Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 159532 przypisów.

popod — dziś: pod. [przypis edytorski]

popod (przestarz.) — pod. [przypis redakcyjny]

po polskiej stronie Niepru — tj. na prawym brzegu Dniepru. [przypis redakcyjny]

popona (starop.) — zasłona, fartuch u powozu. [przypis redakcyjny]

po poświecie (starop.) — w poświacie [księżyca]. [przypis edytorski]

popowicz — syn popa, duchownego prawosławnego; tu: Rosjanin a. osoba wyznania prwosławnego. [przypis edytorski]

popowicz — syn popa (kapłana Cerkwi prawosławnej). [przypis edytorski]

popowicz — syn popa; tu: Rosjanin. [przypis edytorski]

popowi — dziś popr. forma C. lp: popu. [przypis edytorski]

Po powrocie Absaloma z Naszoru — zgodnie z Drugą Księgą Samuela Absalom po zabójstwie Ammona uciekł do Talmaja, syna Ammichuda, króla regionu Geszur (obecnie: południowa Syria) (2Sm 13,37a). Nazwa kraju Naszor nie występuje w Biblii hebrajskiej. [przypis edytorski]

Po powrocie do hotelu natykałem się na młode kobiety (…) przestawałem kochać nieznajomą — fragment skreślony. [przypis tłumacza]

Popowski, Stefan (1870–1937) — malarz i krytyk sztuki, specjalizujący się w melancholijnych pejzażach oświetlonych księżycem lub zachodzącym słońcem, w przedstawieniach polskiej przyrody o różnych porach roku. [przypis edytorski]

Po pożarze tym opowiadano (…) że był on karą bożą za bluźnierstwo, jakiego się mieli Żydzi dopuścić… — w nekrologu ks. Hędrzaka, pomieszczonym w piśmie ludowym „Chata”, wypadek ten tak opisany:

„Było wesele u rabina — otóż, aby to wesele odznaczyć i więcej uświetnić, a naszej religii wyrządzić obelgę, obrali jednego Żydka i tego postanowili męczyć i po sądach włóczyć, jak to ongi naprawdę Żydzi zrobili z Jezusem Chrystusem, prawdziwym Synem Bożym. Więc obrali sobie jednego bogatego Żyda dzikowskiego na jednym końcu miasta Annaszem, drugiego znów Żyda na drugim końcu miasta Kajfaszem, znów innego Herodem, a w samym rynku Piłata. Zbiegła się tedy owych Żydków zgraja i owego obranego niby Jezusa wozili w małym wózku po mieście od jednego starszego do drugiego, gdzie go ci sądzili — żydostwo zaś, niby wojsko, zawiązywało oczy, pluło nań, biło i różne herezje wyprawiało. I stało się, że tej samej nocy u jednego z tych Żydów wybuchł ogień, który całe miasto obrócił w perzynę. Zauważono zaś, że ogień przerzucał się z domu jednego starszego na drugą stronę, na dom drugiego starszego — to jest, od domu, w którym mieszkał Annasz, przerzucało ogień na dom Kajfasza! Sam o tym od Żydów słyszałem (opowiada autor tego opisu), będąc w Dzikowie u nieboszczyka księdza Hędrzaka na wakacjach, i Żyd tamtejszy Januta, który był krawcem, jako też i inni Żydzi, którzy się w tę swawolę nie wdawali, mówili mi, że Pan Bóg za tę niegodziwą zabawkę w Jezusa całe miasto ogniem strasznym ukarał! To jest prawdą, a którą jak wiele innych zatajono”. — „Chata” z dnia 10 listopada 1872, nr 13, tom VI, Lwów.

[przypis autorski]

Poppea Sabina (ok. 30–65 r. n.e.) — słynąca z urody żona prefekta pretorianów Rufiusa Kryspinusa, potem Othona, a od 62 r. n.e. żona Nerona. Prowadziła wystawny tryb życia. Niektóre jej zabiegi kosmetyczne zyskały wielką sławę (np. kąpiele w mleku). To ona namówiła Nerona, aby zamordował swoją matkę, Agrypinę Młodszą. [przypis edytorski]

Popper-Lynkeus, Joseph (1838–1921) — austriacki uczony, pisarz, wynalazca. [przypis edytorski]

POP — Podstawowa Organizacja Partyjna; najmniejsza jednostka Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR); tego rodzaju komórki partyjne funkcjonowały w zakładach pracy, instytucjach kulturalnych i na uczelniach w l. 1949–1989. [przypis edytorski]

poprąg — rzemień podtrzymujący siodło. [przypis edytorski]

po pracej (starop. forma) — starsza forma Msc. lp, zamiast: po pracy (w dalszym ciągu wiele form podobnych, np. pieśń V zwr. 4 i zwr. 5; pieśń VI zwr. 71). [przypis redakcyjny]

Poprad — rzeka na Słowacji i w Polsce. [przypis edytorski]

poprawek (…), które uwidoczniło się w objaśnieniach — z powodu wielkiej ilości i różnorodności przypisów do tekstu, Red. WL zrezygnowała z tego rodzaju filologicznych szczegółów, usuwając je. [przypis edytorski]

poprawić się — przyjść do siebie, utyć. [przypis redakcyjny]

„poprawionej” — ponieważ podany w „Twórczości” tekst Wiatru do litery odpowiada BUZ, wykluczyć należy możliwość, ażeby podstawą zapisu Przybosia było dokonane w tym czasopiśmie przeinaczenie słowne. [przypis autorski]

poprawiwszy pocztów — pobrawszy płace na poczty. [przypis redakcyjny]

poprawował (starop. forma) — poprawiał. [przypis edytorski]

popręga — pas na wierzchnim ubraniu. [przypis edytorski]

popręga — tu: pasek; rzemień do przewiązywania się w pasie a. przez pierś. [przypis edytorski]

popręg — część rzędu konia; rzemień biegnący pod brzuchem zwierzęcia i służący utrzymaniu siodła we właściwej pozycji. [przypis edytorski]

popręg — element rzędu końskiego, rodzaj pasa przebiegającego pod brzuchem konia i łączącego obie strony terlicy; służy utrzymaniu siodła we właściwym położeniu. [przypis edytorski]

popręg — pas przytrzymujący siodło lub (jak tu) element zbroi. [przypis edytorski]

popręg — pas przytrzymujący siodło, przeciągany pod brzuchem konia. [przypis edytorski]

popręg — pas skórzany, zapinany pod końskim brzuchem, służący do zamocowania siodła; różnemi popręgi — dziś popr. forma N. lm: różnymi popręgami. [przypis edytorski]

popręg — skórzany rzemień podtrzymujący siodło. [przypis edytorski]

po próżnicy (daw.) — niepotrzebnie, na próżno. [przypis edytorski]

po próżnicy — na próżno. [przypis redakcyjny]

poproś mamy — dziś popr.: poproś mamę. [przypis edytorski]

poprosił go zająć się oddaniem jego pracy — konstrukcja gramatyczna charakterystyczna dla autorki; popr. raczej: poprosił go, by zajął się (…). [przypis edytorski]

poprosił (…) imieniem — dziś: poprosił w imieniu. [przypis edytorski]

po prostu nie mogłem tego powiedzieć, to jest absolutnie nie w moim stylu — typowe jest to: „ja nie mogłem tego powiedzieć”. Niedawno miałem taką historię z wybitnie inteligentnym profesorem uniwersytetu, który też po niedługim czasie nie mógł sobie przypomnieć własnych słów i twierdził, że to tak nie w jego stylu, że on nie mógł tego powiedzieć, tylko pewien hrabia. Jest to typowe dla tajemnych obrachunków z utajonym kompleksem niższości. [przypis autorski]

poprzeczka — tu: przecznica. [przypis edytorski]

poprzecznia (wł. oryg. la scotta) — lina do nastawiania żagla; może tłumacz rozumiał tu reję, drąg poprzeczny, do którego przywiązuje się żagiel. [przypis redakcyjny]

poprzed (daw.) — przed. [przypis edytorski]

Poprzednia zasada wykazała, że wszystkie zjawiska… — ustęp od słów: ,Poprzednia zasada wykazała (…)” do: „(…) tylko według tego prawa” jest dodatkiem drugiego wydania. [przypis tłumacza]

Poprzednicy Hausera [jako autora syntezy zjawiska modernizmu] to np. Samuel Lubliński czy Eckart von Sydow — S. Lubliński, Die Bilanz der Moderne, Berlin 1902; E. von Sydow Die Kultur der Dekadenz, Dresden 1922. [przypis autorski]

poprzedniczy (daw.) — poprzedni, poprzedzający. [przypis edytorski]

poprzedniczy — poprzedzający. [przypis edytorski]

poprzednika, na którego się sam powołuje — „Przygotowując się co rano odczytaniem kilkunastu stronic Marianny Marivaux, zrozumiesz zdobycze tkwiące w tym, aby trafnie opisywać drgnienie ludzkiego serca”. [przypis tłumacza]

poprzednik — tu: zwiastun, znak zapowiadający jakieś zdarzenie. [przypis edytorski]

poprzed — przed; por. daw.: popod. [przypis edytorski]

po przegranej bitwie morskiej wolała dłonią samobójczą na życie swe się targnąć — pokonana przez Rzymian w bitwie pod Akcjum Kleopatra, dała się ukąsić jadowitej żmii, aby nie wpaść w ręce zwycięzców. [przypis edytorski]

po przejrzeniu złudnej opony Mai — por. Wstęp. [przypis redakcyjny]

po przejściu pewnej granicy spykniczenia, którą osiągnąłem (…) przez radykalne przezwyciężenie używania tytoniu — szczegóły o tych kwestiach pojawią się w dodatku, który będzie drugim appendiksem do książki mojej o narkotykach. Fajka bez zaciągania się może być dla chcących bądź co bądź coś palącego się w pysku trzymać doskonałym wybrnięciem, ale tylko po radykalnym przezwyciężeniu istotnej potrzeby tytoniu. [przypis autorski]

po przeprawie wojska — z Gerajstos (dziś Kastri), na południowo-wschodnim cyplu Eubei, na wiosnę 396. Pierwotnie zamierzał na czele wszystkich Greków wyprawić się z beockiego portu Aulis, jak niegdyś Agamemnon pod Troję. Ale Teby, Korynt i Ateny odmówiły kontyngentów, Teby nawet przez swe władze (bojotarchowie) przerwały Agesilaosowi składanie ofiar w Aulidzie. Król oddalił się, nie mogąc mścić się za obrazę. Ksenofont pomija to tutaj, choć mówi o tym w Dziejach Hellady. [przypis tłumacza]

poprzezeń (daw.) — poprzez niego. [przypis edytorski]

poprzód — dziś: wprzód; wcześniej. [przypis edytorski]

Po przyjeździe Przybyszewskiego do Warszawy (…) obraz pełen wdzięku i artyzmu — L. Krzywicki, Wspomnienia, t. II, s. 442. [przypis autorski]

Po przyjeździe w nocy z dnia 21 na 22 września 1940 r. do obozu w Oświęcimiu — Witold Pilecki trafił do Oświęcimia drugim transportem warszawskim więźniów z łapanki ulicznej; obejmował on 1705 osób, których jako więźniów KL Auschwitz oznaczono numerami od 3821 do 5526. [przypis edytorski]

po przykrej przeprawie — przez rzeką. [przypis redakcyjny]

poprzysiądz — dziś popr. forma: poprzysiąc. [przypis edytorski]

poprzysiągł, jak obywatele Argos, że nie prędzej włosy zapuszczę… — kiedy ok. 546 p.n.e. wojska Sparty wkroczyły na terytorium rywalizującego z nią miasta Argos na Peloponezie, zajęły pograniczne tereny Tyrei i zwyciężyły w bitwie, obywatele Argos na znak żałoby obcięli krótko włosy i ślubowali nie zapuszczać ich, póki nie odzyskają utraconych ziem (por. Herodot, Dzieje I 82). [przypis edytorski]

poprzysięgli (starop.) — wsparli zaskarżenie przysięgą. [przypis redakcyjny]

po psa — Herakles mowi o Cerberze, trójgłowym psie pilnującym wejścia do Hadesu. [przypis edytorski]

popsować (daw. forma) — dziś popr.: popsuć. [przypis edytorski]

popsować (daw.) — popsuć, tu: zabić. [przypis redakcyjny]

popsować (daw.) — popsuć, zepsuć. [przypis edytorski]

popsować — dziś: popsuć. [przypis edytorski]

popsować, popsowany (daw.) — popsuć, popsuty. [przypis edytorski]

popsować (starop.) — popsuć. [przypis redakcyjny]

popstrzyć (gw.) — pokryć plamami odmiennego koloru. [przypis edytorski]

popsuj — psuj, szkodnik, wandal. [przypis edytorski]

popularitas (łac., D. popularitatis — schlebianie ludowi, popularność. [przypis edytorski]

popularitas (łac.) — popularność, wziętość. [przypis edytorski]

popularitatem (łac.) — wziętość, popularność. [przypis redakcyjny]

popularitatem (łac.) — wziętość. [przypis redakcyjny]

popularną na scenie — świadczy o jej powodzeniu między innymi uszczypliwa wzmianka zazdrosnego Ben Jonsona o bitwach morskich na scenie w przedmowie do jednego z jego utworów. [przypis tłumacza]

populum non credentem et contradicentem (łac.) — Rz 10, 21: „lud niewierzący i sprzeczny”. [przypis tłumacza]

populus (łac.) — lud. [przypis edytorski]

populus romanus (…) gotowy deptać po korynckich posągach — tłumiąc greckie dążenia niepodległościowe, w 146 p.n.e. Rzymianie zdobyli kwitnący Korynt, zabili wszystkich mężczyzn, sprzedali w niewolę kobiety i dzieci, zaś miasto spalili do gołej ziemi; ze zmieszanych w pożarze wielkich ilości metali: miedzi, złota i srebra miał powstać specyficzny stop: brąz koryncki. [przypis edytorski]

populus romanus (łac.) — lud rzymski. [przypis edytorski]

populus romanus — lud rzymski. [przypis redakcyjny]