Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 471 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 159631 przypisów.
ad munditiem (łac.) — ku ochędóstwu. [przypis redakcyjny]
ad mutuum amplexum (łac.) — dla wzajemnego powitania. [przypis redakcyjny]
adnakoż (z ros.) — jednakże. [przypis autorski]
Ad nos (…) aura — Vergilius, Aeneida, VII, 646. [przypis tłumacza]
ad notam (łac.) — do pamięci. [przypis edytorski]
Ad nullum (…) languet — Maximianus Pseudo-Gallus, Elegiae I, 125. [przypis tłumacza]
adobe (hiszp.) — cegła suszona na słońcu, która nie jest dodatkowo wypalana. [przypis edytorski]
ad oboedientiam (łac.) — do posłuszeństwa. [przypis redakcyjny]
ad occidentem (łac.) — na zachodzie. [przypis redakcyjny]
ad oculos (łac.) — dosł.: do oczu, przed oczy; naocznie. [przypis edytorski]
ad oculos (łac.) — naocznie. [przypis edytorski]
adolescencja (z łac.) — młodość, wiek młodzieńczy. [przypis redakcyjny]
adolescentia (łac.) — młodość. [przypis redakcyjny]
Adolf Abrahamowicz (1849–1899) — komediopisarz, współpracował z Ryszardem Ruszkowskim (Oddajcie mi żonę, Florek, Mąż z grzeczności). [przypis edytorski]
Adolf Bocheński znakomicie określił tę dzisiejszą bolszewizującą Polskę — w „Problemach” z 15 grudnia 1934 r. [przypis autorski]
Adolf (fr. Adolphe) — powiastka Benjamina Constanta (1767–1830) wyd. w 1816, arcydzieło fr. literatury romantyzmu, opowiadająca o miłości introwertycznego, melancholijnego młodego narratora do starszej kobiety. [przypis edytorski]
Adolf, Korynna, Klaryssa, Manon — tytułowe postaci z popularnych powieści: Adolf (1816) Beniamina Constanta, Korynna czyli Włochy (1807) Madame de Staël, Klaryssa czyli historia młodej damy (1748) Samuela Richardsona i Historia kawalera des Grieux i Manon Lescaut (1731) Antoine'a Prévosta. [przypis edytorski]
Adolf Pilch ps. „Dolina” (1914–2000) — cichociemny, uczestnik kampanii francuskiej 1940 r., zrzucony w kraju w lutym 1943, dowódca partyzantki AK w Górach Świętokrzyskich i na Nowogródczyźnie, po wojnie na emigracji w Wielkiej Brytanii. [przypis edytorski]
Adolf, wielki książę Luksemburga (1817–1905) — pierwszy wielki książę Luksemburga z niemieckiej dynastii Nassau (od 1890), wcześniej książę Nassau (1839–1866), zdetronizowany przez Prusaków po zajęciu i aneksji jego księstwa. [przypis edytorski]
Adolphe Georges Guéroult (1810–1872) — fr. publicysta i polityk, zwolennik doktryny Saint-Simona, antyklerykał, postulował rozdział religii i państwa. [przypis edytorski]
a Domino factum est istud (łac.) — owa rzecz jest stworzona przez Boga. [przypis redakcyjny]
ad omnes praerogativas (łac.) — do wszystkich przywilejów; do wszelkiego pierwszeństwa. [przypis edytorski]
Adon — Adonis, mityczny młodzian, kochany przez Afrodytę; tu: kochanek. [przypis redakcyjny]
Adonai a. Adonaj (hebr.) — Pan; określenie biblijnego Boga z powodów religijnych używane w judaizmie zamiast właściwego imienia: Jahwe. [przypis edytorski]
Adonai (hebr.) — Wszechmocny; określenie Boga, zamiast właściwego imienia: Jahwe, którego przepisy religii żydowskiej zabraniały wymawiać. [przypis redakcyjny]
Adonais — elegia Shelleya na cześć Keatsa z 1821 r. [przypis edytorski]
Adonais — elegia Shelleya na śmierć Johna Keatsa, opublikowana w 1821 roku. [przypis edytorski]
Adoni (…) nen ral — po hebrajsku. [przypis tłumacza]
Adonisa po dachach nieszpory — Adonis, ulubieniec Afrodyty, zginął na polowaniu, a śmierć ta wprawiła boginię w rozpacz. Z krwi jego wykwitnął na rozkaz Afrodyty piękny kwiat leśny, anemone. Kult Adonisa był bardzo rozpowszechniony śród kobiet, a święta na cześć jego były liczne i wcale nie należały do bardzo przyzwoitych. [przypis tłumacza]
Adonis (mit. gr.) — młodzieniec, który ze względu na swą urodę był ukochanym Afrodyty i Persefony; boginie rywalizowały o niego, w efekcie sprzeczki bogów Adonis zginął stratowany przez dzika, lecz został wskrzeszony przez Zeusa; w staroż. Grecji Adonis był otoczony kultem, który dotarł w te rejony w okresie archaicznym z terenów bliskowschodnich: śmierć i zmartwychwstanie Adonisa odzwierciedlały cykliczne zmiany w przyrodzie (stąd u Safony wzmianka o jesiennych liściach w chwili śmierci Adonisa). [przypis edytorski]
Adonis (mit. gr.) — młodzieniec, ulubieniec Afrodyty. [przypis edytorski]
Adonis (mit. gr.) — niezwykłej urody młodzieniec, w którym zakochała się Afrodyta; gdy zginął na polowaniu rozdarty kłami dzika, bogini uprosiła Zeusa, aby wyprowadził duszę kochanka z Hadesu i oblekł ją w dawne piękne ciało; odtąd Adonis sześć miesięcy spędzał przy Afrodycie, pozostałą część roku w świecie umarłych. [przypis redakcyjny]
Adonis (mit. gr.) — otaczany kultem piękny młodzieniec, w którym kochały się boginie Afrodyta i Persefona. Na skutek sprzeczki bogów Adonis zginął stratowany przez dzika, po czym został wskrzeszony przez Zeusa. [przypis edytorski]
Adonis (mit. gr.) — otaczany kultem piękny młodzieniec, w którym kochały się boginie Afrodyta i Persefona. Na skutek sprzeczki bogów Adonis zginął stratowany przez dzika, po czym został wskrzeszony przez Zeusa. Kult Adonisa dotarł do Grecji w okresie archaicznym z terenów bliskowschodnich. [przypis edytorski]
Adonis (mit. gr.) — otaczany kultem piękny młodzieniec, w którym kochały się boginie Afrodyta i Persefona. Na skutek sprzeczki bogów Adonis zginął stratowany przez dzika, po czym został wskrzeszony przez Zeusa. Kult Adonisa dotarł do Grecji w okresie archaicznym z terenów bliskowschodnich, jego śmierć i zmartwychwstanie odzwierciedlały cykliczne zmiany w przyrodzie. [przypis edytorski]
Adonis (mit. gr.) — otaczany kultem piękny młodzieniec, w którym kochały się boginie Afrodyta i Persefona, rywalizujące o niego; kiedy zginał na polowaniu, rozszarpany przez dzika, Afrodyta uprosiła Zeusa, by pozwolił Adonisowi spędzać z nią wiosnę i lato na ziemi, a jesień i zimę z Persefoną w krainie zmarłych. [przypis edytorski]
Adonis (mit. gr.) — piękny chłopiec, ulubieniec Afrodyty. [przypis redakcyjny]
Adonis (mit. gr.) — piękny młodzieniec, o którego spierały się Afrodyta i Persefona. [przypis edytorski]
Adonis (mit. gr.) — piękny młodzieniec, ulubieniec bogini Afrodyty. [przypis edytorski]
Adonis (mit. gr.) — ulubieniec bogini piękna i miłości, Afrodyty; tu: czuły kochanek. [przypis edytorski]
Adonis (mit. gr.) — w mitologii greckiej piękny młodzieniec, ulubieniec Afrodyty. [przypis edytorski]
Adonis (mit. gr.; z hebr. Adonai: Pan) — piękny młodzieniec, ulubieniec Afrodyty; w staroż. Grecji obdarzany czcią boską, stał się obiektem kultu religijnego. [przypis edytorski]
adonis — tu iron.: piękny mężczyzna, wzór urody męskiej; w mit. gr. Adonis był pięknym młodzieńcem, w którym kochały się boginie Afrodyta i Persefona. [przypis edytorski]
Adonis — tu iron.: piękny mężczyzna, wzór urody męskiej; w mit. gr. młodzieniec, który ze względu na swą urodę był ukochanym Afrodyty i Persefony, które rywalizowały o niego. [przypis edytorski]
adonis — tu: kwiat o żółtych lub czerwonych płatkach. [przypis edytorski]
Adonis vernalis (bot.) — miłek wiosenny, roślina z rodziny jaskrowatych używana jako surowiec zielarski; ziele miłka jest stosowane w przewlekłej niewydolności krążenia i miażdżycy naczyń wieńcowych: działa silnie, szybko i krótkotrwale, usprawniając pracę serca i poprawiając krążenie krwi, wykazuje również działanie uspokajające i moczopędne. [przypis edytorski]
Adonis — w mit. gr. piękny młodzieniec, kochanek bogini Afrodyty. [przypis redakcyjny]
ad oppugnationem (łac.) — do dobywania. [przypis redakcyjny]
adoptacja (daw.) — adopcja, przysposobienie, prawne uznanie cudzego dziecka za własne. [przypis edytorski]
ad opus belli (łac.) —- do dzieła wojennego; na wojnę. [przypis redakcyjny]
ad (…) opus — Horatius Epodes XII, 15. [przypis tłumacza]
Adorabunt eum omnes reges (łac.) — Ps 71, 11. [przypis tłumacza]
adoracja (z łac.) — tu: uwielbienie. [przypis edytorski]
adorator — wielbiciel. [przypis edytorski]
Adoreos i Marysa — Adoreos: Ἀδώρεος, LXX Ἀδωραί, אֲדוֹרַ֥יִם ([Adoraim] 2 Krn 11, 9), dzisiejsze Dura, największa wieś w okręgu Hebronu; Marysa: Μάρισα, LXX Μαρηά, Μάρισα, וּמָֽרֵאשָׁ֑ה (Joz 15, 44), dzisiejsze zwaliska Merasz. [przypis tłumacza]
adoro, adorare (łac.) — czcić, szanować; tu 3.os. lp cz.przesz. adorabat: czciła. [przypis edytorski]
adorować (z łac. adorare: błagać, czcić, wielbić modłami) — uwielbiać, zachwycać się. [przypis edytorski]
a double titre (franc.) — podwójnie. [przypis edytorski]
Adoxa (biol.) — piżmaczek, rodzaj krótko kwitnącej rośliny z drobnymi kwiatami i z cienkimi, pełzającymi rozłogami; poza Chinami występuje tylko jeden gatunek: piżmaczek wiosenny. [przypis edytorski]
ad parnassum grade — zniekszt. łac. gradus ad Parnassum, tj. krok na Parnas. [przypis edytorski]
ad patres (łac.) — do ojców. [przypis edytorski]
ad patres (łac.) — do ojców. [przypis redakcyjny]
ad perfectionem (łac.) — do zupełnego. [przypis redakcyjny]
ad perpetuam rei memoriam (łac.) — na wieczną rzeczy pamiątkę. [przypis redakcyjny]
ad personam (łac.) — do osoby. [przypis redakcyjny]
ad personam (łac.) — do osoby; tu: do konkretnej osoby. [przypis edytorski]
ad pinguem glaebam (łac.) — do tłustej roli. [przypis redakcyjny]
ad posteritatem meruimus — zasłużyliśmy na przyszłość. [przypis redakcyjny]
ad praefixum (…) locum (łac.) — do oznaczonego miejsca. [przypis redakcyjny]
Ad praesans ora, cras pullis sunt meliora (łac.) — Dziś są to jajka, jutro będą lepsze od kur. [przypis tłumacza]
ad praesens elucescunt (łac.) — teraz na jaw wychodzą. [przypis redakcyjny]
ad praesens (łac.) — na chwilę. [przypis redakcyjny]
ad praesens (łac.) — obecnie. [przypis redakcyjny]
ad praesens (łac.) — teraz. [przypis redakcyjny]
ad primum (łac.) — co do pierwszego. [przypis redakcyjny]
ad primum (łac.) — po pierwsze. [przypis edytorski]
ad probandum suas incubentias (łac.) — do udowodnienia praw dzierżenia. [przypis redakcyjny]
ad propria (łac.) — do swojej własności [przypis redakcyjny]
Ad (…) quaerit — Iuvenalis, Satirae, VI, 576. [przypis tłumacza]
ad quamcumque (…) adhaerescunt — Cicero, Academica, II, 3. [przypis tłumacza]
Adrast — Adrastus, król Argos, teść Polinicesa, jedyny z siedmiu bohaterów wyszedł cało spod Teb. [przypis edytorski]
Adrastea a. Adrasteja (mit. gr.) — bogini nieuchronnej sprawiedliwości (jej imię tłumaczy się jako „Nieunikniona”, „Ta, której nic nie umknie”), utożsamiana z Nemezis. [przypis edytorski]
Adrasteja (mit. gr.) — córka Ananke, bogini sprawiedliwości i losu (jej imię tłumaczy się jako „Nieodwracalna”, „Nieunikniona”, „Nieuchronna”, „Ta, której nic nie umknie”), utożsamiana z Nemezis; także: opiekunka gór; godzić się z Andrasteją: godzić się ze swym losem. [przypis edytorski]
Adrast, król Daunyjczyków — bezbożny i wojowniczy władca z powieści Przygody Telemaka (fr. Les aventures de Télémaque, 1699). W V księdze Emila wychowawca tytułowego bohatera czyta z nim tę powieść, omawiając stosunki międzynarodowe, i wspomina, że Adrasta można zidentyfikować we współczesnej Europie. [przypis edytorski]
Adrast — król indyjski. [przypis redakcyjny]
Adrastos (mit. gr.) — król Argos, greckiego miasta w Argolidzie; za namową zięcia Polinika stanął na czele wyprawy siedmiu wodzów przeciw Tebom. [przypis edytorski]
Adrast — wojownik trojański (pojawiający się w dalszych partiach tekstu bohater o tym samym imieniu to król Sikionu). [przypis edytorski]
Adrastyja — Adrastia (Nemezis), bogini sprawiedliwości, personifikacja doli ludzkiej, przeznaczenia. [przypis redakcyjny]
ad rationem (łac.) — na rachunek. [przypis redakcyjny]
ad rebelionem (z łac.) — do rebelii. [przypis edytorski]
ad recognoscentiam (łac.) — do rozpoznania. [przypis redakcyjny]
(ad.) rectificandum (łac.) — do poprawienia. [przypis edytorski]
ad regnandum (łac.) — do korony. [przypis redakcyjny]
(ad) regnandum (łac.) — do rządzenia, do królowania. [przypis edytorski]
ad regrressum (łac.) — do powrotu. [przypis redakcyjny]
ad rem (łac.) — do rzeczy; argument ad rem: argument rzeczowy, odnoszący się do sedna omawianej sprawy. [przypis edytorski]
ad rem (łac.) — do rzeczy. [przypis edytorski]
ad rem (łac.) — do rzeczy. [przypis redakcyjny]
(Adres:) à Madame, Madame de Bécu, à Krzemieniec (en Volhynie) — na ostatniej stronie nieznaną ręką dopisano: „proszę cię, ten list odeszlij umyślnym do Krzemieńca, żądając świadectwa, jako oddany doszedł”. [przypis redakcyjny]
Adresatem fraszki był zapewne Stanisław Kempiński, starosta muszyński w latach 1579–1589. [przypis redakcyjny]
