Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 117343 przypisów.
Sinclair, Upton (1878–1968) — powieściopisarz amerykański związany z ruchem socjalistycznym. [przypis edytorski]
Sinclair, Upton Beall Jr. (1878–1968) — pisarz amerykański, zdeklarowany socjalista, członek partii demokratycznej; wegetarianin, dzięki powieści Grzęzawisko (The Jungle), ukazującej w realistyczny sposób warunki pracy robotników litewskiego pochodzenia w fabryce konserw zdobył popularność i przyczynił się do uchwalenia federalnego ustawodawstwa dotyczącego inspekcji sanitarnej mięsa; autor wielu powieści zaangażowanych w aktualne tematy społeczne, gospodarcze i polityczne, tłumaczonych na gorąco na język polski m.in. przez Antoninę Sokolicz. [przypis edytorski]
Sindbad — synonim podróżnika; Sindbad Żeglarz z Bagdadu jest bohaterem perskich opowieści podróżniczo-fantastycznych, włączonych do Baśni tysiąca i jednej nocy. [przypis edytorski]
Sinding, Stephan (1846–1922) — rzeźbiarz norwesko-duński, tworzył w stylu realistyczno-symbolicznym; najważniejsze dzieła: Noe, Walkiria, Niewolnik. [przypis edytorski]
sine armis et sine arte (łac.) — bez broni i bez sztuki. [przypis edytorski]
sine custodia (łac.) — bez straży; tu: bez świadka. [przypis edytorski]
sine dubio (łac.) — bez wątpienia. [przypis edytorski]
sine ira et studio (daw.) — bez gniewu i namiętności. [przypis edytorski]
sine jezioro — wg źródeł greckich kraina zmarłych znajdowała się na drugim brzegu Acheronu, płynącej przez Podziemia rzeki; niekiedy mowa o przeprawie przez jezioro lub moczary (λίμνη) Acherońskie (Eurypides, Alcestis, w. 439). [przypis edytorski]
sinem (daw. forma N.) — dziś: sinym. [przypis edytorski]
sine nobilitate (łac.) — bez szlachectwa; słowo „snob” to skrót od tego sformułowania. [przypis edytorski]
sine nullo dato et accepto (łac.) — bez żadnej zapłaty i przyjęcia (tejże zapłaty). [przypis edytorski]
sine qua non (łac.) — bez którego nie (jest coś możliwe itp.); nie do uchylenia, nieodwołalny. [przypis edytorski]
sine qua non (łac.) — bez którego nie (jest coś możliwe itp.). [przypis edytorski]
sine qua non (łac.) — konieczny (warunek); dosł. „bez którego nie” (w domyśle: nie można o danej sprawie dalej nawet myśleć). [przypis edytorski]
sine qua non (łac.) — (warunek) bez którego nie. [przypis edytorski]
Singapur — miasto-państwo w Azji Płd.-Wsch., położone na wyspach u płd. wybrzeży Płw. Malajskiego; w 1829 kupione przez Brytyjczyków od miejscowego sułtana, wykorzystywane jako najważniejsza brytyjska morska baza wojskowa na Dalekim Wschodzie, od 1965 niepodległe. [przypis edytorski]
Singapur — państwo w Azji Południowo-Wschodniej. [przypis edytorski]
singlet (ang.) — podkoszulek na ramiączkach. [przypis edytorski]
Sing Sing — amerykański zakład karny o maksymalnym rygorze, znajdujący się w stanie Nowy Jork. [przypis edytorski]
Sing Sing, właśc. Sing Sing Correctional Facility — amerykański zakład karny o maksymalnym rygorze, znajdujący się w miejscowości Ossining w stanie Nowy Jork, ok. 48 km na północ od Nowego Jorku, nad brzegiem rzeki Hudson; nazwa „Sing Sing”, pierwotnie odnosząca się do dzisiejszego miasta Ossining, pochodziła od nazwy plemienia rdzennych Amerykanów Sinck Sinck, od którego odkupiono te ziemie w 1685 roku. W Sing Sing przebywa ok. 1700 więźniów. [przypis edytorski]
Sing Sing — zakład karny o zaostrzonym rygorze. [przypis edytorski]
singulare (łac.) — pojedyncze; prywatne. [przypis edytorski]
singularis (łac.) — liczba pojedyncza. [przypis edytorski]
singularis (łac.) — szczególnie. [przypis edytorski]
Singulariter, nominativo hic, haec, hoc (łac.) — liczba pojedyncza w mianowniku: ten, ta, to. [przypis edytorski]
Singuli canonici boni viri, sed capitula mola bestia (łac.) — Pojedynczy kanonicy to dobrzy mężowie, lecz kapituła to zła bestia (parafraza łacińskiej sentencji mówiącej oryginalnie o senatorach i senacie). [przypis edytorski]
Sing willow (…) must be my garland — śpiewaj wierzbo, wyśpiewaj wszystko, z zielonej wierzby musi być mój wieniec (piosenka Ofelii z aktu IV sc. 7 Hamleta Shakespeare'a). [przypis edytorski]
sinie — dziś popr. forma: sino (jeśli to przysłówek: świecą sino) a. sine (jeśli to przymiotnik: fale sine); siny może tu oznaczać ciemnoniebieski. [przypis edytorski]
sinie (rus.) — niebieskie, błękitne. [przypis edytorski]
sinie — sine. [przypis edytorski]
sini (gw.) — siny, niebieski. [przypis edytorski]
siniora, sinorina (z wł.) — pani, panna. [przypis edytorski]
siniora (wł.) — pani. [przypis edytorski]
siniora (z wł. signora) — pani. [przypis edytorski]
sinior (wł.) — pan. [przypis edytorski]
sinior (wł. signor) — pan. [przypis edytorski]
sinior (z wł. signor) — pani. [przypis edytorski]
Sinko, Tadeusz (1877–1966) — filolog klasyczny. [przypis edytorski]
Sinko, Tadeusz (1977–1966) — filolog klasyczny, członek Akademii Umiejętności, Polskiej Akademii Nauk, profesor uniwersytetów we Lwowie i w Krakowie. [przypis edytorski]
Sinobrody — postać z bajki Charles'a Perraulta, potwór zabijający w tajemniczy sposób swoje kolejne żony. [przypis edytorski]
Sinobrody — postać z baśni Charles'a Perraulta, stary, zamożny szlachcic, zabijający w tajemniczy sposób swoje kolejne żony. [przypis edytorski]
Sinobrody — słynny żonobójca, tytułowy bohater baśni przypisywanej Charles'owi Perraultowi (1628–1703). [przypis edytorski]
si non e vero (wł.) — jeśli to nieprawda; całość cytatu brzmi: Si non e vero, e ben trovato, jeśli to nie jest prawdziwe, to jednak dobrze wymyślone. [przypis edytorski]
Sinon — syn Autolika, krewny Ulissesa, uczestnik wojny trojańskiej, doprowadził do podstępnego wprowadzenia konia trojańskiego w mury Troi, umożliwiając Grekom jej zdobycie; wspomniany w Eneidzie Wergiliusza. [przypis edytorski]
Sinope — dziś popr.: Synopa, miasto w płn. Turcji, nad M. Czarnym; założone w VII w. p.n.e. przez greckich osadników. [przypis edytorski]
sinoritas, popr.: señoritas (hiszp.) — panny. [przypis edytorski]
siny — tu: ciemnoniebieski. [przypis edytorski]
siódemka — tu: pistolet kalibru 7,65 mm (np. niektóre Mausery lub Browningi). [przypis edytorski]
Siódma Aleja (ang. Seventh Avenue) — arteria komunikacyjna po zachodniej stronie dzielnicy Manhattan w Nowym Jorku; system ulic Manhattanu zaprojektowano jako prostokątną siatkę ponumerowanych kolejno ulic, przy czym biegnące ze wschodu na zachód noszą nazwę ulic (street), zaś z północy na południe nazwano alejami (avenue). [przypis edytorski]
siódma klasa — mowa o siódmej, przedostatniej klasie gimnazjalnej ówczesnego systemu szkolnego; po czwartej klasie powszechnej szkoły podstawowej uczennice i uczniowie mogli zdać odpowiedni egzamin wstępny i kontynuować naukę w 8-klasowym gimnazjum męskim lub żeńskim, kończącym się egzaminem maturalnym. [przypis edytorski]
siódmy tryjon — z łac. septem triones, mowa o siedmiu gwiazdach gwiazdozbioru Wielkiej Niedźwiedzicy, przenośnie zaś — o krajach północnych. [przypis edytorski]
sióstr bledszych — mowa o słabiej świecących gwiazdach. [przypis edytorski]
Si oblitus fuero tui, Jerusalem […] adhaereat lingua mea faucibus meis (łac.) — Jeżeli zapomnę o tobie, Jeruzalem, niech mi język przyschnie do podniebienia (Ps 136, 5–6, w tłumaczeniu Wulgaty). [przypis edytorski]
siodłaty (daw.) — o ptaku, mającym ciemniejsze upierzenie na skrzydłach albo na grzbiecie. [przypis edytorski]
siodłaty — ptak o upierzeniu niejednolitym, innym na skrzydłach, a innym na grzbiecie. [przypis edytorski]
siodłaty — ptak o upierzeniu niejednolitym, innym na skrzydłach a innym na grzbiecie. [przypis edytorski]
siodłowy (daw.) — koń lewy w parze koni w zaprzęgu. [przypis edytorski]
sioła szerocéj pustują — szerzej (tj. na coraz większym obszarze) pustoszeją wsi. [przypis edytorski]
sioło (daw., gw.) — wieś. [przypis edytorski]
sioło (daw.) — osada wiejska. [przypis edytorski]
sioło (daw.) — osiedle wiejskie. [przypis edytorski]
sioło (daw.) — wieś, osada. [przypis edytorski]
sioło (daw.) — wieś, osada. [przypis edytorski]
sioło (daw.) — wieś. [przypis edytorski]
sioło (daw.) — wieś; siołóm — dziś popr. forma C. lm: siołom. [przypis edytorski]
sioło — wieś. [przypis edytorski]
si omnes consentiunt, ego non dissentio (łac.) — skoro wszyscy się zgadzają, ja się nie sprzeciwiam. [przypis edytorski]
Si omnes consentuint ego non dissentio. — (lat.) Wenn alle zustimmen, schließe ich mich nicht aus. [przypis edytorski]
siondnij (gw.) — siądź. [przypis edytorski]
Sion — dziś popr. pisownia: Syjon. [przypis edytorski]
sionka a. sień — pomieszczenie prowadzące do wnętrza domu. [przypis edytorski]
sionka (daw.) — sień. [przypis edytorski]
sionka — mała sień. [przypis edytorski]
sionka — pomieszczenie prowadzące do wnętrza domu. [przypis edytorski]
sionka — wąskie przejście między pomieszczeniami, korytarz. [przypis edytorski]
siostra — tu: zakonnica. [przypis edytorski]
siostry Lubatowicz — ros. działaczki ruchu narodników, skazane w tzw. procesie 50 na zesłanie: Olga Spirydowna Lubatowicz (1854–1917), która po ucieczce i powrocie do kraju wstąpiła do Narodnej Woli, oraz jej siostra Wiera Spirydowna Lubatowicz (1855–1907). [przypis edytorski]
siostrzan (daw.) — dziś: siostrzeniec. [przypis edytorski]
siostrzan (daw.) — siostrzeniec. [przypis edytorski]
siostrzan — siostrzeniec. [przypis edytorski]
siostrzeński — dziś popr. siostrzany. [przypis edytorski]
siostrzenica Mordechaja — Estera była córką stryja Mordechaja (Est 2,7). [przypis edytorski]
siostrzeniec — młody Droselmajer, jako syn kuzyna, jest faktycznie nie siostrzeńcem, a bratankiem zegarmistrza. [przypis edytorski]
siostrzyca Feba — Diana, boska łowczyni, siostra Apolla (Febusa). [przypis edytorski]
siostrzyny — siostrzany. [przypis edytorski]
Siout (kopt.) — Asjut (staroż. Siut, gr. Lykopolis), miasto w środkowym Egipcie, na lewym brzegu Nilu, w połowie drogi między Kairem a Asuanem; w 1902 w pobliżu Asjut zbudowano zaporę na Nilu w celu nawadniania terenów. [przypis edytorski]
sipaj (hist. wojsk.) — żołnierz indyjski w armii brytyjskiej w Indiach; w 1857 nierespektowanie przez Brytyjczyków kultury i religii miejscowych żołnierzy doprowadziło do buntu dwóch pułków sipajów, który przeistoczył się w wielkie powstanie na północy Indii (zwane powstaniem sipajów, gdyż wzięło w nim udział ok. 70 tysięcy żołnierzy hinduskich). Jednym ze skutków powstania sipajów było przejęcie przez rząd brytyjski bezpośredniej władzy kolonialnej nad Indiami, sprawowanej uprzednio w imieniu Korony, ale niezależnie od rządu przez Brytyjską Kompanię Wschodnioindyjską, korporację zrzeszającą angielskich inwestorów. [przypis edytorski]
Sipylus — a mountain often mentioned in Greek mythology, presently Mount Spil in Turkey. [przypis edytorski]
sir (ang.) — panie (zwrot grzecznościowy używany w stosunku do szlachciców i osób przełożonych). [przypis edytorski]
sir (ang.) — przydomek osób należących do szlachty ang. [przypis edytorski]
siratukas (lenk.) — našlaitis, našlaitėlis. [przypis edytorski]
Sir Blockson — w oryginale ang.: Sir Willoughby Blockson; w wydaniu źródłowym: Bloeckson. [przypis edytorski]
Sirbon — antyczna nazwa słonowodnego jeziora przy wybrzeżu M. Śródziemnego między deltą Nilu a Palestyną; ob. jezioro Bardawil, w płn.-wsch. Egipcie. [przypis edytorski]
sirca (starop.) — tu: serca. [przypis edytorski]
sirce (starop.) — serce. [przypis edytorski]
sire de la Crosade — bliżej nieznany Francuz, który wg napisu nagrobnego w gdańskim kościele św. Brygidy dzielnie walczył z Moskalami i Szwedami i zmarł w r. 1662 mając 66 lat. [przypis edytorski]
sire (fr.) — Najjaśniejszy Panie, Wasza Królewska Mość. [przypis edytorski]
sire (fr.) — panie. [przypis edytorski]
sirih (mal.) — pieprz żuwny, główny składnik betelu; betel. [przypis edytorski]