis violée, épisode [fr.: epizod gwałtu na Tetydzie; red. WL]. [przypis autorski]

«Między morskiego niegdyś królewnami stanu… — Ślub Tetydy, córki Nereusza, wnuczki Oceanu, bogini morskiej („królewna morskiego stanu”), z Peleuszem, synem Eaka, królem Ftiopów, znany z mitologii i wsławiony opisami wielu poetów starożytnych. Między innymi w Metamorfozach Owidiusza (XI, 221–264). Trembecki w opowiadaniu, które tu kładzie w usta Metzela, naśladował łacińskiego poetę. Nie tylko zaś pięknością, doborem i mocą wyrażeń wzorowi swojemu dorównał, ale nadto wszystkie części obrazu lepiej ułożył i dokładniej wykończył. Pożytecznym byłoby bez wątpienia ścisłe i obszerniejsze nawet porównanie, pod względem sztuki, tak doskonałej kopii z klasycznym oryginałem. Umieszczamy tu przynajmniej niektóre wiersze, tłumaczone całkowicie lub bliżej naśladowane. [przypis redakcyjny]

Międzynarodówka Komunistyczna — por.: Komintern. [przypis edytorski]

Międzynarodówka (Międzynarodowe Stowarzyszenie Robotników, 1864–1876) — międzynarodowa organizacja robotnicza, stawiająca sobie za cel koordynację działalności organizacji robotniczych z różnych krajów świata, wymianę doświadczeń oraz pomoc dla strajkujących i walczących o prawa robotnicze; po przyłączeniu się do Bakunina i jego zwolenników, podzieliła się na dwa obozy: anarchistów i marksistów; ze względu na niedające się pogodzić konflikty została rozwiązana, zaś część działaczy założyła w 1889 II Międzynarodówkę, skupiającą partie i organizacje socjalistyczne. [przypis edytorski]

Międzynarodówka — pieśń rewolucyjna, hymn socjalistów. [przypis edytorski]

Międzynarodowa Liga Kobiet na rzecz Pokoju i Wolności — międzynarodowa organizacja pacyfistyczna, powstała w 1915 w Hadze podczas międzynarodowego kongresu kobiet. [przypis edytorski]

Międzynarodowa Rada Kobiet (ang. International Council of Women) — pierwsza międzynarodowa organizacja feministyczna, powstała w 1888 r. w Waszyngtonie; obecnie ma status organizacji doradczej przy ONZ. [przypis edytorski]