Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 470 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | pospolity | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | wulgarne | zdrobnienie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 6136 przypisów.

O mój rozmarynie rozwijaj się — popularna polska piosenka wojskowa. [przypis edytorski]

omówić się — tłumaczyć się. [przypis redakcyjny]

omoczyć (starop.) — zmoczyć. [przypis edytorski]

o moim synie (daw.) — dziś: o moim synu. [przypis edytorski]

O monarchii — dla Russa monarchia jest jedną z form rządu, godzącą się z republikańską formą państwa. Rozprawia tu też tylko o takiej „republikańskiej monarchii”, pozostawiając monarchię despotyczną poza nawiasem prawno-politycznych rozważań. [przypis tłumacza]

o monecie papierowej i brzęczącej — Kwestia obecnie niezmiernie żywo roztrząsana w Ameryce. [przypis autorski]

Omoroka (mit.) — wg przekazu historyka babilońskiego Berossusa, co odpowiada babilońskiej bogini Tiamat, personifikacji wód oceanu i uosobieniu pierwotnego chaosu stworzenia. [przypis edytorski]

O morze! Jakże często zda mi się, że łowię (…) kędyś w nieskończoności nęcące pustkowie — K. Tetmajer Poezje, S. II, s. 92–93 (Morze). [przypis autorski]

omowca — plotkarz. [przypis edytorski]

omrocze a. omrocz (daw.) — mrok, ciemność. [przypis edytorski]

Omsk — miasto w Rosji, na Nizinie Zachodniosyberyjskiej, przy ujściu rzeki Om do Irtysza; ok. 600 km na płd.-wsch. od Tobolska. [przypis edytorski]

omyk — w gwarze myśliwskiej: ogon zająca. [przypis edytorski]

omylać (daw.) — mylić. [przypis edytorski]

omylić (starop.) — tu: zawieść. [przypis edytorski]

omylić — tu: zawieść, nie spełnić oczekiwań, nie przybyć na czas. [przypis edytorski]

omyliłaś mię (starop.) — zwiodłaś mnie, zmyliłaś mnie. [przypis redakcyjny]

omylni bogowie (starop.) — bogowie niewłaściwi, nieprawdziwi. [przypis edytorski]

omylnik (starop.) — zwodziciel. [przypis redakcyjny]

o mym własnym lokaju czytałem w gazecie — Są to, zdaje się, jedyne słowa, w których Alcest dotyka, choć ubocznie, kwestii socjalnej i nie bardzo są po temu, aby zeń robić „republikanina” i demokratę. Alcest jest po prostu zacnym i prawym szlachcicem swego czasu. [przypis tłumacza]

omyślać (starop.; tu forma 3 os. lm: omyślają) — obmyślać, projektować. [przypis redakcyjny]

omża — mżawka; drobny deszcz. [przypis edytorski]

(daw.) — skrócone wyrażenie przyimkowe, używane wyłącznie dla zaimka rodzaju męskiego: o niego; por.: doń (do niego), zeń (z niego), odeń (od niego); tu użyte błędnie, gdyż powinno być: o nie (rodz. niejaki). [przypis edytorski]

— skrót od: o niego. [przypis edytorski]

(starop. forma) — o niego. [przypis edytorski]

(starop. forma) — skrót od: o niego. [przypis edytorski]

onać — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci (skróconą do -ć). [przypis edytorski]

onać przystoi — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci (skróconą do -ć). [przypis edytorski]

onać — tu: właśnie ona. [przypis edytorski]

onać — zaimek ona z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]

onać — zaimek „ona” z partykułą wzmacniającą „-ci”, skróconą do „-ć”. [przypis edytorski]

ona (…) człowieczy / Upad ma na dobrej pieczy — śmierć ma upadek ludzki na względzie. [przypis redakcyjny]

onaczyć (gw.) — czyścić. [przypis autorski]

Ona, do kuli z ołowiu podobna, zapadła w głębiny…Iliada XXIV 80–82. [przypis edytorski]

ona dziesięć (starop. forma) — r.ż. [ta dziesięć; jak dziś: ta dziesiątka; red. WL]. [przypis redakcyjny]

on a écrit (fr.) — pisali o tym. [przypis edytorski]

onager, osioł azjatycki, Equus hemionus (biol.) — dziki ssak z grupy osłów, zamieszkujący pustynie Mongolii, Iranu, Pakistanu i Indii. [przypis edytorski]

ona hołota — czyli: ta hołota. [przypis edytorski]

ona jadła nie jedząc — jadła niewiele i niechętnie. [przypis redakcyjny]

onania (daw.) — onanizm, masturbacja; mniej więcej do połowy XX wieku obwiniany o prowadzenie do groźnych dla zdrowia konsekwencji, od ogólnego osłabienia do ślepoty. [przypis edytorski]

ona, onej, one, onych (daw.) — ta, tej, te, tych. [przypis edytorski]

Ona po pierwszym wdowa oblubieńcu — Tu poeta określa ubóstwo jako wdowę po Chrystusie. [przypis redakcyjny]

On arcydobro — Bóg; on (daw.): ten. [przypis edytorski]

ona redagowałaby „Monitora”, jak niegdyś San Felice w Neapolu! — Autor pomylił tu dwie osoby. Markiza Luisa San-Felice (1768–1800), podejrzana o wydanie spisku rojalistycznego za czasów republiki, została ścięta w Neapolu po powrocie reakcji. „Monitora” republiki neapolitańskiej redagowała Eleonora Pimentel (1768–1799), którą po wycofaniu się wojsk francuskich powieszono. [przypis redakcyjny]

Ona [Rosja] przyjęła wiarę w Konstantynopolu — Rosja jest sukcesorką Rusi Kijowskiej, której książę, Włodzimierz I, w 988 roku przyjął chrzest i poślubił siostrę cesarza Bizancjum, po czym uczynił z chrześcijaństwa wschodniego rytu oficjalną religię państwową. [przypis edytorski]

O naśladowaniu Chrystusa (łac. De imitatione Christi) — niezwykle popularny w XIX w. poradnik życia chrześcijańskiego, którego autorstwo przypisuje się Tomaszowi à Kempis; książka została napisana prawdopodobnie przed 1427 r. [przypis edytorski]

Ona schyliwszy się (…) granicęIliada, XXI, 403–405. [przypis redakcyjny]

ona (starop. forma) — ta, owa. [przypis edytorski]

ona (starop. forma) — tu: ta, owa. [przypis edytorski]

o naszego Drogiego — Wł. Zamoyskiego. [przypis redakcyjny]

Ona tu jest — razem z moją panią, obie naszą tę rozmowę…hic cum erast: [ambae] clam nostrum, hunc sermonem…, Niem. [przypis tłumacza]

on aurait fort à dire (fr.) — wiele dałoby się powiedzieć. [przypis edytorski]

onaż — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż; por. któż, cóż, gdzież itp. [przypis edytorski]

onaż — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy ona. [przypis edytorski]

On broni się przeciw duchowi jak Jakub (…) prędzej czy później łaska go napełni i przez niego spłynie na drugich — Lucjan Siemieński, Religijność i mistyka w życiu i poezyach Adama Mickiewicza, Kraków 1871, s. 66. [przypis edytorski]

On brzmi — Wiedzą, że jest tylko jeden bóg, sprawca błyskawic i pan wszystkich; ofiary składają mu w wołach i we wszystkich zwierzętach (domowych). Fatum nie znają, ani przyznają mu wpływu na ludzi; ale gdy śmierć im grozi, albo wśród chorób, albo podczas wojny, w takim razie ślubują bogu za uratowane życie uczynić ofiarę, jak tylko śmierć ich ominie, a gdy uszli śmierci, dotrzymują co obiecali; wierzą bowiem, że ślubowanej ofierze zawdzięczają życie. Czczą oprócz tego rzeki i rusałki i inne duchy i przynoszą ofiary tym wszystkim; przy tych ofiarach czynią także wróżby. (tłum. Wojciech Kętrzyński). [przypis edytorski]

On był w swym życiu nowym tak szczęśliwy — To jest w młodości poety, kiedy przez Beatrycze świtało mu życie nowe (vita nuova). [przypis redakcyjny]

On był — Z tych słów: „On był” wnosi nieszczęśliwy ojciec, że Gwido, syn jego, już nie żyje; dlatego co prędzej podnosi się z grobu, ale nie doczekawszy się żadnej odpowiedzi, znowu w swój grób zapada. Piękny i dziwnie plastyczny tu jest obraz miłości i boleści ojcowskiej. Obraz ten kochającego i boleścią znękanego ojca tym większe sprawia wrażenie, że postawiony jest naprzeciw obrazu nieugiętej i pełnej zrozumienia o sobie dumy Farinata, który nie troszcząc się o boleść tego, co w grób swój zapadł, uprzednio przerwaną rozmowę na nowo zawiązuje. [przypis redakcyjny]

on chciał brać pomysły i marzenia na serio — [Komentarz autora z Uwag.] Właściwie i on nie, lecz szło o stopień udawania, przejmowania się, by mieć przyjemność z tych autosugestii. [przypis autorski]

onci (starop., gw.) — ten ci, ten właśnie. [przypis edytorski]

On Conrad's stricken soul (…) rest — Na ogłuszoną ciosem duszę Konrada przyszło wyczerpanie i odrętwienie prawie że ją ukołysało do snu (Byron, Korsarz III, 22). [przypis redakcyjny]

On, co w tworzenia niebie… — w całym powyższym fragmencie mamy do czynienia z koncepcją Boga wiecznie stwarzającego, a przy tym jednocześnie zawierającego się w świecie stworzonym, jak i wobec niego transcendentnego. Jest to odmiana panteizmu, zwana niekiedy panenteizmem, w romantyzmie rozwijana przez niektórych polskich filozofów, ale także poetów, np. Z. Krasińskiego, do którego idei Kasprowicz chętnie w wielu swych utworach sięga. [przypis edytorski]

on (daw., gw.) — ów, tamten. [przypis edytorski]

on dirait bien des choses (fr.) — byłoby za wiele gadania. [przypis edytorski]

On dort chez nous comme cela (fr.) — u nas się w ten sposób śpi. [przypis edytorski]

ondulacje — falowane bądź kręcone włosy. [przypis edytorski]

Ondyna (ang. Undine) — romantyczna baśń Friedricha Fouque o wodnej rusałce; wydana w 1811, posłużyła za libretto oper E.T.A. Hoffmana i A. Lortziga oraz zainspirowała H. Ch. Andersena do napisania Małej syrenki. [przypis edytorski]

ondyna — boginka wodna. [przypis edytorski]

Ondyna (niem. Undine) — wodna rusałka, tytułowa bohaterka romantycznej baśni Friedricha Fouque (1777–1843) z 1811, która posłużyła za libretto oper E.T.A. Hoffmana i A. Lortziga oraz zainspirowała H. Ch. Andersena do napisania Małej syrenki. [przypis edytorski]

ondyna — w mitologii słowiańskiej boginka wabiąca mężczyzn w tonie rzek i jezior. [przypis edytorski]

ondzie (starop.) — w onym miejscu; tam. [przypis edytorski]

on — dziś: ów, ten. [przypis edytorski]

onę — dziś popr. forma B. lp r.ż.: ją. [przypis edytorski]

onę (gw.) — ją. [przypis edytorski]

onę (starop.) — dziś: tę. [przypis edytorski]

onę (starop. forma) — ją. [przypis edytorski]

onę (starop. forma) — tę. [przypis edytorski]

onę (starop.) — ową, tą. [przypis edytorski]

onę (starop.) — tę, ową. [przypis edytorski]

onę — tę, ową. [przypis edytorski]