Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 113929 przypisów.

ślady strasznego pożaru sprzed lat pięciu — w 1607 roku pożar, zaprószony przez kuchnie polowe rozbite na rynku przez szlachtę, zniszczył wiele kamienic Starej Warszawy, groziło także zajęcie ogniem zamku (wówczas w trakcie rozbudowy). [przypis edytorski]

śla (gw.), szla a. szleja — prosta uprząż z rzemiennych lub parcianych pasów. [przypis edytorski]

ślakować (gw.) — śledzić. [przypis edytorski]

ślakować (gw.) — tropić, śledzić. [przypis edytorski]

ślam — kradzież podczas snu. [przypis edytorski]

Šlavę — upė Anykščių r. [przypis edytorski]

ślęczeć — robić coś długo i mozolnie. [przypis edytorski]

ślęskiego — dziś popr. forma C.lp: śląskiego. [przypis edytorski]

šlebė (vok.) — trumpas, be rankovių viršutinis drabužis. [przypis edytorski]

ślebodny (gwar.) — swobodny, wolny. [przypis edytorski]

śledź (gw.) — śledczy. [przypis edytorski]

śledziennik (daw.) — człowiek ciągle niezadowolony ze wszystkiego, wmawiający sobie choroby. [przypis edytorski]

śledziennik (daw.) — człowiek wiecznie niezadowolony a. hipochondryk. [przypis edytorski]

śledziennik (daw.) — człowiek wiecznie niezadowolony ze wszystkiego, wmawiający sobie różne choroby. [przypis edytorski]

śledziennik (daw.) — hipochondryk, człowiek chorobliwie obawiający się o swoje zdrowie, nieustannie przekonany, że cierpi na jakąś poważną chorobę lub choroby. [przypis edytorski]

śledził za poruszeniami — dziś popr.: śledził poruszenia. [przypis edytorski]

śledztwy — dziś popr. forma N.lm: śledztwami. [przypis edytorski]

ślemię — belka poprzeczna. [przypis edytorski]

ślepą — w wyd. z 1790 r.: najgłupszą. [przypis edytorski]

ślepa babka — dziś raczej: ciuciubabka, zabawa, w której jedna osoba z zawiązanymi oczami ma za zadanie złapać lub dotknąć jednego z pozostałych graczy, aby ten przejął jej rolę. [przypis edytorski]

ślepa mapa — mapa konturowa, specjalnie przygotowana do ćwiczeń i sprawdzianów, zawiera tylko kontury lądów i wód, a zadaniem ucznia jest wskazać dokładne położenie miast, szczytów górskich itp. lub też rozpoznać poszczególne państwa po kształcie ich granic. [przypis edytorski]

ślepa świnia żołądź znalazła — w pol. przysłowiu: ślepa kura ziarno. [przypis edytorski]

ślep (daw.) — ślepie, oko. [przypis edytorski]

ślepem — daw. forma N. i Msc. przymiotników r.n.; dziś tożsama z r.m.: ślepym. [przypis edytorski]

ślepić — dziś raczej: oślepiać. [przypis edytorski]

ślepiec z Meonii — Homer. [przypis edytorski]

Ślepi władcyLes rois aveugles, powieść francuskiego pisarza Josephe'a Kessela o schyłku Rosji carskiej, wyd. 1925. [przypis edytorski]

ślepy konsyliarz — Prażmowski. [przypis edytorski]

ślepy Kupido ócz nie ma — Kupidyna, rzymskiego boga miłości, często przedstawiano z opaską na oczach. [przypis edytorski]

ślepy na obie — całkowicie ślepy, z obojgiem oczu niewidzących. [przypis edytorski]

ślepy synalek Wenery — Kupidyn, Amor; bożek miłości. [przypis edytorski]

šlibždavojimas — skiemenavimas. [przypis edytorski]

śliczne oko, dnia oko pięknego — cytat o słońcu z sielanki Żeńcy Szymona Szymonowica (1551–1629). [przypis edytorski]

šliknoti — laistyti (apie mažą lietų). [przypis edytorski]

ślimaczyć się — wlec się; wolno postępować. [przypis edytorski]

ślipięta — od: ślepia; oczy. [przypis edytorski]

ślipie — oko; zazwyczaj rzeczownik ten występuje w lm: ślipia. [przypis edytorski]

ślipki ci sie mruzom (gw.) — ślipki (oczki) ci się mrużą. [przypis edytorski]

Śliska — prawdopodobnie chodzi o warszawską ulicę, która znalazła się w obrębie getta. Mieścił się przy niej m.in. Dom Sierot prowadzonych przez Janusza Korczaka i Szpital im. Bersonów i Baumanów. [przypis edytorski]

śliski powóz — sanie. [przypis edytorski]

Śliwiak, Tadeusz (1928–1994) — krakowski poeta i aktor. [przypis edytorski]

Śliwiński, Ludwik (1857–1923) — aktor, dyrektor teatru, reżyser. [przypis edytorski]

ślizać się (starop. forma) — ślizgać się; tu 3.os.lm: ślizają, dziś: ślizgają. [przypis edytorski]

śliznąc — ślizgając; tu: forma skrócona dla zachowania rytmu jedenastozgłoskowca. [przypis edytorski]

śliz — ryba z rodziny przylgowatych, w Polsce żyjąca głównie w rzekach górskich. [przypis edytorski]

ślozy (daw., gw.) — łzy. [przypis edytorski]

ślozy (daw., rus., gw.) — łzy. [przypis edytorski]

ślubić — dziś: ślubować. [przypis edytorski]

ślubić komu (starop.) — ślubować komu, przysięgać komu; dawać komu słowo. [przypis edytorski]

ślubowali nie strzyc włosów — oczywista omyłka W. Witwickiego, gdyż ślubowali przeciwnie: nie nosić długich włosów. [przypis edytorski]

ślubowali tyle kóz ofiarować bogini Artemidzie, ilu nieprzyjaciół zabiją (…) nie mogli znaleźć dostatecznej ilości — w bitwie pod Maratonem zginęło 6400 żołnierzy armii perskiej (Herodot, Dzieje VI 117). [przypis edytorski]

ślubu łamca (daw.) — krzywoprzysięzca. [przypis edytorski]

ślubyć odda (starop.) — skrót od: odda ci śluby; złoży śluby. [przypis edytorski]

śluby — dziś N.lm: ślubami. [przypis edytorski]

śluby — dziś popr. forma N.lm: ślubami. [przypis edytorski]

śluzy (przestarz.) — ślozy; łzy. [przypis edytorski]

šmėkštelėti — neaiškiai pasirodyti. [przypis edytorski]

śmiać się w kułak — chichotać ukradkiem, śmiać się skrycie. [przypis edytorski]

śmiałąś (…) y mężną została (starop. forma) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: zostałaś śmiała i mężna; stałaś się śmiała i mężna. [przypis edytorski]

śmiałą — w oprac. Hertza: śniadą. [przypis edytorski]

śmiałe wojowniki — dziś popr. forma M. l. mn.: śmiali wojownicy. [przypis edytorski]

śmiał się jak dziecko — w oryg. niem. wurde ungewöhnlich fröhlich: był niezwykle wesoły. [przypis edytorski]

Śmiał się — w oryg. niem. Er kicherte: zachichotał. [przypis edytorski]

śmiał twoją siostrzycę Bogom poświęcić — mowa o Ifigenii. [przypis edytorski]

śmiały na co (starop.) — mający odwagę zaatakować co (bronie śmiałe na piersi niewieście). [przypis edytorski]

śmiały na inszych (starop.) — śmielszy od innych. [przypis edytorski]

śmiały — w oryg. niem. geschickt: zręczny, zwinny. [przypis edytorski]

śmiali się błędowi (starop. forma) — śmiali się z błędu, śmiali się z pomyłki. [przypis edytorski]

śmiećmi — dziś popr. forma N.lm: ze śmieciami. [przypis edytorski]

śmiech Annibala — Hannibal to sławny z podstępów, antyczny przywódca wojsk Kartaginy; jego śmiech to tyle co zwycięstwo po udanym fortelu. [przypis edytorski]

śmiech Katarzyny gziącej się z kochankiem — caryca Katarzyna II była znana z rozpustnego życia. [przypis edytorski]

Śmiech tedy niezgaszony szczęśliwych bogów ogarnął…Iliada I 599–600. [przypis edytorski]

śmiecie — dziś popr. forma B.lm: śmieci. [przypis edytorski]

śmiecisko — dziś popr. forma: śmietnisko a. śmietnik. [przypis edytorski]

Śmiej się pajacu — słowa z arii Vesti la giubba z opery Pajace (I Pagliacci) Ruggera Leoncavalla z 1892 r., pierwszej w całości nagranej (w 1907 r.; aria w wykonaniu Enrico Caruso), jak i w całości sfilmowanej (w roku 1931) opery; jest to aria zdradzonego, opętanego chęcią zemsty męża, Canio, zmuszonego jednak grać rolę Pajaca w sztuce teatralnej i przebierającego się w stosowny strój. [przypis edytorski]

śmiele ostrej gołych piersi broni (starop. forma) — śmiało nie broni przed ostrą bronią nagich (tj. nieosłoniętych zbroją) piersi. [przypis edytorski]

śmiele — śmiało. [przypis edytorski]