Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 156649 przypisów.
wiedmy — dziś popr.: wiedźmy. [przypis edytorski]
wiedmy (z ukr.) — wiedźmy. [przypis edytorski]
wiednie — świadomie; od: wiedzieć, wiedza; por. bezwiednie. [przypis edytorski]
wiedny — posiadający wiedzę w jakiejś dziedzinie, uczony. [przypis edytorski]
wiedny — wiedzący, świadomy. [przypis edytorski]
wiedomosti (ros.) — sprawozdania. [przypis edytorski]
wiedrze — dziś Ms.lp: wiadrze. [przypis edytorski]
wiedźcie warownie (starop. konstrukcja zdaniowa) — wiedźcie [prowadźcie] do warowni. [przypis edytorski]
wiedźma — tu: furia Alekto. [przypis edytorski]
wiedźma — tu: kobieta doświadczona, znająca życie; od wiedzieć: ta, która wie. [przypis edytorski]
Wiedząc już, że jakieś łódki cudzoziemskie są w pobliżu… — list z dnia 27 listopada 1837 r. [przypis redakcyjny]
wiedząc miejsce — dziś; znając miejsce. [przypis edytorski]
wiedzą — tu: znają. [przypis edytorski]
wiedza militarna (…) chłopów z tych stron, byłych poddanych c. k. monarchii austro-węgierskiej, pochodzi z Krasu i znad Isonzo — na płaskowyżu Kras (obecnie w Słowenii) schodzącym ku Morzu Adriatyckiemu i wzdłuż rzeki Isonzo, na ok. stu kilometrach jej brzegu, na granicy pomiędzy Austrio-Węgrami a Królestwem Włoch w czasie I wojny światowej toczyły się krwawe starcia (ostatnie z użyciem gazów bojowych) pomiędzy czerwcem 1915 a listopadem 1917 (w sumie 12 bitew trwających od kilku tygodni do kilku dni); na froncie włoskim walczyli Polacy wcieleni do armii austro-węgierskiej. [przypis edytorski]
wiedza o jedności, łączącej umysł z całą Naturą — We właściwym miejscu będzie to obszerniej wyłożone. [przypis autorski]
Wiedza radosna (Fröhliche Wissenschaft) — tytuł książki niemieckiego filozofa i filologa klasycznego Friedricha Nietzschego (1844–1900). [przypis edytorski]
wiedziaa (gw.) — uproszczona wymowa cząstki -ała. [przypis edytorski]
wiedziała, kto są — dziś popr.: wiedziała, kim są. [przypis edytorski]
wiedzieć (daw. reg.) — tu: znać. [przypis edytorski]
wiedzieć (daw., reg.) — tu: znać. [przypis edytorski]
wiedzieć (daw.) — tu: znać. [przypis edytorski]
wiedzieć (daw.) — znać. [przypis edytorski]
wiedzieć przez Minę — wiedzieć dzięki Minie; wiedzieć za pośrednictwem Miny. [przypis edytorski]
wiedzieć (reg.) — tu: znać. [przypis edytorski]
wiedzieć — tu: znać (mieszanie znaczenia tych dwóch czasowników wiąże się z wpływem języków wschodniosłowiańskich). Nikt nie wie należnego mu miejsca — nikt nie wie, jakie miejsce powinien zajmować. [przypis edytorski]
wiedzieć — tu: znać. [przypis edytorski]
Wiedzie hufce do chwały — czegóż tak ponury»! — Podobnie pyta Byron w Korsarzu (I, 17): „Why doth he start — and inly seem to mourn?”. [przypis redakcyjny]
Wiedzieliż, czyje od was wydziérali — czy wiedzieli (lub: wiedzieli przecież), czyją własność wam zrabowali. [przypis edytorski]
Wiedzie (…) swoje chrobre wodze — dziś: (…) swoich chrobrych wodzów. [przypis edytorski]
Wiedz o tym, że posiadając tą księgę, będziesz należał do żyjących […] nikt nie będzie miał władzy nad tobą — Księga Zmarłych. Rozdz. 148. [przypis autorski]
Wiedz, że gdy zdrady dopuści się człowiek — Z dziwną ścisłością logiczną oznaczony tu stosunek między karą a występkiem. Kto zdradza tego, kto nam ufa, tego dusza w tej chwili staje się łupem kar piekielnych, do których jeszcze za życia wyrzuty sumienia, żal bezowocny i pogarda samego siebie wcześnie przygotowują. A ponieważ wynikająca stąd rozpacz zdrajcy często pędzi go na rozdroże jeszcze dzikszych i nikczemniejszych namiętności, przeto się zdaje, że w jego ciele już nie ludzka dusza, ale szatan zajął gospodę. [przypis redakcyjny]
Wiedz, że iść będziesz wciąż obwodem drugim — Jest to drugi oddział kręgu siódmego, gdzie są karani gwałtownicy, co się dopuścili gwałtu na swoich osobach i dobrach. [przypis redakcyjny]
Wiedz, że ja byłem Bertrandem z Bornijo — Bertrand z Bornio (Bertram de Born) był obwiniany za to, że między Henrykiem II, angielskim królem, a jego synem jątrzył niezgodę i syna do buntu przeciw własnemu ojcu pobudził. Ponieważ Bertrand przeciw głowie rodziny jej członków buntował, tu za karę nosi własną głowę odciętą od tułowia. Ta głowa służy mu w piekle za latarkę, jak i na ziemi podobną jemu powinna była posługę, ażeby go ochroniła od smutnych następstw jego występku. [przypis redakcyjny]
Wiedzże, jeśli żołnierz tu przyjdzie do domu… — do domu Periplektomenusa; chodzi o to, ażeby jeśli żołnierz przyjdzie do Periplektomenusa zobaczyć tę „bliźnią siostrę” swej kochanki, Pleusikles nie popsuł wszystkiego, nazywając ją prawdziwym imieniem. [przypis tłumacza]
wie gehts! (niem.) — jak idzie? a. co słychać? [przypis edytorski]
wiegieć a. wiecheć — tu: zwinięta wiązka słomy służąca do podpałki. [przypis edytorski]
Wie gut es sich trifft, Oswald? Oswald, ich habe eine Bitte an Sie (niem.) — Jak to dobrze się spotkać, Oswald. Mam do pana prośbę. [przypis edytorski]
wie jakąś (…) przeszkodę — dziś popr.: wie o jakiejś przeszkodzie a. zna jakąś przeszkodę. [przypis edytorski]
wie, jak pas obrócić — wyrażenie o niepewnym znaczeniu, różnie interpretowane; być może chodzi o część formalnych przygotowań do pojedynku, wówczas taki gest oznaczałby wyzwanie. [przypis edytorski]
wieja — wichura. [przypis edytorski]
wieja — zawieja, zadymka. [przypis edytorski]
wie jego nazwisko — dziś: zna jego nazwisko. [przypis edytorski]
wieka — dziś popr. D. lp: wieku. [przypis edytorski]
wieka — dziś popr. forma D. lp: wieku. [przypis edytorski]
wiek bohaterski — w oryginale niem. die Heldenzeit und das Alterthum: czas herosów i starożytność. [przypis edytorski]
Wiek był wielki —w tym miejscu na marginesie poniższego wywodu znajduje się adnotacja: „Rok 1000 przed N[arodzeniem] Chr[ystusa]”. [przypis edytorski]
„Wiek” — codzienna gazeta literacka, polityczna i społeczna, wydawana w Warszawie w l. 1873–1906; od 1875 r. jej redaktorem naczelnym był Kazimierz Zalewski. [przypis edytorski]
wiek gotycki — średniowiecze. [przypis redakcyjny]
wieki — dziś popr. forma N. lm: wiekami. [przypis edytorski]
wieki — dziś popr. forma N.lm: wiekami. [przypis edytorski]
wiekiem (…) podeszlejszych — bardziej podeszłych wiekiem; w podeszłym wieku, starszych. [przypis edytorski]
wiek łakomy — czas, który łakomie wszystko pożera. [przypis redakcyjny]
wiek matuzalowy — a. wiek matuzalemowy: bardzo sędziwy; nazwa pochodzi od imienia najstarszej ze wspomnianych w Biblii postaci, Matuzalema, dziada Noego, który miał żyć blisko tysiąc lat (969 a. 939, jeśli uwzględnić, że kalendarz żydowski jest kalendarzem księżycowym). [przypis edytorski]
wiek na wiek walą — w niektórych przedrukach błędnie: żyją. [przypis autorski]
wiek nie pozwalał mu pełnić powinności wojennych — wg Plutarcha (Żywot Agesilaosa 24.2) odsłużył pod bronią 40 lat (czyli ukończył 60 lat) i zgodnie z prawem spartańskim nie podlegał już obowiązkowi służby wojskowej. [przypis edytorski]
wiekóm — dziś: wiekom. [przypis edytorski]
wieków załomiska — odwiecznie nagromadzone złomy drzew. [przypis redakcyjny]
wiekom wiecznie (starop.) — po wiek wieków, na wiek wieków. [przypis redakcyjny]
wiekopomny faraon Seti — najpewniej Seti I (1294–1279 p.n.e.), faraon XIX dynastii, ojciec Ramzesa Wielkiego. Przeprowadził wyprawy wojenne w Palestynie i Syrii, pokonując bunty i odzyskując dla Egiptu tereny utracone na rzecz Hetytów za czasów Echnatona. Rozbił plemiona libijskie, które najechały Deltę. Uważany za odnowiciela imperialnej świetności Egiptu. [przypis edytorski]
wiek ostateczniejszy (starop.) — starość. [przypis edytorski]
wieko — tu: okładka. [przypis edytorski]
wiekować (daw.) — długo gdzieś pozostawać. [przypis edytorski]
wiekować (daw., gw.) — trwać wiek; tu: żyć sto lat. [przypis edytorski]
wiekować (daw., pot.) — pozostawać gdzieś bardzo długo (względnie: zbyt długo). [przypis edytorski]
wiekować — trwać przez wieki. [przypis edytorski]
wiekować — trwać. [przypis edytorski]
wiekuistem — daw. forma dla r.ż. i r.n.; dziś: wiekuistym. [przypis edytorski]
wiekuisty — wieczny, wiecznie istniejący. [przypis redakcyjny]
wiekuj — zapewne: żyj na wieki. [przypis edytorski]
wieku naszego — w naszym wieku. [przypis edytorski]
wieku — z przyciskiem. [przypis tłumacza]
wiek XX jeszcze przed wielką wojną światową nazwano wiekiem dziecka — tytuł Wiek dziecka nosi wydana w roku 1900 głośna, przetłumaczona na wiele języków książka Ellen Key, w której autorka przedstawiła projekt wychowania i edukacji oparty uznaniu prawa dziecka do swobodnego rozwoju, bez kar cielesnych, indoktrynacji militarystycznej i religijnej. [przypis edytorski]
wiek złoty — złoty wiek rozkwitu nauk i sztuk. [przypis redakcyjny]
wielą — dziś popr. forma N. l. mn.: wieloma. [przypis edytorski]
wielą — dziś popr.: wieloma. [przypis edytorski]
wielą gwiazdami — dziś: wieloma gwiazdami. [przypis edytorski]
wiela (daw., gw.) — wiele. [przypis edytorski]
wiela (daw.) — wiele. [przypis edytorski]
wiela — dziś popr.: wielu. [przypis edytorski]
wiela (gw.) — ile. [przypis edytorski]
wiela (gw.) — tu: ile. [przypis edytorski]
wiela (gw.) — wiele. [przypis edytorski]
Wieland, Christoph Martin (1733–1813) — niemiecki poeta i prozaik; autor m.in. poematu epickiego Oberon (1780). [przypis edytorski]
Wieland, Christoph Martin (1733–1813) — niemiecki poeta i prozaik, pierwszy tłumacz Shakespeare'a na jęz. niemiecki; autor m.in. powieści Agaton (1776), jednego z pierwszych utworów z gatunku Bildungsroman (przedstawiającego proces psychologicznego, moralnego i społecznego formowania się osobowości głównego bohatera). [przypis edytorski]
Wieland, Christoph Martin (1733–1813) — niemiecki poeta i prozaik, przedstawiciel oświecenia; autor m.in. powieści Agaton (1776), jednego z pierwszych utworów z gatunku Bildungsroman (przedstawiającego proces psychologicznego, moralnego i społecznego formowania się osobowości głównego bohatera). [przypis edytorski]
Wieland, Christoph Martin (1733–1813) — niemiecki poeta i prozaik. [przypis edytorski]
Wieland, Christoph Martin (1733–1813) — poeta i prozaik niem., pierwszy tłumacz Shakespeare'a na jęz. niem. (autor przekładów prozą), założyciel i wieloletni redaktor wpływowego pisma „Der teutsche Merkur” o tematyce literacko-kulturalnej; autor kilku utworów istotnych w historii literatury niem. ze względu na różnego rodzaju nowatorstwa, np. dramatu wierszem białym Lady Johanna Gray (1758), powieści Historia Agatona stanowiącej próbę prozy psychologicznej, romantycznego poematu epickiego Oberon (1780), na podstawie którego powstała opera Carla Marii Webera o tymże tytule (1826) itd.; ze względu na styl pisarski pełen lekkości, kunsztu i swobody, zalicza się Wielanda do pisarzy rokokowych; jego racjonalizm, programowy kosmopolityzm, pewnego rodzaju pogoda ducha i optymizm, stawiają go wśród twórców oświecenia, zaś inne dokonania korespondują z ideami romantyzmu. [przypis edytorski]
wiela — tu: wielu. [przypis edytorski]
Wielbić naturę?… Za co? (…) Że mi wciąż grozi skonu widziadłem posępnym? — K. Tetmajer, Poezje, S. I, wyd. III, Warszawa–Kraków 1905, s. 25. [przypis autorski]
wielbicielów — dziś popr. forma D. lm: wielbicieli. [przypis edytorski]
Wielbij duszo moja Pana (łac. Magnificat) — religijna radosna pieśń dziękczynna, zbliżona do psalmu, oparta na tekstach ze Starego Testamentu i słowach, które wypowiedziała Maria, matka Jezusa, podczas spotkania z Elżbietą (Łk 1, 46–55). [przypis edytorski]
wielbłąd — גָּמָל [gamal; „ludzie tamtejsi źle ją wymawiają”: gdyż po grecku wyraz „wielbłąd” zaczyna się od „k”: καμήλους; red. WL]. [przypis tłumacza]
wielbłąd (…) puszczony na pole kukurydzy (fr. dromadaire qui est lâché dans un champ de maïs) — kukurydza została sprowadzona z Ameryki setki lat po czasach św. Antoniego. [przypis edytorski]
wielce — bardzo. [przypis edytorski]
wielce skoligacony — spokrewniony z wieloma liczącymi się rodzinami, zwł. przez małżeństwo; spowinowacony. [przypis edytorski]
wielce (starop.) — bardzo. [przypis redakcyjny]
wielcy panowie wyjechali za granicę — niektórzy dla zamanifestowania niezadowolenia z Sejmu (hetman Rzewuski do Wiednia, gdzie rozpoczął działalność publicystyczną w duchu wrogim reformom); inni, jak Szczęsny Potocki, pozostali w kraju, ale wyjechali z Warszawy; wielu mianowanych posłami przy dworach obcych. [przypis redakcyjny]
wielcy (starop.) — oboczna forma pisowni występująca w staropolszczyźnie XVI w. u Reja: wieldzy (M.lm od: wielgi; dziś: wielki). [przypis edytorski]
wielebna przeoryszo — ironiczne: dziewczyny zarzucają starszej koleżance, że jest tak surowa, jak matka przełożona w zakonie. [przypis edytorski]
wielebne ojcy — dziś popr.: wielebni ojcowie. [przypis edytorski]
