Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 467 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | austriacki | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | japoński | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | sportowy | staropolskie | szwedzki | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 16321 przypisów.
szranki — miejsce ogrodzone, w którym odbywają się igrzyska lub wyścigi. [przypis redakcyjny]
szranki — ogrodzenie placu, na którym odbywał się turniej; przen.: sam turniej. [przypis edytorski]
szranki — ogrodzenie placu, na którym odbywał się turniej rycerski, przenośnie: sam turniej. [przypis edytorski]
szranki — ogrodzenie placu, na którym odbywał się turniej rycerski; przen. walka, zmagania. [przypis edytorski]
szranki — ogrodzenie placu, na którym odbywał się turniej rycerski; stawać, wstępować w szranki: stawać do walki. [przypis edytorski]
szranki — ogrodzenie placu turniejowego, przen. sam turniej. [przypis edytorski]
szranki — ogrodzenie placu turniejowego, przen.: turniej rycerski. [przypis edytorski]
szranki — ogrodzony plac, gdzie odbywały się turnieje rycerskie; tu: pole zmagań, ograniczony obszar działania. [przypis edytorski]
szranki — ogrodzony plac, na którym odbywały się średniowieczne turnieje. [przypis edytorski]
szranki — tu: barierki, ogrodzenie. [przypis edytorski]
szranki — tu: granice. [przypis edytorski]
szranki — tu: miejsce, w którym toczy się rywalizacja sportowa. [przypis edytorski]
szranki — walka, konfrontacja (pierw. ogrodzenie placu, na którym odbywał się turniej rycerski). [przypis edytorski]
szranki (z niem.) — miejsce ogrodzone, otoczone barierą; turniej (z łac.): średniowieczne igrzyska rycerskie, odbywane w specjalnie zbudowanych szrankach. [przypis redakcyjny]
szrapnel — pocisk artyleryjski wypełniony kulami, o dużym polu rażenia, używany w XIX i XX w.; nazwa pochodzi od nazwiska wynalazcy, angielskiego generała-majora Henry'ego Shrapnela. [przypis redakcyjny]
szrapnel — pocisk artyleryjski wypełniony kulkami, które rozpryskują się, gdy zadziała zapalnik czasowy; też: odłamek takiego pocisku. [przypis edytorski]
szrapnel — pocisk artyleryjski wypełniony metalowymi kulkami a. strzałkami, rozpryskującymi się przy wybuchu. [przypis edytorski]
szrapnel — pocisk artyleryjski wypełniony metalowymi kulkami a. strzałkami, rozpryskującymi się przy wybuchu; także: odłamek takiego pocisku. [przypis edytorski]
szrapnel (wojsk.) — pocisk artyleryjski z kulkami w środku, które są wyrzucane, gdy zadziała zapalnik czasowy. [przypis edytorski]
szrężogą, właśc. śreżoga (daw.) — zwarzenie się liści lub kwiatów na skutek zimna. [przypis edytorski]
szreń — warstwa zlodowaciałego śniegu powstała na powierzchni pokrywy śniegowej. [przypis edytorski]
szrobują — broń ognistą narządzają. [przypis redakcyjny]
szrobuje — [tu:] kieruje. [przypis redakcyjny]
szruba — dziś: śruba. [przypis edytorski]
szruba — śruba. [przypis edytorski]
szruba (z niem.) — dziś: śruba. [przypis edytorski]
szrubie — popr.: śrubie. [przypis edytorski]
szrubując — dziś popr.: śrubując. [przypis edytorski]
szryt (fonet. niem. Schritt) — krok. [przypis edytorski]
szryz — kra, ale nie z lodu, lecz z śniegu tylko. [przypis autorski]
sztaba (daw.) — dziób, przednia część statku. [przypis edytorski]
sztaba (daw. pot.) — wyraz oznaczający pozdrowienie, o znaczeniu zbliżonym do: cześć, witaj, trzymaj się. [przypis edytorski]
sztaba — płaska, metalowa zasuwa, służąca do zamykania drzwi. [przypis edytorski]
sztaba — przód okrętu. [przypis redakcyjny]
sztab — dowództwo. [przypis edytorski]
sztab Duchonina — prawdop. żart. określenie zaświatów, miejsca, do którego odchodzą zabici żołnierze. [przypis edytorski]
sztab korpuśny — sztab korpusu wojsk. [przypis edytorski]
sztab moskieski — Hetman wykupuje się diabłom pieniędzmi, jakie sam brał od carycy Katarzyny II. „Chór” występuje w roli diabłów-oficerów rosyjskich (tak też ucharakteryzowani byli grający te role aktorzy w przedstawieniu krakowskim). Obraz cały wystylizowany na wzór Widma (Doktora) z Dziadów cz. III (z epilogu). [przypis redakcyjny]
sztabskapitan — w Imperium Rosyjskim stopień oficerski pośredni między stopniem porucznika i kapitana. [przypis edytorski]
sztabsoficer (daw.) — oficer dowodzący w armii rosyjskiej. W dawnym wojsku nazwy stopni wojskowych były jednocześnie określeniami pełnionych funkcji: wyższe funkcje obejmowali oficerowie będący formalnie dowódcami oddziałów, podczas gdy faktyczne dowództwo sprawowali jako ich zastępcy tzw. sztabsoficerowie. [przypis edytorski]
sztabsoficer (daw.) — oficer dowodzący; w dawnym wojsku nazwy stopni wojskowych były jednocześnie określeniami pełnionych funkcji: wyższe funkcje obejmowali oficerowie będący formalnie dowódcami oddziałów, podczas gdy faktyczne dowództwo sprawowali jako ich zastępcy tzw. sztabsoficerowie. [przypis edytorski]
sztabsoficer — oficer sztabu. [przypis edytorski]
sztacheta — wąska deska będąca częścią ogrodzenia. [przypis edytorski]
sztafaż — tu: elementy ozdobne, uzupełniające obraz (dodatki do jego zasadniczego tematu). [przypis edytorski]
„Sztafeta” — gazeta wydawana przez Obóz Narodowo-Radykalny. [przypis edytorski]
sztafeta — posłaniec konny. [przypis redakcyjny]
sztafeta — tu: posłaniec konny. [przypis edytorski]
sztafety — gońców, umyślnych posłańców. [przypis redakcyjny]
sztafirując — podkręcając. [przypis redakcyjny]
sztagi — liny zabezpieczające maszt przed wyginaniem się do przodu i do tyłu. [przypis edytorski]
sztagi — rodzaj lin. [przypis autorski]
sztag — lina stalowa usztywniająca maszt w płaszczyźnie pionowej wzdłuż osi statku. [przypis edytorski]
sztag — lina usztywniająca maszt w płaszczyźnie pionowej wzdłuż osi statku, mocowana jednym końcem do górnej części masztu, a drugim do dziobu lub rufy. [przypis edytorski]
sztajerek — taniec w metrum 3/4, pochodzący z regionów alpejskich, popularny dawniej w Polsce na ludowych, podmiejskich zabawach, wykonywany jak polka. [przypis edytorski]
sztakaniki (z ros.) — szklaneczka. [przypis edytorski]
sztakiety — sztachety; rodzaj ogrodzenia. [przypis redakcyjny]
sztaksel — trójkątny żagiel rozpinany na sztagach (grubych linach stabilizujących maszt) żaglowca. [przypis edytorski]
sztama (pot.) — przyjacielski układ zapewniający wzajemną pomoc. [przypis edytorski]
sztama (z niem., pot.) — przyjacielski układ zapewniający wzajemną pomoc. [przypis edytorski]
sztambuch — album, pamiętnik. [przypis redakcyjny]
sztambuch (daw.) — pamiętnik; album, do którego przyjaciele wpisują na pamiątkę wiersze i aforyzmy. [przypis edytorski]
sztambuch (daw.) — pamiętnik, do którego przyjaciele wpisują wiersze i aforyzmy na pamiątkę. [przypis edytorski]
sztambuch — rodzaj pamiętnika, do którego wpisują się znajomi. [przypis edytorski]
sztambuchu — w innych wydaniach: albumie. [przypis edytorski]
sztamknajpa (daw. środ., z niem. Stammkneipe) — ulubiony, często odwiedzany lokal. [przypis edytorski]
sztamowe róże — róże pienne. [przypis edytorski]
sztamowe róże — róże szczepione na pniu; róże pienne a. drzewkowe. [przypis edytorski]
sztamowy — o krzewach, najczęściej różach: pienny, mający pień. [przypis edytorski]
sztamowy — pienny, mający pień. [przypis edytorski]
sztanca — stempel z twardego metalu do wytłaczania lub wycinania wzorów na przedmiotach. [przypis edytorski]
sztandarem: biało-niebieskie obłoki — być może aluzja to tego, że flagą syjonistyczną, wybraną w 1897 roku przez I Kongres Syjonistyczny, był biały prostokąt z dwoma poziomymi niebieskimi pasami i umieszczoną na środku niebieską gwiazdą Dawida; sztandar ten stanowi obecnie flagę państwową Izraela. [przypis edytorski]
sztandar (…) Rzymski (…) zmieniono mu imię — Oriflamma. [przypis edytorski]
Sztandar-wyzwanie, sztandar-gniew: A kolor jego jest czerwony, Bo na nim robotników krew — nawiązanie do słów pieśni Czerwony sztandar (znanej też pod tytułem od incipitu Krew naszą długo leją katy), będącej polską wersją (tekst Bolesław Czerwieński, muzyka Jan Kozakiewicz, 1881) pieśni szwajcarskich anarchistów Le drapeau rouge (tekst Paul Brousse, muzyka Jacques Vogt, 1877); od roku 1882, kiedy pieśń ukazała się drukiem w Genewie w zbiorze poezji Czegóż chcą, stała się rewolucyjnym hymnem polskiego proletariatu. [przypis edytorski]
sztandary z trzema rzekami — wyrażenie niejasne; w dawnym herbie węgierskim znajdowały się trzy góry i cztery rzeki (Dunaj, Cisa, Sawa, Drawa). [przypis redakcyjny]
sztangret a. stangret (z niem. Stangenreiter) — woźnica; [właśc. powożący jedynie karetą, nie: wozem, jak zwykły woźnica; red. WL]. [przypis redakcyjny]
sztangret — dziś popr.: stangret. [przypis edytorski]
sztathuder (z hol. stadhouder: namiestnik) — tytuł dziedzicznego naczelnika Zjednoczonych Prowincji Niderlandzkich, w opisywanym przypadku był nim Wilhelm V, książę Orański. [przypis edytorski]
Sztatuder (z niem.) — właśc. Stadhouder, namiestnik niderlandzki; chodzi o Niderlandy. [przypis edytorski]
szterbekasa (z niem. Sterbekasse) — oszczędności na wypadek śmierci; kasa pogrzebowa. [przypis edytorski]
szterling — nieoficjalna nazwa funta brytyjskiego, tj. waluty używanej w Wielkiej Brytanii. [przypis edytorski]
Szternfeld, Dawid — sekretarz Abrama Gajncwacha, kierownika Urzędu do Walki z Lichwą i Spekulacją [przypis edytorski]
sztetyna, bursztówka, cygan — odmiany jabłoni. [przypis edytorski]
Sztiechowice, czes. Štěchovice — miasteczko w Czechach nad Wełtawą, ok. 30 km na południe od centrum Pragi. [przypis edytorski]
sztil (z niem. still) — cicho. [przypis edytorski]
sztimt (z niem.) — zgoda. [przypis edytorski]
sztimung (jidisz) — nastrój. [przypis edytorski]
sztof (ros.) — miara płynów, butelka o pojemności 1 litra. [przypis edytorski]
sztof (ros.) — miara płynów, butelka o pojemności 1 l. [przypis edytorski]
sztof, sztofik — kwaterka. [przypis autorski]
sztokada (daw.) — szpada. [przypis redakcyjny]
sztok (daw.) — stok, źródło. [przypis redakcyjny]
Sztok — fikcyjne nazwisko, nawiązujące do pot. frazeologizmu „zalać się w sztok” (upić się do utraty przytomności). [przypis edytorski]
sztokfisz — ryba morska, zwykle dorsz, rozcięta, wypatroszona oraz wysuszona na powietrzu i słońcu (przygotowane w ten sposób ryby spożywa się głównie na Islandii i w Norwegii). [przypis edytorski]
sztokfisz — suszona morska ryba, najczęściej z rodziny dorszowatych. [przypis edytorski]
sztokfisz — suszona ryba. [przypis edytorski]
sztokfisz (z niem. stockfish) — suszona ryba, najczęściej z rodziny dorszowatych. [przypis edytorski]
sztok (niem. Stock) — piętro, kondygnacja. [przypis edytorski]
sztolnia — korytarz kopalniany prowadzący z góry w głąb do złóż kopaliny. [przypis edytorski]
szton — dziś: żeton. [przypis edytorski]
sztony — liczmany, znaczki metalowe lub kościane zastępujące umownie pieniądze w grze. [przypis redakcyjny]
