Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 7901 przypisów.

niewczas (starop.) — niewygoda. [przypis edytorski]

niewczas (starop.) — niewygoda; rot wiele niewczasem zmniejszonych: rot [oddziałów wojsk] wiele pomniejszonych z powodu niewygód. [przypis edytorski]

niewczas (starop.) — niewygoda; trud. [przypis edytorski]

niewczas (starop.) — niewygoda; z wielkiem niewczasem: w wielkiej niewygodzie. [przypis edytorski]

niewczas — trud, niewygoda, brak odpoczynku. [przypis edytorski]

niewczasu — niewygoda; brak odpoczynku. [przypis edytorski]

niewczasyśmy (…) zwyciężyli (starop. forma) — zwyciężyliśmy niewczasy (tj. niewygody, trudy). [przypis edytorski]

niewczasy (starop.) — niewygody, trudy. [przypis edytorski]

niewcześnie (daw.) — nie w porę. [przypis edytorski]

niewcześnie (daw.) — w niewłaściwym czasie. [przypis edytorski]

niewcześnie (daw.) — w niewłaściwym momencie. [przypis edytorski]

niewcześny a. niewczesny (starop.) — przychodzący na na czas; spóźniony. [przypis edytorski]

niewczesnem (daw. N) — dziś: niewczesnym. [przypis edytorski]

niewczesne mroki (daw.) — niepożądane, nie na rękę będące. [przypis redakcyjny]

niewczesne wody (daw.) — niepotrzebne wody. [przypis redakcyjny]

niewczesny (daw.) — dziejący się nie w porę. [przypis edytorski]

niewczesny (daw.) — mający miejsce „nie w czas”, w niewłaściwym czasie, niefortunny, niestosowny; niewygodny, uciążliwy. [przypis edytorski]

niewczesny (daw.) — nieodpowiedni, w niewłaściwym czasie wydarzający się (powiedziany itp.). [przypis edytorski]

niewczesny (daw.) — niewygodny. [przypis edytorski]

niewczesny (daw.) — niewygodny. [przypis redakcyjny]

niewczesny (daw.) — okazany nie w porę. [przypis edytorski]

niewczesny (daw.) — okazywany w niewłaściwym momencie. [przypis edytorski]

niewczesny (daw.) — pojawiający się w niewłaściwym czasie. [przypis edytorski]

niewczesny (daw.) — przychodzący nie w porę. [przypis edytorski]

niewczesny (daw.) — uczyniony w niewłaściwym momencie. [przypis edytorski]

niewczesny (daw.) — w niewłaściwym czasie. [przypis edytorski]

niewczesny (daw.) — w niewłaściwym momencie. [przypis edytorski]

niewczesny (daw.) — wypowiedziany a. zrobiony w niewłaściwym momencie. [przypis edytorski]

niewczesny — dziejący się nie w porę, w nieodpowiednim momencie. [przypis edytorski]

niewczesny — mający miejsce „nie w czas”, w niewłaściwym czasie. [przypis redakcyjny]

niewczesny — mający miejsce w niewłaściwym czasie. [przypis edytorski]

niewczesnym kłopotem — niefortunnym zabiegiem. [przypis redakcyjny]

niewczesny — nie na czasie; pojawiający się w nieodpowiednim momencie. [przypis edytorski]

niewczesny — późny, spóźniony. [przypis edytorski]

niewczesny — pochopny, zbyt wczesny; o działaniu: podjęte w nieodpowiednim czasie. [przypis edytorski]

niewczesny — pojawiający się w nieodpowiednim czasie (za wcześnie a. za późno). [przypis edytorski]

niewczesny — powstały w nieodpowiednim czasie; niewłaściwy. [przypis edytorski]

niewdzięczneć — konstrukcja z partykułą „ci”, skróconą do -ć, pełniącą funkcję wzmacniającą. [przypis edytorski]

niewdzięczność — nieuprzejmość. [przypis redakcyjny]

niewdzięczny* — niemiły (por. dzisiejsze wyrażenie: niewdzięczne zadanie). [przypis redakcyjny]

niewdzięka — niewdzięczność. [przypis edytorski]

niewdzięki (starop.) — niełaska, wstręt. [przypis redakcyjny]

Niewęgłowski wywołał to samo zjawisko siarczkiem wapnia — [por.] „Comptes rendus”, CXXII, 386. [przypis autorski]

nie wedla uszu naszych — niezgodne z przyzwyczajeniami współczesnych Kochanowskiego. [przypis edytorski]

nie wedle prawa — Wedle prawa Mojżeszowego. [przypis tłumacza]

Nie wesół, jakoby mu psi pojedli krupy — przysłowie o straconej niespodzianie rzeczy, por. wyżej. [przypis redakcyjny]

nieweszły — niewzeszły. [przypis edytorski]

nie weźrzałby na co (starop.) — nie spojrzałby na co; ani spojrzałby na co. [przypis edytorski]

niewiada (gwar.) — nie wiadomo. [przypis edytorski]

nie wiada (reg.) — nie wiadomo. [przypis edytorski]

niewiadki (gw.) — nie wiadomo. [przypis edytorski]

niewiadomie (starop.) — niespodziewanie, z zaskoczenia. [przypis edytorski]

niewiadomi — nieuczeni, nieoświeceni. [przypis redakcyjny]

Nie wiadomo, czy jutro będą telefony: gołębie mogą być potrzebne — pewną odmianę gołębi, tzw. gołębie pocztowe, wykorzystywano do przekazywania wiadomości; z tej metody łączności korzystano powszechnie podczas I wojny światowej. [przypis edytorski]

nie wiadomo czy miało ono rzeczywiście miejsce — W Polsce jako pierwszy kwestię tę poruszał od 2004 roku w swoich artykułach Grzegorz Czwartosz, spotykając się z ostrą reakcją historyków działań PSZ, którzy podważali wiarygodność relacji Watersa. W istocie nie jest ona potwierdzona żadnym innym źródłem ani relacją naocznego świadka rzekomych egzekucji. [przypis edytorski]

niewiadomo — dziś popr. pisownia: nie wiadomo. [przypis edytorski]

niewiadomość — nieświadomość, niewiedza. [przypis edytorski]

niewiadomość — nieświadomość. [przypis edytorski]

niewiadomość — nieznajomość. [przypis edytorski]

niewiadomość — tu: nieświadomość. [przypis edytorski]

Niewiadomski, Eligiusz (1869–1923) — prawicowy fanatyk, zabójca prezydenta Gabriela Narutowicza (16 grudnia 1922), skazany na karę śmierci; z wykształcenia i zawodu malarz, wykładowca historii sztuki. [przypis edytorski]

niewiadomy (daw.) — tu: nieświadomy, niewiedzący o czym. [przypis edytorski]

niewiadomy — nieświadomy (ten, który nie wie). [przypis redakcyjny]

niewiadomy — tu: nieświadomy, niewiedzący. [przypis edytorski]

Niewiarygodne, aby Bóg łączył się z nami — Drugi zarzut. [przypis tłumacza]

niewiasta (daw.) — [tu:] synowa. [przypis redakcyjny]

Niewiasta gorsza jest niźli śmierć… — Koh 7, 26; 7, 28. [przypis edytorski]

Niewiasta, która wiodła mnie do Boga — Beatrycze, w znaczeniu symbolicznym teologia. [przypis redakcyjny]

niewiasta Lota — żona biblijnego Lota, zamieniona w słup soli, ponieważ obejrzała się uciekając z Sodomy. [przypis edytorski]

niewiasta Lotowa — żona Lota. Wg biblijnej Księgi Rodzaju, Bóg ostrzegł Lota, jedynego sprawiedliwego w Sodomie, by nie oglądając się za siebie, uciekł z całą rodziną z miasta, na które zostanie zesłana zagłada. Żona Lota, która nie posłuchała zakazu i podczas ucieczki obejrzała się, zamieniła się w słup soli. [przypis edytorski]

Niewiasta z wdzięków, a bohater z ducha — charakter i działanie Grażyny mogą się zdawać zbyt romansowe i z obyczajami ówczesnemi niezgodne. Dziejopisowie albowiem niepochlebnemi kolorami malują stan niewiast w Litwie starożytnej: te nieszczęśliwe ofiary przemocy i ucisku żyły w pogardzie, wskazane na służbę prawie niewolniczą. Ale z drugiej strony u tychże dziejopisów znajdujemy cale przeciwne badania. I tak na chorągwiach pruskich i na monetach starożytnych widziano, jak świadczy Schutz (Kotzebue, Belege und Erlauterungen, t.I, p. 291.), niewiastę w koronie: skąd by wnosić można, iż kiedyś niewiasta panowała w tym kraju. Pewniejsze daleko, bo aż do późnych czasów, dochodzą powieści o sławnych ubóstwionych kapłankach, o Gezanie i Kadynie, których szaty i relikwie długo jeszcze w kościołach chrześcijańskich zachowywane były. Słyszałem od świadomego dziejów narodowych p. Onacewicza, iż w rękopisie kronikarza wołyńskiego jest wzmianka o sławnym czynie niewiast jakiegoś miasta litewskiego, które po wyjściu mężów na wojnę same murów broniły, a nie mogąc oprzeć się nieprzyjaciołom, przeniosły dobrowolną śmierć nad niewolę. Coś podobnego wspomina Kromer (Polonia sive… etc. p. 206.) o zamku Pullen. Sprzeczności te pogodzić się dadzą, jeśli zważymy, iż ród litewski składał się z dwóch od dawna razem zamieszkałych, ale zawsze nieco różniących się pokoleń: to jest, z krajowców (autochtonów) i przychodniów, jak się zdaje Normandów; ci ostatni zachowali zapewne wrodzone ku płci pięknej uczucia szacunku i przywiązania. Jakoż, podług dawnych praw czyli zwyczajów litewskich, żony z tego obcego pokolenia zaszczycane były szczególnemi od mężów względami. Nadto, pogarda ku niewiastom i ich upodlenie, zdaje się, iż tylko w czasach najdawniejszych i zupełnie barbarzyńskich miały miejsce. Następnie zaś, a mianowicie w wieku, w którym przypuszczamy akcję tej powieści, duch rycerski i prawie romansowy przebija się coraz bardziej. Wiadomo, jak dzielny i surowy wojownik Kiejstut czule kochał swoją Birutę, którą, bogom poświęconą, narażając się na niebezpieczeństwo, porwał i z prostego stanu księżną uczynił; jak małżonka Witołda zręcznie i śmiało męża z wiezienia i od bliskiej śmierci uwolniła. [przypis autorski]

Niewiastę mężną któż znajdzie? (…) Omylna wdzięczność i marna jest piękność… — Prz 31, 10 i 30. [przypis edytorski]

niewiastka (daw.) — synowa; nazwę tę tłumaczy się tak, że była to osoba wchodząca do rodziny, o której się nic nie wiedziało. [przypis edytorski]

Niewiasto, powinnaś zawsze chodzić w żałobie i w łachmanach ze łzami skruchy… — Tertulian, O strojeniu się kobiet. [przypis edytorski]

niewiasty bowiem łacno tam parzą dobrych ludzi w przyrodzonej wannie, jako że jest to ziemia papieska — mnichy i księża, od których roiło się w Awinionie, pozwalali kurtyzanom za opłatą umiarkowanej taryfy na bardzo swobodne wykonywanie swego rzemiosła. [przypis tłumacza]

Niewiaża — prawy dopływ Niemna. [przypis edytorski]

Niewiaża — rzeka na Litwie, jeden z głównych dopływów Niemna. [przypis edytorski]

Niewiaża — rzeka w środkowej części Litwy, prawy dopływ Niemna. [przypis redakcyjny]

Nie widać tu sombrero — sombrera, miękkie hiszpańskie kapelusze z szerokim rondem były początkowo powszechne w San Francisco, mieście założonym w 1776 przez kolonizatorów hiszpańskich; do 1848 Kalifornia stanowiła część Meksyku. [przypis edytorski]

niewidanem [strojom] (starop. forma) — dziś N.lm: niewidzianym; nieznanym. [przypis edytorski]

niewidany (starop. forma) — niewidziany. [przypis edytorski]

niewidimka (ros.) — niewidzialny. [przypis edytorski]

Nie widno go (…) było — dziś: nie widać go było. [przypis edytorski]

nie widno — tu: nie widać. [przypis edytorski]