Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 472 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 159187 przypisów.
synowiec — syn brata, bratanek. [przypis edytorski]
synowiec — syn brata. [przypis edytorski]
synowiec — syn rodzonego brata. [przypis edytorski]
synowiec — syn rodzonego brata. [przypis redakcyjny]
synowiec — wspomniany już Stanisław Pasek. Starania i koszt „dobrego stryja” nie były daremne. Akt z r. 1692 wymienia Stanisława Paska (już uwolnionego z niewoli tatarskiej) towarzysza spod chorągwi p. oboźnego kor., a w r. 1697, 27 czerwca podpisuje się na oznajmieniu Augusta II i na paktach konwentach obok stryja Jana także Stanisław Pasek, chorąży spod chorągwi tegoż p. oboźnego koronnego. Będzie to niezawodnie ów „haniebnie poczciwy człowiek”, o którym Krzysztof Zawisza w swoich Pamiętnikach pisze: „na drugi dzień (Bożego Narodzenia 1702 r.) byłem w Cisowie u JP. Paska, człowieka haniebnie poczciwego, który jako mi rad był, niepodobna opisać. W domu swoim szlachcic to porządny bardzo, wesoły i przystojny; przez trzy dni nie znaliśmy, co dzień, co noc, piliśmy i hulali; dam miał siła, et quidem pięknych. Darował mi szkatułę kieleckiej roboty, mosiądzem nabijaną, piękną i gotowalniową tejże roboty szkatułę wielką, stół marmurowy nakładany, puzdro szlifowane itd. — bardzom się tam miał dobrze”. Widać p. chorąży „waledykował” już tymczasem swej „szarży”, przerzucając się na „ekonomikę”, a odziedziczywszy po „dobrym stryju” wcale nieubogą substancję w roku zeszłym (1701), ma na czym i sam używać w Cisowie, i obdarzać miłego gościa pamiątkami pochodzącymi bodaj z sukcesji po panu komorniku. [przypis redakcyjny]
Synowie głupich i podłych i na ziemi zgoła się nie ukazujący… — Jb 30, 8-31, w tłumaczeniu Jakuba Wujka. [przypis edytorski]
synowie Jakuba — biblijny patriarcha Jakub, zwany również Izraelem, był przodkiem wszystkich Żydów. [przypis edytorski]
synowie Lojoli — jezuici; św. Ignacy Loyola (1491–1556) był założycielem zakonu. [przypis edytorski]
synowie stepu… — tzn. kozak i koń. Toż samo w. 18: „oni ujść gotowi”. [przypis redakcyjny]
Synowie wasi będą prorokowali — Jl 2, 28. [przypis tłumacza]
synowo jimię (starop.) — imię syna. [przypis edytorski]
synowstwem — dziś: synostwem. [przypis edytorski]
synowy — dziś popr. forma D. lp: synowej. [przypis edytorski]
syn Peleja — Achilles. [przypis edytorski]
syn pięknej Latony — Apollo. [przypis redakcyjny]
syn Pyrilampa — Pyrilampes to ojczym Platona; był przyjacielem Peryklesa, wielokrotnym posłem na dwór króla perskiego; po śmierci żony ożenił się z owdowiałą matką Platona, Periktione; jego znany z urody syn z pierwszego małżeństwa miał na imię Demos (por. Arystofanes, Osy 57). [przypis edytorski]
syn Samidy — Heliogabal był synem Julii Soaemias (zw. też: Julia Bassiana, 180–222 r. n.e.); Lampridiusz (Żywoty cesarzy od Hadriana do Numeriona, łac. Scriptores Historiae Augustae) nazywa ją Symiamirą; Heliogabal darzył szacunkiem swoją matkę i uważał ją za naturalną doradczynię, w związku z tym wprowadził ją do senatu i posadził obok konsulów podczas pierwszych obrad, w których uczestniczył; przez patriarchalnych Rzymian zostało to przyjęte z oburzeniem. [przypis edytorski]
syn Sapfasa — Σαπφᾶ (N), Σαπφία (D). [przypis tłumacza]
syntaktyka — nauka składni. [przypis redakcyjny]
syn Telamona — Ajas Wielki. [przypis edytorski]
syn Tetydy — Achilles, bohater wojny trojańskiej. [przypis edytorski]
syn Tetydy — Achilles, najdzielniejszy z Greków walczących w wojnie trojańskiej, syn króla Peleusa i boginki morskiej Tetydy. [przypis edytorski]
syntetyk — tu: myśliciel łączący rozmaite wątki w jedno, ujmujący zjawiska w syntezę. [przypis edytorski]
synteza — łączenie różnych elementów w całość; badanie poszczególnych składników w danym, ujmowanym jako całość, zjawisku. [przypis edytorski]
synteza (z gr.) — składanie, łączenie w całość poszczególnych części; syntetyczny — zbierający części w całość. [przypis autorski]
syntonolidyjska skala, zwana także: eolska a. hypodorycka (muz.) — siedmiostopniowa skala muzyczna używana w staroż. Grecji, wypracowana przez kulturę eolską; zbudowana w kierunku opadającym, zaczynająca się o kwartę niżej niż skala podstawowa, dorycka; współcześnie nieużywana. [przypis edytorski]
syn Tufy — παῖς Τοῦφα (N), Σαφάτου (D). [przypis tłumacza]
syn Tydeja — Diomedes, jeden z najwybitniejszych wodzów greckich pod Troją, często współdziałający z Odyseuszem. [przypis edytorski]
syntymentalny — dziś popr.: sentymentalny. [przypis edytorski]
synu Atrejowy — Achilles zwraca się do Agamemnona. [przypis edytorski]
synu boginki z widłami od gnoju — przytyk do niskiego pochodzenia Eurypidesa: jego matka miała być handlarką jarzyn. [przypis edytorski]
synu Dardana — Dardan był założycielem całej Dardanii, w której mieściła się m. in. Troja. W ten sposób Iryda podkreśla, że Priam jest prawowitym królem. Biologicznym ojcem Priama był Laomedon. [przypis edytorski]
synu — dziś popr. forma C. l.poj.: synowi. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
synu — dziś popr. forma C. lp: synowi. [przypis edytorski]
synu, jeśli pomścisz śmierć przyjaciela, Patrokla… — por. Iliada XVIII 95–96. [przypis edytorski]
syn Ulienów — Rodomont. [przypis redakcyjny]
Synu! w żołnierstwie najpierwsza otucha (…) — Myśli i wyrażenia wyjęte ze Skargi: Nauki żołnierskie. [przypis autorski]
syn Wenery — tu: Eneasz. [przypis edytorski]
syny (daw. forma) — dziś N. lm r.m.: (między) synami. [przypis edytorski]
syny (daw. forma) — dziś N.lm: synami. [przypis edytorski]
syny (daw. forma) — dziś: synowie. [przypis edytorski]
syny — dziś popr. forma B.lm: synów. [przypis edytorski]
syny — dziś popr. forma M.lm: synowie. [przypis edytorski]
syny — dziś popr. forma M. lm: synowie. [przypis edytorski]
syny — dziś popr. forma N. lm: synami. [przypis edytorski]
syny moje (daw. forma) — dziś: synowie moi. [przypis edytorski]
syny (starop. forma) — [za] synami. [przypis edytorski]
syny twe — dziś popr. forma M. lm: twoi synowie. [przypis edytorski]
syny xiążęce — dziś popr. forma: książęcy synowie. [przypis edytorski]
syn zabił ojca, pragnąc dziedzictwa — w dalszym ciągu jest sprostowanie tego faktu. Skazaniec, jak się potem pokazało, nie był zabójcą. [przypis tłumacza]
syn Zewsa i Latony (mit. gr.) — Apollo i jego bliźniacza siostra Artemida byli owocem romansu boga Zeusa i tytanidy Leto (Latony). Apollo był czczony jako bóg światła, porządku, muzyki i harmonii. [przypis edytorski]
Syońskich (starop. forma) — dziś popr. [murów] murów syjońskich a. murów Syjonu. [przypis edytorski]
Syońskie miasto (starop. forma ort.) — dziś popr.: syjońskie miasto a. miasto Syjon. [przypis edytorski]
sypać bury — ostro upominać. [przypis edytorski]
Sypał jak perłami pięknymi słowami polskimi (…) któż się przed Tobą ostoi! — E. Orzeszkowa, Listy, Warszawa 1938, II, cz. 2, s. 145. [przypis autorski]
sypał plagi — bił rózgą. [przypis edytorski]
sypialka — pociąg z przedziałami sypialnianymi. [przypis edytorski]
Sypie (gwar.) — tu: idzie. [przypis edytorski]
sypilska Niobe (mit. gr.) — królowa Teb, żona Amfiona; miała czternaścioro dzieci (zw. Niobidami), siedem córek i tyluż synów; nieopatrznie pyszniła się, stawiając siebie ponad Leto, matkę dwojga zaledwie dzieci, lecz boskich: Apollina i Artemidy; mszcząc się za urażony honor Leto wystrzelali oni z łuku potomstwo Niobe, która widząc to, zatraciła się w rozpaczy; będącą w tym stanie Zeus litościwie zamienił w skałę: górę Sipylos w Azji Mniejszej (stąd przydomek „sypilska”). [przypis edytorski]
Syrakuca, Saraguza — miasto Saragossa w płn. Hiszpanii. [przypis redakcyjny]
Syrakuzy — miasto na wschodniej Sycylii. [przypis edytorski]
Syrakuzy — miasto we wsch. Sycylii, powstało jako staroż. gr. kolonia założona przez Dorów z Koryntu w 733 p.n.e., szybko stało się najbogatszym i najludniejszym miastem sycylijskim. [przypis edytorski]
Syrakuzy — miasto we wsch. Sycylii, założone w 733 p.n.e. przez kolonistów greckich. [przypis edytorski]
Syrakuzy — miasto we wsch. Sycylii, założone w 733 p.n.e. przez kolonistów greckich. [przypis edytorski]
Syrakuzy (…) zawsze pogrążone w swawoli — Wypędziwszy tyranów, uczyniono obywatelami cudzoziemców i najemnych żołnierzy, co spowodowało wojny domowe. (Arystot. Polit. V, 3). Skoro lud stał się przyczyną zwycięstwa nad Ateńczykami, odmieniono republikę (ibid., IV). Namiętność dwóch młodych urzędników, z których jeden porwał drugiemu młodego chłopca, tamten zaś uwiódł mu żonę, zmieniła ustrój tej republiki (ibid., VII, 4). [przypis autorski]
syr (daw. reg.) — ser. [przypis edytorski]
syredeń (z ukr.: seredyna) — środek, wnętrze. [przypis edytorski]
syrenia wyspa (mit. gr.) — to właśnie na Capri wracający spod Troi grecki heros, Odyseusz, spotyka syreny. [przypis edytorski]
Syrenie rafy — u wybrzeża Kampanii, niedaleko Sorrento. [przypis edytorski]
syreny, dziś: brzegowce (biol.) — rząd dużych ssaków prowadzących wyłącznie wodny tryb życia, wywodzący się od ssaków prakopytnych; obejmuje m.in. manaty, diugonia oraz syrenę morską (krowę morską) odkrytą w 1741 i ostatecznie wytępioną przez człowieka w 1768 roku. [przypis edytorski]
Syreny (mit. gr.) — niebezpieczne żeńskie stworzenia żyjące na wysepkach i wabiące swoim urzekającym śpiewem żeglarzy; Odyseusz, przepływając statkiem w ich pobliżu, za radą Kirke zalepił woskiem uszy swoim towarzyszom, a ponieważ sam chciał wysłuchać ich śpiewu i przeżyć, kazał przywiązać się do masztu (Odyseja XII 153–200). [przypis edytorski]
Syreny (mit. gr.) — niebezpieczne żeńskie stworzenia żyjące na wysepkach i wabiące swoim urzekającym śpiewem żeglarzy; Odyseusz, przepływając statkiem w ich pobliżu, za radą Kirke zalepił woskiem uszy swoim towarzyszom, a ponieważ sam chciał wysłuchać ich śpiewu i przeżyć, kazał przywiązać się do masztu. [przypis edytorski]
Syria Dolna — Celesyria, region w czasach hellenistycznych i rzymskich: południowa Syria. [przypis edytorski]
Syrius (łac.) — Syriusz, najjaśniejsza gwiazda nieba północnego. [przypis edytorski]
Syriusz — najjaśniejsza gwiazda nocnego nieba; heliakalny wschód Syriusza rozpoczyna okres największych upałów (lipiec–sierpień). [przypis edytorski]
Syriusz — najjaśniejsza gwiazda nocnego nieba; inaczej Psia Gwiazda. [przypis edytorski]
Syriusz — najjaśniejsza gwiazda nocnego nieba, jedna z najbliższych Słońcu. [przypis edytorski]
Syriusz — najjaśniejsza gwiazda nocnego nieba. [przypis edytorski]
Syriusz — najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa. [przypis redakcyjny]
Syriusz — także: Psia Gwiazda a. Kanikuła; gwiazda widoczna latem i wiązana ze zjawiskiem suszy. [przypis edytorski]
Syriusz, Wega, Aldebaran — bardzo jasne gwiazdy nieba północnego. [przypis edytorski]
Syrjej (starop. forma) — (do) Syrii. [przypis edytorski]
syrma — szata noszona przez aktorów w tragedii. [przypis edytorski]
syrojeżka — surojadka; gatunek grzyba. [przypis edytorski]
syroka (gw.) — szeroka. [przypis edytorski]
Syrokomla, Władysław (1823–1862) — właśc. Ludwik Władysław Franciszek Kondratowicz, polski poeta i tłumacz. [przypis edytorski]
Syrokomla, Władysław (pseud.), właśc. Ludwik Franciszek Kondratowicz (1823–1862) — polski poeta i tłumacz epoki romantyzmu. [przypis edytorski]
syropki (starop.) — [tu:] lekarstwa. [przypis redakcyjny]
syropy (starop.) — [tu:] lekarstwa. [przypis redakcyjny]
syrowe (gw.) — surowe. [przypis edytorski]
Syrowie — mieszkańcy Syrii. [przypis redakcyjny]
syrso (gw.) — szersza. [przypis edytorski]
Syrtes (łac.) — Syrty, dwie zatoki morza Śródziemnego przy brzegach Afryki płn.; b. niebezpieczne dla żeglugi. [przypis redakcyjny]
Syrty Cyrenejskie — zatoki w Afryce Płn. [przypis redakcyjny]
Syrty Cyrenejskie — zatoki w Afryce Pn. [przypis redakcyjny]
Syrty — dwie zatoki Morza Śródziemnego u północnych wybrzeży Afryki: Wielka Syrta u wybrzeży Libii lub Mała Syrta u wybrzeży Tunezji; Syrtów: dziś popr. forma D.: Syrt. [przypis edytorski]
Syrty — dwie zatoki Morza Śródziemnego u wybrzeży Afryki. [przypis redakcyjny]
syrty — mielizny morskie. [przypis redakcyjny]
Syrty — Mniejsza i Większa, zatoki Morza Śródziemnego u płn. wybrzeży Afryki. [przypis redakcyjny]
Syrty — Syrta Wielka i Mała, dwie zatoki wrzynające się w ląd płn. Afryki, niebezpieczne dla żeglarzy z powodu mielizn. [przypis redakcyjny]
