Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 465 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 159264 przypisów.

pokojowa — służąca dbająca o porządek w pokoju i wygody pani. [przypis edytorski]

„Pokojowi była to służba pałacowa, jednakowo ubrana, zawsze przy pałaszach, stojąca za panem, panią i gośćmi z talerzami u stołu; tym się często trafiało leżeć na kobiercach”. (J. D. Ochocki, Pamiętniki, s. 93). Chłostę na kobiercu odbierali pokojowi w odróżnieniu od chłopów, którym taki przywilej nie przysługiwał. [przypis redakcyjny]

pokojowiec — służący mieszkający w domu i pomagający w codziennych czynnościach. [przypis edytorski]

pokojowiec — służący, pilnujący porządku w pokoju pana. [przypis edytorski]

Pokole (mit. litew.) — Poklus, bóg piekła i zemsty. [przypis edytorski]

Pokolenia roślinneGenera Plantarum Karola Linneusza, wydane pierwszy raz w 1737 r., tu mowa wydaniu uzupełnionym przez Johanna Christiana Daniela Schrebera (1739–1810). [przypis edytorski]

pokolenie Dany — chodzi o Tuatha Dé Danann, w mitologii irlandzkiej plemię bogini Dany. [przypis edytorski]

Pokolenie jest to, mówiąc najprościej, grupa rówieśników (…) i ta wspólność może być cennym wskaźnikiem dla orientacji w życiu literackim — L. Fryde, Trzy pokolenia literackie, „Pion” 1938, nr 45. [przypis autorski]

Pokolenie jest to względna jedność wszystkich mniej więcej równowiecznych ludzi (…) wychowaniem, moralnością i wrażliwością artystyczną — F. Kummer, Deutsche Literaturgeschichte des neunzehnten Jahrhunderts dargestellt nach Generationen, I, s. 5. [przypis autorski]

Pokolenie literackie jest przecież tylko jednym z wydań pokolenia humanistycznego (…). Zagadnienie (…) wyjaśnia F. Mentré — F. Mentre, Les générations sociales, 1920. [przypis autorski]

pokolenie literackie Młodej Polski daje się podzielić na dwie odrębne formacje wewnątrz generacji(…) Leopold Staff, Włodzimierz Perzyński, Stanisław Brzozowski (krytyk) — dokładniej o zasadach i historycznoliterackich konsekwencjach takiego podziału piszę w szkicu Stulecie pokolenia Młodej Polski („Pamiętnik Literacki”, LI, 1961, z. 2, przedruk w zbiorze Łowy na kryteria, Warszawa 1965, s. 135–161). [przypis autorski]

pokoleniem literackim zajmował się Julius Petersen — J. Petersen, Die Wesensbestimmung der deutschen Romantik, Leipzig, 1926. [przypis autorski]

pokolenie rozproszone — pokolenie, które budowało wieżę Babel i za karę zostało rozproszone. [przypis tłumacza]

pokolenie stare jest dzieckiem tych czasów, kiedy mieszczaństwo i zamożniejsze drobnomieszczaństwo walczyły na półwyspie o swoją dzisiejszą synekurę społeczną (…) ponad warstwami, tj. poza życiem, oderwane od stanu włościańskiego, nieprzyswojone przez inny — K. R. Ż. [L. Krzywicki], Z Niemiec, s. 522. [przypis autorski]

pokolenie — tu: szczep, plemię. [przypis edytorski]

pokonić — osadzić końmi. [przypis redakcyjny]

pokonywa — dziś 3. os. lp raczej: pokonuje. [przypis edytorski]

pokonywa — dziś raczej: pokonuje. [przypis edytorski]

pokora i submisja (łac.) — poddanie się, uległość. [przypis redakcyjny]

pokornie (…) jak gdy uściska sługa swego pana — Sordello zapomina o swojej dumie poetycznej w chwili, kiedy widzi stojący wobec siebie cień Wergiliusza. [przypis redakcyjny]

pokorzyć się — stanąć w pokorze, okazać pokorę. [przypis edytorski]

pokorzylim (gw.) — pokorzyliśmy; pokonaliśmy. [przypis edytorski]

pokost — wytwarzana z oleju szybkoschnąca substancja do pokrywania powierzchni drewna; daw.: lakier; tu przen. [przypis edytorski]

pokosy — pas skoszonego zboża. [przypis edytorski]

pokoszczony (starop.) — nasączony pokostem; pomalowany. [przypis edytorski]

pokosztować się z kimś — spróbować się, zmierzyć się. [przypis redakcyjny]

pokotem — jeden obok drugiego rzędem. [przypis edytorski]

pokotem — jedno obok drugiego, razem. [przypis edytorski]

po krajach — na krańcach, na brzegach. [przypis edytorski]

pokraśnieć (daw.) — zaczerwienić się. [przypis edytorski]

pokraśnieć — tu: zaczerwienić się. [przypis edytorski]

pokręcając wąsa — dziś raczej: podkręcając wąsa. [przypis edytorski]

pokrewny — dziś: krewny; dawniej uważano, że zostając ojcem chrzestnym, wchodzi się do rodziny, podobnie jak przez małżeństwo. [przypis edytorski]

po krótkotrwałym bólu można mieć przez długi czas sławę i radość — kto podczas smagania okazał największą wytrzymałość i cierpliwość, zdobywał sobie poważanie. [przypis tłumacza]

pokrwawa — krwawy odblask; jest to neologizm utworzony przez Krasińskiego analogicznie do formy „poświata”. [przypis redakcyjny]

pokryć — tu: pochować, ukryć. [przypis edytorski]

Pokryłeś dudki — ukryłeś pieniądze. [przypis edytorski]

pokryły się — raczej: rozbłysły. [przypis edytorski]

pokrytość (daw.) — obłuda. [przypis edytorski]

pokryty (daw.) — obłudny. [przypis redakcyjny]

pokrzepiliśmy się (…) i zaczerpnęli — inaczej: pokrzepiliśmy się i zaczerpnęliśmy. [przypis edytorski]

pokrzepione — wzmocnione. [przypis edytorski]

pokrzyk — mandragora; to roślina o działaniu usypiającym. [przypis redakcyjny]

pokrzywnica — mały ptak z rzędu wróblowych. [przypis edytorski]

pokucie — kąt w chatach białoruskich, gdzie zasiadają goście najpoważniejsi i w czasie wesel państwo młodzi. [przypis autorski]

Pokucie — kraina hist. nad górnym Prutem, na terenie ob. płd.-zach. Ukrainy; jej nazwa pochodzi od miasta Kut. [przypis edytorski]

po kuglarsku — jak sztukmistrz, fałszywie. [przypis edytorski]

pokumać się — daw. gw.: zostać czyimś kumem, tj. ojcem chrzestnym jego dziecka a. teściem tego dziecka; wejść z kimś w jakieś istotne relacje (dziś: dogadać się z kimś, nierzadko w złych zamiarach). [przypis edytorski]

pokup (daw.) — popyt na jakiś towar; mieć pokup: być poszukiwanym przez nabywców. [przypis edytorski]

pokup (daw.) — popyt na jakiś towar. [przypis edytorski]

pokup (daw.) — popyt, zainteresowanie. [przypis edytorski]

pokup (daw.) — popyt; zapotrzebowanie. [przypis edytorski]

pokupił winę (daw.) — „zyskał” winę, zawinił; por. też daw. wina: grzywna, kara pieniężna. [przypis edytorski]

pokupki (z ros.) — zakupy. [przypis edytorski]

pokup — pokupność; popularność wśród nabywców. [przypis edytorski]

pokup — popyt, zapotrzebowanie na rynku na jakiś towar. [przypis edytorski]

pokurć a. pokurcz — gatunek psa, mieszaniec charta i brytana. [przypis edytorski]

pokurć — pogardliwie o niedużych, dość brzydkich zwierzętach. [przypis edytorski]

pokurć — pogardliwie o niedużym, dość brzydkim zwierzęciu. [przypis edytorski]

pokusa (daw.) — duch piekielny, mara. [przypis redakcyjny]

pokusa piekielna — [tu:] zły duch. [przypis redakcyjny]

pokusa — [tu:] duch piekielny, mara. [przypis redakcyjny]

pokusić (starop.) — spróbować. [przypis edytorski]

pokusić (starop.) — [zakąsić, spróbować; tu:] doświadczyć. [przypis redakcyjny]

Pokusimy, da-li się, miru w rozhoworze — spróbujemy, jeśli to możliwe, uzyskania pokoju w rozmowie. [przypis redakcyjny]

pokusy piekielne (starop.) — [tu:] diabły. [przypis edytorski]

pokuszać się na co (starop.) — skusić się na co. [przypis edytorski]

pokuszać (starop.) — doświadczać; [wodzić na pokuszenie]. [przypis redakcyjny]

pokuszę się (starop.) — spróbuję. [przypis edytorski]

pokutę — to znaczy codziennie, gdyż dzień śmierci jest nieznany. [przypis tłumacza]

pokutił niemnożeczko (z ros. кутить: hulać, lumpować) — pohulałem troszeczkę. [przypis edytorski]

pokutować — tu: tkwić (na jaju), musieć wysiadywać. [przypis edytorski]

pokwapić (daw.) — pospieszyć się. [przypis redakcyjny]

pokwapić się (daw.) — pospieszyć się. [przypis edytorski]

pokwapić się — pospieszyć się; pójść. [przypis edytorski]

połączenie drogi mlecznej z andromedą — według obserwacji naukowców Droga Mleczna, rodzima galaktyka ziemska, i galaktyka Andromedy zbliżają się do siebie nieuchronnie; początkowo przewidywano, że proces ostatecznego zderzenia i połączenia dwóch struktur galaktycznych w jedną nową rozpocznie się za 4 miliardy lat i potrwa przez kolejnych kilka miliardów, obecnie szacuje się, że może to nastąpić wcześniej (za ok. 3,75 mld lat). [przypis edytorski]

połączon — daw. skrócona forma od: skrócony. [przypis edytorski]