Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 455 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8387 przypisów.
zarzeczywisty (daw.) — nierzeczywisty. [przypis edytorski]
zarzeknąć — zakląć; rzucić zaklęcie. [przypis edytorski]
zarzewie (daw.) — tu: żarzące się węgle. [przypis edytorski]
zarzewie — tu: rozpalanie ognia; stary miecz służył do krzesania iskier o kamienie. [przypis edytorski]
zarzewie — żar. [przypis edytorski]
zarzewie — żarzące się węgle. [przypis edytorski]
Za rzezańcem? — wg atakujących go pisarzy Kościoła hierarchicznego Montanus przed przyjęciem chrześcijaństwa miał być pozbawionym męskości kapłanem frygijskiej Kybele, bogini płodności, lub wieszczego Apolla. [przypis edytorski]
zarzezany — zabity (nożem). [przypis redakcyjny]
zarznąć (daw.) — dziś popr.: zarżnąć. [przypis edytorski]
zarzucać — porzucać; odstępować od jakiegoś zwyczaju. [przypis edytorski]
zarzucać — tu: zasypywać. [przypis edytorski]
zarzucał, iż prócz władzy Boga uznają jeszcze władzę Rzymian — patrz wyżej II, VIII, 1, idea Judy Galilejczyka. [przypis tłumacza]
Zarzucano ponoś Arystotelesowi, iż był nazbyt miłosierny dla złego człowieka (…) — por. Diogenes Laertios, Życie Arystotelesa [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, V, 17. [przypis tłumacza]
zarzucić się — tu: zgubić się. [przypis edytorski]
zarzucony — tu: zagubiony, rzucony nie wiadomo gdzie. [przypis edytorski]
zarzutka (daw.) — narzutka, okrycie damskie zarzucane na ramiona. [przypis edytorski]
zarzutka (daw.) — narzutka, okrycie zarzucane na ramiona. [przypis edytorski]
zarzut przeciw Karkinosowi podnoszony. Jego bowiem Amfiaraos ze świątyni powracał… — Nie wiadomo, o jakiej tragedii Karkinosa mowa. [przypis tłumacza]
Zarzut przeciw temu, to iż dzicy mają religię; ale na to można odpowiedzieć (…) — Aluzja do ustępu z Montaigne'a, II, 12 (Apologia Rajmonda Sebonda.). [przypis tłumacza]
zarzut robi Anglik (…) — Adam Smith, The Theory of Moral Sentiments, p. I sec. 2, ch. I p. 41 (1761). [przypis redakcyjny]
zarzynanie jeńców koło stosu — zob. Iliada XXIII 175–176. [przypis edytorski]
zaś a. zasię (starop.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
zaśby (gw.) — skąd żeby zaś; [skądże; ależ skąd; WL]. [przypis autorski]
zaśby (gw.) — skądże. [przypis edytorski]
zaśbym (gw.) — cóż bym, czemu bym. [przypis edytorski]
zaściągnięty — dziś popr.: zaciągnięty. [przypis edytorski]
zaścianek — Nazywają w Litwie okolicą lub zaściankiem osadę szlachecką, dla różnicy od właściwych wsi, czyli siół: osad wiejskich. [przypis autorski]
Zaścianek Podkowa. Gawęda szlachecka z 1812 roku — w obecnéj gawędzie, któréj za tło służył wypadek miejscowy, staraliśmy się oddać szlachtę zaściankową litewską, z jéj obrazem myśli, z jéj dykcją, z jéj przestarzałémi wyobrażeniami, a zarazem zwrócić uwagę téj licznéj klasy ludności naszéj na tyle obszernych zawodów otwartych dziś każdemu, kto chce w świecie pożytecznie pracować, zawodów, o których przykuta do szczupłego kawałka pola, drobna szlachta nasza, ani chce miéć wyobrażenia. [przypis autorski]
zaścięgnięty — obwiązany, ściągnięty. [przypis edytorski]
zaścięgnięty — ściągnięty. [przypis edytorski]
zaścierka (daw.) — zapaska, fartuszek. [przypis edytorski]
zaś duński od więźnia — jeżeli kopista nie pomylił, to więzień byłby tu użyty w znaczeniu czynnym: ten, co co więzi (por. przekupień); być może jest to pomyłka i powinno być: „więźniem od Helego”. [przypis redakcyjny]
zaś (gw.) — tu w znaczeniu: więc, zatem. [przypis edytorski]
zaślepienie (starop.) — tu: ślepota. [przypis edytorski]
zaśle — wyśle. [przypis redakcyjny]
zaślubił Celinę Szymanowską na odległość, przez przyjacioły — Cała ta sprawa małżeństwa Mickiewicza jest dość zagadkowa i nie obeszła się bez ustnych komentarzy, „plotek” podawanych sobie na ucho przez naszych uczonych, zwłaszcza co się tyczy roli, jaką odegrał w nim dr Stanisław Morawski. [przypis autorski]
zaślubiono było (starop.) — obiecane [było]. [przypis redakcyjny]
zaśmiernie (starop.) — pokornie. [przypis edytorski]
zaśniony — dziś raczej: uśpiony. [przypis edytorski]
zaśniony — dziś: śpiący. [przypis edytorski]
zaśniony (neol.) — dziś raczej: uśpiony. [przypis edytorski]
zaśniony — tu: śpiący. [przypis edytorski]
Zaś Oront rad — Zdaje się, że dopiero współdziałanie tak wpływowej figury jak Oront uczyniło rzecz dla Alcesta niebezpieczną. [przypis tłumacza]
zaśpiew — początek melodii lub śpiewu. [przypis edytorski]
Zaś przysłówek — w rękopisie ta strofa brzmiała: było coś - nie wiadomo jak, / a już styl ma żywy jak trzeźwość — / było coś — nie wiadomo jak, / a już teraz jest w skos i w poprzek / i oburącz otula myśl / i jest pewnie, rzewnie i dobrze. — [przypis edytorski]
zaświarczyć (gw.) — zaświadczyć; potwierdzić. [przypis edytorski]
zaświaty — tu: odległe miejsce. [przypis edytorski]
zaś — z Warszawy. [przypis redakcyjny]
Zasadą ich jest: Doświadczenie możliwym jest (…) — w pierwszym wydaniu: „Ogólna zasada ich jest: Wszystkie zjawiska, co do swego istnienia, zależne są a priori od prawideł określenia ich stosunku wzajemnego w czasie”. [przypis tłumacza]
Zasadą ich jest: We wszystkich zjawiskach (…) — w pierwszym wydaniu: „Zasada, antycypująca wszystkie spostrzeżenia jako takie, brzmi w ten sposób: We wszystkich zjawiskach wrażenie i ta realność, co mu w przedmiocie odpowiada (realitas phaenomenon), ma wielkość intensywną, tj. pewien stopień”. [przypis tłumacza]
Zasadą ich jest: Wszystkie oglądy są to wielkości ekstensywne — w pierwszym wydaniu: „Zasada czystego rozsądku: Wszystkie zjawiska są co do swego oglądu wielkościami ekstensywnymi”. [przypis tłumacza]
zasada formowa — principium formale; zasada w języku scholastyki średniowiecznej, według której kształcą się formy. [przypis redakcyjny]
zasada Monroe — doktryna izolacjonizmu ogłoszona przez prezydenta USA Jamesa Monroe w roku 1823. [przypis edytorski]
zasadka (daw.) — zasadzka. [przypis redakcyjny]
zasadka (starop. forma) — zasadzka. [przypis redakcyjny]
zasadka (starop.) — zasadzka. [przypis edytorski]
Zasadniczą podstawą (…) i tak bez końca — S. Przybyszewski, Na drogach duszy, s. 19. [przypis autorski]
zasadnicza wilgoć — humor radicalis, termin średniowiecznej fizjologii, rzekome źródło życia. [przypis tłumacza]
Zasadniczym rysem mojej teorii (…) — Schopenhauer charakteryzuje tu sam trafnie swoją filozofię. Por. Überweg, op. cit., s. 102. [przypis redakcyjny]
Zasady Pekińskie — przyjęte przez ONZ w 1985 r. doradzają państwom, jak chronić prawa dziecka i szanować ich potrzeby w systemie odrębnego i wyspecjalizowanego sądownictwa dla nieletnich. [przypis edytorski]
Zasady taktyki — książka o tematyce militarnej autorstwa Cuthberta Montague'a de Gruythera przetłumaczona na polski w 1911 r. [przypis edytorski]
Zasady — ułożone przez Ignacego Potockiego Zasady do poprawy Rządu, przedłożone Sejmowi 17 grudnia 1789 w imieniu wybranej 7 września tzw. Deputacji do formy Rządu, pod przewodnictwem biskupa Krasińskiego. [przypis redakcyjny]
Zasady, z których wyprowadzają się powyższe reguły, zostały ustalone w „Umowie społecznej” — por. Wstęp. [przypis redakcyjny]
zasadzać się na czymś (daw.) — opierać się na czymś. [przypis edytorski]
Zasadzając swoją niezwyciężoność na baśniach — wojna z innowiercami jest dla wyznawców islamu wojną świętą, podjętą w sprawie Boga, który nie może być zwyciężony. [przypis redakcyjny]
zasadzić (daw.) — nasadzić, umieścić na czymś. [przypis edytorski]
zasadzić się (daw.) — zaczaić się. [przypis edytorski]
zasadzili się byli (…) na nie (starop.) — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: zasadzili się wcześniej, uprzednio itp. [przypis edytorski]
zasadzka… pomoc — w dalszym ciągu obrazy z akcji wojennej. [przypis tłumacza]
zasadzonę — daw. forma B.r.ż. przymiotników i imiesłowów przymiotnikowych; dziś: zasadzoną. [przypis edytorski]
zasadzone — nastawione umyślnie. [przypis redakcyjny]
za Sasa — w rzeczywistości przygody Beniowskiego i konfederacja barska miały miejsce za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego, a nie jego poprzednika Augusta II Sasa. [przypis edytorski]
zasępiwszy nos — nie ochoczo, nie wesoło. [przypis redakcyjny]
zasęp — smutek. [przypis edytorski]
zasekwestrować (daw.) — nałożyć sekwestr (przekazać majątek osobie pod zarząd lub na przechowanie do czasu rozstrzygnięcia sporu przez sąd). [przypis edytorski]
zasekwestrować — sądownie zająć majątek w celu zapewnienia roszczeń. [przypis edytorski]
zasekwestrować — sądownie zająć majątek w celu zapewnienia roszczeń. [przypis redakcyjny]
zasekwestrowano — skonfiskowano. [przypis edytorski]
zasiągłszy — dziś: zasięgnąwszy. [przypis edytorski]
zasiągnął — dziś: zasięgnął; tu: sięgał; zażył. [przypis edytorski]
zasiągnąłem — dziś: zasięgnąłem. [przypis edytorski]
zasiągnienia — dziś popr. forma: zasięgnięcia. [przypis edytorski]
zasiadać się — tu: zasadzać się; przygotowywać zasadzkę. [przypis edytorski]
zasiadacz — zapewne: spodnie. Linde tego znaczenia nie zna. Oryginał nie daje też żadnej wskazówki, gdyż tłumacz widocznie źle pojąwszy to miejsce, dał też zupełnie chybione tłumaczenie. Ariost mówi tylko o „szarłatnym nasuwniu” (vestir vermiglio), na którym była haftowana kiść prosa (una pannocchia) z całym źdźbłem (con tutto il gambo). [Piotr] Kochanowski pomieszawszy pannocchia z panno (sukno, odzienie), a gambo z gamba (noga), wprowadził do tekstu drugą część ubrania, ów zagadkowy zasiadacz, okrywający nogi, którego w oryginale nie ma. [przypis redakcyjny]
zasiadam do stołu nieco później od innych, obyczajem Augusta (…) — por. Swetoniusz, Życie Augusta, 74. [przypis tłumacza]
zasiadł w prawie takim — podlega takiemu prawu. [przypis redakcyjny]
zasiadły opaty — dziś popr.: zasiedli opaci; opat: przełożony klasztoru. [przypis edytorski]
zasię a. zaś (daw.) — spójnik przeciwstawiający treści komunikowane przez połączone zdania. [przypis edytorski]
zasię a. zasie (daw.) — natomiast, zaś. [przypis edytorski]
zasię a. zasie (daw.) — tu: wara! precz! [przypis edytorski]
zasię a. zasie (starop.) — więc, zatem. [przypis edytorski]
zasiędą — dziś popr.: zasiądą. [przypis edytorski]
zasię (daw.) — a, zaś. [przypis edytorski]
zasię (daw.) — dziś: zaś. [przypis edytorski]
zasię (daw.) — natomiast. [przypis edytorski]
zasię (daw.) — natomiast, zaś. [przypis edytorski]
zasię (daw.) — precz. [przypis edytorski]
zasię (daw.; starop.) — zaś, natomiast; na odwrót, przeciwnie. [przypis edytorski]
zasię (daw.) — wara, precz. [przypis edytorski]
zasię (daw.) — zaś, jednak. [przypis edytorski]
