Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 117203 przypisów.
prawie (daw.) — prawdziwie, całkiem, zupełnie. [przypis edytorski]
prawie (daw.) — prawdziwie; na pewno. [przypis edytorski]
prawie (daw.) — prawdziwie, naprawdę. [przypis edytorski]
prawie (daw.) — prawdziwie, naprawdę. [przypis edytorski]
prawie (daw.) — prawdziwie, naprawdę. [przypis edytorski]
prawie (daw.) — prawdziwie. [przypis edytorski]
prawie (daw.) — prawdziwie, rzeczywiście, całkiem. [przypis edytorski]
prawie (daw.) — rzeczywiście, naprawdę. [przypis edytorski]
prawie (daw.) — tu: prawdziwie, naprawdę, bez wątpienia. [przypis edytorski]
prawie połowę drogi uszli Franki. Już wiadomo, że w tamtą stronę czytać znaki, w które lwy ryte patrzą, w którą lecą ptaki… — hieroglificzne pismo egipskie nie miało ustalonego kierunku pisania. Hieroglify zapisywano albo w kolumnach od góry do dołu, albo w rzędach od prawej do lewej bądź odwrotnie. Stosownie do tego każdy znak posiadał dwa lustrzane warianty; zapis czytano od strony, w którą skierowane były postacie przedstawione przez znaki. Prawidłowość tę odkrył w 1797 duński badacz starożytności Georg Zoëga. W 1822 francuski językoznawca i orientalista Jean-François Champollion jako pierwszy odczytał egipskie hieroglify, posługując się inskrypcjami z kamienia z Rosetty. Udowodnił, że hieroglify opierały się na zasadzie zapisu fonetycznego: zapisywano spółgłoskowy szkielet wyrazów, opatrując dodatkowymi znakami, pozwalającymi na rozróżnianie słów o tych samych spółgłoskach, wskazującymi grupę rodzajową wyrazu, określającymi kategorię gramatyczną itp. [przypis edytorski]
prawie — prawdziwie, naprawdę. [przypis edytorski]
prawieś (…) tu przyszedł pożądany (starop.) — przyszedłeś tu prawdziwie pożądany. [przypis edytorski]
prawie (starop.) — prawdziwie, naprawdę. [przypis edytorski]
prawie (starop.) — prawdziwie, naprawdę; rzeczywiście. [przypis edytorski]
prawie (starop.) — prawdziwie; tu: dokładnie, akurat. [przypis edytorski]
prawie (starop.) — tu: akurat, właśnie. [przypis edytorski]
prawie (starop.) — tu: akurat, właśnie, zgoła. [przypis edytorski]
prawie tak jak nie daje się wykryć prawdziwa wiara — Lessing, Natan mędrzec, akt III, scena 7 (rozmowa Natana z Saladynem). [przypis edytorski]
prawie (tu daw.) — naprawdę. [przypis edytorski]
prawie — tu: naprawdę. [przypis edytorski]
prawie — tu: poprawnie, prawidłowo. [przypis edytorski]
prawie z rozpaczą — w oryg. niem. halb in Verzweiflung: na wpół ze zwątpieniem, z pewnym zwątpieniem. [przypis edytorski]
prawnictwo — dziś: prawo. [przypis edytorski]
prawność — tu: zgodność roszczeń z obowiązującym prawem. [przypis edytorski]
prawodawcy genewscy — nawiązanie do Deklaracji Praw Dziecka, zwanej Deklaracją genewską, uchwalonej w 1923 r. [przypis edytorski]
prawo dwunastu tablic (łac. lex duodecim tabularum) — pierwsza w Rzymie konsolidacja prawa zwyczajowego, dokonana w latach 451–449 p.n.e.; jej tekst wyryto na dwunastu tablicach z brązu, wystawionych na widok publiczny na Forum Romanum, głównym placu miasta. [przypis edytorski]
Prawo dziecka do szacunku — książka Janusza Korczaka, wydana w 1929 r. w Wydawnictwie Jakuba Mortkowicza. [przypis edytorski]
prawoje pleczo wpieriod (ros.) — prawe ramię naprzód (komenda wojskowa). [przypis edytorski]
prawo lenne — prawo regulujące stosunki między suzerenem a wasalem, z reguły oparte na nadawaniu ziemi w zamian za służbę. [przypis edytorski]
prawo magdeburskie a. prawo niemieckie — zbiór przepisów prawa karnego, które obowiązywały w niemieckich i polskich miastach od XII do XVII w. [przypis edytorski]
prawo Mariotta, właśc. prawo Boyle'a-Mariotte'a — prawo dotyczące własności substancji w stanie gazowym (w pełni prawdziwe tylko dla gazu doskonałego): W stałej temperaturze objętość danej masy gazu jest odwrotnie proporcjonalna do jego ciśnienia. Prawo to sformułowali niezależnie od siebie dwaj uczeni, Robert Boyle (1627–1691) i Edme Mariotte (1620–1684). [przypis edytorski]
prawo martwej ręki — dawne prawo feudalne, na mocy którego wszystko, co posiadał dany człowiek, nie mogło być przekazane w testamencie, gdyż prawnie należało do jego pana; później prawo dotyczące nieruchomości kościelnych, oznaczające, że nie podlegają one dziedziczeniu, są nieprzekazywalne i nie podlegają obrotowi ziemią. [przypis edytorski]
prawo niemieckie a. prawo magdeburskie — wzorowane na prawie miejskim Magdeburga, mogło dotyczyć także lokacji wsi. [przypis edytorski]
Prawo o wykroczeniach — z dnia 11 lipca 1932, ogłoszone rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej, Ignacego Mościckiego. [przypis edytorski]
prawo przyrodzenia (daw.) — prawo natury. [przypis edytorski]
praworny (z ros. проворный) — zdolny, zdatny, zręczny, nadający się. [przypis edytorski]
prawo starszeństwa — prawo feudalne przyznające najstarszemu synowi pierwszeństwo i główny udział w dziedziczeniu; zniesione przez rewolucję w 1789; w czasach Restauracji rząd Josepha de Villèle'a usiłował je przywrócić (1826). [przypis edytorski]
prawować się (daw.) — dochodzić racji przed sądem. [przypis edytorski]
prawować się (daw.) — sądzić się uporczywie. [przypis edytorski]
prawować się (daw.) — spierać się o coś. [przypis edytorski]
prawować się (gw.) — dochodzić sądownie. [przypis edytorski]
prawowied (ros.) — znawca prawa, wykształcony prawnik. [przypis edytorski]
prawy brach — prawdziwy brat. [przypis edytorski]
prawy (daw.) — dziś popr. forma N. lm: prawami. [przypis edytorski]
prawy (daw.) — prawdziwy. [przypis edytorski]
prawy (daw.) — prawdziwy, rzeczywisty. [przypis edytorski]
prawy łącznikowy — pozycja jednego z graczy w piłce nożnej. [przypis edytorski]
prawy nowemi — dziś: prawami nowymi. [przypis edytorski]
prawy (podn.) — szlachetny, uczciwy. [przypis edytorski]
prawy (podn.) — szlachetny, uczciwy. [przypis edytorski]
prawy — prawowity, właściwy. [przypis edytorski]
prawy — sprawiedliwy, praworządny. [przypis edytorski]
prawy (starop.) — prawdziwy. [przypis edytorski]
prawy (starop.) — prawdziwy, rzeczywisty. [przypis edytorski]
prawy — szlachetny; prawowity. [przypis edytorski]
prawy — tu: prawdziwy. [przypis edytorski]
prawy — tu: prawowity. [przypis edytorski]
prawy — tu: prawowity, właściwy. [przypis edytorski]
prawy wiła — prawdziwy szaleniec. [przypis edytorski]
praw — znaczenie: ma rację. [przypis edytorski]
Prażmowski, Marian Aleksander Jan Nepomucen Damazy (1851–1915) — aktor słynny z urody i dystyngowanych manier; pochodził z pol. ziemiaństwa, początkowo kształcił się na śpiewaka operowego, następnie za radą m.in. Heleny Modrzejewskiej zdecydował się na karierę aktorską; grał amantów, a następnie postaci podstarzałych arystokratów, celując w komedii salonowej; związany z Teatrem Rozmaitości w Warszawie. [przypis edytorski]
prażnik a. praźnik (starop. lub z ukr.) — święto. [przypis edytorski]
prażnik (daw., z ukr. праздник) — święto prawosławne, odpust. [przypis edytorski]
prażnikować (z ros.) — świętować. [przypis edytorski]
prażnik (z ros.) — święto. [przypis edytorski]
prażucha (gw.) — potrawa z prażonej mąki, zwykle z dodatkiem słoniny. [przypis edytorski]
prazdnowat' (ros.) — świętować. [przypis edytorski]
pręcej — dziś popr.: prędzej (zniekształcone dla rymu). [przypis edytorski]
pręcej (starop. forma) — dziś: prędzej; szybciej. [przypis edytorski]
pręcej (starop. forma ort.) — dziś popr.: prędzej. [przypis edytorski]
pręcej (starop. forma ort.) — dziś: prędzej; szybciej. [przypis edytorski]
pręcej (starop. forma ort.) — prędzej. [przypis edytorski]
pręcej (starop. forma ort.) — prędzej; tu: bardziej. [przypis edytorski]
pręcey (starop. forma ort.) — prędzej. [przypis edytorski]
pręcie — dziś forma lm: pręty; witki, pędy. [przypis edytorski]
pręcie — patyczki, z których upleciony był płot. [przypis edytorski]
précieuse (fr.) — cenna. [przypis edytorski]
précieuse (fr.) — tu: wykwintnisia; kobieta afektowana, wyszukana w mowie, stroju itp. [przypis edytorski]
précieusy (z fr.) — wykwintnisie. [przypis edytorski]
prędki — szybko wpadający w gniew. [przypis edytorski]
prędki — tu: szybki; prędko wywołany. [przypis edytorski]
prędkość — w pisowni z XVI w.: prętkość. [przypis edytorski]
Prędzej bowiem do bitwy krwawej nie myślę się zabrać… — Iliada IX 360 i nast. [przypis edytorski]
prędzej by język przyschnął do jego podniebienia — sparafrazowane wyrażenie biblijne, pochodzące jednak nie z ksiąg proroka Jeremiasza, ale z Psalmów (Ps 137, 6): „Niech przylgnie język mój do podniebienia mojego, jeżelibym nie pamiętał ciebie, jeślibym nie stawił Jerozolimy na przedzie radości mojej” (tłum. Izaaka Cylkowa). W języku ksiąg biblijnych „język przylgnął komuś do podniebienia” oznacza zaniemówienie, utratę mowy, podczas gdy polskie „język przysechł komuś do podniebienia” oznacza odczuwanie dużej suchości w ustach. [przypis edytorski]
pręgaty — dziś: pręgowany. [przypis edytorski]
pręgi — dziś popr. forma N.lm: pręgami. [przypis edytorski]
pręgierz — słup, do którego daw. przywiązywano winowajców w celu publicznego wymierzenia im kary. [przypis edytorski]
pręgierz — w średniowiecznych miastach słup służący do publicznej chłosty skazańców. [przypis edytorski]
pręgierz — w średniowieczu słup, przy którym wystawiano na widok publiczny skazańców i karano ich. [przypis edytorski]
pr'ėjo — trump.: priėjo. [przypis edytorski]
préparer le chemin, pour ne se voir que le jour (fr.) — przygotować się do tego, by nie widywać się inaczej niż za dnia. [przypis edytorski]
pręt — daw. anglosaska miara długości wynosząca ok. 5 metrów. [przypis edytorski]
pręt (daw., gw.) — dawna miara powierzchni. [przypis edytorski]
pręt — daw. pol. miara długości równa 4,32 m.; 300 prętów kwadratowych to 1 morga. [przypis edytorski]
prête à croquer sa petite maman anglaise (fr.) — gotowa do schrupania swojej angielskiej mamusi. [przypis edytorski]
pręt — historyczna miara długości, w krajach anglosaskich licząca 16,5 stopy, tj. ok. 5 metrów. [przypis edytorski]
prętka (starop. forma ort.) — dziś popr.: prędka. [przypis edytorski]
prętki (daw.) — dziś popr.: prędki. [przypis edytorski]
prętki (starop. forma) — dziś: prędki. [przypis edytorski]
prętki (starop. forma ort.) — dziś popr.: prędki. [przypis edytorski]
