Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8257 przypisów.
z powodu wojny — toczonej wówczas wojny o sukcesję austriacką (1740–1748), wywołanej objęciem tronu Austrii po śmierci Karola VI przez kobietę, Marię Teresę, i nieuznawaniem tego następstwa przez Prusy; w konflikt zaangażowała się większość mocarstw; Francja i Hiszpania walczyły po stronie Prus, zaś Wielka Brytania i królestwo Sardynii, obejmujące Sabaudię, po stronie Austrii. [przypis edytorski]
z powodu zbyt młodego wieku — miał lat siedemnaście. [przypis tłumacza]
z powrótem — dziś popr. pisownia: z powrotem. [przypis edytorski]
z powrótem — dziś: z powrotem. [przypis edytorski]
z powrotem do Fasis — tj. w okolice rzeki Fasis w Armenii, gdzie podczas przemarszu dalszą drogę zagrodzili im Chalibowie, Taochowie i Fasjanie (zob. ks. IV, 6). [przypis edytorski]
z powszechnego axioma — z powszechnej zasady prawnej. [przypis redakcyjny]
z pożartku (starop.) — w sposobie żartu. [przypis redakcyjny]
z pożartku (starop.) — żartem, żartobliwie. [przypis edytorski]
z poza — dziś popr. pisownia łączna, z ubezdźwięcznieniem: spoza. [przypis edytorski]
zpoza — dziś popr. pisownia: spoza. [przypis edytorski]
z pozoru (starop.) — z wyglądu. [przypis redakcyjny]
z pracą (daw.) — z wysiłkiem. [przypis edytorski]
z pracą — z trudem, mozołem. [przypis redakcyjny]
z pracą — z trudem. [przypis edytorski]
z praktyk (starop.) — z czarów. [przypis redakcyjny]
z praw człowieka — bo równowaga, która jest zamiarem Stwórcy, byłaby naruszona przez uznanie nierówności prawnej i ujęcia jednym możliwości posiadania, gdy przyznaje się ją innym. [przypis redakcyjny]
z prawej wiary (starop.) — z prawdziwego przekonania. [przypis redakcyjny]
z prętka (starop. forma ort.) — prędko. [przypis edytorski]
z prętka (starop. forma ort.) — prędko; szybko. [przypis edytorski]
zprętka (starop. forma) — prędko. [przypis edytorski]
Z preambuły do porozumienia TRIPS, „Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej” L336/214. [przypis autorski]
z proroctwem Jakuba — Oz 3, 4; Rdz 49, 10. [przypis tłumacza]
Z protestantów najwymowniej potępiał wytaczane czarownikom procesy Meyfart — Görres, op. cit., s. 569. [przypis autorski]
z prykuską (z ros.) — z przekąską. [przypis edytorski]
Z przedmiotów powyższych przedstawiam tutaj dwa (…) — nie uwzględniono rycin z wydania źródłowego. [przypis edytorski]
Z przedmowy do „Opera Posthuma — Tę przedmowę napisał po holendersku J. Jelles, a na łacinę przełożył J. H. Glazemaker. Nie podał jej C. Gebhardt w wydaniu heidelberskim, nie ma jej też w wydaniu van Vlotena i Landa. Bruder (II. 4) podał wyjątek z tej przedmowy w swobodnym połączeniu z powyższą przedmową. Paulus (II. 28) przedrukował ją w całości. [przypis tłumacza]
z przejźrzenia (starop.) — z postanowienia, z przeznaczenia. [przypis redakcyjny]
z przekładów… Anabaza — O wyprawie Cyrusa Młodszego ks. I, przełożył ks. Józef Gacki, 1829. [przypis tłumacza]
z przemijającej (…) harmonii życia — S. Brzozowski, Fryderyk Nietzsche, Stanisławów 1907, s. 47. [przypis autorski]
z przenajświętszym imieniem na czole — napis brzmiał: „Święte Panu” (Wujek), קֹ֖דֶשׁ לַֽיהוָֽה (Wj 28, 36); właściwie „Święte Jehowie” (Jahwie). [przypis tłumacza]
z przeproszeniem gorzałę i — zapewne błąd źródła. [przypis edytorski]
z przerażającymi pozory — dziś popr. forma N. lm: z przerażającymi pozorami; pozory — tu daw.: wygląd. [przypis edytorski]
Z przeszłości Dzikowa i Tarnobrzega — źródła: Dzików i Tarnobrzeg w Słowniku geograficznym; Tarnobrzeg i Dzików w „Słowie Polskim” z dnia 19 XII 1918, Lwów; Jan W., Dzieje miasta Tarnobrzega, Lwów 1904; Zygmunt Kolasiński, Tarnobrzeg w „Powiatowym Dzienniku Urzędowym”, Tarnobrzeg 1908 i 1909; Michał Marczak, Czego nas uczy historia tego powiatu? i Powiat tarnobrzeski pod rządami austriackimi w czasopismach „Obywatel” i „Głos ziemi tarnobrzeskiej”, Tarnobrzeg 1921–1924; M. Marczak, Biblioteka Tarnowskich w Dzikowie, Kraków 1921. [przypis autorski]
ZPR — Zjednoczone Przedsiębiorstwa Rozrywkowe. [przypis edytorski]
z przodku (daw.) — z początku. [przypis edytorski]
z przodku (daw.) — z początku. [przypis edytorski]
z przodku (starop.) — z początku. [przypis edytorski]
z przyczyny całego mnóstwa Almanachów Loweńskich — O1ivier le Gras, astrolog uniwersytetu w Lorain sporządzał liczne kalendarze i prognostyki. [przypis tłumacza]
Z przydatkiem pożyczane oddadzą pod Warną — pomszczą klęskę z r. 1444. [przypis redakcyjny]
z przygody — przypadkiem. [przypis edytorski]
z przyjaciela zwłoki — daw. forma N.lm; dziś: (…) zwłokami. [przypis edytorski]
z przyjacioły (daw.) — z przyjaciółmi. [przypis edytorski]
z przyjacioły — dziś: z przyjaciółmi. [przypis edytorski]
z przyjacioły — z przyjaciółmi. [przypis edytorski]
Z przyjemnością dowiedziałbym się — ogromnie częsty zwrot w języku greckim. [przypis tłumacza]
Z przyjemnością i dziką satysfakcją (…) widzę skrępowaną wspaniałą postać Lucifera — K. Irzykowski, Notatki z życia, obserwacje i motywy, s. 133 (12 II 1894). Konsekwencje przytoczonego fragmentu prowadzą Irzykowskiego w stronę Pałuby, jego dalszy ciąg przytaczamy [w podrozdziale 4. Horla i konsekwencje (por. cytat zaczynający się od słów: „To, co romansopisarze nazywają boleścią nie do przezwyciężenia (…)”]. [przypis autorski]
z przyłaja — z boku (por.: na przełaj). [przypis redakcyjny]
zprzymierzony (starop. forma) — dziś popr. (po ubezdźwięcznieniu): sprzymierzony. [przypis edytorski]
z przypadku (starop.) — łagodnie, zręcznie, w porę. [przypis redakcyjny]
z. [przypis redakcyjny]
z przyrody — z natury, z charakteru. [przypis edytorski]
z przyrodzenia (daw.) — z natury. [przypis edytorski]
z przyrodzenia (daw.) — z natury; zgodnie z wrodzonymi cechami. [przypis edytorski]
z przyrodzenia — z natury. [przypis redakcyjny]
z psim okiem — w języku Homera oznacza to: bezwstydny. [przypis edytorski]
z psy swojemi — dziś popr. forma N. lm: ze swoimi psami. [przypis edytorski]
z ptakiem, co ma łeb dwojaki — z orłem dwugłowym. [przypis redakcyjny]
z ptaszki (daw. forma N. lm) — z ptaszkami. [przypis redakcyjny]
z pułnocy — daw. ortografia; dziś: z północy. [przypis edytorski]
z Pulcinelli i Poliszynela — w istocie są to różne wersje imienia tej samej negatywnej postaci z commedia dell'arte. [przypis edytorski]
z punktu artystycznego — z punktu widzenia artystycznego; pod względem artystycznym. [przypis edytorski]
z punktu (daw.) — natychmiast, od razu. [przypis edytorski]
z punktu — od razu, natychmiast. [przypis edytorski]
Z punktu widzenia bardziej współczesnej struktury ryku muzycznego widać, że co prawda nie jest ona oparta na monopolu jednego podmiotu, to jednak stanowi przykład struktury dość zbliżonej, tj. oligopolu zbudowanego na bazie międzynarodowych zintegrowanych koncernów rozrywkowych. Por. szerzej: M. Kretschmer, G. M. Klimis, R. Wallis, The Changing Location of Intellectual Property Rights in Music: A Study of Music Publishers, Collecting Societies and Media Conglomerates, „Prometheus: Critical Studies in Innovation”, Volume 17, Issue 2, 1999. [przypis autorski]
z punktu widzenia napisanej ku uczczeniu zwycięstwa pod Akcjum ody „Horacego Nunc est bibendum, nunc pede libero” — Horacy uznaje jednak za czyn niepowszedni samobójstwo Kleopatry i do nazwy fatale monstrum [złowieszczy potwór] dodaje w ostatnim wierszu inną: non humilis mulier [kobieta nieulękła]. [Nunc est bibendum, nunc pede libero: teraz czas pić, teraz tańczyć; pierwsze słowa ody Horacego (ks. I, oda XXXVII); red. WL]. [przypis tłumacza]
z puszczy litewskich — dziś popr. forma D. lm: z puszcz litewskich. [przypis edytorski]
z pyszna — dumnie. [przypis autorski]
zrąb — βῆμα, tribunal, Oberbau (Cl.), [pominięto tłum. na rosyjski]. [przypis tłumacza]
zrąb (daw.) — parkan. [przypis redakcyjny]
zrąb — grań. [przypis edytorski]
zrąb jednej i drugiej budowy miastu świętemu za fundament służy — Rzym i Cesarstwo Rzymskie są fundamentem, na którym powstał Watykan, stolica apostolska i potęga Kościoła. [przypis edytorski]
Zrąb nowej twórczej siły to maszyna przetwarzająca człowieka na obraz i podobieństwo swoje — Cytuję z artykułu Artura Górskiego pt. Obrachunki, „Marchołt”, nr 3, s. 530. [przypis autorski]
zrabował świątynię — właściwie: posunął się do świętokradztwa, πρὸς ἱεροσυλίαν ἐτρέπετο, ad sacrilegium sese convertit, auf die Beraubung des Tempels (Cl.), [pominięto tłum. na rosyjski]. [przypis tłumacza]
zrabowan (daw.) — zrabowany (daw. krótka forma przym.); obrabowany, ograbiony. [przypis edytorski]
zrabowane statki — w szyi Hellespontu i Bosforu kwitnęło rentowne korsarstwo; Ateńczycy w kłopotach finansowych radzili sobie zakładaniem w tych punktach komór celnych, iure caduco [łac.: prawem kaduka] i na szkodę miast tamtejszych, głównie Bizancjum. [przypis tłumacza]
zrachować (daw.) — policzyć. [przypis edytorski]
z racji impotencji — z powodu niezdolności płciowej. [przypis redakcyjny]
Z racji mojej woźnieńskiej godności i stanu — Wymawiając te słowa pan Zgoda prostuje się; zarazem oświadczenie to wywołuje zrozumiały popłoch w domu Orgona. Pan Zgoda, wchodząc w dom pod układną postacią, nie przyznawał się do swego charakteru, inaczej by go pewno nie wpuszczono i nie mógłby dopełnić doręczenia pozwu; dopiero teraz odsłania swój charakter. [przypis tłumacza]
zradlony — poorany, naznaczony bruzdami (jak pocięta radłem ziemia). [przypis edytorski]
z (…) radością — w oryg. niem. Vergnügen: z przyjemnością. [przypis edytorski]
zradźce (starop.) — zdrajcy. [przypis edytorski]
zraić (daw.) — zjednać. [przypis edytorski]
Zrażą Turkom przed skokiem nienadane hupy — przysłowie, dziś znane w brzmieniu: nie mów hop, dopóki nie przeskoczysz. [przypis redakcyjny]
zraża sumnienie — sumienie go odstręcza. [przypis redakcyjny]
zrazić — tu (o świetle) razić. [przypis edytorski]
zrazić — tu: porazić, celnie uderzyć. [przypis edytorski]
zrazu (daw.) — na początku. [przypis edytorski]
zrazu — daw. początkowo. [przypis edytorski]
zrazu (daw.) — początkowo. [przypis edytorski]
zrazu (daw.) — z początku, początkowo. [przypis edytorski]
zrazu (daw.) — z początku. [przypis edytorski]
zrazu i pozornie — w oryginale: ostensibel. [przypis tłumacza]
zrazu — najpierw. [przypis edytorski]
zrazu — początkowo. [przypis edytorski]
zrazu — początkowo, w pierwszej chwili. [przypis edytorski]
zrazu (starop.) — na początku, początkowo. [przypis edytorski]
zrazy nelsońskie — duszone mięso z kartoflami i grzybami. [przypis redakcyjny]
Zrębowicz, Roman — poeta, redaktor czasopisma literackiego „Krokwie”, na łamach którego publikowane były teksty Stanisława Brzozowskiego. [przypis edytorski]
zręby — szańce. [przypis redakcyjny]
zręczne środki (skr. upāya, chiń. fangbian, jap. hōben) — metoda, środek, zręczność w środkach. Chodzi o nauki, które udzielane są zgodnie z potencjałem ucznia. Jedną z najbardziej znanych paraboli, będącej typowym przykładem upāya, jest historia o płonącym domu z trzeciego rozdziału Sutry lotosu tajemnego prawa. Otóż pewnego dnia w domu zamieszkanym przez zamożnego ojca z dziećmi wybuchł pożar. Ojciec próbował krzykiem zmusić dzieci, by opuściły płonący dom, ale te zajęte były zabawą i nie zwracały uwagi na panikę ojca. Wówczas mężczyzna wymyślił praktyczny sposób na to, by uratować dzieci przed spłonięciem. Ponieważ wiedział, że uwielbiają zabawki, zawołał je, by wyszły na zewnątrz przed bramę, bo stoją tam wozy zaprzężone w kozy, jelenie i woły — coś o czym zawsze marzyły. Jak się spodziewał, po chwili dzieci wybiegły z trawionego przez ogień domu, ale zamiast wozów, które obiecał im ojciec, czekał na nie wóz wysadzony drogocennymi kamieniami, zaprzężony w najczystszej krwi, przepięknego bawołu. W tej paraboli ojciec jest Buddą, a dzieci to czujące istoty. Palący się dom to świat pożerany płomieniami narodzin, starości, choroby i śmierci. Nauki Buddy są zatem jak obietnica ojca, który zapewnia, że większą błogością niż przyziemne przyjemności jest osiągnięcie nirwany. [przypis tłumacza]
