Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | polityczny | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5170 przypisów.

dział — podział, tu: dzielenie łupów. [przypis edytorski]

dział — tu: udział, część. [przypis edytorski]

dział — tu: udział, część; także: dziedzictwo, spadek. [przypis edytorski]

dział — tu: udział (w zyskach). [przypis edytorski]

dział — tu: wzgórek, granica między posiadłościami. [przypis edytorski]

działy — dziś popr. forma N.lm: działami. [przypis edytorski]

działy — dziś popr. forma N.lm: z działami. [przypis edytorski]

Działyński, Ignacy (1754–1797) — generał major wojsk koronnych, od 1788 szef 10 regimentu pieszego koronnego, zwanego później regimentem Działyńskich lub działyńczykami; poseł na Sejm Czteroletni, zwolennik Konstytucji 3 maja, uczestnik wojny polsko-rosyjskiej 1792; w 1794 wyjechał na Wołyń, został aresztowany i zesłany na Syberię, gdzie przebywał 18 miesięcy. [przypis edytorski]

dzianet (daw.; z wł. giannetto: koń wyścigowy) — piękny, rasowy koń paradny. [przypis edytorski]

dzianet (daw.; z wł. giannetto: koń wyścigowy) — piękny rasowy koń paradny. [przypis edytorski]

dzianet — piękny, rasowy koń. [przypis edytorski]

dzianet — rasowy koń. [przypis edytorski]

dzianiet (daw.) — piękny rasowy koń paradny. [przypis edytorski]

dziano jemu (starop.) — nazywano go. [przypis edytorski]

dziardyn (z wł.) — ogród. [przypis edytorski]

dziatki (daw., gw.) — dzieci. [przypis edytorski]

dziatwa (daw.) — dzieci. [przypis edytorski]

dziatwa — dzieci, dzieciarnia; tu: nasi chłopcy, tj. powstańcy. [przypis edytorski]

dziatwa Jagodowa — dzieci lub poddani Jagodowego Króla. [przypis edytorski]

dziażyć (gw., z lit.) — smagać. [przypis edytorski]

dzicie (gw.) — dziecię, dziecko. [przypis edytorski]

dziczej — dziś poprawnie: bardziej dziko. [przypis edytorski]

dziczka — dzikie drzewo owocowe. [przypis edytorski]

dziczka — dziko rosnące drzewo owocowe. [przypis edytorski]

dzidy — dziś popr. forma N.lm: dzidami. [przypis edytorski]

dziécię — daw. forma z é (tzw. e pochylonym), tu: wymawianym jak i. [przypis edytorski]

dzięciorek (daw.) — kojec dla drobiu. [przypis edytorski]

dzięciorek — przenośne ogrodzenie przestrzeń dla ptactwa domowego. [przypis edytorski]

dziéckiem — tu: będąc dzieckiem; w dzieciństwie. [przypis edytorski]

dziędzierzawa — roślina z rodziny psiankowatych; datura. [przypis edytorski]

dzięgiel — dzięgiel leśny, roślina o silnym zapachu. [przypis edytorski]

dzięgiel — roślina z rodziny selerowatych, kwiaty w kulistych baldachach mają kolor biały, u niektórych odmian czerwonawy; wyróżnia się mocnym, charakterystycznym zapachem. [przypis edytorski]

dzięka (daw.) — podzięka; dziękczynienie. [przypis edytorski]

dzięka (daw.) — podzięka, dziękczynienie. [przypis edytorski]

dzięka (daw.) — podzięka, podziękowanie; dziękczynienie. [przypis edytorski]

Dzięki naszemu świetnemu systemowi przymusowego nauczania umiał czytać i pisać — w 1870 wprowadzono w Anglii przepisy o obowiązkowej edukacji podstawowej wszystkich dzieci w wieku 5–12 lat. [przypis edytorski]

Dzięki tylko temu, że prawo to nie obowiązuje w kilku drobnych państewkach, mógł w Niemczech… — ówczesne Cesarstwo Niemieckie (1871–1918) było państwem federalnym, złożonym z różnej wielkości państw związkowych, będących monarchiami (królestwami i księstwami) i wolnymi miastami. Niektóre z nim były niewielkie, np. Księstwo Waldecku i Pyrmontu, Księstwo Schaumburgu-Lippe czy też Księstwo Reuss liczyły po 40–70 tys. mieszkańców. [przypis edytorski]

dziękujęć (daw.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]

dziękujęć — konstrukcja z partykułą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]

dziękujęć — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci (skróconą do ). [przypis edytorski]

dziećmi diabła, ex patre diabolo, który był mężobójcą od samego początku świata — J 8, 44. [przypis edytorski]

dzieciaków — popr. forma B. lm: dzieciaki. [przypis edytorski]

dzieci Beliala — przen. poganie; Belial: bożek pogański wspominany w Starym Testamencie. [przypis edytorski]

Dzieci Biblii. Mojżesz — tekst został odtworzony z hebrajskiego tłumaczenia (wydanego w piśmie „Omer” w październiku 1939 r.) przez Ewę Świderską. Nadtytuł Dzieci Biblii świadczy o zamiarze stworzenia następnych opowieści o dzieciństwie innych postaci biblijnych. Przekład „Dzieci Biblii. Mojżesz” autorstwa Ewy Świderskiej został udostępniony na Licencji Wolnej Sztuki 1.3. (http://artlibre.org/licence/lal/pl/). [przypis edytorski]

dziecięce rysy rozpatrzył — przypatrywał się twarzy dziecka. [przypis edytorski]

dziecięcych oczu — Melania Fogelbaum napisała ten wiersz, gdy była uwięziona w getcie łódzkim. Getto w Łodzi powstało 8 lutego 1940 roku, z czasem stało się ono najbardziej izolowanym gettem dla ludności żydowskiej w okupowanej Polsce i wielkim obozem pracy przymusowej. Przetrwało prawie 4,5 roku. Wśród 200 tys. więźniów tego getta znajdowały się też dzieci. To one stały się ofiarą jednej z najtragiczniejszych akcji nazistów, tzw. Wielkiej Szpery. Na początku września 1942 mieszkańcy getta dowiedzieli się, że do transportów trafią wszystkie dzieci. Jak wspomina Michał Mosze Chęciński na tę wiadomość, „z piersi tysięcy ludzi wydobył się przejmujący krzyk, rozpacz matek i ojców była niemal fizycznie dotykalna. Tego dnia całe getto płakało i z każdego jego kąta płynęło wołanie do Boga” (za: Andrzej Rukowiecki, Łódź. 1939–1945. Kronika okupacji, Wydawnictwo Księży Młyn, Łódź 2012, s. 125). Rodzice próbowali zmieniać metryki dzieci, ukrywać je przed służbami porządkowymi i Gestapo, ale bezskutecznie. Niemcy zastrzelili co najmniej 200 rodziców, którzy nie chcieli oddać swoich dzieci. W przypadku ewakuacji szpitali Niemcy wyrzucali dzieci przez okna. Do ośrodka zagłady w Chełmnie nad Nerem wywieziono wkrótce 15 681 osób, wśród nich dzieci do 10 roku życia, chorych i osoby starsze powyżej 65 roku życia, gdzie zostały zamordowane. W getcie pozostawiono osoby zdolne do pracy w resortach. [przypis edytorski]

dziecię Lombroso — zapewne nawiązanie do typologii kryminalistów, według włoskiego psychiatry Cesare Lombroso. [przypis edytorski]

Dziecię Symchy — utwór został opublikowany w zbiorze Z jednego strumienia: szesnaście nowel przez dziesięciu autorów z przedmową Elizy Orzeszkowej. Przedmowa autorstwa Elizy Orzeszkowej dostępna jest w bibliotece Wolne Lektury — Red. WL. [przypis edytorski]

dziecie — dziś popr.: dziecię. [przypis edytorski]

Dzieci, które mu ziemskie piękności powiły (mit. gr.) — Zeus wielokrotnie uwodził śmiertelne kobiety. Z takich związków narodzili się m. in.: Herkules, Perseusz, Helena, Minos i Radamantys. [przypis edytorski]

dzieciński (daw., gw.) — właściwy dzieciom; dziecięcy; dziecinny. [przypis edytorski]

dzieciństwach — dziś: dziecinadach. [przypis edytorski]

dzieciństwa (daw.) — dziecinady, rzeczy dziecinne. [przypis edytorski]

dzieciństwo (daw.) — coś dziecinnego. [przypis edytorski]

dzieciństwo (daw.) — dziecinada, rzecz dziecinna. [przypis edytorski]

dzieciństwo (daw.) — dziecinada, rzecz dziecinna; właściwa dzieciom, a nie dojrzałym ludziom. [przypis edytorski]

dzieciństwo (daw.) — dziś: dziecinada; postępowanie dziecinne, właściwe dzieciom, a nie dojrzałym ludziom. [przypis edytorski]

dzieciństwo (daw.) — dziś: dziecinada; postępowanie dziecinne, właściwe dzieciom, a nie dojrzałym ludziom. [przypis edytorski]

dzieciństwo (daw.) — tu: dziecinne zachowanie. [przypis edytorski]

dzieciństwo — tu: coś dziecinnego. [przypis edytorski]

dzieciństwo — tu daw.: dziecinada, infantylność. [przypis edytorski]

dzieciństwo — tu: nic poważnego, głupstwo; nic, czym należy się przejmować. [przypis edytorski]

dzieciństwo — tu ogólnie: wczesny okres. [przypis edytorski]

dzieciństwo — tu: rzecz dziecinna; właściwa dzieciom, a nie dojrzałym ludziom. [przypis edytorski]

dzieci naturalne — daw. określenie dzieci zrodzonych w związkach pozamałżeńskich. [przypis edytorski]

dzieciniałem — dziś: dziecinniałem. [przypis edytorski]

dziecinna żona — w oryg. nie tyle w znaczeniu „dziecinnie zachowująca się żona”, ile „dziecko-żona”: child-wife. [przypis edytorski]

dziecinny — dziś w tym znaczeniu: dziecięcy (właściwy dziecku). [przypis edytorski]

dziecinny entuzjazm, z jakim mnie Kraków powitał — por.: Tadeusz Boy-Żeleński, Ludzie żywi; tegoż, Znaszli ten kraj; Adolf Nowaczyński Przybysz („ABC Literacko-Artystyczne” r. 1933, nr 40), tegoż Pamflety (Wyspiander, Ruysbröck admirabilis); Stanisław Helsztyński, Przyjazd Przybyszewskiego do Krakowa („Twórczość” r. 1958, nr 2). [przypis edytorski]

Dzieci Solimy — Żydzi. Kozacy w czasie swoich buntów mordowali również Żydów; czasem jako makabryczny symbol wieszali na jednym drzewie szlachcica, Żyda i psa. [przypis edytorski]

dzieci Szatana — tu: aluzja do tytułu książki Przybyszewskiego wydanej po raz pierwszy po niemiecku w Monachium w r. 1897 pt. Satanskinder, przetłumaczonej przez autora na jęz. polski pt. Dzieci Szatana (Lwów 1901). [przypis edytorski]

Dzieci Szatana — tytuł powieści Stanisława Przybyszewskiego (1868–1927), pol. pisarza, poety i dramaturga okresu Młodej Polski, skandalisty, przedstawiciela cyganerii krakowskiej i nurtu pol. dekadentyzmu. [przypis edytorski]

Dzieci szkolne — dzieci ze strajku we Wrześni z 1906 r. przeciw germanizacji szkół, głównie przeciw przymusowi modlitwy i nauce religii w j. niemieckim. [przypis edytorski]

dziecki (daw.) — urzędnik, pomagający księciu w obowiązkach sądowniczych; egzekutor, komornik. [przypis edytorski]

dziecki (daw.) — urzędnik, pomagający księciu w obowiązkach sądowniczych. [przypis edytorski]

dzieckiem bawił się — jako dziecko bawił się. [przypis edytorski]

dzieckiem (daw.) — tu: dzieckiem będąc, w dzieciństwie. [przypis edytorski]

Dzieckiem jeszcze — będąc jeszcze dzieckiem. [przypis edytorski]