Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 113929 przypisów.
Schiller, Friedrich (1759–1805) — niemiecki poeta, filozof, historyk, estetyk, teoretyk teatru i dramaturg. [przypis edytorski]
Schiller, Friedrich (1759–1805) — niemiecki poeta, pisarz, historyk i filozof. [przypis edytorski]
Schiller, Friedrich (1759–1805) — poeta, teoretyk sztuki; początkowo przedstawiciel preromantycznego nurtu burzy i naporu (niem. Sturm und Drang), później tworzył w stylu klasycznym; wraz z Goethem założył teatr w Weimarze; tworzył dramaty romantyczne i historyczne, ballady, wiersze i poematy, a także prace z zakresu historii, teorii sztuki i estetyki; najważniejsze jego dzieła to: Zbójcy (Die Räuber, 1781), Intryga i miłość (1783), Sprzysiężenie Fieska w Genui (1784), poemat Oda do radości (1786, muzykę do niej skomponował Beethoven; obecnie jest to hymn Unii Europejskiej); Don Carlos (1787–88); trylogia o Wallensteinie i wojnie trzydziestoletniej (Obóz Wallensteina, Dwaj Pikkolominowie, Śmierć Wallensteina; 1799); Maria Stuart (1800); Dziewica Orleańska (1801); Oblubienica z Messyny (1803) i Wilhelm Tell (1803–1804). [przypis edytorski]
Schiller, Friedrich (1759–1805) — poeta, teoretyk sztuki; początkowo przedstawiciel preromantycznego nurtu burzy i naporu (niem. Sturm und Drang), później tworzył w stylu klasycznym; wraz z Goethem założył teatr w Weimarze; tworzył dramaty romantyczne i historyczne, ballady, wiersze i poematy, a także prace z zakresu historii, teorii sztuki i estetyki; najważniejsze dzieła Schillera to: Zbójcy (Die Räuber, 1781), Intryga i miłość (1783), Sprzysiężenie Fieska w Genui (1784), poemat Oda do radości (1786, muzykę do niej skomponował Beethoven; obecnie jest hymn Unii Europejskiej); Don Carlos (1787–88); Trylogia o Wallensteinie i wojnie trzydziestoletniej (Obóz Wallensteina, Dwaj Pikkolominowie, Śmierć Wallensteina; 1799); Maria Stuart (1800); Dziewica Orleańska (1801); Oblubienica z Messyny (1803) i Wilhelm Tell (1803–1804); Adam Mickiewicz przełożył jego balladę Rękawiczka. [przypis edytorski]
Schiller, Friedrich (1759–1805) — poeta, teoretyk sztuki; początkowo przedstawiciel preromantycznego nurtu burzy i naporu (niem. Sturm und Drang), później tworzył w stylu klasycznym; wraz z Goethem założył teatr w Weimarze; tworzył dramaty romantyczne i historyczne, ballady, wiersze i poematy, a także prace z zakresu historii, teorii sztuki i estetyki; do jego poematu pt. Oda do radości (1786) muzykę skomponował Ludvig van Beethoven; obecnie jest to hymn Unii Europejskiej. [przypis edytorski]
Schiller, Friedrich (1759–1805) — poeta, teoretyk sztuki; początkowo przedstawiciel preromantycznego nurtu burzy i naporu (niem. Sturm und Drang), później tworzył w stylu klasycznym; wraz z Goethem założył teatr w Weimarze; tworzył dramaty romantyczne i historyczne, ballady, wiersze i poematy, a także prace z zakresu historii, teorii sztuki i estetyki. [przypis edytorski]
Schiller, Friedrich von (1759–1805) — niemiecki poeta, filozof, historyk, estetyk, teoretyk teatru i dramaturg. [przypis edytorski]
Schiller, Friedrich von (1759–1805) — niemiecki poeta, filozof, historyk i dramaturg, autor Ody do radości. [przypis edytorski]
Schiller, Friedrich, von (1759–1805) — niemiecki poeta romantyczny, przedstawiciel nurtu Sturm und Drang. [przypis edytorski]
Schiller, Friedrich von (1759–1805) — poeta, teoretyk sztuki, wraz z Goethem największy klasyk niemiecki; początkowo przedstawiciel preromantycznego nurtu burzy i naporu, później tworzył w stylu klasycznym; znany z dramatu historycznego (np. Dziewica Orleańska z 1801) i romantycznych ballad (np. Rękawiczka), a także z Ody do radości (1785). [przypis edytorski]
Schiller, Johann Christoph Friedrich von (1759–1805) — niemiecki poeta i filozof okresu romantyzmu, autor m.in. Ody do radości. [przypis edytorski]
Schiller, Leon (1887–1954) — reżyser, autor scenariuszy, krytyk i teoretyk teatru. [przypis edytorski]
Schillinger, Josef (1908–1943) — niemiecki SS-Oberscharführer w obozie koncentracyjnym Auschwitz. [przypis edytorski]
Schilling, Oskar — właściciel szopu (przedsiębiorstwa produkującego w getcie na potrzeby niemieckie) przy ul. Nowolipie. [przypis edytorski]
Schimele (z niem. schimmel) — pleśniowy; siwek. [przypis edytorski]
schimmel (niem.) — koń siwek. [przypis edytorski]
Schiocchi senza vergogna! Somari! (wł.) — głupcy bez wstydu, osły. [przypis edytorski]
Schirach, Baldur von (1907–1974) — przywódca Hitlerjugend (organizacji młodzieży nazistowskiej), następnie gauleiter Wiednia. [przypis edytorski]
Schirokauer, Arno (1899–1954) — niemiecki pisarz żydowskiego pochodzenia, germanista. [przypis edytorski]
schizma — formalny rozdział między wyznawcami jednej religii, spowodowany różnicami doktrynalnym. [przypis edytorski]
schizma — rozłam, formalny rozdział między wyznawcami jednej religii. [przypis edytorski]
schizma — rozłam między wyznawcami jednej religii lub wyznania, powodujący powstanie dwóch odrębnych grup z jednej pierwotnej. [przypis edytorski]
schizma — rozłam, oderwanie się podgrupy religijnej od danej grupy, także: sama ta podgrupa. [przypis edytorski]
schizmata a. schizmatyk — odstępca, uczestnik rozłamu; tu: prawosławny (nawiązanie do schizmy, która w 1054 r. podzieliła kościół chrześcijański na wschodni prawosławny i zachodni rzymski). [przypis edytorski]
schizmatycki — odstępczy, związany z rozłamem; tu: prawosławny (nawiązanie do schizmy, która w 1054 r. podzieliła kościół chrześcijański na wschodni prawosławny i zachodni rzymski). [przypis edytorski]
schizmatyk (gr.) — odstępca, odrzucający władzę papieża. [przypis edytorski]
schizmatyk — odstępca, odszczepieniec, osoba należąca do schizmy, podgrupy religijnej, która wydzieliła się z ram organizacyjnych danej grupy. [przypis edytorski]
schizmatyk — odstępca, uczestnik rozłamu; tu: prawosławny (nawiązanie do schizmy, która w 1054 r. podzieliła kościół chrześcijański na wschodni prawosławny i zachodni rzymski). [przypis edytorski]
schizm — dziś popr. schizma, formalny rozdział między wyznawcami jednej religii, spowodowany różnicami doktrynalnymi. [przypis edytorski]
schizofrenik to człowiek cierpiący na rozszczepienie jaźni — powszechny błąd, powtórzony przez autora lub bohatera: schizofrenia (gr. schizein: rozszczepiać, phren: umysł) nie musi wiązać się z rozszczepieniem jaźni, jest odrębną jednostką chorobową charakteryzującą się m.in. częściowym lub całkowitym zerwaniem kontaktu z rzeczywistością, któremu często towarzyszą urojenia. Jej nazwa odwołuje się do oddzielenia poszczególnych funkcji umysłowych, nie zaś od wyodrębnienia się dodatkowych osobowości. [przypis edytorski]
schizoidalny — przejawiający zachowania charakterystyczne dla schizofrenika, lecz nim nie będący. [przypis edytorski]
schizotymia, typ schizotymiczny — w typologii niem. psychiatry Ernsta Kretschmera z r. 1921: jeden z dwóch głównych typów osobowości, charakteryzujący się zamknięciem w sobie, drażliwością, nieufnością. [przypis edytorski]
schizotymiczny typ — w typologii niem. psychiatry Ernsta Kretschmera z r. 1921: jeden z dwóch głównych typów osobowości, charakteryzujący się zamknięciem w sobie, drażliwością, nieufnością. [przypis edytorski]
schłoń — dziś popr.: pochłoń; tu: neologizm utworzony dla zachowania rytmu wiersza. [przypis edytorski]
schłonąć (daw.) — pochłonąć. [przypis edytorski]
schłonąć — dziś: pochłonąć. [przypis edytorski]
Schlafend trägt man mich (…) mein Heimatland — wiersz niemieckiego poety Momberta: Schlafend trägt man mich… z tomu Der Glühende („Płomienny”, Lipsk 1900); dosł.: „We śnie przenoszę się do mojej Ojczyzny / Z daleka ponad górami i otchłaniami, / Ponad morzem ciemnym przychodzę tu, / Do mojej Ojczyzny”. [przypis edytorski]
Schlaf, Johannes (1862–1941) — pisarz naturalista, następnie przedstawiciel berlińskiej bohemy o nastawieniu dekadenckim i mistycznym. [przypis edytorski]
Schlafzimmer (niem.) — pokój sypialny. [przypis edytorski]
Schlagader (niem.) — arteria, tętnica. [przypis edytorski]
schlagen — töten. [przypis edytorski]
Schlamp — Schleppe. [przypis edytorski]
Schlawa — Sława, miasto obecnie w województwie lubuskim, nad Jeziorem Sławskim. [przypis edytorski]
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
schlechtesten — einfachsten. [przypis edytorski]
schlecht (niem.) — zły; źle. [przypis edytorski]
Schlegel, August Wilhelm (1767–1845) — niemiecki poeta, krytyk literacki filolog i tłumacz, brat Friedricha Schlegela, współtwórca idei romantyzmu. [przypis edytorski]
Schlegel, August Wilhelm (1767–1845) — niemiecki poeta, krytyk literacki, filolog i tłumacz, brat Friedricha Schlegla; współtwórca idei romantyzmu; jeden z twórców filologii indyjskiej, tłumacz indyjskich epopei: Bhagavadgity i Ramajany. [przypis edytorski]
Schlegel, August Wilhelm von (1767–1845) — niemiecki pisarz, językoznawca, filolog i tłumacz. [przypis edytorski]
Schlegel, Friedrich (1772–1829) — niemiecki filozof, poeta, uczony, brat Augusta Wilhelma; główny przedstawiciel i teoretyk wczesnego romantyzmu niemieckiego, wniósł duży wkład w rozwój językoznawstwa. [przypis edytorski]
Schlegel, Friedrich von (1772–1829) — niemiecki poeta, krytyk literacki, językoznawca i filozof. [przypis edytorski]
Schlegel von, Friedrich — (1772–1829) niemiecki filozof, poeta, uczony, brat Augusta Wilhelma; główny przedstawiciel i teoretyk wczesnego romantyzmu niemieckiego, wniósł duży wkład w rozwój językoznawstwa. [przypis edytorski]
Schlegel, Wilhelm von (1767–1845) — niemiecki poeta, krytyk literacki filolog i tłumacz, brat Friedricha Schlegela, współtwórca idei romantyzmu. [przypis edytorski]
Schlegl, August Wilhelm (1767–1845) — niemiecki krytyk literacki, tłumacz i filolog, współtwórca idei romantyzmu. [przypis edytorski]
schleichender Vorgang (niem.) — stopniowy proces. [przypis edytorski]
Schleich, Karl Ludwig (1859–1922) — słynny chirurg niemiecki. [przypis edytorski]
Schleiermacher, Friedrich (1768–1834) — filozof i teolog niemiecki. [przypis edytorski]
Schleiermacher, Friedrich (1768–1834) — filozof, teolog i pedagog niemiecki. [przypis edytorski]
Schleiermacher, Friedrich (1768–1834) — niemiecki teolog, biblista i filozof, znany ze swojej próby pogodzenia krytyki wyrażanej przez Oświecenie z tradycyjnym chrześcijaństwem protestanckim, uznawany za ojca nowoczesnej teologii liberalnej. [przypis edytorski]
Schleiermacher, Friedrich Daniel Ernst (1768–1834) — niem. teolog protestancki, filozof i pedagog; autor kazań i rozważań teologicznych zebranych w tomach Reden über die Religion („Rozmowy o religii”, 1799), Der christliche Glaube („Wiara chrześcijańska”, 1821); tłumacz i teoretyk sztuki przekładu; przełożył na niem. wszystkie dialogi Platona oraz wyznaczył schemat interpretacyjny jego filozofii. [przypis edytorski]
Schleiermacher, Friedrich Daniel Ernst (1768–1834) — teolog protestancki, filozof i pedagog; autor kazań oraz rozważań teologicznych zebranych w tomach Reden über die Religion („Rozmowy o religii”, 1799), Der christliche Glaube („Wiara chrześcijańska”, 1821); tłumacz i teoretyk sztuki przekładu; przełożył na niem. wszystkie dialogi Platona oraz wyznaczył schemat interpretacyjny jego filozofii. [przypis edytorski]
schleifen lasse — dem Erdboden gleichmachen lasse. [przypis edytorski]
Schlemihl, Peter — tytułowa postać noweli Adelberta von Chamisso (1781–1838) Peter Schlemihls wundersame Geschichte (Historia cudowna Petera Schlemihla; 1814); bohater opowieści sprzedał diabłu swój cień w zamian za portfel bez dna, co sprowadziło na niego szereg niepowodzeń i odrzucenie społeczne. [przypis edytorski]
Schlenther, Paul (1854–1916) — niemiecki krytyk literacki i teatralny, jeden z założycieli „Freie Bühne”; pierwszy niemiecki wydawca Ibsena; w l. 1898–1900 dyrektor wiedeńskiego Burgtheater. Główne dzieło: Gerhart Hauptmann, 1897. [przypis edytorski]
Schlick, Moritz (1882–1936) — niemiecki filozof, jeden z twórców pozytywizmu logicznego. [przypis edytorski]
Schliemann, Heinrich (1822–1890) — niemiecki archeolog amator, kupiec, miłośnik antyku. Wbrew panującym poglądom o fikcyjności wydarzeń i miejsc opisanych w poematach Homera w 1870 udał się do płn.-zach. części Azji Mniejszej, gdzie prowadził wykopaliska i odkrył ruiny Troi oraz tzw. skarb Priama; w 1874 rozpoczął wykopaliska w Mykenach w Grecji, gdzie odsłonił kilka bogato wyposażonych grobowców królewskich z epoki brązu, w tym grób z wykonaną ze złota tzw. maską Agamemnona. Jesienią 1890 po operacji przewlekłego zapalenia ucha Schliemann wbrew zaleceniom lekarzy wyjechał w podróż; 25 grudnia w Neapolu stracił przytomność na ulicy, został zidentyfikowany i przeniesiony do pokoju hotelowego na Piazza Umberto (ob. Piazza della Repubblica), gdzie następnego dnia zmarł. [przypis edytorski]
Schlosser, Julius von (1866–1938) — austriacki historyk sztuki. [przypis edytorski]
Schlossgasse für schmähliches Geld — In der Dresdner Schlossgasse befanden sich die teuersten Juweliergeschäfte. [przypis edytorski]
schludzić — wyczyścić, uporządkować; por. przym. schludny: czysty. [przypis edytorski]
Schlumberger, Gustave (1844–1929) — francuski historyk. [przypis edytorski]
Schmidt, Heinrich Julian (1818–1886) — niemiecki dziennikarz i historyk literatury. [przypis edytorski]
Schmidt, Josef (1904–1942) — słynny niemiecki śpiewak operowy. Po premierze filmu Ein Lied geht um die Welt (Pieśń idzie przez świat), w maju 1933 roku wyemigrował z Niemiec; śpiewał m.in. w Carnegie Hall w Nowym Jorku. Zmarł w szwajcarskim obozie internowania. [przypis edytorski]
Schmoller, Gustav von (1838–1917) — niemiecki ekonomista, główny przedstawiciel szkoły historycznej w ekonomii. [przypis edytorski]
schmollte — hier: spöttelte. [przypis edytorski]
schnakische — lächerliche. [przypis edytorski]
Schneider malade? Toujours malade! (fr.) — Schneider chory? Zawsze chory! [przypis edytorski]
Schneider, Sascha, właśc. Rudolph Karl Alexander Schneider (1870–1927) — niemiecki malarz i rzeźbiarz, autor niepokojących, mrocznych prac, nierzadko z demonicznymi postaciami. [przypis edytorski]
schnell, Hund (niem.) — szybko, psie. [przypis edytorski]
schnell, Leute (niem.) — szybko, ludzie. [przypis edytorski]
schnell, Leute — szybko, ludzie. [przypis edytorski]
schnell (niem.) — szybko. [przypis edytorski]
Schnitzler, Arthur (1862–1931) — austriacki prozaik i dramaturg. [przypis edytorski]
Schnitzler, Artur (1862–1931) — prozaik i dramaturg austriacki, z wykształcenia i zawodu lekarz; jeden z najważniejszych przedstawicieli wiedeńskiego modernizmu (Młodego Wiednia), żarliwy antymilitarysta, autor m.in. nowel Porucznik Gustl (niem. Leutnant Gustl, 1900), Oczy szeroko zamknięte (niem. Traumnovelle, 1926); wprowadził do powieści formę monologu wewnętrznego; znał dobrze Sigismunda Freuda, jego teorię oraz metodę psychoanalizy. [przypis edytorski]
Schnürbrust — Korsett. [przypis edytorski]
schód (starop. ) — zachód, schyłek; tu prawdopodobnie: pochyły strop. [przypis edytorski]
Schober, Johann (1874–1932) — szef policji wiedeńskiej, prawnik, polityk austriacki i kanclerz Austrii. [przypis edytorski]
Schody Hiszpańskie — schody w Rzymie, prowadzące do kościoła Trinità dei Monti. [przypis edytorski]
schodzić — tu: wschodzić. [przypis edytorski]
schodzić — tu: wschodzić; wyrastać, kiełkować. [przypis edytorski]
Schönberg, Arnold (1874–1951) — austriacki kompozytor, teoretyk muzyki i pedagog pochodzenia żydowskiego. [przypis edytorski]
Schönberg, Arnold (1874–1951) — kompozytor austriacki, pionier muzyki dodekafonicznej i atonalności. [przypis edytorski]
schön bin ich (niem.) — dosł.: piękny jestem. [przypis edytorski]
Schönbrunn — kompleks pałacowo-parkowy w Wiedniu, w latach 1740–1918 letnia rezydencja rodziny cesarskiej Habsburgów. [przypis edytorski]
Schönbrunn — pałac we Wiedniu, powstały na przełomie XVII i XVIII w., zaprojektowany przez Johanna Bernharda Fischera von Erlacha. [przypis edytorski]
Schönbrunn — pałac wraz z parkiem w Wiedniu, powstały na przełomie XVII i XVIII w. [przypis edytorski]
schönen Dank (niem.) — pięknie dziękuję; dziękuję bardzo. [przypis edytorski]
schöne (niem.) — ładne, piękne, urocze. [przypis edytorski]
schön (niem.) — ładnie; pot.: no dobrze. [przypis edytorski]
Schön! (niem.) — Pięknie! [przypis edytorski]
Schola Cantorum (łac.: Szkoła Śpiewaków) — tu: Schola Cantorum de Paris, prywatna uczelnia muzyczna w Paryżu, zał. w 1896, kładąca nacisk na kultywowanie dawnej muzyki francuskiej. [przypis edytorski]
scholar (hist.) — średniowieczny student, uczeń. [przypis edytorski]
