Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 450 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | polityczny | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 7223 przypisów.

Ach, gdybym kiedy dożył tej pociechy… — pierwodruk w „Tygodniku Powszechnym” 12 października 1889 r. (Nr. 2). Jest to, zdaje się, pierwsza drukowana rzecz Żeromskiego prozą. Wcześniej były drukowane „sztubackie wierszydła” (wedle określenia samego Żeromskiego w niedatowanym liście do p. Stefana Dembego), mianowicie przekład Pragnienia Lermontowa w „Tygodniku Mód i Powieści” 8 lipca 1882 r. (Nr. 27) Piosnka rolnika w „Przyjacielu Dzieci” 12 sierpnia 1882 r. (Nr. 32). Pragnienie (Z Lermontowa): „Czemum ja nie ptakiem, nie krukiem stepowym,/ Co leci tu w górze, nad głową?/ Dlaczego nie mogę z obłokiem zimowym/ Ulecieć w mą stronę rodową?/ Na zachód, na zachód poleciałbym lotem,/ Gdzie przodków mych kwitną rozłogi,/ Gdzie zamek ich pusty, błyszczący jak złotem,/ Gdzie popiół mych ojców śpi drogi!/ Na ścianie wiekowej ich puklerz herbowy/ I miecz zardzewiały nad drzwiami…/ Ja zacząłbym latać i z tarczy rodowej —/ Kurz zmiótłbym mojemi skrzydłami!/ I arfy ich szkockiej nawiązałbym struny…/ I dźwiękby poleciał sklepieniem…/ I tak, jako powstał — tak cichy, stłumiony,/ Skończyłby się cicho — marzeniem!/ Lecz na nic me prośby, lecz na nic me żale…/ Co począć z srogiemi losami?/ Ten kraj i mój zamek, sterczący na skale,/  Wielkiemi rozdarte morzami./ Ostatni potomek zwycięskich szeregów,/ Tu więdnę w tym kraju zimowym,/ Choć tutaj zrodzony — do innych drżę brzegów…/ Ach! czemum nie krukiem stepowym?!”. Piosnka rolnika: „Plonuj, plonuj, ziemio stara!/ Ródź mi, matko, ródź!/ Oto moja pszenna miara:/ Zwróć z nasypką, zwróć!/ Może, ziemio moja droga,/ Dasz mi cierń i głóg…/ Jednak śmiało, w imię Boga!/ Wpuszczam w ciebie pług…/ Orzę z końca aż do końca,/ Mego łanu grzbiet,/ Ode wschodu aż po słońca/ Zachód — orzę het!…/ Tyż mi nagródź, z emio matko,/ Mój tak krwawy trud…/ Niech, gdy ciężkie przyjdzie latko,/ Dach mój minie głód!/ Plonuj, plonuj, ziemio stara!/ Ródź mi, matko, ródź!/ Oto moja pszenna miara:/ Zwróć z nasypką, zwróć!…”. [przypis redakcyjny]

Ach, Gott (niem.) — Ach, Boże. [przypis edytorski]

Ach, Herr Jeh (niem.) — ach, Panie Jezu. [przypis edytorski]

Achilla gniew zgubny — słowa z pierwszego wersu Iliady Homera: „Gniew Achilla, bogini, głoś, obfity w szkody” (tłum. Franciszek Ksawery Dmochowski). [przypis edytorski]

Achillesa lub Niobę (…) na scenie nic nie mówią — w niezachowanych sztukach Ajschylosa: Okup za Hektora (znanej też jako Frygowie) oraz Niobe. [przypis edytorski]

Achilles — bohater Iliady Homera, syn króla Peleusa i nimfy Tetydy, najdzielniejszy wojownik grecki, zginął ugodzony strzałą w piętę. [przypis redakcyjny]

Achilles — bohater Iliady Homera, syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej. [przypis edytorski]

Achilles (…) grał nieźle w kości — popularnym motywem na wazach greckich było przedstawienie Achillesa grającego w kości z Ajaksem. [przypis edytorski]

Achilles, Hektor (mit. gr.) — bohaterowie Iliady: Achilles, najdzielniejszy z Greków walczących w wojnie trojańskiej, w zemście za śmierć swego przyjaciela Patroklosa zabił Hektora, najdzielniejszego obrońcę Troi (zob. Iliada XXII 312 i nast.). [przypis edytorski]

Achilles i Tersytes (mit. gr.) — bohaterowie Iliady, wojownicy achajscy biorący udział w oblężeniu Troi: Achilles był mężny, zaś Tersytes kłótliwy i tchórzliwy. [przypis edytorski]

Achilles i Tersyt (mit. gr.) — bohaterowie Iliady, wojownicy achajscy biorący udział w oblężeniu Troi: Achilles był mężny, zaś Tersytes kłótliwy i tchórzliwy. [przypis edytorski]

Achilles — legendarny bohater grecki, syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej, główny bohater Iliady Homera. [przypis edytorski]

Achilles — legendarny bohater grecki, syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej. [przypis edytorski]

Achilles — legendarny bohater grecki, syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej, uczestnik wojny trojańskiej. [przypis edytorski]

Achilles — legendarny bohater wojny trojańskiej, syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej. [przypis edytorski]

Achilles (mit.gr.) — bohater Iliady Homera, syn Peleusa i morskiej bogini Tetydy, która wykąpała syna w Styksie, aby uczynić go nieśmiertelnym; zginął pod Troją trafiony strzałą Parysa w piętę, której cudowna woda nie obmyła, gdyż matka podczas kąpieli zakryła ją dłonią, trzymając syna na ręku. [przypis edytorski]

Achilles (mit. gr.) — heros i bohater wojny trojańskiej. [przypis edytorski]

Achilles (mit. gr) — jeden z uczestników wojny trojańskiej. Według legendy był odporny na wszelkie ciosy, a jego jedynym słabym punktem była pięta. Zginął trafiony w nią strzałą Parysa. [przypis edytorski]

Achilles (mit. gr.) — legendarny bohater grecki, syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej, najdzielniejszy z Greków walczących w wojnie trojańskiej; był odporny na wszelkie ciosy, a jego jedynym słabym punktem była pięta; zginął trafiony w nią strzałą Parysa. [przypis edytorski]

Achilles (mit. gr.) — legendarny bohater grecki, syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej. [przypis edytorski]

Achilles (mit. gr.) — legendarny bohater grecki, syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej, uczestnik wojny trojańskiej. [przypis edytorski]

Achilles (mit. gr.) — legendarny bohater grecki, syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej, uczestnik wojny trojańskiej, zabity przez Parysa. [przypis edytorski]

Achilles (mit. gr.) — legendarny bohater grecki, uczestnik wojny trojańskiej; kiedy naczelny wódz wyprawy, Agamemnon, odebrał mu ulubioną brankę, Bryzeidę, Achilles wycofał się do swojego namiotu i zaprzestał udziału w wojnie. [przypis edytorski]

Achilles (mit. gr.) — najdzielniejszy z Greków walczących w wojnie trojańskiej, przez Homera w Iliadzie często określany jako lekkonogi (szybkonogi). [przypis edytorski]

Achilles (mit. gr.) — syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej, najdzielniejszy z Greków walczących w wojnie trojańskiej. [przypis edytorski]

Achilles (mit. gr.) — syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej, najdzielniejszy z Greków walczących w wojnie trojańskiej; kiedy Agamemnon, wódz naczelny wyprawy trojańskiej, musiał zwrócić wolność swojej brance, Chryzeidzie, i w zamian zabrał ulubioną brankę Achillesa, Bryzeidę, zagniewany Achilles zaprzestał udziału w wojnie; ponownie podjął walkę, dopiero gdy zginął jego przyjaciel Patrokles. [przypis edytorski]

Achilles (mit. gr.) — syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej, najdzielniejszy z Greków walczących w wojnie trojańskiej. [przypis edytorski]

Achilles (mit. gr.) — syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, boginki morskiej, waleczny i porywczy uczestnik wojny trojańskiej, główny bohater Iliady Homera; kiedy naczelny wódz wyprawy, Agamemnon, odebrał mu ulubioną brankę, Bryzeidę, Achilles wycofał się do swojego namiotu i zaprzestał udziału w wojnie. [przypis edytorski]

Achilles — mityczny bohater grecki, waleczny i porywczy, jedna z głównych postaci w Iliadzie Homera. [przypis redakcyjny]

Achilles — syn Peleusa, króla Ftyi, i Tetydy, nimfy morskiej. Walczył po stronie Greków. Jego całe ciało z wyjątkiem pięty było odporne na zranienia. Zgodnie ze znaną mu przepowiednią miał zginąć w wojnie trojańskiej. Przedstawione wypadki toczą się po tym, jak Achilles odmówił dalszej walki, ponieważ Agamemnon zabrał mu jego brankę (niewolnicę), Bryzeidę. [przypis edytorski]

Achilles — syn Peleusza i morskiej bogini Tetydy, która wykąpała syna w Styksie, aby uczynić go nieśmiertelnym; zginął pod Troją trafiony strzałą Parysa w piętę, której cudowna woda nie obmyła, gdyż matka podczas kąpieli zakryła ją dłonią, trzymając syna na ręku. [przypis redakcyjny]

Achilles — syn Tetydy i Peleusa. Gdy mu w kolebce wróżono, że zginie pod Troją, matka troskliwa i zafrasowana tą wróżbą, uprowadziła go przebranego za dziewczynę na wyspę Scyros do króla Likomeda, ażeby wychowywał się wespół z królewskimi córkami. Lecz Ulisses wyśledził jego schronienie i uprowadził go do Greków, którzy pod ten czas oblegali Troję. [przypis redakcyjny]

Achilles — walczył po stronie Greków; jego całe ciało z wyjątkiem pięty było odporne na zranienia. Zgodnie ze znaną mu przepowiednią miał zginąć w wojnie trojańskiej. [przypis edytorski]

Achilles — walczył po stronie Greków. Jego całe ciało z wyjątkiem pięty było odporne na zranienia. Zgodnie ze znaną mu przepowiednią miał zginąć w wojnie trojańskiej. Przedstawione wypadki toczą się po tym, jak Achilles odmówił dalszej walki, ponieważ Agamemnon zabrał mu jego brankę (niewolnicę), Bryzeidę. [przypis edytorski]

Achilles — walczył po stronie Greków. Jego całe ciało z wyjątkiem pięty było odporne na zranienia. Zgodnie ze znaną mu przepowiednią miał zginąć w wojnie trojańskiej. [przypis edytorski]

Achilles — w mitologii greckiej heros, bohater wojny trojańskiej, prawie nieśmiertelny (jego jedynym słabym punktem była właśnie pięta). [przypis edytorski]

Achilles — w mitologii greckiej heros i bohater wojny trojańskiej. [przypis edytorski]

Achilles — wojownik grecki, uczestnik wojny trojańskiej. Jego całe ciało z wyjątkiem pięty było odporne na zranienia. Zgodnie ze znaną mu przepowiednią miał zginąć w wojnie trojańskiej. [przypis edytorski]

Achilles (…) za druha tak sławnej dokonywa zemsty — zabija Hektora, mszcząc się śmierci Patroklosa, i znęca się okrutnie nad trupem (Iliada XXII 395 i n.). [przypis tłumacza]

[Achilles] za trupa przyjął okup, i dopiero wydał zwłoki, a inaczej nie chciał — okup za przekazanie Priamowi zwłok zabitego Hektora; mowa o nim w Iliadzie XXIV 502, 555, 594; jednak w w. 560 Achilles mówi Priamowi, że sam rozważa oddanie mu ciała syna, a nie wspomina przy tym o okupie. [przypis edytorski]

Achillowy — stanowiący własność Achillesa, bohatera Iliady Homera. [przypis edytorski]

Achill, właśc. Achilles — legendarny bohater grecki, syn króla Peleusa i nimfy Tetydy, waleczny i porywczy uczestnik wojny trojańskiej, główny bohater Iliady Homera. [przypis edytorski]

Achil, właśc.: Achilles — główny bohater Iliady Homera, słynny z męstwa. [przypis redakcyjny]

A Chimerę w nieskończonej toni/ Serce ludzkie zawsze jeszcze goni — Zob. Sfinks, 1908. IV. Józefowa Kotarbińska, Ze wspomnień o Adamie Asnyku. [przypis redakcyjny]

Achis — również Akisz. [przypis edytorski]

Achitofel — dawał złe rady Absalonowi przeciwko jego ojcu, Dawidowi, ostatecznie powiesił się. [przypis redakcyjny]

Achitofel — doradca króla Dawida, który zdradził go na rzecz Absaloma (2Sm 15,12). [przypis edytorski]

Ach! i ty poznasz Marylę, lecz ona… — mowa o Maryli Wereszczakównie, z którą Mickiewicz romansował od 1818 lub 1819 r. Zaowocowało to niespełnioną miłością, ponieważ Maryla była zaręczona z hrabią Puttkamerem i w 1821 r. wzięła ślub z tymże. [przypis edytorski]

Achiwi a. Achajowie — Grecy. [przypis edytorski]

Achiwi a. Achajowie — ogólne określenie Greków walczących w wojnie trojańskiej. [przypis edytorski]

Achiwi — Grecy. [przypis edytorski]

Achiwów wódz — Agamemnon. [przypis edytorski]

Achiwów wódz (…) z rąk (…) małżonki zginął — Agamemnon został zgładzony przez małżonkę, Klitemnestrę, wspomaganej przez Egista, jej kochanka. [przypis edytorski]

Achiwwie a. Achajowie — Grecy. [przypis edytorski]

Achiwy — dziś. popr. forma B.lm: Achiwów (czyli Greków). [przypis edytorski]

Ach, kakaja u was krasnaja róża! — pani Barykowa chciała powiedzieć: Ach, kakaja u was krasiwaja roza (Ach, jaką pani ma piękną różę); to, co powiedziała, znaczy: Ach, jaką ma pani czerwoną gębę. [przypis redakcyjny]

Ach, kiedyż wykujem (…) — fragment utworu Kiedyż Mieczysława Romanowskiego (1834–1863), poległego w powstaniu styczniowym. [przypis edytorski]

Achmenowe — dziś popr. achemenidzkie, od nazwy perskiej dynastii Achemenidów; tu: perskie. [przypis edytorski]

Achmet III — Achmet III wstąpił na tron po bracie Mustafie w r. 1703; zdetronizowany przez janczarów w r. 1730, umarł w 1736. [przypis tłumacza]

Ach, mój bracie, żona — Ubezpieczenie na wypadek, gdyby Elmira zmieniła zamiar i oskarżyła go przed mężem. [przypis tłumacza]

Ach, nic tak nie boli, jak chwile szczęścia wspominać w niedoli — Zdanie to tak piękne i prawdziwe poeta wziął z Boecjusza, który był jego ulubionym autorem. Ten w księdze De Consolatione powiada: in omni adversitate fortunae infelicissimum genus inforiunii fuisse felicem! [przypis redakcyjny]

A choćby grzechy twe były jak szkarłat, obmyję je, że będą bielsze ponad śnieg — Iz 1, 18. [przypis edytorski]

A choć mnie w swym ślepem omroczu grób pogrzebie, jeszczeć swej potęgi użyję przeciw śmiałkom — dusza zmarłego, szczególnie króla, po śmierci osiąga nową, nadnaturalną potęgę. Z kultu takich zmarłych wyłoniła się wiara w herosów. Herosowie albo pomagają w walkach, i wtedy garść bohaterów może zwyciężyć całe wojsko, lub też mogą nasłać na wojsko strach, złamać jego męstwo. Dlatego też przed każdą wyprawą starano się przede wszystkim o zjednanie łaski herosów. Zwycięstwo np. pod Maratonem im przypisywano. Cały ten ustęp mowy Orestesa ma znaczenie polityczne, stwarza podłoże religijno-mitologiczne dla przymierza Aten z Argos. [przypis redakcyjny]

a choć przeważnie — po przecinku παρ᾽ ὅσον u Niesego, po kropce προσάρδεσθαι δε u Dindorfa. [przypis tłumacza]

A chociaż Niemiec, głos ludzki rozumiał (…) — nie tylko o charakterze, ale i o rozumie Niemców złe mają wyobrażenie Prusacy i Litwini; przysłowiem jest u nich: „głupi jak Niemiec”. Obacz Kotzebue, Tom I, k. 72: „Und weil die Deutschen selten der fremden Sprachen Feinheiten machtig wurden, so sagten die Preussen auch wohl von einem einfaltigen Menschen: er ist so dumm wie ein Deutscher”. Ob. też Linde, pod wyrazem: „Niemiec” i Rhesa: „Das Jahr in vier Gesangen aus den Lithanischen des Christian Donaleitis ins Deutsche ubertragen”. [Linde: Samuel Bogumił Linde, Słownik języka polskiego wyd. 1807–1814; Rhesa: Jan Ludwik Rhesa (zm. w 1843 r.), profesor uniwersytetu w Królewcu, miłośnik starożytności litewskich, wydawca z rękopisu poematu z XVIII w. Chrystiana Donaleitisa „Rok w czterech pieśniach (…)”; red. WL]. Zmarły niedawno profesor królewiecki Rhesa między innymi zabytkami literatury litewskiej ogłosił poemat Litwina Donalejtysa o czterech porach roku, heksametrem napisane, z przydaniem tłumaczenia niemieckiego i uczonych objaśnień. Wspomniane poema, co do rzeczy i pięknego wysłowienia godne pochwały, i stąd jeszcze mieć powinno dla nas szczególny interes, iż jest wiernym obrazem obyczajów ludu litewskiego. Cześć pamiątce szanownego męża, który, lubo cudzoziemiec, zawstydzał rodaków, mało dbałych o historią swojej ojczyzny [dopisek autorski w przypisie do wyd. Wilno 1822; red.WL]. [przypis autorski]

A chodzi no siuda (ros.) — a chodź no tu. [przypis edytorski]

Achokier, właśc. Erasmus a Chokier a. Erasme Surlet de Chokier (1569–1625) — jurysta urodzony w Liege, w Walonii. [przypis edytorski]

Ach pezzo d'asino! (wł.) — A to kawał osła! [przypis edytorski]

ach, po com to uczynił?… — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: po co to uczyniłem. [przypis edytorski]

Ach, powstancy (…) zajoncy — piosenka śpiewana przez żołnierzy rosyjskich ścigających powstańców 1863 r.; udirajut kak (ros.) — uciekają jak. [przypis edytorski]

achromazja (z gr., med.) — tu zamiast popr.: achromatopsja, całkowita ślepota barwna, bardzo rzadka choroba genetyczna, objawiająca się ślepotą barw (postrzeganiem świata niemal lub całkowicie w odcieniach szarości), światłowstrętem oraz znacznym obniżeniem ostrości wzroku. [przypis edytorski]

a Chrystus jedną — Mk 9, 38 (fragm. 389). [przypis tłumacza]

Ach, sagen Sie, bitte, Herr Praesident… (niem.) — Niech mi pan powie, panie prezesie… [przypis edytorski]

achselband (niem.), pol.: akselbant — sznur galowy, ozdobny pleciony sznur naramienny, będący częścią stroju wojskowego. [przypis edytorski]

Achsib — bibl. Akzib, miasto fenickie pomiędzy Tyrem a Akką, dziś w północnym Izraelu. [przypis edytorski]

Acht, Alexander — kapitan armii austro-węgierskiej, zamieszany w aferę szpiegowską. [przypis edytorski]

Achtel (niem.) — ósma część; antałek. [przypis edytorski]

A chto u poli, a chto u lesie…. (białorus.) — a kto w polu, a kto w lesie, przyjdź do mnie tej nocy nocować. [przypis edytorski]

Ach! tu na niego jak mi czekać długo! — Wolno jest rozumowi troskać się i wątpić. Chociaż rozum przewiduje, że nic się nie ostoi, co według objawienia i wyraźnych przykazań bożych zaginać musi, że walka dobra przeciwko złemu, na koniec triumf odniesie, jednakże długie oczekiwanie upragnionego wypadku zasępia to przewidzenie i na chwilę osłabia nadzieję. [przypis redakcyjny]

Achtung, Achtung! Vor Juden wird gewarnt. Halt! Juden, Läuse, Fleckfieber (niem.) — Uwaga, uwaga! Ostrzega się przed Żydami. Stop! Żydzi, wszy tyfus. [przypis edytorski]

Achtung, Achtung! Vor Juden wird gewarnt. Halt! Warnungsstimme. Juden, Läuse, Fleckfieber (niem.) — Uwaga, uwaga! Ostrzega się przed Żydami. Stop! Ostrzeżenie. Żydzi, wszy tyfus. [przypis edytorski]

Achtung, bereit, Feuer! (niem.) — Uwaga, gotuj broń, ognia! [przypis edytorski]

Achtung! Weltjudentum. Gefahr (niem.) — Uwaga! Światowe Żydostwo. Niebezpieczeństwo! [przypis edytorski]

Ach wo! (niem.) — ależ gdzie; gdzież tam. [przypis edytorski]

acian — zniekszt.: acan, skrót od: waszmość pan; staropolski potoczny zwrot grzecznościowy. [przypis edytorski]

Aciawol — w oryg. lm Acciaiuoli; trzech Florentczyków tego nazwiska, ojciec syn i synowiec, wszyscy trzej poeci łacińscy; przebywali współcześnie z Ariostem na dworze ferarskim. [przypis redakcyjny]

A ci, którzy najbardziej gardzą ludźmi i równają ich z bydlętami (…) — Por. Montaigne, Próby II, 16. [przypis tłumacza]

Acis (mit. gr.) — kochanek nimfy Galatei, zabity przez cyklopa Polifema, a przez nią zmieniony w nieśmiertelnego ducha rzeki. [przypis edytorski]

Ackerman, Michael (1967) — amerykański fotograf. [przypis edytorski]

Ackermann, Ludwika (1813–1890) — poetka fr.; utwory jej przesycone były filozoficzną refleksją o pesymistycznym zabarwieniu. [przypis redakcyjny]

A cóż kiedy wspak padnie obojętna bierka — kiedy niepewna kostka padnie na korzyść strony przeciwnej? [przypis redakcyjny]

a coby drugi (…) miał się o pomoc do swoich obrócić (starop.) — a jak kto inny mógłby się do swoich zwrócić o pomoc. [przypis edytorski]

a co do „Gwiazdy” proszę nie wydawać autora — wiersz francuski Gwiazda, drukowany w „Bibliotece Powszechnej” w Genewie, a przedrukowany w wydaniu lwowskiem z r. 1904 tom VI, str. 264–268. [przypis redakcyjny]

A co mnie po pościech waszych, po ofiarach waszych, po wołoch, po baraniech waszych? — Iz 1, 11. [przypis edytorski]

a comprar tabacco (wł.) — na tytoń. [przypis redakcyjny]

a com prosił (pot.) — tu w znaczeniu: a ile prosiłem. [przypis edytorski]

a co nad nawyższe (starop.) — a co najważniejsze; a przede wszystkim. [przypis edytorski]

Aconcagua — szczyt w Andach, najwyższy w Ameryce. [przypis edytorski]