Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 6410 przypisów.

Mazurowie naszy (…) Hu-ha — popularna piosenka z XVII w. [przypis edytorski]

mazur — wywodzący się z regionu Mazowsza taniec o żywym tempie i metrum 3/4, charakteryzujący się akcentowaniem drugiej i trzeciej części taktu; w XIX w. stał się popularny na dworach szlacheckich; uznawany za polski taniec narodowy; w wersji melodii stylizowanej na mazura występuje pod nazwą mazurka. [przypis edytorski]

Mazurzy — mieszkańcy Mazowsza lub Mazur, regionu w płn.-wsch. Polsce, zasiedlonego w XIV–XVII w. przez polskich osadników z Mazowsza; dawniej także: potomkowie osadników z Mazowsza mieszkający w Małopolsce nad Sanem, a także na Podlasiu i Wołyniu. [przypis edytorski]

Mazzarini, Giulio Raimondo a. Mazarin, Jules (1602–1661) — francuski kardynał, a od 1642 r. pierwszy minister Francji. [przypis edytorski]

Mazzini, Giuseppe (1805–1872) — rewolucjonista włoski, przywódca demokratycznej organizacji Młode Włochy, walczącej o niepodległość i zjednoczenie Włoch. [przypis edytorski]

Mazzini, Giuseppe (1805–1872) — włoski dziennikarz, prawnik i rewolucjonista, jeden z założycieli organizacji „Młode Włochy”. [przypis edytorski]

Mazzini, Giuseppe (1805–1872) — włoski prawnik, dziennikarz, demokrata i bojownik o wolność w okresie zjednoczenia kraju. [przypis edytorski]

Mazzini, Giuseppe (1805–1872) — włoski rewolucjonista, prawnik i dziennikarz, założyciel i przywódca tajnej demokratycznej organizacji Młode Włochy; razem z Garibaldim walczył o wyzwolenie spod panowania austriackiego i zjednoczenie Włoch. [przypis edytorski]

Mazzini, Giuseppe (1805–1872) — włoski rewolucjonista, prawnik i dziennikarz, założyciel i przywódca tajnej demokratycznej organizacji Młode Włochy, razem z Garibaldim walczył o wyzwolenie spod panowania austriackiego i zjednoczenie Włoch. [przypis edytorski]

Mazzini, Giuseppe (1805–1872) — włoski rewolucjonista, żołnierz i polityk, przywódca walk o niepodległość i zjednoczenie Włoch, bohater narodowy Włoch. [przypis edytorski]

McCormick — marka maszyn rolniczych, od nazwiska wynalazcy żniwiarki Cyrusa Halla McCormicka (1809–1884). [przypis edytorski]

mdła (…) płeć (starop.) — słaba płeć; kobieta. [przypis edytorski]

mdłość (daw.) — słabość, tu: coś nieważnego. [przypis edytorski]

mdły (daw.) — słaby, marny. [przypis edytorski]

mdły (daw.) — słaby. [przypis edytorski]

mdły (daw.) — słaby; tu raczej: tchórzliwy. [przypis edytorski]

mdłym (daw.) — słaby. [przypis edytorski]

mdły (starop.) — słaby; osłabiony. [przypis edytorski]

mdły — tu: słabo świecący, przyćmiony. [przypis edytorski]

mdlić (daw.) — osłabiać. [przypis edytorski]

mėčioti — mėtyti, svaidyti. [przypis edytorski]

męcąco (gw.) — męcząca. [przypis edytorski]

„Mécontent de tous…” — Niezadowolony z siebie i niezadowolony z wszystkich, pragnąłbym siebie odkupić i odzyskać nieco dumy w milczeniu i samotności nocy. Dusze tych, których miłowałem, dusze tych, których opiewałem, skrzepcie mnie, podtrzymajcie, oddalcie ode mnie kłamstwo i zatruwające wyziewy świata; i ty, Panie mój i Boże! użycz mi łaski zestawienia kilku pięknych wierszy, które by udowodniły mi, że nie jestem ostatnim z ludzi, że gorszy nie jestem od tych, którymi gardzę. (Charles Baudelaire, O pierwszej nad ranem, tłum. Stefan Napierski). [przypis edytorski]

męczarnióm — dziś popr. forma C. lm: męczarniom. [przypis edytorski]

mędelkowy pas turecki — jeden z pasów wyrabianych w perskiej miejscowości Mandil. [przypis edytorski]

mèdicine (fr.) — popr. mèdecine. [przypis edytorski]

médisance (fr.) — kalumnia, potwarz. [przypis edytorski]

mędrca Teofila, Który przez Ciebie spełnił święte dzieła, Mimo iż djabłu zaprzedał swą wolę — odniesienie do śrdw. legendy. [przypis edytorski]

mędrców aleksandryjskich — badaczy pracujących w założonej w III w. p.n.e. placówce naukowej w egipskiej Aleksandrii, która stała się głównym ośrodkiem greckiej myśli naukowej, finansowanym przez hellenistycznych władców Egiptu, następnie przez cesarzy rzymskich; uczeni mieli do dyspozycji wielkie zbiory Biblioteki Aleksandryjskiej, obserwatorium astronomiczne, ogród botaniczny i zoologiczny. [przypis edytorski]

mędrek — ktoś, kto lubi się wymądrzać. [przypis edytorski]

mędrszy (starop. forma) — mądrzejszy. [przypis edytorski]

mędrzec Fedona — Sokrates (ok. 470–399 p.n.e.) gr. filozof, w dialogu Fedon, autorstwa jego ucznia, Platona, opisane są ostatnie momenty życia mędrca. [przypis edytorski]

mędrzec napisał, iż: „każdego to do siebie ciągnie, kto się w czym kocha” — Wergiliusz, Eklogi, II 65. [przypis edytorski]

Mędrzec — określenie autora jednej ze starotestamentowych ksiąg dydaktycznych (mądrościowych). [przypis edytorski]

Męka Boża — cz. Boží muka, powieść czeskiego pisarza Karela Čapka z 1917, wyd. pod polskim tytułem: Boża męka. [przypis edytorski]

Męka Pańska — tu: krzyż jako jeden z najważniejszych motywów ikonograficznych chrześcijaństwa. [przypis edytorski]

Męka Pańska — tu: przydrożna kapliczka a. figura Jezusa Chrystusa na krzyżu. [przypis edytorski]

męki Tantala — cierpienie związane z tym, że nie można zaspokoić swoich pragnień i skorzystać z czegoś, co wydaje się osiągalne. [przypis edytorski]

Méline, Jules (1838–1925) — francuski polityk, premier Francji (1896–1898). [przypis edytorski]

Même Auguste (fr.) — nawet August (początek urwanego zdania). [przypis edytorski]

ménage (fr.) — małżeństwo, związek. [przypis edytorski]

mėnas — mėnuo, mėnulis. [przypis edytorski]

Ménilmontant — jedna z dzielnic Paryża (20. dzielnica, obejmująca kwartały: Quartier de Belleville, Quartier Saint-Fargeau, Quartier du Père-Lachaise oraz Quartier de Charonne), daw. zamieszkała przez przedstawicieli biedoty i bohemy artystycznej. [przypis edytorski]

mère de ce fripon (fr.) — matka tego nicponia. [przypis edytorski]

mère (fr.) — matka. [przypis edytorski]

Mérimée, Baudelaire, Stendhal, Balzac, Paul Louis Courier, Wiktor Hugo, Meilhac, Mallarmé — francuscy pisarze XIX wieku. [przypis edytorski]

Mérimée, Prosper (1803–1870) — francuski dramaturg, historyk, archeolog i pisarz. [przypis edytorski]

Mérimée, Prosper (1803–1870) — francuski dramaturg, pisarz i archeolog; w 1830 odbył podróż do Hiszpanii, z której po powrocie do Paryża publikował żywe relacje w „Revue de Paris” (Lettres d'Espagne, 1831). [przypis edytorski]

Mérode, Cléopâtre-Diane de (1875–1966) — znana jako Cléo de Mérode, fr. tancerka okresu belle époque, o wielonarodowych korzeniach: austriackich, belgijskich, francuskich, niemieckich, greckich i macedońskich oraz arystokratycznym pochodzeniu; zaczęła naukę tańca jako dziewięciolatka, miała profesjonalny debiut w wieku jedenastu lat; była portretowana przez wielu malarzy swojej epoki, m.in. przez Henri de Toulouse-Lautrec'a (1895), jej fotografie robił ówczesny mistrz w tej dziedzinie, Félix Nadar; podczas występu w 1896 r. zwróciła na siebie uwagę króla belgijskiego Leopolda II, który odtąd obdarzał ją dowodami szczególnych względów, plotka głosiła, że o czterdzieści lat młodsza baletnica została ostatnią kochanką monachy. [przypis edytorski]

Méry, Joseph (1798–1865) — francuski pisarz, dziennikarz, dramaturg i librecista; autor m.in. drukowanej pierwotnie w odcinkach paryskiej „La Presse”, popularnej aż do lat 80. XIX w. trylogii powieściowej, obfitującej w dramatyczne wydarzenia, rozgrywające się w egzotycznych miejscach: Hèva (1844), Floride (1844) i Guerre du Nizam (1847); jednym z bohaterów jest hrabia Elona-Brodziński. [przypis edytorski]

Mėšlavežis — mėšlo vežimo darbų laikas. [przypis edytorski]

mėsėdėjas — puotautojas. [przypis edytorski]

Męszyjasz (starop.) — Mesjasz. [przypis edytorski]

métal d'Alger (fr.: metal algierski) — stop metali nieszlachetnych o wyglądzie zbliżonym do srebra. [przypis edytorski]

métier (fr.) — zawód, zajęcie. [przypis edytorski]

mętlik a. mentlik (z niem. Mantel: płaszcz) (daw.) — płaszczyk. [przypis edytorski]

Męża opiewaj mi, Muzo, który po Troi zdobyciu błądząc, niemało narodów widział zwyczaje i grody — parafraza początku Odysei Homera. [przypis edytorski]

mężczyński (daw.) — męski, właściwy mężczyznom. [przypis edytorski]

mężczyzni — dziś popr. pisownia: mężczyźni. [przypis edytorski]

mężczyznów — dziś popr. D. lm: mężczyzn. [przypis edytorski]

męże (daw. B.lm rzecz. r.m.) — dziś: mężów. [przypis edytorski]

męże — dziś: mężowie; tu w daw. znaczeniu: mężczyźni a. osoby mężne, bohaterskie (na wzór znaczenia łac. vir). [przypis edytorski]

męże — dziś popr. forma M.lm.: mężowie. [przypis edytorski]

męże — dziś popr. forma M.lm: mężowie. [przypis edytorski]

męże — dziś popr. forma M. lm: mężowie, tj. mężczyźni. [przypis edytorski]

męże — dziś popr. forma M. L. mn.: mężowie. [przypis edytorski]

mężne wojowniki — dziś popr. forma M.lm: mężni wojownicy. [przypis edytorski]

mężniejszy (starop. forma) — mężniejsi (lm). [przypis edytorski]

mężnie — odważnie. [przypis edytorski]

Mężnych wspiera Fortuna! — przysłowiowe. [przypis edytorski]

Mężny na śmierć ze wzgardą poziera, Nędzarz jej pragnie, tchórz się jej wydziera — cytat z Giaura Adama Mickiewicza. [przypis edytorski]

mężóm i niewiastóm — dziś popr. forma C. lm: mężom i niewiastom. [przypis edytorski]

mężobójca — zabójca. [przypis edytorski]

mężobójczy (daw.) — morderczy, zabójczy; por. daw. mąż w znaczeniu: obywatel, człowiek (na wzór łac. vir). [przypis edytorski]

mężobójec — popr.: mężobójców. [przypis edytorski]

mężobójstwo (daw.) — zabójstwo, morderstwo. [przypis edytorski]

mężobójstwo (daw.) — zabójstwo. [przypis edytorski]