Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | holenderski | ironicznie | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 7900 przypisów.

ça arrive souvent, que (fr.) — zdarza się często, że. [przypis edytorski]

Ça dépasse toute idée (fr.) — to przechodzi wszelkie wyobrażenie. [przypis redakcyjny]

ça (fr.) — to. [przypis redakcyjny]

Ça ira (fr.) — Powiedzie się; tytuł i refren popularnej pieśni z czasów Rewolucji Francuskiej. [przypis edytorski]

Ça ira (fr.) — tu: powiedzie się; tytuł i początkowe słowa popularnej pieśni rewolucyjnej powstałej w 1790 r., która do czasu Marsylianki pełniła funkcję nieoficjalnego hymnu republiki. Słowa te, jak się przyjmuje, zostały zainspirowane przez Benjamina Franklina, który zapytany o wojnę o niepodległość Stanów Zjednoczonych podobno odpowiadał łamaną francuszczyzną „Ça ira, ça ira” („Będzie dobrze, będzie dobrze”). [przypis edytorski]

ça ira, ira, ira (fr.) — jakoś to będzie. [przypis edytorski]

Čalirdagas — aukščiausias Krymo retežyje kalnas pietų krašte, iš tolo beveik 200 varstų iš visų pusių matomas paveiksle didintėlio mėlsvos varsos debesio. [przypis redakcyjny]

ça mine la sante (fr.) — to podkopuje zdrowie. [przypis edytorski]

ça ne m'amuse plus (fr.) — to mnie już nie bawi. [przypis edytorski]

Ça ne tire pas à consequence (fr.) — to nie pociąga za sobą żadnych konsekwencji. [przypis edytorski]

ça ne va pas (fr.) — to nie jest w porządku; to nie uchodzi. [przypis edytorski]

Ça n'ira pas plus haut (fr.) — To nie pójdzie wyżej. [przypis edytorski]

Ça! Par exemple! (fr.) — To! Na przykład! [przypis edytorski]

Ça ressemble un peu mal! (fr.) — To niepodobna! [przypis edytorski]

Ça sent la m…e et les lilas… (fr.) — pachnie g…m i bzem. [przypis edytorski]

ça va sans dire (fr.) — bez dwóch zdań; ewidentnie; oczywiście. [przypis edytorski]

ćchać (daw.) — uderzać, niszczyć, psuć; dźgać. [przypis edytorski]

ćcić (starop. forma) — dziś popr.: czcić. [przypis edytorski]

čėdyti (brus.) — gailėti. [przypis edytorski]

čėdyti — gailėtis. [przypis edytorski]

čėdyti — mėgti; čia: valgyti, maitintis. [przypis edytorski]

čėsas — tisas, kukmedis. [przypis edytorski]

čėsiškas — laikinas. [przypis edytorski]

čebatas (brus.) — ilgas aulinias batas. [przypis edytorski]

čebatas (brus.) — ilgas, aulinis batas. [przypis edytorski]

čebatas — ilgas, aulinis batas. [przypis edytorski]

čerkasinės — pasiūtos iš čerkaso (naiminio audeklo). [przypis edytorski]

Česká Skalice (niem. Böhmisch Skalitz) — miasto w Czechach, nad rzeką Upą. [przypis edytorski]

čežėti — šlamėti, šnarėti. [przypis edytorski]

Čia jojiks arklio kojoms skiria savo protą. — Krymo arklys sunkioje ir pavojingoje kelionėje rodosi turįs tam tikrą atsargos bei tikrumo instinktą: pirm žengdamas, laiko koją ore ir, ieškodamas akmens, bando, ar tikrai galima žengti ir stoti. [przypis tłumacza]

čiastavoti — vaišinti. [przypis edytorski]

čielybė — čia: visuma, tiesa. [przypis edytorski]

čierka — taurelė, stikliukas. [przypis edytorski]

činto — čiuntas, skutas, gabalas. [przypis edytorski]

čiujkavurų viršutinis drabužis. [przypis edytorski]

čiujnas — išmaningas, pastabus. [przypis edytorski]

čiuprė — galvos plaukai. [przypis edytorski]

čiupryna (brus.) — galvos plaukai. [przypis edytorski]

ćkórz (gwar.) — tchórz. [przypis redakcyjny]

ćma (daw., gw.) — ciemność. [przypis edytorski]

ćma (daw.) — tu: mnóstwo, tłum. [przypis edytorski]

ćmaje (gw.) — udaje, kłamie, ćmi. [przypis autorski]

ćma — tu: ciemność. [przypis edytorski]

ćma — tu: duża liczba, tłum. [przypis edytorski]

ćmić się — o oczach: zaćmiewać się, tracić zdolność wyraźnego widzenia. [przypis edytorski]

ćmić się — tu: ciemnieć. [przypis edytorski]

ćmić się — tu: zaćmiewać się, niknąć w ciemności. [przypis edytorski]

ćmić — tu: oszukiwać, żartować. [przypis edytorski]

ćmić — tu: zaćmiewać, przyćmiewać. [przypis edytorski]

ćmić — zaćmiewać, zasłaniać. [przypis edytorski]

ćmieć — dziś popr. forma: ćmić; tj. ledwo dostrzegalnie świecić. [przypis edytorski]

Čort… — Velnias… [przypis edytorski]

ćpać (daw. pot.) — żarłocznie jeść. [przypis edytorski]

ćpał — tu: jadł łapczywie. [przypis edytorski]

Črtьogъ wywodzi Berneker za Miklosichem, który owo pierwotne słuszne zdanie odmienił, z turecko-persk. čartak (cztery balkony dosłownie). Ależ tureckie čardak przejęli wschodni Słowianie istotnie jako čerdak i čardak; natomiast tureckie čar-tak jest może tylko zmyśleniem słownikarskim, jak Korsz przepuszcza. Naturalnie i jemu wydaje się črьtogъ pożyczką, z jakiegoś „alańskiego” Kartaka — co powstało z fińskiego karta-, co znowu z aryjskiego gordo-, garda-, sfińszczono (!). Dodam, że obok g, ż pojawia się acz rzadko dublet zg, odmianka czysto fonetyczna, np. drebezg (drobiazg) od dreb (drebnyj, drobny) jak młodzież od młod-; meluzga drobiazg. Inne przykłady — łaczuga, bieługa, chapuga piczuga, pijanczuga; bułyga, zabułdyga; biedniaga, portniaga, koriaga (nie ma stopnia kor-n!): kovriga i szemliga (żemła) itd. [przypis autorski]

Čufut-Kalė — miestelis ant aukštos uolos; namai pakraščiu stovintys pa- našūs į kregždžių lizdus; takas, kur einama ant kalno, yra pa- vojingas it kabąs ties pakriaušiu. Pačiame miestelyje namų sienos vienijasi beveik su uolos rentiniu; dirstelėjus pro langą, žvilgis dingsta neišmatuojamoje gelmėje. [przypis tłumacza]

ćwiczeńszy (starop. forma) — dziś popr.: bardziej wyćwiczony. [przypis edytorski]

Ćwiczenia gimnastyczne, ustanowione przez Greków — Gimnastyka dzieliła się na dwie części: taniec i walkę. Widziało się na Krecie strojne tańce Kuretów, w Lakonii tańce Kastora i Polluksa; w Atenach zbrojne tańce Pallady, bardzo sposobne dla tych, którzy jeszcze nie są w wieku, aby iść na wojnę. Zapasy są obrazem wojny, powiada Platon (Prawa, VIII). Chwali starożytnych, iż ustanowili tylko dwa tańce: pokojowy i pyrryjski. Patrzcie, jak ten ostatni taniec nadaje się do sztuki wojennej (Platon, ibid.). [przypis autorski]

ćwiczenia, tak snadno zdolne uczynić człowieka twardym i dzikim — Arystoteles powiada, iż dzieci lacedemońskie, które zaczynały te ćwiczenia od najmłodszego wieku, nabierały w nich zbyt wielkiego okrucieństwa, Polityka VII, 4. [przypis autorski]

ćwiczenie — tu: chłosta; por. oćwiczyć kogo. [przypis edytorski]

ćwiczonoż nas (daw.) — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy ćwiczono nas, czyż ćwiczono nas. [przypis edytorski]

ćwiczony (daw.) — bity, chłostany. [przypis edytorski]

ćwiczyć — tu daw.: bić, wymierzać karę chłosty. [przypis edytorski]

ćwiczył w dialektyce — dialektyka znaczy po grecku: rozmowa, sztuka rozmawiania; tutaj, w filozoficznym rozumieniu, wyraz ten oznacza dochodzenie do określenia pojęć przy pomocy rozmowy z kimś, kiedy kolejno rozważa się rozmaite zdania i oddziela prawdę od fałszu. Więc „ćwiczył w dialektyce” znaczy tyle, co u nas: ćwiczył w logice i metodologii (metodzie badania naukowego). [przypis tłumacza]

ćwiczyzna (daw.) — ćwiczenie, służba. [przypis redakcyjny]

ćwieczek — gwóźdź, mały ćwiek. [przypis edytorski]

ćwieczek — mały gwóźdź, gwoździk. [przypis edytorski]

ćwieczkarnia — fabryka produkująca gwoździe. [przypis edytorski]

ćwiek — duży gwóźdź. [przypis edytorski]

ćwierć (daw.) — tu: drewniane naczynie o pojemności ćwiartki korca. [przypis edytorski]

ćwierć (daw.) — tu: zapewne chodzi o używane dawniej drewniane naczynie. [przypis edytorski]

ćwierć kopy — 15; kopa — 60. [przypis edytorski]

ćwierć — płacy rocznej. [przypis redakcyjny]

ćwierć południka — autor południkiem (méridien) nazywa zamkniętą, zbliżoną do okręgu linię na powierzchni Ziemi, przechodzącą przez bieguny i obiegającą ją wokół. Obecnie południkiem nazywa się połowę takiej linii, od bieguna do bieguna. Stąd też wg obecnej terminologii metr jest równy w przybliżeniu jednej dziesięciomilionowej części połowy południka. [przypis edytorski]

ćwierć — wypłacany kwartalnie żołd. [przypis edytorski]

Ćwierciakiewiczowa — autorka 365 obiadów, zażywała w owym czasie w całej Polsce na wpół humorystycznej popularności. [przypis redakcyjny]

Ćwierciakiewiczowa — autorka niezwykle popularnej w okresie międzywojennym książki kucharskiej. [przypis edytorski]

Ćwierciakiewiczowa — autorka popularnych w XIX i na pocz. XX w. książek kucharskich. [przypis edytorski]

Ćwierczakiewicz, Józef (1822–1869) — działacz polityczny, dziennikarz; przedstawiciel Komitetu Centralnego Narodowego; komisarz Rządu Narodowego w Wielkiej Brytanii. [przypis edytorski]

Ćwierczakiewiczowa, Lucyna, właśc. Lucyna von Bachmanprimo voto Staszewska, secundo voto Ćwierczakiewicz; niezwykle popularna postać XIX-wiecznej Warszawy, cieszyła się sympatią m.in. Bolesława Prusa, autorka poczytnych książek podejmujących tematykę prowadzenia gospodarstwa domowego oraz kuchni (m.in. wielokrotnie wznawiane 365 obiadów za pięć złotych, Warszawa 1860); współpracowała z czasopismami „Bluszcz” (gdzie w l. 1865–1894 prowadziła dział mody i gospodarstwa domowego) oraz „Kurier Warszawski”; od 1870 r. prowadziła przy ul. Królewskiej 3 w Warszawie salon, w którym podejmowała gości przyrządzanymi przez siebie daniami. [przypis edytorski]