Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 156878 przypisów.

Myśliwski, Wiesław (ur. 1932) — prozaik i dramaturg, przedstawiciel tzw. nurtu chłopskiego, autor powieści takich jak Nagi sad, Widnokrąg czy Traktat o łuskaniu fasoli. [przypis edytorski]

myśliwszy (starop. forma) — pomyślawszy. [przypis edytorski]

Myśliwy czarny — wyobraża złego ducha. W operze romantycznej tego okresu (1821) Wolny strzelec K. M. Webera występuje Samiel, zły duch, zwany Czarnym Myśliwym. [przypis redakcyjny]

Myśli, że jest w trybunale! — przytyk do pieniactwa Ateńczyków, którzy nic nieomal nie robili, tylko sądzili — i za to pobierali diety; spraw było mnóstwo, gdyż w Atenach był sąd najwyższy i dla sprzymierzonych. Obywatel, łyk ateński, był bardzo dumny i zarozumiały z tego potężnego urzędu — trybunału. [przypis tłumacza]

„Myśl Narodowa” — czasopismo związane ze Stronnictwem Narodowym, wydawane w latach 1921–1939 w Warszawie. [przypis edytorski]

myśl, o której musi naradzić się — dziś popr.: myśl, co do której musi naradzić się. [przypis edytorski]

Myśl o spółkowaniu (…) kobieta zawsze podejmuje z żywym zainteresowaniem i nigdy jej nie odrzucaJeden pozorny wyjątek, jaki tu zachodzi, będzie w rozdziale tym jeszcze gruntownie rozpatrzony. [przypis autorski]

Myśl pani (…) inaczej — Tartufe wciąż sztywny, nieufny. [przypis tłumacza]

Myśl Polska — dwutygodnik polityczno-kulturalny drukowany w Warszawie od lutego 1936 do sierpnia 1939. [przypis edytorski]

myśl przychodzi zdrożna — Ta grubo komiczna scena przygotowuje już słabostkę Tartufa, która stanie się dlań niebawem pułapką: zmysłowość. Toteż w następującej scenie z Elmirą, Tartufe powinien być namaszczony ale nie obłudny, raczej szczerze wzruszony. Wszak pociąg, który go prze do Elmiry, nie jest w jego interesie; to nie jest gra, przeciwnie zmysłowość jest w nim jedynym szczerym rysem. [przypis tłumacza]

Myśl ta kiełkowała już na s. 309 w. 15 i n. — autor w ten sposób opatrzył odsyłaczami wewnątrztekstowymi pierwodruk swej powieści; tu na odnośnej stronie znajduje się fragment zaczynający się od słów: „(…) w tym pośpiechu, nieładzie sukien, szybkim porozumieniu się egoizmów, było coś, co miało odrębny urok” (rozdział XVI). [przypis edytorski]

Myśl w obcęgach. Studia nad psychologią społeczeństwa sowietów — wydana w 1931 r. publicystyczna książka Stanisława Cata-Mackiewicza stanowiąca owoc jego podróży po Związku Radzieckim odbytej w tym samym roku. [przypis edytorski]

(…) myśl wzięła tańcować (…) — wzięła (lud.): zaczęła. [przypis redakcyjny]

myśl, że może istotnie śmierć jest zupełną nicością, budziła w nim szczerą rozpacz — A. Lange, Rozmyślania, s. 43, 73–74. [przypis autorski]

myślże — pomyśl koniecznie (konstrukcja z partykułą -że wyrażającą nacisk, podkreślenie słowa, do którego jest dodana). [przypis edytorski]

Myśmy stwierdzili, że to samo dotyczy promieni β radu (…) — [por.] P. i S. Curie, „Comptes rendus”, 130, 647 (1900). [przypis autorski]

My się mściemy, on karze. — miecz jest tu narzędziem kary, a młot zemsty. [przypis redakcyjny]

my się nie odkupim — sens: nie unikniemy. [przypis edytorski]

My Sieciech itd. — wierny przekład fałszywego dokumentu, wpisanego do krakowskich akt grodzkich w r. 1682 przez komisję powołaną do rewizji archiwum skarbca koronnego; Sieciech był możnowładcą z czasów Władysława Hermana, a pismo sfabrykował zapewne przewodniczący komisji, bp kamieniecki Stanisław dla uczczenia swych protektorów — Lubomirskich. [przypis edytorski]

my sie nie rozumiewa (gw.) — my się nie rozumiemy. [przypis edytorski]

mysikrólik — malutki ptaszek z rzędu wróblowych, o stosunkowo dużej głowie i czarnych oczach, mający upierzenie barwy szaro-żółtej z odrobiną białego, z charakterystycznym żółtym „berecikiem”. [przypis edytorski]

mysikrólik — malutki ptaszek z rzędu wróblowych, o stosunkowo dużej głowie i czarnych oczach, mający upierzenie barwy szaro-żółtej z odrobiną białego, z charakterystycznym żółtym „berecikiem”; mysikrólik wraz z ogonem mierzy do 10 cm. [przypis edytorski]

Mysłowice właśc. Fürstengrube — Podobóz KL Auschwitz-Birkenau, założony w Wesołej k. Mysłowic Górnym Śląsku, przy kopalni węgla kamiennego należącej do spółki Fürstengrube GmbH. [przypis edytorski]

Myson, jeden z siedmiu mędrców (…) — por. Diogenes Laertios, Życie Mysona [w:] Żywoty i poglądy słynnych filozofów, I, 108. [przypis tłumacza]

My stałych tutaj miejsc nie mamy — Ci, którzy żal i pokutę za grzechy odłożyli na kres swój ostateczny, a z przyczyn przygodnych nie otrzymali dostatecznego przebaczenia win swoich przez żal i pokutę, błądzą bez stałego miejsca pobytu wokół bramy czyśćcowej. [przypis redakcyjny]

myszaty — barwa szara sierści konia, często z ciemną pręgą na grzbiecie i pręgowaniem na przedramionach. [przypis edytorski]

myszaty — tu: koloru myszy, szarawy. [przypis edytorski]

Myszeida — poemat heroikomiczny Ignacego Krasickiego o wojnie kotów z wojskami szczurzo-mysimi, z udziałem ludzi (Popiel i jego córka Duchna stoją po stronie kotów); poemat heroikomiczny — utwór literacki, opierający się na połączeniu podniosłego stylu wypowiedzi z błahą, przyziemną tematyką, co tworzy efekt komiczny. [przypis edytorski]

myszek na szałwijej — zapewne ciastka osmalane z szałwią dla zapachu. [przypis redakcyjny]

myszka — koń myszaty, koloru myszy. [przypis redakcyjny]

Myszkin, Hipolit Nikitycz (1848–1885) — ros. rewolucjonista, narodnik; prowadził tajną drukarnię, po jej wykryciu uciekł za granicę, powrócił w 1875 z zamiarem uwolnienia Czernyszewskiego; jako oskarżony w tzw. „procesie 193” 27 XI 1877 wygłosił płomienną mowę demaskującą carat, opublikowaną przez prasę światową; skazany na katorgę, następnie osadzony w Twierdzy Szlisselburskiej, gdzie został rozstrzelany za znieważenie nadzorcy. [przypis edytorski]

Myszkowski — biskup Piotr Myszkowski, przyjaciel i protektor Kochanowskiego wymieniony tu jest w miejsce Mecenasa. [przypis redakcyjny]

Myszkowski — biskup Piotr Myszkowski, przyjaciel i protektor Kochanowskiego wymieniony tu jest w miejsce Mecenasa. [przypis redakcyjny]

Myszkowski, Jan Aleksander — kasztelan bełski, starosta tyszowiecki, pułkownik, brat zmarłego Franciszka, ordynata, opiekun jego synów Stanisława Kazimierza i Józefa. Władysława. [przypis redakcyjny]

Myszkowski, Józef — Władysław ożeniony z Anną Mohilanką, wdową po Czarnkowskim. [przypis redakcyjny]

Myszkowski Zygmunt (1562–1615) — marszałek wielki koronny (od 1603 r.) na dworze króla Zygmunta III Wazy; popierał politykę wzmocnienia władzy królewskiej w Polsce. [przypis edytorski]

myszkuje — tu: czyha; buszuje. [przypis edytorski]

myszugen — właśc. meszugene (jidisz): wariat, pomylony. [przypis edytorski]

myszurys (żyd.) — właśc. meszores, sługa. [przypis edytorski]

mysz wiejską i domową i jej strach, i obawę — z bajki Ezopa, wykorzystanej również przez Horacego (Satyry, II, 6). [przypis edytorski]

myt a Salcze Apfelgold (z jid.) — z Salcią Apfelgold. [przypis edytorski]

mytnik (starop.) — cło pobierający. [przypis redakcyjny]

myto — cło; tu: grzywna, karna opłata. [przypis edytorski]

myto (daw.) — tu: zapłata. [przypis edytorski]

myto (daw.) — zapłata, opłata pobierana za przejazd, tu raczej: pensja. [przypis edytorski]

myto (hist.) — opłata za przewóz towarów. [przypis edytorski]

myto — opłata za przejazd bądź za przewóz towarów. [przypis edytorski]

myto — opłata za przejazd drogą; tu: obowiązek. [przypis edytorski]

myto (starop.) — cło, często zapłata sług. [przypis redakcyjny]

myto (starop.) — zapłata. [przypis redakcyjny]

myto — tu ogólnie: opłata. [przypis edytorski]

My tu wszyscy jedną bracią… — Zygmunt Krasiński, Dzień dzisiejszy. [przypis edytorski]

Mytyleński mieszkaniec — chodzi o Alkajosa z Mytyleny, poetę gr. żyjącego w VII w. p.n.e. [przypis redakcyjny]

my wam staniemy do boku — pomożemy wam, wesprzemy was. [przypis edytorski]

my widzieli (daw., gw.) — dziś popr. forma 1 os. lm: widzieliśmy. [przypis edytorski]

My wife is a bad sailor (ang.) — dosł.: Moja żona jest kiepskim żeglarzem. [przypis edytorski]

my wszyscy jedno jesteśmy — Charles Secrétan, La Philosophie de la liberté, 1848–9. [przypis autorski]

my y compris (fr.) — włączając w to mnie. [przypis edytorski]

myż — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż. [przypis edytorski]

myż — my; my przecież; my właśnie. [przypis edytorski]

Myzja — kraina hist. w płn.-zach. Azji Mniejszej, na płn.-zach. od Frygii, na płn. od Lidii. [przypis edytorski]

Myzja — kraina hist. w płn-zach. części Azji Mniejszej. [przypis edytorski]

Myzja — Μυσία, kraina w Małej Azji, oblana Hellespontem i Morzem Egejskim. [przypis tłumacza]

„Myzowie”Myzowie była tragedia Ajschylosa. Telefos, syn Heraklesa, zabił w Tegei swoich wujów i zmuszony był udać się do Myzji dla zmycia z siebie tej plamy. Nie wolno mu było wymówić słowa przez całą tę drogę. Zużytkowanie tej okoliczności w tragedii gani Arystoteles. [przypis tłumacza]

Myzyjczyk, którego imię brzmiało tak samo, jak i nazwa jego ojczyzny — nazywał się Myzos. [przypis edytorski]

mża — rzecz. utworzony od czas. mżyć (tu: świecić rozproszonym, słabym światłem); lśnienie, poświata. [przypis edytorski]

mżeć (daw.) — śnić (por.: mżonki). [przypis edytorski]

mżeć — drzemać; śnić (por.: mżonki). [przypis edytorski]

mżyć (daw.) — drzemać. [przypis edytorski]

Νέ-µε-σις (gr.) — Ne-me-sis (fatum, zemsta). [przypis autorski]

Не могу мοлчать (ros.) — Nie mogę milczeć, traktat Tołstoja z 1908 roku. [przypis edytorski]

νόμοις ἒπεσθαί τοίσιν εγχώροις κάλον (gr.) — „Słuchać praw kraju przystoi krajowcom” (Hugo Grotius, Excerpta ex tragoediis et comoediis graecis; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

Nájdzie (gw.) — znajdzie. [przypis edytorski]

Naaa! schlaft i nit (zniekszt. niem.) — nie, nie śpię. [przypis edytorski]

Naama (hebr. dosł.: przyjemny) — córka Lameka, descendenta Kaina, siostra Tubal-Kaina (Rdz 4,22). [przypis edytorski]

na Amazyasie królu. Gdy na pogańskie ludzie Seirskie wojsko zbierał, dał sto kamieni śrebra heretykom z Izraela i wywiódł ich sto tysięcy na pomoc do boju (…) posłuchawszy proroka, z swoim samym, acz małym ludem, pobił Seirany i wielkie zwycięstwo otrzymał — zob. 2 Krn 5, 12. [przypis edytorski]

Na Anioł Pański biją dzwony — wiersz Kazimierza Przerwy-Tetmajera. [przypis edytorski]

na Anne — w dniu św. Anny, obchodzonym w kościele katolickim 26 lipca. [przypis edytorski]

Na Antoniusza korzyść mógłbym wiele dokonać, alebym go tym obraził, a ta obraza byłaby mych czynów mogiłą — Antoniusz rzeczywiście odebrał Wentydiuszowi dowództwo, chociaż zezwolił mu na odbycie triumfu. [przypis tłumacza]

na awantaż (z fr.) — na lepsze. [przypis edytorski]

nabab — książę indyjski, przen.: wielki bogacz; w XVIII w. nababami zaczęto nazywać ludzi, którzy wracali do Europy z Indii ze zdobytym tam wielkim majątkiem, z którym się manifestacyjnie obnosili i wykorzystywali go do awansu społecznego. [przypis edytorski]

nababski — właściwy nababowi, tj. bogaczowi (od tytułu muzułmańskiego księcia w Indiach, zwł. w Bengalu). [przypis edytorski]

Nabab — tu: powieść Alfonsa Daudeta wyd. w 1877, o naiwnym bogaczu otoczonym przez chciwych pochlebców; polityk François Bravay (1817–1874) posłużył autorowi za model głównego bohatera. [przypis edytorski]

nabab — tytuł muzułmańskiego księcia w Indiach, zwłaszcza w Bengalu; przen.: wielki bogacz. [przypis edytorski]

na baczeniu (daw.) — na uwadze. [przypis edytorski]

na bajki poszły (daw.) — [tu:] były podobne do bajek, wyglądały jak bajki. [przypis redakcyjny]

Na Bakcha i Merkurego! — Hamlet zaklina się, że nadal lubi Rozenkranca, powołując się na Bachusa, boga wina, oraz Merkurego, posłańca z Olimpu, boga kupców i złodziei. [przypis edytorski]

na Bałkanie — dziś popr.: na Bałkanach. [przypis edytorski]

na bałykach a. na bałyku (daw.) — na czworaka (tj. na kolanach, podpierając się rękoma); por. daw. bałykować: raczkować (o dziecku), chodzić na czworaka. [przypis edytorski]

na bałyku (daw.) — na czworakach. [przypis edytorski]

na bałyku — na czworakach. [przypis edytorski]

na bałyku (reg.) — na czworakach, raczkując. [przypis edytorski]

Nabal — wg Biblii bogaty człowiek żyjący w Maon. Posiadał wielkie stada owiec i kóz. Jego żoną była Abigail (1Sm 25,2–3). [przypis edytorski]

na bandos — na roboty sezonowe poza miejscem stałego zamieszkania. [przypis edytorski]

na barkiśmy wzięli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: wzięliśmy na barki. [przypis edytorski]