Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | polityczny | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 7401 przypisów.

Dwóch więźniów — niem. Zwei Gefangene. [przypis edytorski]

Dwóch wzajem na się opartych siedziało — Dwaj alchemicy, jako fałszerze złota, siedzą wzajem o siebie oparci, okryci trądem i przez całą wieczność drapią aż do krwi bolące ich strupy. [przypis redakcyjny]

dwóch zabitych w Waszyngtonie prezydentów — wskutek zamachów zginęli w Waszyngtonie dwaj prezydencji USA: Abraham Lincoln (14 kwietnia 1865, w teatrze) oraz James Garfield (2 lipca 1881, na dworcu kolejowym); dwaj inni zostali zamordowani w zamachach poza stolicą: William McKinley (6 września 1901 w Buffalo) i John F. Kennedy (22 listopada 1963 w Dallas). [przypis edytorski]

Dwóch z nich (…) na dosyć już wysokich urzędach — Jan Młodzianowski był sekretarzem Komisji Sprawiedliwości Królestwa Polskiego; Roman Młodzianowski referendarzem stanu w Komisji Wojny. [przypis autorski]

dwójka — oddział II Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, zajmujący się wywiadem. [przypis edytorski]

dwójna — podwójna. [przypis redakcyjny]

dwójnasób — dwa razy więcej, podwójnie. [przypis edytorski]

dwójniaki — połączone ze sobą naczynia. [przypis edytorski]

dwójręczny — tu: oparty na dwuznaczności. [przypis edytorski]

dwóm skrzypcom — dziś popr. forma: dwóm parom skrzypiec. [przypis edytorski]

dwór drewniany z XVIII wieku, którego szkic tu dołączam — nie uwzględniono rycin z wydania źródłowego. [przypis edytorski]

Dwór Moskiewski — w wydaniu z 1816 r.: dwór obcy. [przypis edytorski]

Dwór nasz ogrodem będzie Akadema — tj. akademią filozoficzną; w gaju ateńskim poświęconym herosowi Akademosowi zbierała się założona przez Platona szkoła filozoficzna. [przypis edytorski]

Dwór Petersburski — w wydaniu z 1816 r.: dwór obcy. [przypis edytorski]

Dwór Św. Jakuba (ang. Court of St James's) — tradycyjna nazwa brytyjskiego dworu królewskiego, używana w dyplomacji; od pałacu Św. Jakuba, oficjalnej rezydencji władców. [przypis edytorski]

Dwór Św. Jakuba — tradycyjna nazwa brytyjskiego dworu królewskiego, używana w dyplomacji; od pałacu Św. Jakuba, oficjalnej rezydencji władców. [przypis edytorski]

dwoić komuś — zwracać się do kogoś w formie grzecznościowej przez „wy”. [przypis edytorski]

Dwoisty gryfie (…) nie rozdarłeś dziobem tego drzewa — Tu Chrystus, pod symbolem gryfa, jako człowiek nie użytkował z tego drzewa, nie zrywał z niego owocu, czyli pokarmu ziemskiego, gdy niżej wskazując na to drzewo, powiedział: „tak się nasienie wszelkiej prawdy chowa”, czyli: „królestwo moje nie jest z tego świata”. Tymi słowy Zbawiciel przekazał tę prawdę wszystkim ludziom, a szczególnie duchownym: że uganiać się wyłącznie i namiętnie za ziemskimi znikomymi dobrami jest rzeczą naganną i wiodącą do grzechu duszę naszą stworzoną do wyższych i szlachetniejszych celów, której królestwo, na obraz królestwa Chrystusowego, nie jest z tego świata. [przypis redakcyjny]

dwoi — tu: podwaja. [przypis edytorski]

dwojaki — dwa połączone naczynia gliniane. [przypis edytorski]

dwojakie pojmowanie symbolizmu — „metafizyczne” i „nastrojowe” — współczesny badacz L. J. Austin (L'Univers poétique de Baudelaire, Paris 1956) oznacza je odpowiednio terminami: „symbolique” i „symbolisme”. [przypis autorski]

dwojaki gliniane — podwójne, gliniane naczynie służące dawniej do noszenia dwudaniowych obiadów dla np. żniwiarzy. [przypis edytorski]

dwojaki płat — szkaplerz zakonny: część habitu zbliżona krojem do ornatu; tylko że nie z mnichy w szarej kapicy a z dwojakim płatem — zagadkowa wzmianka o zabiegach o jakieś opactwo. Próbę rozwiązania zagadki podjął Julian Krzyżanowski w studium O paru fraszkach Kochanowskiego („Odrodzenie i Reformacja w Polsce”, 1964). Usiłował tam wyjaśnić, iż poeta zabiegał o godność komendatariusza, tj. przełożonego zakonu Bożogrobców w Miechowie, inaczej opata, że jednak starania te z powodu śmierci Zygmunta Augusta do skutku nie doszły. Klucza do rozwiązania zagadki dostarcza list Kochanowskiego do Stanisława Fogelwedera (t. II, s. 288). [przypis redakcyjny]

dwoje bliźniątek — Romulus i Remus, legendarni założyciele Rzymu, ocaleni przez matkę w koszyku puszczonym na rzekę, uratowani i wykarmieni przez wilczycę kapitolińską. [przypis edytorski]

dwoje — dziś popr. forma: dwoje ludzi, ale: dwóch chłopców. [przypis edytorski]

Dwoje ludzi kochają się, pragną, czekają — dziś popr. z 3 os. lp: Dwoje ludzi kocha się, pragnie, czeka. [przypis edytorski]

dwoje młodych ludzi zostali skazani na śmierć i haniebnie powieszeni — Żarski i Kociszewski. [przypis autorski]

dwoje obrączek małżeńskich — jedna z małżeństwa z Euzebiuszem Słowackim, druga z doktorem Bécu. [przypis redakcyjny]

dwoje świec gorzało — dziś popr.: dwie świece gorzały, tj. płonęły. [przypis edytorski]

dwojniaki a. dwojaki — dwa połączone naczynia ceramiczne. [przypis edytorski]

dwoma słowy (przestarz.) — w dwóch słowach; por.: innymi słowy (starop. forma N. lm). [przypis edytorski]

dwora — dziś popr. forma D.lp: dworu. [przypis edytorski]

dworak fortuny — nadworny sługa losu (fortuny); osoba, której los sprzyja na mocy szczególnych przywilejów. [przypis edytorski]

dworka a. dwórka — szlachcianka należąca do dworu. [przypis edytorski]

dworka Tais — tu nie jest owa sławna Tais koryncka, ale osoba wzięta z komedii Terencjusza pod tytułem: Eunuch. Podobało się poecie tę urojoną figurę w piekle umieścić. Tais gra główną rolę w tej komedii, Fedrias, syn Lacheza, i Trason szalenie w niej się kochają. Trason przez Gnatona posyła na jej usługi młodą niewolnicę. Gdy Gnaton wraca, Trason go zapytuje: „Czy Tais wielką mi czyni dziękę?” „Zaiste, i bardzo wielką!” Gnaton odpowiedział. „Magnas vero agere gratias Thais mihi?, Ingentes. [przypis redakcyjny]

dworki — dziewczęta wiejskie zatrudnione we dworze. [przypis redakcyjny]

dwornia (daw.) — służba dworska. [przypis edytorski]

dworno, huczno — dziś: dwornie, hucznie. [przypis edytorski]

dworność (daw.) — wykwintność, wytworność zachowania. [przypis edytorski]

dworny (daw.) — tu: dworski, związany z dworem, należący do dworu. [przypis edytorski]

dworny (daw.) — uprzejmy, elegancki. [przypis edytorski]

dworny — grzeczny, uprzejmy, wyszukany, elegancki. [przypis edytorski]

dworować (daw.) — kpić, żartować. [przypis edytorski]

dworować (daw.) — żartować, naśmiewać się, kpić. [przypis edytorski]

dworować (daw.) — żartować, naśmiewać się. [przypis edytorski]

dworować — kpić, żartować z kogoś. [przypis edytorski]

dworować — tu w niestandardowym znaczeniu „zalecać się” (kalka z ang. to court). [przypis edytorski]

dworować — tu: zachowywać się służalczo, jak dworak. [przypis edytorski]

dworować — żartować, kpić. [przypis edytorski]

dworować — żartować, naśmiewać się z kogoś. [przypis edytorski]

dworscy — ludzie należący do dworu. [przypis edytorski]

dworscy — ludzie z dworu a. zależni od dworu. [przypis edytorski]

dworstwo (daw.) — naśladownictwo obyczajów dworskich. [przypis edytorski]

dworszczyzna — tu: jałowa grzeczność, puste komplementy. [przypis edytorski]

dworuje (gw.) — jest panem we dworze, panuje. [przypis autorski]

dworuje — panoszy się, mizdrzy, udaje panią. [przypis autorski]

Dworu Petersburskiego — w wydaniu z 1816 r.: dworów. [przypis edytorski]

dwory — dziś popr. forma N. lm: dworami. [przypis edytorski]

dworzan — φίλων. [przypis tłumacza]

dworzaninem, fylarchądworzaninem: φίλον [dosł.: przyjacielem]; fylarchą: φύλαρχον [przywódcą plemienia, gr. fyle], tribus praefectum, Stammeshäuptling (Clementz) [pominięto tłum. rosyjskie]. [przypis tłumacza]

dworzanin rękodajny — dworzanin mający zaszczyt i prawo podawania ręki swemu panu lub pani np. przy wsiadaniu do pojazdów, na koń itp. [przypis edytorski]

Dworzanin — [tu:] Dzieło Del Cortegiano, Baltazara del Castiglione. [przypis tłumacza]

dworzany — dziś popr. forma N lm: dworzanami. [przypis redakcyjny]

dworzec (daw.) — dwór (budynek). [przypis edytorski]

dworzec (daw.) — dwór. [przypis edytorski]

dworzec (daw.) — podwórze, dziedziniec. [przypis edytorski]

„Dworzec”Dworzec mojego dziadka Morawskiego. [przypis redakcyjny]

dworzec kolei północnej — to jest wiodącej z Paryża w kierunku północnym (znajduje się przy placu de Roubaix). [przypis redakcyjny]

dworzec Kolei Wiedeńskiej znajdował się na rogu ul. Marszałkowskiej i Al. Jerozolimskich. [przypis redakcyjny]

dworzec — tu: dwór, dom szlachecki. [przypis edytorski]

dworzec — tu: dwór, posiadłość. [przypis edytorski]

dworzec Victoria, ang. Victoria Station — jedna z głównych stacji kolejowych w Londynie, otwarta w 1862. [przypis edytorski]

dworzyszcze (daw.) — gmach, okazały budynek. [przypis edytorski]

dworzyszczowi — chłopi zatrudnieni na folwarku przy dworze. [przypis redakcyjny]

dwuberłej — dwuberłej, gdyż przywodzili im dwaj królowie: Agamemnon i Menelaos. [przypis redakcyjny]

dwuchloran rtęci (daw. chem.) — dziś: chlorek rtęci (II), HgCl2, silnie trująca sól kwasu solnego i rtęci na II stopniu utlenienia. [przypis edytorski]

Dwudziesta trzecia — w spisie treści wiersz występuje pod tytułem pociąg rusza. [przypis edytorski]

Dwudziestego drugiego we Freyburgu — 21 października 1813, podczas odwrotu spod Lipska, Napoleon rozmieścił swoją armię we Freyburgu nad rzeką Unstrutą, obsadzając dwa prowizoryczne mosty, które po przejściu głównych sił, a następnie tylnej straży, o świcie 22 października, spalono. [przypis edytorski]

dwudziestem sążni — na dwadzieścia sążni, tj. na ok. 40 m. [przypis edytorski]

dwudziestodwułokciowy — łokieć to miara długości około sześćdziesięciu centymetrów. Dwudziestołokciowy drąg ma zatem około dwunastu metrów, co trzeba złożyć na karb poetyckiej przesady Homera. [przypis edytorski]

dwudziestokilkoletni — dziś: kilkudziesięcioletni. [przypis edytorski]