Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 8290 przypisów.

z udania — ze zmyślenia. [przypis redakcyjny]

z udania — z fałszywego dowodu. [przypis redakcyjny]

z udanymi wieści (daw. forma) — dziś: (…) wieściami. [przypis edytorski]

zu der Zeit — Hoffmann bezieht sich auf die sog. Giftaffäre, die den französischen Hof und Paris in den Jahren 1670-1680 erschütterte. [przypis edytorski]

Zündet — Leuchtet. [przypis edytorski]

zu frommen —zum Nutzen. [przypis edytorski]

Zugführer (niem.) — kierownik pociągu, konduktor; dowódca plutonu. [przypis edytorski]

Zug marsch! (z niem.) — pluton marsz! [przypis edytorski]

Zug (niem.) — pociąg, wyprawa, cug. [przypis edytorski]

zug — starożytna rzymska moneta. [przypis tłumacza]

z ukazu — z reformy uwłaszczeniowej z 1864 roku. [przypis redakcyjny]

z ukradka — dziś: ukradkiem. [przypis edytorski]

Zuloaga y Zabaleta, Ignacio (1870–1945) — malarz hiszpański, łączył swobodną technikę impresjonizmu z tradycjami klasyki malarstwa hiszpańskiego; portretował m.in. modelkę Agustinę Escudero Heredię, La gitana Agustina (Cyganka Agustina). [przypis edytorski]

zulus (daw., pot.) — laluś, elegancik na uniwersytecie. [przypis edytorski]

Zulusi — lud afrykański z grupy Bantu, mieszkający w południowej Afryce; w 1818 zjednoczeni w silne państwo pod wodzą króla Czaki, stawiali opór Burom i Brytyjczykom; po klęsce w 1879 większość terytoriów Zulusów została przyłączona do brytyjskiej Kolonii Natalu. [przypis edytorski]

zumal — zugleich. [przypis edytorski]

z umęcenia (gw.) — ze zmęczenia. [przypis edytorski]

Zum goldenen Kreuz (niem.) — nazwa hotelu, dosł. „Pod złotym krzyżem”. [przypis edytorski]

zum Henker (niem.) — a niech to; tam do kata. [przypis edytorski]

zum Henker (niem.) — tam do kata. [przypis edytorski]

zumiawszy (starop.) — zdumiawszy. [przypis redakcyjny]

zum Kuckuck (niem.) — przekleństwo: do diabła (dosł. do kukułki). [przypis redakcyjny]

Zum Rhein (…) die Wacht am Rhein — słowa niem. pieśni patriotycznej Die Wacht am Rhein (Straż na Renie) autorstwa Maximiliana Schneckenburgera (1819–1849), która wykonywana do muzyki Karla Wilhelma zyskała ogromną popularność, szczególnie podczas wojny prusko-francuskiej; odczytywano ją wtedy (i wielokrotnie później w historii) jako przeciwstawienie się francuskim pretensjom do Alzacji i Lotaryngii oraz uznawaniu Renu za naturalną granicę Francji. [przypis edytorski]

z umysłu — dziś popr.: umyślnie. [przypis edytorski]

z umysłu — dziś: z rozmysłu, celowo. [przypis edytorski]

z umysłu — tu: umyślnie, celowo. [przypis edytorski]

z umysłu — tu: umyślnie, specjalnie, z premedytacją. [przypis edytorski]

z umysłu — tu: umyślnie; z premedytacją. [przypis edytorski]

z umysłu — umyślnie, celowo. [przypis edytorski]

z umysłu — umyślnie, specjalnie. [przypis edytorski]

z umysłu — umyślnie, specjalnie. [przypis edytorski]

z umysłu — umyślnie, z rozmysłem. [przypis edytorski]

z umysłu — ze sposobu pojmowania. [przypis redakcyjny]

zum zerplatzen — zum Totlachen. [przypis edytorski]

Zund, Kattegat i Skagerrak — cieśniny wiodące z Morza Bałtyckiego na Morze Północne. [przypis redakcyjny]

Zundy — dwie cieśniny morskie: Wielki i Mały Sund między Szwecją a Zelandią. [przypis redakcyjny]

z upadnieniem — w razie upadku. [przypis edytorski]

zupan a. żupan (daw., gw.) — dawny ubiór, rodzaj kaftana. [przypis edytorski]

zupełną wygranę — dziś B.lp: (…) wygraną. [przypis edytorski]

zupełnemu — pełnemu, jędrnemu (w niektórych komentarzach: doskonałemu). [przypis redakcyjny]

Zupełnie było w niej pusto — za czasów pierwszej świątyni stała tu Arka Przymierza. Talmud (Joma 53 b) mówi, że był tu głaz („ołtarz-głaz”? wyrażenie Wyspiańskiego z Meleagra) שתיה. [przypis tłumacza]

zupełniem — skrócenie od: zupełnie jestem. [przypis edytorski]

zupełniem — skrócone od: zupełnie jestem. [przypis edytorski]

zupełniem spokojny — skrócone: zupełnie jestem spokojny. [przypis edytorski]

zupełny (starop.) — tu: pełny, całkowity. [przypis edytorski]

zupełny (starop.) — tu: pełny. [przypis edytorski]

ZUP — Zakład Ubezpieczeń Powszechnych. [przypis edytorski]

Zuraw — Zurow, miasto na wsch. od Wismar. [przypis redakcyjny]

Zurbarán, Francisco de (1598–1664) — hiszpański malarz epoki baroku; tworzył przede wszystkim obrazy religijne, w pierwszym okresie twórczości często malował ascetycznych świętych z użyciem ostrych kontrastów światłocienia. [przypis edytorski]

zur besonderen Behandlung (niem.) — do specjalnego potraktowania. [przypis edytorski]

Zur hebung des Fremdenverkehrs — pod tytułem w wydaniu źródłowym podano melodię w zapisie nutowym. Tadeusz Boy-Żeleński pisze: Melodie zamieszczone w tym zbiorku zaczerpnięte są bądź z naszych popularnych, bądź też z paryskich motywów. [przypis edytorski]

Zurlinden, Loubet, Jouaust — osoby zaangażowane w ostateczne rozstrzygnięcie sprawy Dreyfusa; Émile Zurlinden (1837–1929): generał, minister wojny; Émile Loubet (1838–1929): przewodniczący senatu (od 1896), prezydent Francji (1899–1906); Albert Jouaust (1840–1927): oficer artylerii, przewodniczący drugiego sądu wojskowego w sprawie Dreyfusa. [przypis edytorski]

Zur Psychologie des Individuums — tzn. O psychologii jednostki; t. I Chopin und Nietzsche, Berlin 1891, t. II Ola Hansson, Berlin 1892. [przypis edytorski]

Zurück! Halt (niem.) — Z powrotem! Stać! [przypis edytorski]

zurück (niem.) — z powrotem; wracaj (tryb rozk. czas.). [przypis edytorski]

Zurüstungen — Vorbereitungen. [przypis edytorski]

Zurych — największe szwajcarskie miasto i główny ośrodek gospodarczy kraju. [przypis edytorski]

z urzędu — tu: zwyczajowo. [przypis edytorski]

zur Zeit (niem.) — obecnie, tymczasem. [przypis edytorski]

zurzynać (starop.) — pourzynać; urżnąć; uciąć. [przypis redakcyjny]

zurzynała (daw. forma) — ucięła. [przypis redakcyjny]

z uściskiem rękę podaję jej Władysławowi — w kwietniu r. 1872 Wanda wyszła za mąż za Władysława Żeleńskiego (patrz: Przedmowa). [przypis redakcyjny]

z uśmiechy słodkimi — dziś popr.: z uśmiechami słodkimi. [przypis edytorski]

zusammenwettern — zusammenschlagen. [przypis edytorski]

zu schnadern — vor Angst zu zittern. [przypis edytorski]

z ust rzeczy świadomych — w domyśle: z ust osób świadomych rzeczy, wiedzących o tych sprawach. [przypis edytorski]

z uszyma puść do domu… — staropolskie przysłowie: „Ze złego targu — z uszyma do domu” o znaczeniu: z awantury (bójki) wyjść możliwie cało. [przypis redakcyjny]

zu ventilierende — zu erörternde. [przypis edytorski]

zużytkowywa — zużytkowuje. [przypis edytorski]

Zuzanna (bibl.) — postać z Księgi Daniela (rozdz. 13), piękna i cnotliwa żona, która odrzuciła zaloty lubieżnych starców, a ci z zemsty oskarżyli ją o rzekome cudzołóstwo. [przypis edytorski]

Zuzanna — postać z biblijnej Księgi Daniela (rozdz. 13), piękna i cnotliwa żona, która odrzuciła zaloty lubieżnych starców, a ci z zemsty oskarżyli ją o rzekome cudzołóstwo. [przypis edytorski]

zuz (hebr.) lm. zuzzim — żydowska srebrna moneta wybijana w czasie powstania Bar Kochby. Terminem zuz określano również różne srebrne monety o niewielkim nominale zarówno przed, jak i po powstaniu Bar Kochby. W Talmudzie nazwy zuz i denar są używane wymiennie. [przypis edytorski]

zuz — starożytna moneta. [przypis tłumacza]

zuzukönnen — beizukommen. [przypis edytorski]

zwątpiały (daw.) — osłabiony a. pełen zwątpienia. [przypis edytorski]

zwątpiały — dziś: pełen zwątpienia a. osłabiony. [przypis edytorski]

zwątpiały — osłabiony. [przypis edytorski]

zwątpiona (droga) (starop.) — tu: taka, o której wszyscy zwątpili; której nikt nie uważa za wykonalną. [przypis edytorski]

zwątpiwszy o niem (starop.) — zwątpiwszy o nim; tu: zwątpiwszy, że żyje. [przypis edytorski]

zwaćbyśmy cię mieli (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: mielibyśmy cię zwać. [przypis edytorski]

zwać może leniwe (starop.) — zamiast: można zwać leniwe; [można nazwać leniwymi]. [przypis redakcyjny]

zwać — tu: przyzywać; zowie, zwie: oboczne formy 3 os.lp cz. ter. [przypis edytorski]

zwada — kłótnia. [przypis edytorski]

zwadka (daw.) — spór, kłótnia. [przypis edytorski]