Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | rosyjski | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zoologia
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 4987 przypisów.
gorze chłopcu (daw.) — źle z chłopcem. [przypis edytorski]
gorze (daw.) — biada; nieszczęście; tu: nie wolno, nie należy (pod groźbą ściągnięcia nieszczęścia). [przypis edytorski]
gorze (daw.) — biada. [przypis edytorski]
gorze (daw., dosł.: płonie, pali się) — biada, nieszczęście, niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]
gorze (daw.) — nieszczęście, bieda. [przypis edytorski]
gorze (daw., starop.) — tu: biada. [przypis edytorski]
gorze — gore, [płonie; WL]. [przypis autorski]
gorzej psa — gorzej niż pies. [przypis edytorski]
gorzej sądzić — spodziewa się czegoś złego. [przypis redakcyjny]
gorzej (…) własnego —dziś: gorzej od własnego. [przypis edytorski]
gorzelni — urzędzie śledczym. [przypis autorski]
gorze (starop.) — biada, nieszczęście. [przypis edytorski]
gorze (starop.) — bieda, nieszczęście; zbawić wszego gorza: pozbawić wszelkiej troski. [przypis edytorski]
gorze (ze starop. gorzeć: palić się) — biada, nieszczęście, niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]
gorzka — tu: wódka. [przypis edytorski]
Gorzkie Jeziora — Małe i Wielkie Jezioro Gorzkie, dwa słonowodne jeziora na południu Przesmyku Sueskiego łączącego Egipt z półwyspem Synaj, przez które przebiega naturalna granica między Egiptem a Azją. Obecnie stanowią część trasy Kanału Sueskiego. [przypis edytorski]
gorzkie jezioro — po tatarsku Szira-Kul. Gorzki smak wody powodują znaczne ilości rozpuszczonej w niej glauberskiej i magnezjalnej soli. [przypis autorski]
gorzkie żale — nabożeństwo pasyjne w Kościele katolickim; tu przen.: jałowe narzekania. [przypis edytorski]
Gorzkie Żale — śpiewane nabożeństwo pasyjne w Kościele katolickim, odprawiane w okresie Wielkiego Postu. [przypis edytorski]
Gorzkimi posty, pokutnymi jęki — dziś popr.: gorzkimi postami, pokutnymi jękami. [przypis edytorski]
„Gorzki pląs” i „Ta wierzba jest moja” — oba teksty: wyliczanki oraz absurdalnej piosenki czy wierszyka, pojawiają się dalej w tekście. [przypis edytorski]
gorzko to pokutuje — dziś: gorzko za to pokutuje. [przypis edytorski]
gorzonna — gorzałka, wódka. [przypis edytorski]
gorzy (gw.) — gorzej. [przypis edytorski]
Gość (gw.) — garść; uproszczenie wymowy grupy spółgłoskowej i obniżenie artykulacji głoski a. [przypis edytorski]
gość — Likaon powołuje się na prawo gościnności, ponieważ przez pewien czas był jego jeńcem. [przypis edytorski]
gość nieprawie wierny — wyrażenie bardzo oględne, chodzi bowiem o złamanie prawa gościnności i wiarołomstwo, tłumaczy się jednak stylem tragedii rozgrywającej się w środowisku dworskim. [przypis redakcyjny]
Gość przyjechał (…) z Warszawy — Ujazdów znajdował się wówczas pod miastem. Odległość między Zamkiem Królewskim w Warszawie a Zamkiem Ujazdowskim wynosi ok. 4 km. [przypis edytorski]
Gość: (…) Utrzymywać duży dom albo mieć na głowie małe państewko — czy to się czymś różni, jeżeli chodzi o rządzenie? Młodszy Sokrates: Wcale nie — to samo zdanie wyraża Sokrates u Ksenofonta (Wspomnienia o Sokratesie III, 4), stwierdzając, że oba rodzaje zarządzania różnią się tylko zakresem. [przypis edytorski]
Gość z Elei — główny mówca w dialogu Platona pt. Sofista. [przypis edytorski]
gościec (daw.) — reumatyzm, ogólna nazwa chorób, których wspólną cechą są zmiany zapalne oraz bóle stawów i mięśni. [przypis edytorski]
goście kuryjscy — goście z miasta Cures (lub: Cures Sabinorum), czyli Sabinowie, przedstawiciele ludu zamieszkującego starożytną Italię (na północ od Rzymu, w okolicach dzisiejszego Rieti), który w III w. rywalizował z Rzymianami o panowanie nad Kampanią. Jako główne miasta Sabinów wymienia się: Cures, Amiternum, Reate (dziś Rieti), Nomentum, Nursię i Orvinium. [przypis edytorski]
Goście — w I wydaniu dokładniej: Goście z miasta, do nich to zwraca się Gospodarz „Wy się wynudzicie w mieście…”). [przypis redakcyjny]
Gościńce myślowe, po których kroczy, są osobiste (…) w utworach jego łatwo odnaleźć cechy tak jednej, jak i drugiej szkoły — Z. Sarnecki, Nowa poezja, „Świat” 1893, s. 510. [przypis autorski]
gościniec — dary przynoszone przez gości gospodarzowi. [przypis edytorski]
gościniec (daw.) — dary przynoszone przez gości gospodarzowi. [przypis edytorski]
gościniec (daw.) — droga, trakt. [przypis edytorski]
gościniec (daw.) — podarunek. [przypis edytorski]
gościniec (daw.) — podarunek przywieziony z podróży. [przypis edytorski]
gościniec (daw.) — prezent. [przypis edytorski]
gościniec (daw.) — prezent przywieziony z podróży. [przypis edytorski]
gościniec (daw.) — prezent, zwł. dawany na drogę lub po powrocie z podróży. [przypis edytorski]
gościniec (daw.) — prezent, zwł. przywieziony z podróży. [przypis edytorski]
gościniec (daw.) — szeroka droga wiejska. [przypis edytorski]
gościniec (daw.) — tu: dar, podarunek. [przypis edytorski]
gościniec (daw.) — [tu:] gospoda. [przypis redakcyjny]
gościniec (daw.) — tu: podarunek. [przypis edytorski]
gościniec dla pani — prezent dla monarchini, w domyśle: dla Katarzyny II, imperatorowej Rosji. [przypis edytorski]
gościniec — droga. [przypis redakcyjny]
gościniec — droga (w domyśle: zwyczajna). [przypis redakcyjny]
gościniec — droga wiejska, trakt. [przypis edytorski]
gościniec — podarek przynoszony przez przychodzącego w gości. [przypis edytorski]
gościniec — podarunek dawany w podzięce za gościnę. [przypis edytorski]
gościniec — podarunek. [przypis edytorski]
gościniec — szeroka wiejska droga. [przypis edytorski]
gościniec — trakt,droga. [przypis edytorski]
gościniec — trakt, droga. [przypis edytorski]
gościniec — tu: prezent. [przypis edytorski]
gościniec — tu: prezent przywieziony z podróży. [przypis edytorski]
gościniec — utwardzona, szeroka droga. [przypis edytorski]
gościnności możny stróż — tak zwany Zeus Herkejos, pilnujący praw domu i nakazujący gospodarzowi uczcić gościa, gościowi uszanować gospodarza. Jego to obraził Parys, królewicz trojański, porywając i uwożąc ze sobą do Troi Helenę, żonę Menelausa, swego gościnnego gospodarza. Atrydzi wyruszają więc na Troję w imię znieważonych praw Zeusa. [przypis redakcyjny]
gościnny (daw.) — tu: zagraniczny, obcy, nietutejszy. [przypis edytorski]
gościnny dwór (z ros. gostinyj dwor) — stragany. [przypis redakcyjny]
goserė — gerklė. [przypis edytorski]
Gosiewski — Wincenty Gosiewski. [przypis redakcyjny]
gospoda (daw.) — kwatera na krótki pobyt; stanąć gospodą: zatrzymać się u kogoś na krótki czas. [przypis edytorski]
gospoda — miejsce, gdzie podróżni mogą dostać, za opłatą, nocleg i pożywienie. [przypis edytorski]
Gospoda pod Królową Gęsią Nóżką — manuskrypt oryginalny, pisany pięknym pismem XVIII wieku, nosi jeszcze jako tytuł wtóry: Życie i myśli księdza Hieronima Coignarda (przyp. Wydawcy). [przypis autorski]
gospodarczy — tu: gospodarzący; przedsiębiorczy. [przypis edytorski]
gospodarstwo krajowe — tu: gospodarka krajowa. [przypis edytorski]
gospodarstwo — tu: gospodarowanie. [przypis edytorski]
gospodarstwo — tu: gospodarowanie, zarządzanie. [przypis edytorski]
gospodarstwo — tu: gospodarze domu. [przypis edytorski]
gospodarstwo — tu: gospodarz i gospodyni. [przypis edytorski]
gospodarstwo — tu: gospodarz z gospodynią. [przypis edytorski]
gospodarz — chłop posiadający ziemię. [przypis edytorski]
gospodarz klasy — tu: wychowawca klasy. [przypis edytorski]
gospodarz klasy — tu: wychowawca, nauczyciel opiekujący się klasą. [przypis edytorski]
gospodarzów — dziś popr. forma D.lm: gospodarzy. [przypis edytorski]
Gospodarz — w tekście sztuki: Karczmarz. [przypis edytorski]
gospoda — tu: miejsca zamieszkania. [przypis edytorski]
gospoda — tu: miejsce pobytu; miejsce, w którym ktoś gości. [przypis edytorski]
Gospodin uczitiel (ros.) — panie nauczycielu. [przypis edytorski]
Gospodi pomiłuj (ros.) — Boże, zmiłuj się. [przypis edytorski]
gospodni bywalcy — dziś: bywalcy gospody. [przypis edytorski]
gospodyn a. gospodzin (daw.) — pan. [przypis edytorski]
gospodyn (daw.) — pan, gospodarz. [przypis edytorski]
gospodynie — panie (jako tytuł oznaczający nie tylko szacunek, ale i stosunek podwładnego do władcy); W. od M.: gospodyn a. gospodzin (archaizacja). [przypis edytorski]
Gospodyni wyraz „legat” (z łac.: poseł), wiąże z polskim „legać”. [przypis redakcyjny]
gospodyn (z ros.) — pan. [przypis edytorski]
Gospodź a. Gospodzin (daw.) — Pan Bóg. [przypis edytorski]
gospodza (starop.; tu W. lp. r.ż.: gospodze) — pani. [przypis edytorski]
gospodza (starop.; tu W, lp, r.ż.: gospodze) — pani. [przypis redakcyjny]
Gospodze — pani (wołacz); z odpuszczeniem — za przeproszeniem. [przypis redakcyjny]
gospodzin (daw.) — pan. [przypis edytorski]
Gospodzinie (starop.) — W.lp: Panie (tu: zwrot do Boga). [przypis edytorski]
gospodzin (starop.) — tu: Bóg. [przypis edytorski]
Gosse, Duval, (…) Baour-Lormian — Étienne Gosse (1773–1834): francuski dramaturg i dziennikarz; Alexandre Vincent Pineux Duval (1767–1842): francuski dramaturg, librecista i aktor, członek Akademii Francuskiej; Pierre Baour-Lormian (1770–1854): francuski poeta i pisarz, tłumacz Pieśni Osjana i Jerozolimy wyzwolonej, członek Akademii Francuskiej. [przypis edytorski]
Gostomski, Walery (1854–1915) — historyk literatury, krytyk literacki; studiował filologię na uniwersytecie w Petersburgu i mechanikę na politechnice w Rydze (1872–1877), należał wówczas do korporacji akademickiej Arkonia; od 1908 r. członek Towarzystwa Naukowego Warszawskiego; najważniejsze publikacje: Historia literatury powszechnej w zarysie (1898, t. 1–2), Psychologiczna geneza „Pana Tadeusza” (1890), Arcydzieło poezji polskiej, Adama Mickiewicza „Pan Tadeusz” (1894), Arcytwór dramatyczny Wyspiańskiego „Wesele” (1908), Liryka nasza ostatniej doby (1901), Tragiczności w życiu i poezji (1904) i in., w tym przekłady (m.in. Apologia chrześcijaństwa Paula Schanza, teologa niem., 1905–1906); związany z ideologią katolicką i kręgiem endecji. [przypis edytorski]
Gostyń — miasto w woj. wielkopolskim, siedziba powiatu. [przypis edytorski]
