Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 159532 przypisów.

szewron — figura na tarczy herbu: dwie belki tworzące kształt odwróconej litery „V”. [przypis edytorski]

szewron — naszywka w kształcie litery „V” umieszczana na rękawie lub naramienniku munduru dla oznaczenia stopnia w hierarchii sił zbrojnych i in. służb mundurowych. [przypis edytorski]

Szewyriow, Stiepan Pietrowicz (1806–1864) — rosyjski poeta i literaturoznawca, profesor Uniwersytetu Moskiewskiego; przedstawiciel ruchu słowianofilskiego; wspólnie z Pogodinem wydawał czasopismo „Moskwitianin”. [przypis edytorski]

szezlong — kanapa w kształcie wydłużonego fotela. [przypis edytorski]

szezlong — rodzaj wyściełanej sofy. [przypis edytorski]

szezlong — rodzaj wyściełanej sofy. [przypis redakcyjny]

szezlong — wąska kanapa, leżanka. [przypis edytorski]

Szezyl — po hebr. imię gwiazdy Orion. Gwiazda ta uchodziła u starożytnych za wzniecającą burzę. [przypis tłumacza]

Szifra i Pua — żydowskie położne, wymienione w Biblii. [przypis edytorski]

Szikinja — po portugalsku zdrobniałe od Franciszka. [przypis autorski]

szikota (z port. chicote) — bicz. [przypis edytorski]

Szilo — starożytne miasto Izraela leżące na północ od miasta Betel (Sdz 21,19); obecnie: północne tereny Palestyny. Za czasów Jozuego w Szilo znajdowała się Arka Przymierza (Joz 18,1). [przypis edytorski]

szimoza — materiał wybuchowy stosowany przez marynarkę japońską na początku XX w. [przypis edytorski]

Szimran — dziś popr.: Szemiran, ob. dzielnica Teheranu, ok. 30 km na płn.-wsch. od centrum, na zboczach gór Elburs; dawne miejsce letnich rezydencji władców Persji. [przypis edytorski]

sziraim — okruchy; zwyczaj zostawiania na talerzu resztek jedzenia na wypadek, gdyby przyszedł głodny biedak. [przypis tłumacza]

Sziraz — miasto w południowym Iranie, nazywane również Miastem Róż. [przypis edytorski]

Szirej Tiferet (Szirej Tiferes) — pieśni o wspaniałościach. [przypis tłumacza]

szirini — słodycze, przeważnie cukierki. [przypis autorski]

Sziwa — hinduski bóg śmierci. [przypis edytorski]

Sziwa, Siwa a. Śiwa — jeden z trzech najważniejszych bogów hinduizmu, razem z Brahmą i Wisznu tworzy trójcę zwaną Trimurti: Brahma stwarza wszechświat, Wisznu go utrzymuje, a Śiwa unicestwia; w śiwaizmie, jednej z głównych tradycji współczesnego hinduizmu, uznawany za najwyższego boga, stwórcę, opiekuna i niszczyciela świata. [przypis edytorski]

Sziwa, Siwa a. Śiwa — jeden z trzech najważniejszych bogów hinduizmu, razem z Brahmą i Wisznu tworzy trójcę zwaną Trimurti: Brahma stwarza wszechświat, Wisznu go utrzymuje, a Śiwa unicestwia; w śiwaizmie, jednej z gł. tradycji współcz. hinduizmu, uznawany za najwyższego boga, stwórcę, opiekuna i niszczyciela świata. [przypis edytorski]

Sziwa, Siwa a. Śiwa (mit. hinduska) — bóg śmierci w hinduizmie; jeden z trzech najważniejszych bogów hinduizmu, razem z Brahmą i Wisznu tworzy trójcę zwaną Trimurti: Brahma stwarza wszechświat, Wisznu go utrzymuje, a Śiwa unicestwia; w śiwaizmie, jednej z głównych tradycji współczesnego hinduizmu, uznawany za najwyższego boga, stwórcę, opiekuna i niszczyciela świata. [przypis edytorski]

Sziwa, Siwa a. Śiwa (mit. hinduska) — bóg śmierci w hinduizmie; jeden z trzech najważniejszych bogów hinduizmu, razem z Brahmą i Wisznu tworzy trójcę zwaną Trimurti: Brahma stwarza wszechświat, Wisznu go utrzymuje, a Śiwa unicestwia; w śiwaizmie, jednej z głównych tradycji współczesnego hinduizmu, uznawany za najwyższego boga, stwórcę, opiekuna i niszczyciela świata. [przypis edytorski]

szkacina (gw., z białorus. skacina) — bydlę. [przypis edytorski]

szkalować — rozgłaszać nieprawdziwe, szkodliwe informacje. [przypis edytorski]

szkalować (starop.) — źle mówić o kimś. [przypis edytorski]

szkandela — daw. podgrzewacz pościeli w postaci płaskiego metalowego naczynia z pokrywą na długiej rękojeści, do którego wlewano gorącą wodę lub wkładano rozżarzone węgle. [przypis edytorski]

szkandela (daw.) — termofor; metalowe naczynie, do którego wkładało się rozżarzone węgle z pieca, żeby ogrzać pościel. [przypis edytorski]

szkandela — naczynie do podgrzewania pościeli, zwykle mosiężne, zamykane, napełniane gorącą wodą lub żarzącymi się węglami. [przypis edytorski]

szkandele — napełniane wodą pojemniki służące jako podgrzewacze do pościeli. [przypis edytorski]

szkapa — tu w rodzaju męskim: ten szkapa, nie ta szkapa. [przypis redakcyjny]

szkapa — z politowaniem o koniu, zwłaszcza lichym, zabiedzonym. [przypis edytorski]

szkapi brzuch, co weń kijmi kołacą — tu: bęben. [przypis edytorski]

szkapica (starop.) — szkapa; koń. [przypis edytorski]

szkaplerz — jedno z uznanych przez kościół katolicki dewocjonaliów; dwa małe kawałki materiału z imieniem lub wizerunkiem Matki Boskiej lub Chrystusa, połączone tasiemkami, noszone na piersiach, pod ubraniem; sukienny szkaplerz bywa zastępowany medalikiem. [przypis edytorski]

szkaplerz — jedno z uznanych przez kościół katolicki dewocjonaliów; dwa małe kawałki materiału z imieniem lub wizerunkiem Matki Boskiej lub Chrystusa, połączone tasiemkami, noszone na piersiach, pod ubraniem; sukienny szkaplerz bywa zastępowany medalikiem. [przypis edytorski]

szkaplerz (łac. scapulare, od scapula: ramiona, barki, plecy) — wierzchnia część habitu w postaci szerokiego płata materiału, z otworem na głowę. [przypis edytorski]

szkaplerz — medalik w kształcie tarczy z wizerunkiem Matki Boskiej. [przypis edytorski]

szkaplerz — noszony na piersi wizerunek Matki Boskiej, świętych itp. [przypis edytorski]

szkaplerz — szeroki pas z tyłu i z przodu habitu zakonnego. [przypis redakcyjny]

szkaplerz — wierzchnia część habitu mnisiego (płat materiału zakrywający piersi, ramiona i plecy, z otworem na głowę pośrodku); tu w drugim znaczeniu: medalionu z wizerunkiem Matki Boskiej, zastępującego szkaplerz sukienny. [przypis edytorski]

szkaplerz — wierzchnia część habitu mnisiego (płat materiału zakrywający piersi, ramiona i plecy, z otworem na głowę pośrodku) oraz jedno z uznanych przez kościół katolicki dewocjonaliów; wyposażony najczęściej w wizerunek Matki Boskiej bywa noszony również przez świeckich i księży; jego nałożenie odbywa się uroczyście, a noszenie wiąże się z pewnymi pobożnymi obowiązkami; sukienny szkaplerz bywa zastępowany medalikiem. [przypis edytorski]

szkaplerz — wierzchnia część habitu mnisiego (płat materiału zakrywający piersi, ramiona i plecy, z otworem na głowę pośrodku) oraz jedno z uznanych przez kościół katolicki dewocjonaliów; wyposażony najczęściej w wizerunek Matki Boskiej bywa noszony również przez świeckich i księży; jego nałożenie odbywa się uroczyście, a noszenie wiąże się z pewnymi pobożnymi obowiązkami. [przypis edytorski]

szkaplerz — wierzchnia część habitu mnisiego (płat materiału zakrywający piersi, ramiona i plecy, z otworem na głowę pośrodku); tu w drugim znaczeniu medaliku z Matką Boską, zastępującego szkaplerz sukienny. [przypis edytorski]

szkaplerz — wierzchnia część habitu zakonnego przykrywająca przód i tył, krojem zbliżona do ornatu. [przypis edytorski]

szkaplerzyk własc. kaplerz — święty obrazek, malowany na blasze i noszony na szyi przez rycerzy w XVII w.; rodzaj medalika. [przypis redakcyjny]

szkaradą — [tu przymiotnik:] szkaradną. [przypis redakcyjny]

szkaradny — budzący wstręt, strasznie brzydki. [przypis edytorski]

szkarady — dziś popr.: szkaradny. [przypis edytorski]

szkarady — dziś popr.: szkaradny. [przypis redakcyjny]

szkarady — dziś: szkaradny. [przypis edytorski]

szkarady — dziś: szkaradny. [przypis redakcyjny]

szkarady (starop.) — szkaradny. [przypis edytorski]

szkarady — [tu:] (tylko w rymie) szkaradny. [przypis redakcyjny]

szkarady — (tylko w rymie) szkaradny. [przypis redakcyjny]

szkarłat — kosztowna krwistoczerwona tkanina jedwabna lub wełniana. [przypis edytorski]

szkarłatna powłoka — tu: rafy. [przypis redakcyjny]

szkarłaty — dziś popr. forma N.lm: szkarłatami. [przypis edytorski]

szkarłaty z Tyru — tkaniny pochodzące z fenickiego miasta Tyr, barwione drogą substancją uzyskiwaną ze ślimaków morskich. [przypis edytorski]

szkarlatyna — płonica, ostra choroba zakaźna wieku dziecięcego, której towarzyszy czerwona, drobna wysypka na całym ciele. [przypis edytorski]

szkarlatyna — płonica, ostra choroba zakaźna wieku dziecięcego, której towarzyszy czerwona drobna wysypka na całym ciele. Przed 2 poł. XX w. szkarlatyna była najczęstszą chorobą wieku dziecięcego o bardzo ciężkim przebiegu, jej śmiertelność wynosiła 25%. [przypis edytorski]

szkarlatyna — płonica, ostra choroba zakaźna wieku dziecięcego, której towarzyszy czerwona drobna wysypka na całym ciele. Przed upowszechnieniem penicyliny po II wojnie światowej szkarlatyna była najczęstszą chorobą wieku dziecięcego o bardzo ciężkim przebiegu, jej śmiertelność wynosiła 25%. [przypis edytorski]

szkarpa — dziś popr.: skarpa. [przypis edytorski]

szkarpa — dziś popr.: skarpa, przypora muru w kształcie wystającego na zewnątrz filaru. [przypis edytorski]

szkarpa — dziś: skarpa. [przypis edytorski]

szkarpa — skarpa, przypora muru w kształcie wystającego na zewnątrz filaru. [przypis edytorski]

Szkice estetyczne — wydana w 1922 r. rozprawa Witkacego. [przypis edytorski]

Szkice o obojętności religijnej — dzieło księdza Félicité-Robert de Lamennais'ego (1782–1854). [przypis redakcyjny]

Szkice węglem — nowela autorstwa Henryka Sienkiewicza, wydana w 1876 r.; akcja noweli toczy się we wsi Barania Głowa i przedstawia kwestie związane ze skutkami uwłaszczenia chłopów (a właśc. z brakiem zainteresowania ich losem), którzy nadal są analfabetami, nieświadomymi własnych praw. [przypis edytorski]

Szkic przyszłego postępu — dokładniej: Szkic obrazu postępu ducha ludzkiego (1794), podstawowe dzieło Condorceta. [przypis redakcyjny]

szkielety — dziś popr. forma N.lm: szkieletami. [przypis edytorski]

szkła teatralne — lornetka. [przypis edytorski]

Szkłów — miasto nad Dnieprem, na płn. od Mohylewa. [przypis redakcyjny]

szkło czeskie — półkryształ, szkiełka podobne do kryształu, z ich wyrobu słyną Czechy. [przypis edytorski]

szkło palące — soczewka. [przypis edytorski]

szkły — dziś popr. forma N.lm: szkłami. [przypis edytorski]

szklane pantofelki — uważa się niekiedy, że zaszła tu pomyłka: mianowicie chodziło nie o pantofelki szklane (fr. pantoufles de verre), ale zielone (fr. pantoufles vert) lub wręcz pantofelki z popielicy (tj. zwierzątka o szarym umaszczeniu: pantoufles de vair), co w języku francuskim, w którym zwykle nie wymawia się końcowych spółgłosek, brzmi podobnie. [przypis edytorski]

szklannemi oczy — dziś popr. forma N. lm: szklanymi oczami. [przypis edytorski]

szklanne… skrzydła — obrazowo w znaczeniu: teleskop.DO WERYFIKACJI [przypis edytorski]

szklannice — dziś: szklanice. [przypis edytorski]