Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | techniczny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 6716 przypisów.
Tak wielu żądza niezaspokojona (…) — Tu poeta nadmienia o mędrcach starożytnych, jak Platon i Arystoteles, między którymi sam się znajduje w sieni piekielnej, którym do zupełnej szczęśliwości braknie tylko wiary. [przypis redakcyjny]
Tak w Illinois, jak i w leżącym na północ Wisconsin istnieją dosyć znaczne osady polskie — Szczegółowe o nich wiadomości patrz w osobnym liście. [przypis autorski]
Tak w liście do burmistrza Bostonu określił siebie Ch. Dickens, za: D. Saunders, Authorship and copyright, London 1992, s. 158. [przypis autorski]
tak — w oryg. piękna retoryczna figura oparta na słowie „ja”. [przypis redakcyjny]
Tak w pesteńskich ogrodach róże (…) czerwienieją — miasto Paestum w południowej Italii słynęło z hodowli róż. [przypis redakcyjny]
tak żebraka, jak Cezara — specjalny dobór wyrazów („Cezar” zamiast „władca”), ażeby następujące pierwsze słowo Prokulejusa („Cezar”) wywołało efekt z zakresu ironii tragicznej. L. Wurth uważa to za igraszkę wyrazów. [przypis tłumacza]
także bym mówiła — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy tak bym mówiła. [przypis edytorski]
Także Cyrus, gdy także Panteą, piękną barzo panią, pojmawszy gdzieś, do wojska przywiedziono, namawiał go Araspo (…) — Ksenofont, Cyropedia (Wychowanie Cyrusa), V 1, 2–18; Panthea była żoną Abradatasa, sprzymierzeńca pokonanych przez Cyrusa Asyryjczyków, stąd obawy króla, że zobaczywszy ją, mógłby się zakochać i nie zwrócić jej mężowi. [przypis edytorski]
także — czy tak. [przypis edytorski]
także (daw.) — też; a to dopiero. [przypis edytorski]
także i co do czasu przyjemności doznaje upośledzenia ten, co sobie zastawia bogate uczty… — tzn. przez krótszy czas odczuwa przyjemność z powodu jedzenia i picia, gdyż wnet zbrzydzi je sobie, a wyczekiwanie uczty nie jest dlań radosne. [przypis tłumacza]
także i głównie obawa strasznych kar po śmierci skłania ich do życia według przepisu bożego — Por. List. 21 (dawniej 34) § 6. [przypis redakcyjny]
Także i w filmie umiano niekiedy tę łączność wyzyskać. Przypomnę Forda Młodość Chopina, kolędę Lulajże, Jezuniu i scherzo Chopina na tym oparte motywie, rozbrzmiewające w śnieżnym pejzażu Warszawy. Zaś w Robinsonie warszawskim Andrzejewskiego i Zarzyckiego pomysł o wiele pamiętniejszy — w noc wigilijną w okopach wśród pustyni wypalonego miasta pieśń Stille Nacht, heilige Nacht (przypis z r. 1957). [przypis autorski]
także pieszych * i cichaczem wkroczył do miasta— gwiazdka oznacza, że rękopis jest w tym miejscu uszkodzony, πρὸς οἷς πεζοὺς *, εἰσέρχεται τὴν πόλιν ἡσυχῆ. [przypis tłumacza]
także (…) przystoi — czy tak przystoi (konstrukcja z partykułą pytającą -że). [przypis edytorski]
Także rolnictwo (…) porobiłoby wielkie postępy… — Ksenofont, zamiłowany ziemianin, z upodobaniem rozmyślał nad podniesieniem [ulepszeniem] rolnictwa w Grecji. Rad byłby tu widział przynajmniej taką opiekę nad rolnictwem, jaką oglądał u Persów i podziwiał u Cyrusa Młodszego. [przypis tłumacza]
także się smutkiem lice mroczy — tu: konstrukcja z partykułą -że; inaczej: tak więc się smutkiem lice mroczy. [przypis edytorski]
także — tak z partykułą pytającą -że. [przypis edytorski]
także — tak z partykułą wzmacniającą -że. [przypis edytorski]
Także — „tak” z partykułą wzmacniającą -że. [przypis edytorski]
także to (…) mroczy — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy to tak mroczy (wam pycha rodowa umysł); czyż aż tak mroczy itd. [przypis edytorski]
także — tu: konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że; znaczenie: czy tak, czyż tak. [przypis edytorski]
także — tu: konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy tak. [przypis edytorski]
także — tu: konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: to tak? [przypis edytorski]
także — tu: tak bardzo, do tego stopnia. [przypis edytorski]
także — tu: tak właśnie; (więc) w taki sposób. [przypis edytorski]
także — tu: w taki sposób; więc tak. [przypis edytorski]
Także wiele (…) umiem — nie umiem (znaczenie wynika z konstrukcji zdania złoż.). [przypis redakcyjny]
Tak zaczyna się film (…) życie jest także udźwiękowione — autor zwraca uwagę na udźwiękowienie, gdyż filmy dźwiękowe pojawiły się dopiero na przełomie lat 20. i 30. XX w., dekadę przed powstaniem tekstu. [przypis edytorski]
Tak zapędzonym na chrapy i rowy — w pierwotnej tekstu wersji w tym miejscu fragment: „W nieznanym kraju, znienacka, w pomroku, / Gdy ich żelazo i ogień powita, / Pewno rajtary nie dostoją kroku: / Zaczem lud pieszy weźmiem pod kopyta”. [przypis edytorski]
tak z przyczyny obcych, jak własnych rodaków — w 1037 r. na Mazowszu utworzył własne państwo (m.in. bijąc własną monetę, przetrwało do jego śmierci w 1047 r.) Miecław (także: Masław), daw. cześnik króla Mieszka II, następnie kontestujący władzę Piastów, przeciwstawił się powracającemu z wygnania Kazimierzowi Odnowicielowi (1039) i wystąpił przeciw niemu zbrojnie, jednak został pokonany w bitwie pod Pobiedziskami na terenie Wielkopolski w 1041 r., a następnie w 1047 r. na terenie Mazowsza; Kazimierza Odnowiciela wspierał w tych walkach książę ruski Jarosław I Mądry. [przypis edytorski]
Tak (z ros.) — tu: więc, a zatem. [przypis edytorski]
tak zwanego enjambment, tj. przeniesienia myśli z jednego wiersza do drugiego — środek zwany dziś po polsku przerzutnią. [przypis edytorski]
tak zwanej — wyrazy, wydrukowane tu kursywą, cenzor wykreślił. [przypis autorski]
tak zwane nowe idee (…) — Dalej w rękopisie wykreślone powyżej słowa: „(zamierzam dalej obszernie o tem mówić) pominąwszy to na teraz, powtarzam, iż”. [przypis autorski]
tałałajstwo (przestarz.) — męty społeczne, hołota, motłoch. [przypis edytorski]
tałatajstwo — hołota, hałastra, motłoch. [przypis edytorski]
tałatajstwo — hołota, hałastra. [przypis edytorski]
tałatajstwo — hołota, motłoch. [przypis edytorski]
tałesa — dziś popr. forma: tałesu. [przypis edytorski]
tałes a. talit — szal modlitewny. [przypis tłumacza]
tałes a. talit — szal modlitewny. [przypis tłumacza]
tałes — biała chusta zakładana na ramiona podczas modlitwy. [przypis tłumacza]
tałes — chusta w białe i czarne pasy, którą Żydzi zarzucają na ramiona podczas modlitwy. [przypis redakcyjny]
tałes — dosł.: „narzuta”; szata liturgiczna, wełniana biała chusta w niebieskie lub czarne pasy, w którą owijają się żonaci mężczyźni podczas modlitwy porannej oraz w czasie innych, ściśle określonych przez przepisy religijne nabożeństw. [przypis tłumacza]
tałes — duży, prostokątny materiał nakładany do modlitwy na głowę lub ramiona, w którego rogach znajdują się frędzle (cicis). [przypis edytorski]
tałes (jid.) a. talit (hebr.) — prostokątna chusta nakładana na głowę, bądź ramiona, w czasie modlitwy przez wyznawców judaizmu. Chusta jest przeważnie biała z czarnymi, bądź granatowymi pasami oraz z frędzlami (cicit a. cyces) na rogach. [przypis edytorski]
tałes (jid.) a. talit (hebr.) — szal modlitewny; prostokątna chusta nakładana na głowę bądź ramiona w czasie modlitwy przez wyznawców judaizmu; przeważnie biała z czarnymi a. granatowymi pasami oraz z frędzlami (cicit a. cyces) na rogach. [przypis edytorski]
tałes kotn — mały tałes, kaftanik z cyces noszony na co dzień. [przypis edytorski]
tałes kotn — mały tałes, kaftanik z cyces noszony na co dzień. [przypis tłumacza]
tałes kutn a. talit katan — mały tałesik, rodzaj podkoszulka z cycesami noszony przez cały dzień pod ubraniem. [przypis tłumacza]
tałes — modlitewny szal; wełniana, biała chusta w czarne lub niebieskie pasy, nakładana przy odmawianiu porannej modlitwy oraz podczas niektórych świąt [przyp. WL: tałes-kuten to rodzaj koszuli noszonej na co dzień pod ubraniem, podobnie jak tałes zaopatrzonej we frędzle cicit.]. [przypis tłumacza]
tałes — szal modlitewny. [przypis edytorski]
Ta łza, co z oczu twoich spływa… — początkowe słowa wiersza Adama Asnyka. Sens ukrytej w tytule aluzji wyjaśniają dalsze słowa pierwszej zwrotki, która brzmi: „Ta łza, co z oczu twoich spływa, / Jak ogień pali moją duszę; / I wciąż mnie dręczy myśl straszliwa, / Że cię w nieszczęściu rzucić muszę…” [przypis redakcyjny]
talaga a. telega (daw.) — wóz. [przypis redakcyjny]
talagę żonie (daw.) — wózek pędzi. [przypis redakcyjny]
talagi — wozy. [przypis redakcyjny]
talamegi — wspaniałe statki z sypialnymi komnatami. [przypis tłumacza]
talar biały — srebrna moneta. [przypis edytorski]
talar — dawna duża srebrna moneta o stosunkowo dużej wartości. [przypis edytorski]
talar — dawna duża srebrna moneta o stosunkowo dużej wartości; w oryginale: écu, francuski odpowiednik talara, równy trzem liwrom. [przypis edytorski]
talar — dawna duża srebrna moneta. [przypis edytorski]
talar — dawna moneta srebrna o stosunkowo dużej wartości. [przypis edytorski]
talar — duża moneta srebrna, bita od XV w. [przypis edytorski]
talar — duża moneta srebrna, bita w Europie od XV w. [przypis edytorski]
talar — duża srebrna moneta, początkowo stanowiąca równowartość złotego dukata, bita od XV w. w różnych krajach europejskich; w Polsce przetrwała w obiegu do II poł. XIX w. [przypis edytorski]
talar — „Mamy największą sztukę monetalną srebrną, 8 złotych wartującą, taler bity albo twardy pospolicie zwaną, i ten jest pierwszą i najwyższą monetą srebrną”. (Zbiór potrzebn. wiad. s. v. „Moneta”). [przypis redakcyjny]
talar — moneta srebrna, używana w Europie od końca XV wieku. [przypis edytorski]
talar — srebrna moneta obiegowa wartości 8 złotych polskich. [przypis redakcyjny]
talar — srebrna moneta o znacznej wartości; bita od końca XV w., początkowo na terenie środkowej Europy. Słowo talar użyte w kontekście midrasza jest anachronizmem. [przypis edytorski]
talar — srebrna moneta. [przypis edytorski]
talar — srebrna moneta używana w Europie od XV w. [przypis edytorski]
talar — w oryginale: écu, w XIX w. potoczna nazwa srebrnej monety pięciofrankowej. [przypis edytorski]
talary — dziś popr. forma N. lm: talarami. [przypis edytorski]
talary — po spodleniu monety (tj. po r. 1659) płacono za czerwony złoty 9 zł., za talar 5 zł. i więcej. [przypis redakcyjny]
talary — tu: duże krążki, od nazwy dużej srebrnej monety. [przypis edytorski]
talażki (daw.) — wózki (zdrobnienie od talaga). [przypis redakcyjny]
Tale (…) articulis — Propertius, Elegiae II, 34, 79. [przypis tłumacza]
talenta — dziś popr. forma B.lm: talenty. [przypis edytorski]
talent — grecka jednostka monetarna i zarazem miara wagi kruszcu. [przypis edytorski]
talent — hebr. kikkâr, prawdopodobnie srebrny (wedle Riehma 1608 b). [przypis tłumacza]
talent — staroż. jednostka płatnicza. [przypis edytorski]
talent — staroż. jednostka wagi i wartości (wg wagi kruszcu); ateński talent miał wagę ok. 26 kg i jako jednostka wartości odpowiadał tej ilości czystego srebra. [przypis edytorski]
talent — [staroż. jednostka wagi i wartości (wg wagi kruszcu); ateński talent miał wagę ok. 26 kg i jako jednostka wartości odpowiadał tej ilości czystego srebra; red. WL]; około 6000 franków. Sto talentów to suma imponująco wielka. Wojna peloponeska doprowadziła do straszliwego zubożenia. Wydatek pół tuzina talentów jest w budżecie państwowym Aten bardzo poważną rubryką. [przypis tłumacza]
talent — staroż. jednostka wagi i wartości (wg wagi kruszcu), licząca od ok. 26 do ok. 37 kg. [przypis edytorski]
talent — starożytna jednostka płatnicza, ok. 26 kilogramów złota lub srebra; tu słowo występuje w liczbie podwójnej. [przypis edytorski]
talent — starożytna jednostka wagi i wartości, używana na Bliskim Wschodzie, następnie przyjęta przez Greków i Rzymian; talent miał wagę ok. 30 kg i jako jednostka wartości odpowiadał tej ilości czystego srebra. [przypis edytorski]
talent — starożytna jednostka wagi, używana w Mezopotamii, przyjęta na Bliskim Wschodzie, następnie przez Greków i Rzymian. Zależnie od kraju talent był równy od 27 do 32 kilogramów. Dzielił się na 60 min. [przypis edytorski]
taler — właśc. talar, srebrna moneta obiegowa wartości 8 złotych polskich. [przypis edytorski]
talery dwukurantowe — wyd. lwow. ma: talary dwukurantowe. [przypis redakcyjny]
talery — talary (powszechnie używana moneta srebrna). [przypis redakcyjny]
Tales (…) handel, który w jednym roku przyniósł mu (…) bogactwa — Tales dorobił się dużego majątku przewidując urodzaj oliwek i wcześniej wydzierżawiając prasy do tłoczenia (Diogenes Laertios, Tales [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, I, 26). [przypis edytorski]
Tales (…) kazał mu zaprzeć się i zakląć przysięgą, aby większe zło odwrócić mniejszym — Montaigne zaczerpnął tę odpowiedź Talesa z Diogenesa Laercjusza, ale zrozumiał ją i wyłożył zupełnie opacznie. [red. WL: według niektórych tłumaczeń Tales odpowiedział, że krzywoprzysięstwo nie jest gorsze od cudzołóstwa, według innych zapytał retorycznie, czyż krzywoprzysięstwo nie jest jeszcze gorszym występkiem? (Tales z Miletu, [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, I, 39)]. [przypis tłumacza]
Tales, który pierwszy zgłębiał takie przedmioty, uwielbił jako bóstwo ducha (…) — wszystkie te przykłady z: Cyceron, O naturze bogów. [przypis tłumacza]
Tales sunt hominum mentes, quales pater ipse Jupiter auctiferas lustravit lumine terras. (lat.) — Tels sont les esprits des hommes, dependant de la lumière dont notre père Jupiter lui-même illumina les terres fécondes (fragment de l'Odyssée d'Homère). [przypis edytorski]
Tales sunt (…) lumine terras (łac.) — „Umysły ludzkie są odbiciem światła, którym ojciec Jupiter oświeca urodzajne ziemie.” Fragment Odysei Homera w przekładzie łacińskim Cycerona, który przetrwał tylko jako cytat w De Civitate Dei św. Augustyna. [przypis redakcyjny]
Tales sunt… terras (Latin) — human minds are the reflections of light casted on fertile earth by father Jupiter (fragment of Homer's Odyssey translated by Cicero and passed on by St. Augustine in De civitate Dei). [przypis edytorski]
Tales (…) terras — Cyceron z Hom. Odae 18, 135. [przypis tłumacza]
Talestris — legendarna królowa Amazonek, która z oddziałem swoich wojowniczek miała przybyć do Aleksandra Wielkiego, aby spłodzić z nim dzielne i mądre potomstwo. [przypis edytorski]
Tales zakreślił najwłaściwsze granice (…) — [por.] Diogenes Laertios, Tales, [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, I, 26. [przypis tłumacza]
