Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 445 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 160804 przypisów.

gdzie padł już przecież pierwszy strzał — 20 maja 1939 r. hitlerowskie bojówki w Kałdowie spaliły budynek, w którym urzędowali celnicy polscy. Przy próbie ataku na interweniujących urzędników polskich, został zastrzelony jeden z napastników. [przypis edytorski]

Gdzie Padus srogi zniża rozdwojone rogi — tj. rzeka traci swą siłę, gdyż się rozszczepiła na dwie odnogi. [przypis redakcyjny]

Gdzie Pius IX? Zniknął (…) — Pius IX. opuścił potajemnie zrewolucjonizowany Rzym i przeniósł się do Gaety. [przypis redakcyjny]

gdzie Plutarch powiada o sobie samym, iż Rustikus (…) — Plutarch, O wścibstwie, 14. [przypis tłumacza]

gdzie pod dawny mur bystry Tyber bieży — w Rzymie. [przypis redakcyjny]

gdzie (pot.) — tu: jak bardzo. [przypis edytorski]

Gdzie prąd przeciwnych ruchów się potrąca — poeta z Beatrycze wznoszą się na słońce, które, jak wyżej nadmieniliśmy, wtenczas stało w znaku Barana, a Baran i Waga są dwoma punktami, gdzie się krzyżują ekwator [tj. równik; red. WL] z zodiakiem. A jako gwiazdy stałe kołują w swoich kręgach, które z ekwatorem, jak słońce i planety kołujące też w swoich osobnych kręgach, z zodiakiem równolegle krążą. Poeta mówi, że tam ruch przeciwny a podwójny jeden drugiego potrąca. [przypis redakcyjny]

Gdzie prowansala rycerski duch pała — Prowansja; kraina w płd. Francji. [przypis edytorski]

Gdzie Przyszłość do Przeszłości (…) biegnie (…) łączyć się w spojrzeniu — Przyszłość szczęśliwa zlewa się z szczęśliwą przeszłością, co się odbija w zachwyconym spojrzeniu. [przypis redakcyjny]

Gdzie radość nie przyświeca, morderca ucieka — do Hadesu. [przypis redakcyjny]

Gdzie rola wzniosłych chęci zawsze się nie uda — poeta myślał oczywiście: nigdy się nie uda. [przypis redakcyjny]

gdzieściś (gw.) — gdzieś. [przypis edytorski]

gdzieś czasu zmarnował tak wiele — Kassela na początku jubileuszu postanowionego w roku 1300 przez papieża Bonifacego VIII w Rzymie, na którym znajdował się i Dante, zszedł z tego świata. Poeta, który swą pielgrzymkę poetyczno-religijną rozpoczął na początku wiosny tegoż roku, zapytuje, dlaczego on o trzy miesiące później tu przychodzi, ponieważ ten czas ubiegły między jego śmiercią a początkiem oczyszczenia się z grzechu uważa za stracony. Jak i gdzie w tym przeciągu czasu znajdują się dusze, poeta wyraźnie nie oznaczył. [przypis redakcyjny]

Gdzieśkolwiek jest, jesliś jest — Jan Kochanowski, Tren X. [przypis edytorski]

gdzieś mniej znany — tu skrócone: gdzie [jeste]ś mniej znany. [przypis edytorski]

gdzieśmy (…) znaleźli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: gdzie znaleźliśmy. [przypis edytorski]

gdzieś na Węgry — cała ta historja działa się w Galicji, która należy do Austrji; stamtąd często posyłają rekrutów do Węgier. [przypis autorski]

gdzieś szukał — tu: gdzie szukałeś. [przypis edytorski]

Gdzieś (…) widział (…) zimne Heraklesa łaźnie? — ciepłe lub gorące źródła nazywano łaźniami Heraklesa na pamiątkę, że Atena, chcąc orzeźwić strudzonego Heraklesa, stworzyła takie źródła w Termopilach. [przypis tłumacza]

Gdzie święty kościół i krzyż (…) nad florenckimi panują murami — Na wierzchołku góry ponad Florencją wznosi się kościół św. Miniata. Do kościoła prowadzą w boku góry wycięte schody, które poeta porównywa z przejściem przez skały czyśćcowe. [przypis redakcyjny]

gdzie święty Ludwik umarł wśród popiołów — Ludwik IX Święty (1214–1270), król Francji, podczas zorganizowanej przez siebie wyprawy krzyżowej do Tunisu (1270) padł ofiarą epidemii. Rozkazał, by położono go na usypanym z popiołu łożu w kształcie krzyża, na którym zmarł. [przypis edytorski]

Gdzie się Garona w ocean wmieszała — Trzeci wiersz tej strofy poprawiony według Erraty umieszczonej na końcu pierwszego wydania. W innych wydaniach, które Erraty nie uwzględniły, brzmi on: „Tam gdzie Garona w ocean wpadała”. [przypis redakcyjny]

gdzie się to mieści (daw.) — gdzie się to znajduje; gdzie to jest. [przypis edytorski]

gdzie się turniej odbywał — jeden z anachronizmów w stosunku do epoki Artura jako króla Brytów żyjącego w V/VI w.: turnieje rycerskie w Brytanii ani w całej w Europie w tych czasach jeszcze nie istniały. [przypis edytorski]

gdzie siedem razy na dzień dzwony biją — sens: gdzie odprawiana jest liturgia godzin, tj. modlitwa obowiązkowo odmawiana siedem razy na dzień przez osoby ze święceniami duchownymi. [przypis edytorski]

gdzie Silvio Pellico…Mie Prigioni. [przypis autorski]

Gdzie skały między dwoma Włoch brzegami (…) — Góry Apenińskie. [przypis redakcyjny]

Gdzie spojrzeć, wszędzie zgraja pochlebców przebrzydła — Pochlebstwo to słowo, dziś już tak odległe, które powraca bez ustanku pod piórem dawnych satyryków i moralistów: był to wrzód toczący owo feudalne społeczeństwo oparte na nierówności i zależności. [przypis tłumacza]

gdzie stąpię — stąpnę, postawię stopę. [przypis edytorski]

gdzie stał mój Wirgili, zwróciłem oczy (…) odrzekł mi nie mniej zadziwionym wzrokiem — Poeta pogląda na Wirgiliusza, to jest, chciałby rozumem zbadać i pojąć to wszystko, co tu wokoło siebie widzi. Ale rozum sam nie mniej zadziwiony jest tym widzeniem; a stojąc na zenicie swojej wysokości, czuje, że już się przybliża do wiary, która sama wytłumaczy to, co się w tej chwili jego oczom przedstawia. [przypis redakcyjny]

gdzie (starop.) — gdy. [przypis edytorski]

gdzie (starop.) — tu: gdy. [przypis edytorski]

gdzie (starop.) — tu: gdy. [przypis redakcyjny]

gdzie sypia w jednym łożu po dziesięciu lub dwunastu wraz z żonami — w Laponii. [przypis tłumacza]

gdziesz (starop. forma ort.) — gdzież. [przypis edytorski]

gdzieta (gw.) — gdzież tam. [przypis edytorski]

gdzie trzech się zbierze w imię Chrystusa, tam znajdzie się Duch Boży — Mt 18, 20. [przypis edytorski]

gdzie — tu: dokąd idziesz. [przypis edytorski]

Gdzie twe ojce, gdzie twe Bogi — tj. tam, gdzie twoi ojcowie i gdzie twoi bogowie. [przypis edytorski]

Gdzie ty Kajus, tam i ja Kaja — formuła wypowiadana podczas ceremonii zaślubin przez kobiety rzymskie. [przypis edytorski]

Gdzie ty, Kajus, tam i ja, Kaja (łac. Ubi tu, Gaius, ibi ego, Gaia) — rzymska formuła przysięgi małżeńskiej. [przypis edytorski]

Gdzie w Argos będzie mieszkał? — wedle pojęć starożytnych zabójca nie może mieszkać w tym kraju, w którym dopuścił się morderstwa. [przypis redakcyjny]

Gdzie więc szukać pomocy, ratunku, skoro Bóg opuścił świat? Niektórzy poczęli się zwracać do potęg piekła — Görres, s. 567. [przypis autorski]

Gdzie wiele mądrości (…)Biblia, Koh 1:18. [przypis tłumacza]

gdzie wielka ziała głębiaubi et horribilis erat eius profunditas; u Clementza nie ma; [pominięto tłum. na rosyjski]. [przypis tłumacza]

Gdzie wielki cmentarz zalega na górze — Cmentarz Père la Chaise. [przypis autorski]

gdzie wziąć, tu wziąć (starop.) — przysł.: brać, skąd się da. [przypis edytorski]

gdzie wziąć tu wziąć (starop.) — wszystko jedno, skąd brać (zwrot przysłowiowy). [przypis edytorski]

gdzieżbych (…) był (starop.) — gdybym był. [przypis edytorski]

gdzieżbyś chciał na radę — gdzie chciałbyś szukać rady. [przypis edytorski]

gdzieżeż — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że; znaczenie: gdzie doprawdy, gdzież doprawdy. [przypis edytorski]

gdzież są śniegi zeszłoroczne — Słynny refren ballady Villona: Mais ou sont les neiges d'antan stał się przysłowiowym. [przypis tłumacza]

Gdzież się to dzisiaj zobaczyłem z Wami! — cytat z Grobu Agamemnona Juliusza Słowackiego. [przypis edytorski]

Gdzież tedy na rozległej ziemi znajdziecie sprzymierzeńców… — właściwie: gdzież w niezamieszkałej części świata znajdziecie sprzymierzeńców, gdy w zamieszkałej etc. [przypis tłumacza]

gdzież to się podziała (…) nie wraca — Te trzy pytania i odpowiedzi mają rytm piosenki. [przypis redakcyjny]

Gdzież twoja Ofelijka, Hamleciku? — żart. nawiązanie do postaci z dramatu Williama Shakespeare'a Hamlet: wrażliwa, delikatna Ofelia była nieszczęśliwie zakochana w księciu Hamlecie, targanym rozterkami wewnętrznymi idealiście. [przypis edytorski]

gdzież ty harce zwodzą (starop.) — gdzież się odbywają te zawody. [przypis edytorski]

Gdzież waćpanny ojciec? / W domu, mości książę — w tym miejscu Ofelia kłamie, doskonale wie przecież, że jej ojciec wraz z królem podsłuchują jej rozmowę z Hamletem za kotarą; Hamlet być może usłyszał jakiś odgłos w pobliżu i dlatego, znając obyczaje Poloniusza, pyta Ofelię o ojca; może to być jednak tylko ciąg dalszy refleksji o ojcostwie i dziedziczeniu szpetnych cech charakteru. [przypis edytorski]

Gdzież wasza ojczyzna (…) — obacz: latopisiec Nestora oraz Czacki s. 90, Karamzin t. I, s. 127 wydania Ejnerlinga. [przypis autorski]

Gdzież więc ten człowiek… co się Bogiem ze mną mierzył? — aluzja do Mickiewicza. [przypis edytorski]

Gdzież znajdziesz moją winę w tej przygodzie całej? — Wykręt w istocie dość gruby; ale po cóż Celimena ma silić się na lepszy, skoro wie, że ten doskonale wystarczy? [przypis tłumacza]

gdzie zaś! (gw.) — gdzie tam, skądże. [przypis edytorski]

Gdzie (…) złote góry (…) i nasze turnieje? — aluzja do zaprzysiężonych przez Henryka Walezego zobowiązań finansowych na rzecz Polski i obietnicy sprowadzenia piechoty gaskońskiej oraz do uroczystości przy wjeździe Henryka do Krakowa. [przypis redakcyjny]

gędolić — dźwięczeć (por. daw. gędźba: muzyka). [przypis edytorski]

gędźba — akompaniament muzyczny do recytacji lub śpiewu; również samo granie lub śpiewanie. [przypis redakcyjny]

gędźba (daw.) — akompaniament muzyczny do recytacji lub śpiewu; również samo granie lub śpiewanie. [przypis edytorski]

gędźba (daw.) — mówienie, opowiadanie; tu: muzyka. [przypis edytorski]

gędźba (daw.) — muzyka towarzysząca śpiewowi lub recytacji. [przypis edytorski]

gędźba — muzyka, akompaniament do śpiewu a. opowiadania. [przypis edytorski]

gędźba — muzyka towarzysząca, akompaniament. [przypis edytorski]

gędźbiarz — muzykant i poeta zarazem, gęślarz; por. gędźba: muzyka towarzysząca recytacji lub śpiewowi a. daw. instrument strunowy, gęśl. [przypis edytorski]

gędzić a. gąść (daw.) — w dawnej polszczyźnie: muzykować, grać. [przypis edytorski]

gędzić (daw.) — grać, muzykować. [przypis edytorski]

gędzić (daw.) — grać na instrumencie. [przypis edytorski]

gędzić (daw.) — grać na muzycznym instrumencie. [przypis edytorski]

gędzić (daw., gw.) — opowiadać. [przypis edytorski]

gędzić (daw., gw.) — rozmawiać, opowiadać. [przypis edytorski]

gędziebny (daw.) — muzyczny (od „gędźba”, muzyka). [przypis edytorski]

gędziebny (daw.) — śpiewny; od gędźba: śpiew. [przypis edytorski]

gędziebny (daw.) — tu: śpiewny. [przypis edytorski]

gędziebny — dotyczący opowieści, związany z opowieścią; por. gędźba: opowieść, legenda. [przypis edytorski]

gędzie — tu: gada, woła. [przypis edytorski]

gęgać — mówić przez nos. [przypis autorski]

Gély, Marc-Antoine — ojciec Louise Danton, członek Klubu Kordelierów [przypis edytorski]

Gémier, Firmin, właśc. Firmin Tonnerre (1869–1933) — aktor i reżyser. [przypis edytorski]

gêné (fr.) — skrępowany. [przypis edytorski]

Général, ce sont vos paroles? (fr.) — generale, to pańskie słowa? [przypis edytorski]