Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 472 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7780 przypisów.
Niewiasto, powinnaś zawsze chodzić w żałobie i w łachmanach ze łzami skruchy… — Tertulian, O strojeniu się kobiet. [przypis edytorski]
niewiasty bowiem łacno tam parzą dobrych ludzi w przyrodzonej wannie, jako że jest to ziemia papieska — mnichy i księża, od których roiło się w Awinionie, pozwalali kurtyzanom za opłatą umiarkowanej taryfy na bardzo swobodne wykonywanie swego rzemiosła. [przypis tłumacza]
Niewiaża — prawy dopływ Niemna. [przypis edytorski]
Niewiaża — rzeka na Litwie, jeden z głównych dopływów Niemna. [przypis edytorski]
Niewiaża — rzeka w środkowej części Litwy, prawy dopływ Niemna. [przypis redakcyjny]
Nie widać tu sombrero — sombrera, miękkie hiszpańskie kapelusze z szerokim rondem były początkowo powszechne w San Francisco, mieście założonym w 1776 przez kolonizatorów hiszpańskich; do 1848 Kalifornia stanowiła część Meksyku. [przypis edytorski]
niewidane — dziś popr.: niewidziane. [przypis edytorski]
niewidanem [strojom] (starop. forma) — dziś N.lm: niewidzianym; nieznanym. [przypis edytorski]
niewidany (starop. forma) — niewidziany. [przypis edytorski]
niewidimka (ros.) — niewidzialny. [przypis edytorski]
niewidna (gw.) — niewidoczna. [przypis edytorski]
nie widno — dziś: nie widać. [przypis edytorski]
Nie widno go (…) było — dziś: nie widać go było. [przypis edytorski]
nie widno — tu: nie widać. [przypis edytorski]
niewidny (gw.) — niewidoczny. [przypis edytorski]
niewidny — niewidoczny. [przypis edytorski]
niewidny — niewidzialny. [przypis edytorski]
niewidoma — tu: niewidzialna. [przypis edytorski]
niewidomie (daw.) — dziś: niewidocznie. [przypis edytorski]
niewidomie (daw.) — w sposób niewidoczny. [przypis edytorski]
niewidomie — dziś: niewidocznie. [przypis edytorski]
niewidomy (daw. forma) — dziś: niewidoczny. [przypis edytorski]
niewidomy (daw. forma) — niewidoczny. [przypis edytorski]
niewidomy (daw.) — niewidoczny, niewidzialny. [przypis edytorski]
niewidomy (daw.) — niewidoczny; niewidzialny. [przypis edytorski]
niewidomy (daw.) — niewidoczny. [przypis edytorski]
niewidomy (daw.) — niewidoczny. [przypis edytorski]
niewidomy (daw.) — niewidzialny. [przypis redakcyjny]
niewidomy (daw.) — tu: niewidoczny. [przypis edytorski]
niewidomy (starop.) — niewidoczny. [przypis edytorski]
niewidomy — w znaczeniu dzisiejszym bądź w znaczeniu dawnym: niewidoczny, nieznany. [przypis edytorski]
nie widział (…) był — forma daw. czasu zaprzeszłego; dziś: nie widział (wcześniej). [przypis edytorski]
Niewidzialne sprawy Boga (…) — Biblia, Rz 1:20. [przypis tłumacza]
niewidzialnie — tu: nie będąc widziana. [przypis edytorski]
niewidziany od inszych (starop.) — niewidzialny dla innych. [przypis edytorski]
nie więcej mili — dziś: nie więcej niż mila. [przypis edytorski]
nie więcej ociec (starop.) — już nie ojciec. [przypis edytorski]
nie większą mu ulgą od zmarzłej wody — nie większą jest mu ulgą niż zmarzła woda. [przypis edytorski]
nie wié słowa — dziś: nie zna słowa. [przypis edytorski]
nie wiecie — dziś: nie znacie. [przypis edytorski]
nie wiecież — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy nie wiecie. [przypis edytorski]
nie wie, co czynić dalej ma wątpliwy (starop.) — pełen wątpliwości, nie wie, co ma czynić dalej. [przypis edytorski]
nie wie, czy szczęście wytrwa do wieczora — przysłowie, znane z Satyr Warrona, brzmi: „Nie wiesz, co późny wieczór wiezie”. [przypis tłumacza]
niewiedny — taki, który nie wie. [przypis edytorski]
nie wiedząc o świecie, dopieroż o responsie — będąc bez świadomości: nie wiedząc o świecie, a co dopiero o odpowiedzi (jaką im dano w sprawie stanowiącej przedmiot misji, z którą zostali wysłani). [przypis edytorski]
niewiedzący — dziś raczej: nieznający. [przypis edytorski]
nie wiedzą drogi (daw.) — nie znają drogi. [przypis edytorski]
nie wiedzą, w którym kierunku się obróci — istotnie, obróciła się przeciwko nim: Chateaubriand, wcielający w siebie reakcję romantyczno-chrześcijańską przeciw racjonalizmowi XVIII w., jest synem duchowym Russa. [przypis tłumacza]
nie wiedziała też słowa zagadki — dziś: nie znała odpowiedzi na zagadkę. [przypis edytorski]
nie wiedział nawet — w oryginale niem.: so wenig er (…) wußte: tak niewiele wiedział; niezbyt dobrze wiedział, nie za bardzo wiedział. [przypis edytorski]
nie wiedział nawet, że owo drugie zakończenie istnieje; w zupełności wystarczało mu pierwsze — Jak znowuż młodsze pokolenie aktorskie, posługujące się nowymi wydaniami Fredry, nie wie nawet, że istnieje zakończenie pierwotne. Przekonałem się o tym na popisie warszawskiej Szkoły Dramatycznej (w r. 1934), gdzie oglądałem, pierwszy raz w życiu, Męża i żonę z zakończeniem drugim, forsowanym przez prof. Kucharskiego. Przedstawienie utwierdziło mnie w poglądzie, że owo drugie rozwiązanie jest scenicznie niewystarczające i martwe; raczej sztucznie przerywa komedię niż ją kończy. [przypis autorski]
niewiedział (starop. forma ort.) — dziś popr.: nie wiedział. [przypis edytorski]
nie wiedzieć (daw.) — nie znać. [przypis edytorski]
niewiedzieć jako (starop. forma) — nie wiadomo jak. [przypis edytorski]
nie wiedzieć — tu: nie wiadomo. [przypis edytorski]
niewiedzieć zkąd (starop. forma ort.) — nie wiadomo skąd. [przypis edytorski]
niewielą (daw.) — niewieloma, kilkoma. [przypis edytorski]
niewiela (daw.) — dziś: niewiele. [przypis edytorski]
niewiela (daw.) — dziś: niewiele; tu w znaczeniu: mało co, lada chwila. [przypis edytorski]
niewiela (gw.) — niewiele. [przypis edytorski]
niewiele będą igrać swymi cymbałkami, jeśli gwajak im co nie pomoże — Drzewo gwajaku uchodziło wówczas za specyficzny lek przeciw syfilisowi. [przypis tłumacza]
nie wiele (daw.) — dziś: niewiele. [przypis edytorski]
niewielem ich (…) widywał — inaczej: niewiele ich widywałem (przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
niewieleśmy mówili — inaczej: niewiele mówiliśmy (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
niewieleśmy mogli (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: niewiele mogliśmy. [przypis edytorski]
niewieleśmy się posunęli — inaczej: niewiele się posunęliśmy (przykład konstrukcji z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
nie wiele (starop. forma ort.) — niewiele. [przypis edytorski]
niewiele — tu: krótko. [przypis edytorski]
niewielgie — dziś popr.: niewielkie. [przypis edytorski]
Niewielka rzeka (…) się sączy z góry Falterona — Rzeka Arno wypływa z góry Falterona, jednej z tworzących pasmo gór apenińskich; o sto mil od swojego źródła wpada do morza. [przypis redakcyjny]
nie wielka (starop. forma) — dziś: niewielka. [przypis edytorski]
Nie wiem co się takiego stało, ale od niedawna wszyscy go [dzieło Eskobara] rozchwytują — oczywiście od czasu ukazania się poprzedniego Listu, co Pascal ironicznie podkreśla. [przypis tłumacza]
nie wiem co tęsknić — zdania eliptyczne; inaczej: nie wiem, co znaczy (co to jest) tęsknić. [przypis edytorski]
Nie wiem, czyliś jest bóstwem (…) — cytat z Odysei Homera (pieśń VI, w. 149-155 i 188), początek przemowy Odyseusza do Naukazykai. [przypis edytorski]
nie wiem jako — z woli bogów czy przez porwanie. [przypis redakcyjny]
Nie wiem o żonę — nie wiem, czy o żonę. [przypis redakcyjny]
Nie wiem, pani — w późn. wyd. tłum. kwestię tę mówi Gajowy. [przypis edytorski]
„Nie wiem — pisał — czy pod wpływem czytania poetów angielskich czy też istotnie anch'io sono pittore, co parę lat budzi się coś we mnie, teraz znów przepływają mi fale myśli po mojemu obrazowych, a że na ogół pochlebiam sobie, żem pewnej dojrzałości dosięgnął i nie liczę, aby duch sam sobie za mnie myślał i układał, więc sądzę, że tym razem będzie z tego coś poważniejszego, niż dotąd. Od dawna już czuję, że cała moja robota życiowa będzie w znacznej mierze stracona, jeżeli nie uda mi się wniknąć głębiej w organizm naszej przeszłości i dowieść nie argumentami, lecz konkretnym przedstawieniem jej, że ma ona inne znaczenie, niż to, które się w niej z innych punktów widzenia dostrzega. Jest dla mnie prawdą filozoficzną, że nie tylko wybieramy sobie swą historię, lecz tworzymy ją, ilekroć dzięki naszym myślom stają się czymś innym jej te lub inne wątki: niewątpliwie ta wielka myśl działała nieustannie na dnie twórczości Wyspiańskiego, ale jego organizacja artystyczna była tak przedziwnie skomplikowana, takie tworzyła zakręty czarnoksięskie dla jego ciekawości artystycznej, że niewątpliwie (niech mnie bóstwa śmieszności strzegą przed myślą porównywania siebie z nim) twarda i umysłowa budowa własnego dzieła dochodziła do niego samego jakby z ukosa. Żeromskio też w Hetmanie miał podobne aspiracje, ale właściwie padł, bo chciał mieć w natchnieniu myśl dziejową, której nie znał lub lękał się w życiu. Chcę próbować kilka takich dramatów, z których ostatni z 6 byłby Wielopolski. Ale obecnie wchodzi w rachubę tylko pierwszy, Królowa Jadwiga. Niewątpliwie domyśli się Pan, gdzie tu jest ten sam, co i w Wielopolskim centr dramatyczny. Idzie o małżeństwo Jadwigi i o jego znaczenie polityczne dla całej przyszłości, a jednocześnie w najstraszniej krwawym sensie tragiczne osobiście, gdyż zawierające w sobie pierwiastek aż przeniewierstwa wartościom osobistym: wreszcie moment, że ta wola, która tu takiej ofiary się domagała i narzuciła ją, była sama już w narodzie rozszczepiona i choć stawała jako coś bezwzględniejszego niż prawo, sama dla siebie prawem być już nie umiała”. [red. WL].
[przypis redakcyjny]
Nie wiem ściśle — dziś: nie wiem dokładnie. [przypis edytorski]
niewiem (starop. forma) — dziś popr.: nie wiem. [przypis edytorski]
niewiem (starop. forma ort.) — dziś popr.: nie wiem. [przypis edytorski]
niewiem (starop. forma ort.) — nie wiem. [przypis edytorski]
nie wie o niokiem (starop.) — o nikim nie wie. [przypis edytorski]
nie wie prawdy — nie zna prawdy. [przypis edytorski]
niewierny — niechrześcijanin. [przypis redakcyjny]
niewierzące w siebie, ciągłe szukanie początków — S. Brzozowski, Idee, s. 212. [przypis autorski]
nie wierzę także Waleriuszowi (…) — wskazuje on następujące stopnie smutku oddane przez Timantesa: Kalchas smutny, Ulisses tonący w bólu, Ajax utyskujący, Menelaus rozpościerający żale. Krzyczący Ajax musiałby być postacią ohydną, ponieważ ani Cyceron, ani Kwintylian w swoich opisach tego malowidła wcale o nim nie wspominają, wolno mi go przeto uważać za dodatek, którym Valerius chciał obraz wzbogacić z własnej swej głowy. [przypis redakcyjny]
Nie wierzmy nikomu na świecie, nie mamy tam ni jednego przyjaciela — Jest to początek wiersza Nie wierzmy nikomu z tomu Jitřní písnĕ Josefa Svatopluka Čecha (1946). [przypis tłumacza]
nie wierzyłże (daw.) — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy nie wierzył, czyż nie wierzył. [przypis edytorski]
Nie wierzymy już nijakim bogom. Tyle zawodów było, tyle cierpień, że śmierci bywają lżejsze — por. S. Pigoń, Na drogach i manowcach kultury ludowej, Lwów 1939, s. 76 (Smutki młodego Orkana). Doświadczenie modernistyczne młodego Orkana oraz jego skutki dla dalszego rozwoju pisarza w sposób szczegółowy przedstawił Stanisław Pigoń w odpowiednich rozdziałach monografii Władysław Orkan. Twórca i dzieło, Kraków 1956. Mimo oficjalnego zerwania Orkana z Przybyszewskim i jego szkołą, Pigoń dowodzi tezy następującej: „Zasiew modernizmu z jego kultem jaźni wyosobnionej, rozdartej między bohaterszczyzną a rozpaczą, zapadł głęboko w duszę młodego Orkana, długo też będzie tam dojrzewał i owocował. Z więzów strukturalnych, spajających go z generacją literacką, Orkan właściwie całkowicie wyzwolić się nie zdoła. Będzie się z nimi wszelako mocował i mocowanie to dopiero wykreśli właściwą linię rozwojową jego artystycznej i społecznej osobowości” (s. 54). [przypis autorski]
Nie wierzysz? No — wierzę (me viden? Te video) — dosłownie: „a mnie widzisz?” [chyba temu wierzysz?], „ciebie to widzę”. [przypis tłumacza]
Niewieście i po śmierci nie wierz — opowiadanie zmyślone, ale nie przez Potockiego. Szyk słów bardzo dowolny. [przypis redakcyjny]
niewieściem — dziś popr.: niewieścim. [przypis edytorski]
niewieście — staropolska liczba podwójna, dziś użyto by tu l. mn.: niewiasty. [przypis edytorski]
niewieści — kobiecy. [przypis edytorski]
niewieści (starop.) — kobiecy; przyrodzenia niewieściego: płci żeńskiej. [przypis edytorski]
niewiestą (z ros.) — narzeczoną. [przypis autorski]
niewie (starop. forma ort.) — dziś: nie wie; tu: nie zna. [przypis edytorski]
niewie (starop. forma ort.) — dziś popr.: nie wie. [przypis edytorski]
nie wieszli (daw.) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy nie wiesz. [przypis edytorski]
