Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | pogardliwe | polski | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 3758 przypisów.
febris (łac.) — gorączka. [przypis edytorski]
Febris quartana — febra czwartaczka, czyli gorączka wzmagająca się co czwarty dzień. [przypis edytorski]
Februarii (łac.) — lutego. [przypis edytorski]
februarii (łac.) — lutego. [przypis redakcyjny]
februarius, februarii (łac.) — luty. [przypis edytorski]
febryczny — taki jak w febrze, tj. gorączce połączonej z silnymi dreszczami. [przypis edytorski]
febryczny — taki jak w febrze, tropikalnej chorobie zakaźnej objawiającej się gorączką połączoną z silnymi dreszczami. [przypis edytorski]
Febus a. Feb (mit. grec.) — przydomek Apollina, przewodnika dziewięciu muz, boga sztuki, wróżbiarstwa i gwałtownej śmierci. [przypis edytorski]
Febus a. Feb (mit. grec.) — przydomek Apollina, przewodnika dziewięciu muz, boga sztuki, wróżbiarstwa i gwałtownej śmierci. [przypis edytorski]
Febus a. Feb (mit. gr.) — przydomek Apolla, boga słońca. [przypis edytorski]
Febus a. Feb (z gr. Fojbos: promienny; mit. gr.) — przydomek Apolla, boga światła i słońca, wróżbiarstwa i gwałtownej śmierci, opiekuna sztuk, patrona poetów i pieśniarzy; jego atrybutami były łuk i lira. [przypis edytorski]
Febus — Apollo. [przypis redakcyjny]
Febus — Apollo; w mit. gr. bóg piękna, patron sztuki, muzyki i poezji, zsyłający natchnienie; przebywał na Parnasie w otoczeniu muz; syn Zeusa i Leto, bliźniaczy brat Artemidy; patronował także jasnowidztwu, opiekun wyroczni. [przypis edytorski]
Febus (mit. grec.) — przydomek Apollina, przewodnika dziewięciu muz, boga sztuki, wróżbiarstwa i gwałtownej śmierci. [przypis edytorski]
Febus (mit. gr. i rzym.) — przydomek Apollina, boga piękna, życia i śmierci. [przypis edytorski]
Febus (mit. gr., , mit. rzym.) — zlatynizowana forma słowa Fojbos (gr.: promienny), przydomka Apolla, boga światła i słońca. [przypis edytorski]
Febus (mit. gr.) — przydomek Apolla, boga słońca i przewodnika Muz. [przypis edytorski]
Febus (mit. gr.) — przydomek Apolla, boga słońca. [przypis edytorski]
Febus (mit. gr.) — przydomek Apollina, przewodnika dziewięciu muz, boga sztuki, wróżbiarstwa i gwałtownej śmierci. [przypis edytorski]
Febus płaczliwie / Syna swojego wołał (…) żałosne siostry bursztynem płakały (…) Cygnowi łabęcie pióra wyrastały — syn Febusa jest Faeton, który nieszczęśliwą swoją jazdę po niebie przypłacił śmiercią w nurtach Padu; jego siostry Heliady zostały zamienione w topole, wydające bursztyn, a przyjaciel Cygnus w łabędzia. [przypis redakcyjny]
Febus — przydomek Apolla, boga słońca. [przypis edytorski]
Febus — przydomek Apolla, boga słońca (Tytan, również u Potockiego patronujący słońcu, pochodzi z zupełnie innego rodu olbrzymów, synów Gei). [przypis redakcyjny]
Febus — przydomek Apollina, przewodnika dziewięciu muz, boga sztuki, wróżbiarstwa i gwałtownej śmierci. [przypis edytorski]
Febus — słońce (przydomek Apolla, boga słońca). [przypis redakcyjny]
Feb… ustrzelił — staroż. Grecy przypisywali nagłą śmierć lub zarazę strzałom Apollina bądź Artemidy. [przypis edytorski]
Febus — z gr. „Jaśniejący”, przydomek Apollina, boga poezji i sztuki. [przypis edytorski]
fechmistrz — mistrz fechtunku, czyli sztuki walki bronią białą (szablą, szpadą, floretem); mistrz szermierki. [przypis edytorski]
Fechner, Gustav Theodor (1801–1887) — niemiecki fizyk, filozof i psycholog, twórca psychofizyki, inicjator eksperymentalnych badań nad zjawiskami psychicznymi; ujął w matematyczną formę podstawowe prawo psychofizyki (prawo Webera-Fechnera), głoszące, że przyrost wrażenia, jako subiektywnie odczuwana różnica, rośnie proporcjonalnie do logarytmu intensywności bodźca. [przypis edytorski]
Fechner, Gustav Theodor (1801–1887) — niemiecki fizyk, filozof i psycholog, twórca psychofizyki, inicjator eksperymentalnych badań nad zjawiskami psychicznymi; tu mowa o jego spekulacjach teologicznych w dziele Drei Motiven und Gründen des Glaubens (1863). [przypis edytorski]
Fechner, Gustav Theodor (1801–1887) — przyrodnik i filozof niem., jeden z twórców psychofizyki i estetyki doświadczalnej (zapoczątkował eksperymentalne badania zjawisk psychicznych, zajmował się galwanistyką oraz badaniem procesów elektrochemicznych); główne dzieła: Nanna, oder über das Seelenleben der Pflanzen (Nanna, czyli o życiu duchowym roślin, 1848), Elemente der Psychophysik (1860), Vorschule der Aesthetik (1876). [przypis edytorski]
fechtmistrz — szermierz a. nauczyciel szermierki. [przypis edytorski]
fechtmistrz — wytrawny szermierz. [przypis edytorski]
fechtmistrz (z niem. Fechtmeister) — nauczyciel szermierki. [przypis edytorski]
fechtować się — uprawiać szermierkę, walczyć na broń białą, np. szpady, szable. [przypis edytorski]
fechtować — walczyć na broń białą. [przypis edytorski]
fechtunek — w oryg. niem.: schlagen: bić, uderzyć, powalić. [przypis edytorski]
fechtunek (z niem. fechten: bić się) — szermierka, sztuka władania bronią białą. [przypis edytorski]
fechtunek (z niem.) — szermierka. [przypis edytorski]
fechtunek (z niem.) — szermierka, sztuka władania bronią białą. [przypis edytorski]
Fecitque cadendo undique me cadere (łac.) — „Sprawił przez wpadek, abym ja zewsząd upadał”. [przypis tłumacza]
Fecundi (…) disertum (łac.) — Kogóż by pełne kielichy nie uczyniły wymownym (Horacy). [przypis tłumacza]
Federacja Wielkiej Kolumbii — republika federacyjna w płn.-zach. części Ameryki Płd., utworzona na kongresie w Angosturze w Wenezueli, istniejąca w l. 1819–1831; obejmowała terytoria obecnej Kolumbii (wraz z Panamą), Wenezueli i Ekwadoru, wchodzące wcześniej w skład kolonialnego wicekrólestwa Nowej Granady; jej pierwszym prezydentem był Simón Bolívar, po jego śmierci federacja rozpadła się. [przypis edytorski]
federalista — zwolennik federalizmu, tu: ustroju społecznego będącego związkiem samodzielnych wspólnot, bez centralnego rządu. [przypis edytorski]
Federowicz — winiarnia krakowska przy ul. Szewskiej. [przypis edytorski]
federpusz — pióropusz (w oryginale: pennacchio). [przypis edytorski]
Federyk — Federyk Gonzaga, syn Franciszka, książę mantuański. [przypis redakcyjny]
Federyk — książę Urbinu. [przypis redakcyjny]
Fedka (ros. Фе́дька) — zdrobnienie od imienia Fiodor (Фёдор). [przypis edytorski]
Fedon — bohater tytułowy jednego z dialogów Platona. [przypis edytorski]
Fedon — jeden z dialogów filozoficznych Platona poświęcony tematyce postawy człowieka wobec śmierci, a także kwestii samobójstwa, które, jakkolwiek z zasady jest czynem nagannym, niekiedy może być usprawiedliwione przez nadzwyczajne okoliczności. [przypis edytorski]
Fedr a. Fedrus, właśc. Phaedrus (ok. 15–ok. 50 n.e.) — rzym. poeta pochodzenia greckiego, autor poczytnych łacińskich adaptacji bajek Ezopa. [przypis edytorski]
Fedr a. Fedrus, właśc. Phaedrus (ok. 15 – ok. 50 r. n.e.) — autor poczytnych łacińskich adaptacji bajek Ezopa. [przypis edytorski]
Fedr (a. Fedrus, właśc. Phaedrus ok. 15 – ok. 50 r. n.e.) — autor poetyckich przekładów greckich bajek Ezopa na łacinę; bohaterem bajki analogicznej do tej jest zarówno u Ezopa, jak również w przekładzie Phaedrusa sójka. [przypis redakcyjny]
Fedra i Andromaka — tragedie francuskiego poety i dramaturga Jeane'a Racine'a (1639–1699). [przypis edytorski]
Fedra — klasycystyczna tragedia Jeana Racine'a (1639–1699). [przypis edytorski]
Fedra (mit. gr.) — córka Minosa, żona Tezeusza; zakochała się w swym pasierbie Hippolicie; odepchnięta przez niego powiesiła się, w pożegnalnym liście oskarżając Hippolita o zakusy na jej cześć. Tezeusz uprosił wówczas Posejdona o śmierć Hippolita. [przypis edytorski]
Fedra (mit. gr.) — córka Minosa, żona Tezeusza; zakochała się w swym pasierbie Hippolicie; odepchnięta przez niego powiesiła się, w pożegnalnym liście oskarżając Hippolita o zakusy na jej cześć. Tezeusz uprosił wówczas Posejdona o śmierć Hippolita. [przypis edytorski]
Fedra (mit. gr.) — żona Tezeusza, córka Minosa i Pasifae. [przypis edytorski]
Fedra (mit. gr.) — żona Tezeusza, zakochana w swym pasierbie Hipolicie, i wzgardzona przez niego, odebrała sobie życie; [przypis edytorski]
Fedrus, własc. Phaedrus (15 p.n.e.–50 r. n.e.) — bajkopisarz rzymski; wyzwoleniec; tłumacz i naśladowca Ezopa, twórca bajki jako odrębnego gatunku literackiego w literaturze łac. [przypis edytorski]
feeria — bogactwo i różnorodność mieniących się barw, pulsujących świateł lub wibrujących dźwięków. [przypis edytorski]
feeria — bogactwo różnorakich efektów związanych z barwami i dźwiękami. [przypis edytorski]
feeria — gra wielu kolorowych świateł i dźwięków. [przypis edytorski]
feeria (z fr.) — widowisko fantastyczne, teatralne lub skomponowane na sposób teatralny. [przypis edytorski]
feeria (z fr.) — widowisko fantastyczne, teatralne lub skomponowane na sposób teatralny. [przypis redakcyjny]
Feiger Gedanken… — Tchórzliwe, lękiem przejęte, niezdecydowane myśli, niewieścia chwiejność i trwożne skargi nie odwrócą nieszczęścia, nic wyzwolą ciebie. Trzymaj się, na przekór wszelkim potęgom, nie uginaj się, bądź silny, a bogowie z pomocną przyjdą ci ręką. [przypis tłumacza]
fein — dobry, świetny; dobre, świetne. [przypis edytorski]
fein (jid.) — fajny. [przypis edytorski]
fein (niem.) — dobrze, świetnie. [przypis edytorski]
fein (niem.) — wyśmienity, dokładny, wytworny, delikatny. [przypis edytorski]
feiny (z niem. fein: elegancki, dobry, świetny) — dziś: fajny; dobry, świetny. [przypis edytorski]
Feja — miasto portowe w płd. Elidzie. [przypis edytorski]
fejerwerk (właśc. fajerwerk; z niem. Feuer: ogień) — sztuczne ognie dające różne efekty świetlne; w XVIII w. fajerwerki były bardzo częstym sposobem uświetniania uroczystości na dworach. [przypis edytorski]
fejerwerk (z niem.) — ogień sztuczny. [przypis redakcyjny]
fejletony — popr.: felietony. [przypis edytorski]
fejleton (z fr. feuilleton) — dziś popr.: felieton. [przypis edytorski]
fejtoka — cmentarz. [przypis autorski]
felach — właśc. fellah; w krajach arab. rolnik, obywatel prowadzący osiadły tryb życia. [przypis edytorski]
felcajch a. feldcajch (z niem.) — dosł. znak polowy. [przypis edytorski]
felcech (z niem. Feldzeichen) — pas ukośny od ramienia do biodra, służący do zawieszania broni siecznej. [przypis redakcyjny]
felcówka — cegła profilowana. [przypis edytorski]
felczer (daw.) — osoba uprawniona do wykonywania nieskomplikowanych zabiegów medycznych. [przypis edytorski]
felczer — osoba wykonująca proste zabiegi medyczne. [przypis edytorski]
felczer — osoba wykonująca proste zabiegu medyczne. [przypis edytorski]
felczer — osoba ze średnim wykształceniem medycznym, mająca uprawnienia do wykonywania prostych zabiegów medycznych. [przypis edytorski]
felczer — pomocnik lekarza. [przypis edytorski]
felczer (z niem. Feldscher: chirurg polowy) — osoba uprawniona do wykonywania prostych zabiegów medycznych. [przypis edytorski]
felczer (z niem. Feldscher: chirurg polowy) — osoba ze średnim wykształceniem medycznym, uprawniona do wykonywania prostych zabiegów medycznych. [przypis edytorski]
Feldfebel — niemiecki odpowiednik wachmistrza. [przypis edytorski]
feldfebel — niemiecki podoficerski stopień wojskowy, odpowiednik polskiego sierżanta, w formacjach Waffen SS Oberscharführer. [przypis edytorski]
feldfebel (niem.) — niemiecki podoficerski stopień wojskowy, odpowiednik polskiego sierżanta. [przypis edytorski]
feldfebel — podoficer w dawnym wojsku polskim. [przypis edytorski]
feldfebel (z niem.) — stopień podoficerski, sierżant. [przypis edytorski]
Feldgesangbuch für die evangelischen Mannschaften des Heeres (niem.) — Ewangelicki śpiewnik polowy dla wojska. [przypis edytorski]
feldgrau — dosł. „polowa szarość”, kolor mundurów armii niemieckiej. [przypis edytorski]
feldgrau (niem.) — „polowa szarość”, kolor mundurów armii niemieckiej. [przypis edytorski]
feldgrau (z niem.) — jednolity z tłem krajobrazu kolor mundurów polowych: szarawy, zgniłozielony. [przypis edytorski]
feldgrau (z niem.) — kolor charakterystyczny dla mundurów polowych, szarozielony. [przypis edytorski]
Feldhorn, Juliusz (1901–1943) — nauczyciel, historyk literatury, poeta, pisarz i tłumacz. Pochodził z zasymilowanej żydowskiej rodziny. Ukończył Uniwersytet Jagielloński (doktorat z filozofii obronił w 1927). Uczył polskiego w Prywatnym Gimnazjum Koedukacyjnym Żydowskiego Towarzystwa Szkoły Ludowej i Średniej w Krakowie. Współpracował z „Gazetą Literacką” (1926–1927) i „Miesięcznikiem Żydowskim” (1931–1935). Podobno odrzucił propozycję katedry uniwersyteckiej, ponieważ warunkiem jej objęcia było przejście na katolicyzm. Po wybuchu wojny brał udział w kampanii wrześniowej jako żołnierz Wojska Polskiego. Po klęsce przedostał się do Lwowa, gdzie już przebywała jego żona Stella Landy (także nauczycielka i tłumaczka) z córką Marią. Do wkroczenia Niemców oboje pracowali jako nauczyciele. Uciekając przed uwięzieniem w getcie lub śmiercią, ukrywali się na aryjskich papierach w Nowym Wiśniczu, a następnie w Swoszowicach (dziś dzielnica Krakowa). W sierpniu 1943 r. (na skutek denuncjacji lub przypadku) został aresztowany i wraz z żoną oraz grupą innych osób rozstrzelany w Wieliczce. Autor kilku zbiorów poetyckich (Domy, 1922; Wczoraj — dziś — jutro, 1928; W ogrodzie brata Chryzostoma, 1932), powieści (Cienie nad kołyską, pod pseud. Jan Las), artykułów m.in. na temat motywów żydowskich w literaturze polskiej i światowej, powieści popularnonaukowych dla młodzieży (Wieści płyną w świat, 1938). Przetłumaczył z oryginału Pieśń nad pieśniami, Czarodziejską górę, przygody Arsène'a Lupina; przekładał utwory m.in. Boccaccia, Dantego, Tołstoja i Puszkina. Zarys historii sztuki, napisany jeszcze przed wojną, został wydany w 1961 pt. Dzieła i twórcy. [przypis edytorski]
feldjeger (daw.) — żołnierz batalionu strzelców albo kurier wojskowy. [przypis edytorski]
