Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 156415 przypisów.

Smierdiakow — bohater powieści Bracia Karamazow Fiodora Dostojewskiego. [przypis edytorski]

Smiła — miasto na Ukrainie, w obwodzie czerkaskim. [przypis edytorski]

smilaks — kolcorośl, rodzaj pnączy z haczykowatymi kolcami na łodygach, występujących w strefie tropikalnej i subtropikalnej. [przypis edytorski]

Smilańszczyzna — okolice miasta Smiła w środkowej części Ukrainy. [przypis edytorski]

Smintejczyk — kolejny przydomek Apolla, oznaczający tego, który tępi myszy polne. [przypis edytorski]

Smintejczyk (mit. gr.) — przydomek Apolla, boga poezji. [przypis edytorski]

smirno (ros.) — spokojnie, cicho. [przypis redakcyjny]

Smith, Adam (1723–1790) — szkocki ekonomista i filozof, autor Badań nad naturą i przyczynami bogactwa narodów (1776), pierwszej nowożytnej pracy na temat ekonomii. [przypis edytorski]

Smith, Adam (1723–1790) — szkocki ekonomista i filozof, uznawany za ojca ekonomii politycznej, czołowy przedstawiciel szkockiego oświecenia; autor dzieła The Theory of Moral Sentiments (Teoria uczuć moralnych, 1759). [przypis edytorski]

Smith, Adam (1723–1790) — szkocki filozof, autor Badań nad naturą i przyczynami bogactwa narodów (1776), pierwszej nowożytnej pracy na temat ekonomii. [przypis edytorski]

Smith, Alfred Emanuel (1873–1944) — także: Al Smith; amerykański polityk, faworyt Stowarzyszenia Tammany Hall, związanego z Partią Demokratyczną, pochodził z rodziny katolickiej. [przypis edytorski]

Smith, Alfred Emanuel, znany jako Al Smith (1873–1944) — amerykański polityk, gubernator stanu Nowy Jork (1919–1921; 1923–1929); kandydat Partii Demokratycznej na urząd prezydenta w 1928, przegrał ze swoim rywalem, Herbertem Hooverem z Partii Republikańskiej. [przypis edytorski]

Smith, Elder and Co. — brytyjskie wydawnictwo założone przez George'a Smitha (1789–1846) i Alexandra Eldera (1790–1876), publikujące od 1826 roku. [przypis edytorski]

Smithsonian Institution for the incease and diffusion of knowledge among men (ang.) — Instytut Smithsona na rzecz wzbogacania wiedzy i szerzenia jej wśród ludzi. (Instytut, utworzony w 1846 na podstawie testamentu Jamesa Smithsona, brytyjskiego chemika i mineraloga, stanowi największą na świecie sieć muzeów i ośrodków edukacyjno-badawczych, mieszczących się głównie w Waszyngtonie). [przypis edytorski]

Smith, Sydney (1771–1845) — angielski pisarz i duchowny anglikański. [przypis edytorski]

smółka — kwitnąca na czerwono bylina z rodziny goździkowatych. [przypis edytorski]

smółka (łac. Viscaria) — roślina z rodziny goździkowatych, o czerwonych kwiatach, rosnąca na wilgotnych łąkach. [przypis edytorski]

smółka — niski kwiat z rodziny roślin goździkowatych koloru czerwonego, purpurowego, bordowego i karminowego. [przypis edytorski]

smółka — roślina o czerwonych kwiatach, uprawiana jako ozdobna. [przypis edytorski]

smocy (starop. forma) — dziś M.lm: smoki. [przypis edytorski]

smocy — tu metaforycznie: działa. [przypis redakcyjny]

smocze drzewo — dracena smocza a. smokowiec, drzewo o grubym, rozgałęziającym się pniu i wąskich liściach układających się w koronę na kształt parasola, występujące tylko na Maderze i Wyspach Kanaryjskich. [przypis edytorski]

smoczy płód — aluzja do pochodzenia Echiona, ojca Penteusza. Echion wyrósł z ziemi z zasianych przez Kadmosa smoczych zębów. [przypis edytorski]

smoka okrutnego, Którego jadem świat był wszystek chory — szatana; odnośnie całego obrazu por. Rdz 3, 15. [przypis edytorski]

smok (daw.) — wąż. [przypis edytorski]

smoking — męski strój wieczorowy. [przypis edytorski]

smoking — męski strój wieczorowy, składający się z czarnej marynarki i spodni, białej koszuli oraz muszki. [przypis edytorski]

smoking — wieczorowy strój męski: marynarka z klapami obszytymi błyszczącym jedwabiem, czarna kamizelka i spodnie z lampasami. [przypis edytorski]

smok Lerny — Hydra lerneńska, zabita przez Herkulesa w ramach jednej z jego prac. [przypis edytorski]

smokliwy (daw.) — chłonny. [przypis edytorski]

smokowiec — tu: potoczna nazwa drzew o charakterystycznej parasolowatej koronie, należących do rodzaju dracena, występujących subtropikalnych i tropikalnych rejonach Azji, Afryki oraz na Wyspach Kanaryjskich. [przypis edytorski]

smoku — dziś popr. forma B.lp: smoka. [przypis edytorski]

smoku — dziś popr. forma D.lp: smoka. [przypis edytorski]

smok — w dawnej polszczyźnie oznaczał węża. [przypis edytorski]

smok — w dawnej polszczyźnie: wąż. [przypis edytorski]

smoła (daw.) — hałastra. [przypis redakcyjny]

smoła (daw.) — motłoch. [przypis redakcyjny]

smoła — mazista, czarna ciecz, otrzymywana poprzez odgazowanie węgla. [przypis edytorski]

smołka — własc. smółka, roślina z rodziny goździkowatych. [przypis edytorski]

Smołowicze a. Smolewicze — miasteczko (daw. należące do Radziwiłłów) nad Plissą, na trakcie z Mińska do Smoleńska. Pasek zaznacza, że się nie puścił z Mińska traktem wsch. na Ihumen, lecz płn.-wsch. na Smołowicze. [przypis redakcyjny]

smolak — najemny strażnik, walczący z rozbójnikami, opłacany przez państwo lub miejscowego pana. Wielu smolaków rekrutowało się spomiędzy dawnych zbójników. [przypis edytorski]

smolarz — człowiek wytwarzający smołę i dziegieć, a przy okazji węgiel drzewny. [przypis edytorski]

Smoleńska (lm) — od: Smoleńsko. [przypis redakcyjny]

Smoleńsk — miasto nad Dnieprem, dziś w zach. Rosji. [przypis edytorski]

Smoleńsk — miasto nad Dnieprem. [przypis redakcyjny]

Smoleńsk — miasto nad Dnieprem, w zach. części dzisiejszej Rosji. [przypis edytorski]

Smoleńsk — miasto ruskie, w wieku XV włączone do Wielkiego Księstwa Litewskiego, od wieku XVII należy do Rosji. [przypis edytorski]

smolić (gw.) — pić. [przypis edytorski]

Smolka, Iwona (ur. 1944) — pisarka, krytyczka literacka, przez wiele lat współpracująca z Polskim Radiem. [przypis edytorski]

Smolka, Stanisław (1854–1924) — historyk, współtwórca i przedstawiciel krakowskiej szkoły historycznej, zajmował się przede wszystkim okresem piastowskim i jagiellońskim w historii Polski, jak również dziejami Królestwa Polskiego, umieszczając je na tle historii powszechnej i analizując ze stanowiska krytycznego; profesor Uniwersytetu Lwowskiego oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie; autor m.in. prac: Henryk Brodaty. Ustęp z dziejów epoki piastowskiej (1872), Mieszko Stary i jego wiek (1881), Uwagi o pierwotnym ustroju społecznym Polski piastowskiej (1881), Dzieje narodu polskiego (t. 1–2, 1897), Poczet królów Polskich. Zbiór portretów historycznych (1893), Polityka Lubeckiego przed powstaniem listopadowym (t. 1–2; 1907). [przypis edytorski]

Smollet, Tobias George (1721–1771) — szkocki poeta i autor powieści przygodowych. [przypis edytorski]

Smolny Instytut — słynna pensja w Petersburgu dla dziewcząt z rodzin szlacheckich. [przypis redakcyjny]

smorgońska akademia — żartobliwe określenie sławnego w Europie ośrodka, położonego w miejscowości Smorgonie (ob. w Białorusi), w którym tresowano niedźwiedzie do wykonywania przy dźwiękach instrumentu pokracznego „tańca” na dwóch łapach. [przypis edytorski]

smotri jego (z ros.) — patrzcie go. [przypis edytorski]

Smotrycz — rzeka na Ukrainie, lewy dopływ Dniestru, przepływa przez Kamieniec Podolski, za którym tworzy malownicze jary wyżłobione w skale wapiennej. [przypis edytorski]

smotrytiel (ros. смотритель) — nadzorca, urzędnik służby więziennej. [przypis edytorski]

smrek (gw.) — świerk. [przypis autorski]

smrek (gw.) — świerk. [przypis edytorski]

smrekowy (reg.) — świerkowy. [przypis edytorski]

smrek (reg.) — świerk; smereków: dziś popr. D. lm: smreków. [przypis edytorski]

smrek — w gwarze góralskiej: świerk. [przypis edytorski]

S. M. Stewart, H. R. Sandison, International Copyright and Neighbouring Rights…, s. 18. [przypis autorski]

S. M. Stewart, H. R. Sandison, International Copyright and Neighbouring Rights, wyd. 2, Londyn 1989, s. 15, M. W. Carroll, Whose Music is it Anyway?…, s. 1465–1468. [przypis autorski]

S. M. Stewart, H. R. Sandison, International Copyright and Neighbouring Rights, wyd. 2, Londyn 1989, s. 15. [przypis autorski]

S. M. Stewart, H. R. Sandison, International Copyright and Neighbouring Rights, wyd. 2, Londyn 1989, s. 16. [przypis autorski]

S. M. Stewart, H. R. Sandison, International Copyright and Neighbouring Rights, wydanie 2, Londyn 1989. [przypis autorski]

S. M. Stewart, H. R. Sandison, International Copyright and Neighbouring Rights, wydanie 2, Londyn 1989, s. 16. [przypis autorski]

S. M. Stewart, H. R. Sandison, International Copyright and Neighbouring Rights, wydanie 2, Londyn 1989, s. 18, L. Pfister, Author and Work in the French Print Privileges System…, s. 119; R. Birn, The Profits of Ideas…, s. 137; S. M. Stewart, H. R. Sandison, International Copyright and Neighbouring Rights, wydanie 2, Londyn 1989, s. 18. [przypis autorski]

S. M. Stewart, H. R. Sandison, International Copyright and Neighbouring Rights, wydanie 2, Londyn 1989, s. 19. [przypis autorski]

smuga — tu: pas ziemi obok lasu. [przypis edytorski]

smug — dziś popr.: smuga. [przypis edytorski]

smug — dziś r.ż., popr. forma B.: smugę. [przypis edytorski]

smug — dziś w r. ż.: smuga. [przypis edytorski]

smugi (daw.) — łąki. [przypis edytorski]

smugi (starop. forma) — (między) smugami. [przypis edytorski]

smugi — tu zapewne: odrębne pasma poszczególnych pól. [przypis edytorski]

smugi — ze staropolszczyzny: pole uprawne, wyciągnięte w długie niwy. [przypis redakcyjny]

smugłe łanie — raczej: smukłe łanie. [przypis edytorski]

smuklić się (neol.) — stać, będąc wysokim i wysmukłym. [przypis edytorski]

smulać (gw.) — trzeć jeden przedmiot o drugi. [przypis edytorski]

smurgiel (gw.) — smarkacz. [przypis edytorski]

Smutek (…) pochodzący stąd, że człowiek ma o czymś innym gorsze zdanie, niż słuszność wymaga — W oryginale „illa” wskazuje na „radość”. Meijer (przekł. holend.) uważa tekst za skażony i proponuje „smutek”, wskazując na Okr. 22 w końcu Cz. III. Zgadza się z tym Leopold (Ad Sp., Op. Posth. 1902). Sprzeciwia się Baensch (przekł. niem.), twierdząc, że w Okr. 22 jest mowa tylko o powstawaniu niedoceniania z nienawiści, która jest smutkiem, jednak może według Tw. 20 wzbudzać radość. Tegoż zdania jest Appuhn (przekł. fr.), który wskazuje nadto na Okr. 11. Gebhardt podziela ten pogląd. Atoli niepodobna się na to zgodzić, aczkolwiek Nag. Schr. mają wyraźnie „radość”. Czyżby niedocenianie miało być tak samo radością, jak przecenianie? Niedocenianie jest wyraźnie określone jako nienawiść w Okr. 22. Nie jest ono radością analogicznie do szyderstwa, pozostającego w stosunku do lekceważenia, gdyż byłaby nią w stosunku do niedoceniania złośliwość. [przypis redakcyjny]

smutek zabił kota — przysłowie ang. z czasów elżbietańskich, od którego pochodzi współczesne: ciekawość zabiła kota. [przypis edytorski]

smutek — Zob. Przyp. do Tw. 11. [przypis redakcyjny]