Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 159649 przypisów.
zejmie (gw. forma) — zdejmie. [przypis edytorski]
zejmijcie — dziś popr.: zdejmijcie; por. jąć: wziąć, złapać. [przypis edytorski]
zejrzały — dziś: dojrzały. [przypis edytorski]
zejść (daw.) — wzejść; tu forma imiesłowowa: groch zeszły, czyli taki, który wzrósł. [przypis redakcyjny]
zejść (daw.) — wzejść, wyrosnąć; tu: forma 3 os. lp cz. przesz. rodz. m.: zeszedł. [przypis edytorski]
zejść (daw.) — wzejść, wzrosnąć; tu forma 3 os. lp. czasu dokonanego: zeszedł. [przypis redakcyjny]
zejść kogoś (daw.) — najść kogoś, odwiedzić nieoczekiwanie; nagle nadejść i zastać kogoś przy czymś, zaskoczyć, przyłapać. [przypis edytorski]
zejść kogoś (daw.) — najść kogoś, odwiedzić nieoczekiwanie; tu forma 3. os. lp cz. przeszł.: zeszedł nas. [przypis edytorski]
zejść kogoś — najść kogoś, odwiedzić nieoczekiwanie; tu forma 3.os.lm cz.przesz: zeszli go. [przypis edytorski]
zejść na coś a. kogoś — zostać czymś a. kimś.; popaść w stan właściwy komuś. [przypis edytorski]
zejść (starop.) — [tu:] umrzeć. [przypis redakcyjny]
zejść — tu: spotkać. [przypis edytorski]
zejść — tu: stać się. [przypis edytorski]
zejść — tu: wzejść, tj. wyrosnąć. [przypis edytorski]
zejść — wzejść; tu forma 3 os. lp czasu przesz.: zszedł. [przypis edytorski]
zejście (się) — tu: spotkanie się. [przypis edytorski]
zejwech (gw. środ.; z jid.) — złodziej kieszonkowy. [przypis edytorski]
ze-ka — czytany po rosyjsku skrót з/к; skrótu tego używano w oficjalnych dokumentach radzieckich od końca lat 20. do końca lat 50. XX w.; pochodził od заключённый каналоармеец, tj. więzień budujący Kanał Białomorsko-Bałtycki, później był stosowany w odniesieniu do wszystkich więźniów; słowo częściej występujące w postaci „zek”. [przypis edytorski]
Ze krwie Awalów bracia dwaj — Franciszek z Peskary i Alfons z Wastu. [przypis redakcyjny]
ze krza (starop.) — zza krzaku. [przypis redakcyjny]
zeks — uwaga! [przypis edytorski]
ze łby — dziś popr.: ze łbów. [przypis edytorski]
zełgę — dziś forma 1.os.lp cz. przysz. dok.: zełgam; od: łgać: kłamać. [przypis edytorski]
zelabant pro parte coronati capitis (łac.) — stali mocno przy koronowanej głowie [przypis redakcyjny]
Zelandia — największa z wysp duńskich (z Kopenhaga), położona na wsch. od Jutlandii. [przypis redakcyjny]
zelando in rem (łac.) — udając gorliwość o dobro. [przypis redakcyjny]
Zelandya — prowincja w Niderlandach. [przypis redakcyjny]
zelant (daw.) — gorliwy, starający się; por. zelota, zelator. [przypis edytorski]
zelant (daw.) — gorliwy wyznawca; dziś: zelota. [przypis edytorski]
zelant (daw., z łac.: zelans, zelantis) — gorliwy, starający się wyznawca; por. zelota. [przypis edytorski]
zelant — gorliwy wyznawca, miłośnik. [przypis redakcyjny]
zelant — osoba silnej wiary. [przypis edytorski]
zelant (z łac.) — gorliwy wyznawca. [przypis edytorski]
Zelea — miasto w Troadzie [Troada to staroż. kraina w płn.-zach. Azji Mniejszej; przyp. WL]. [przypis tłumacza]
Zeleuchus, lokreński król — Zaleukos (VII w. p.n.e.), władca Lokrów Epizefiryjskich, greckiej kolonii w płd. Italii, autor pierwszego spisanego kodeksu praw w starożytnej Grecji, uważanego za bardzo surowy; przytoczoną anegdotę podaje Waleriusz Maksymus Czyny i powiedzenia godne pamięci I 6,5. [przypis edytorski]
Zeleuchus, także lakoński król — powinno być: lokreński; chodzi o Zaleukosa, władcę i prawodawcę Lokrów Epizefiryjskich, greckiej kolonii w płd. Italii. [przypis edytorski]
Zelicha — w Biblii żona Potifara nie jest wymieniana z imienia. [przypis edytorski]
Zelis — być może tożsama z Zefis (w liście CXIV Usbek mówi, że ma 4 żony, pozostałe to Zachi, Fatme i Roksana). [przypis edytorski]
zelkorius — veidrodis. [przypis edytorski]
Zelma, właśc. Selma — zamek będący siedzibą władców Morwenu, królestwa opiewanego w pieśniach Osjana; przen. także jako nazwa krainy. [przypis edytorski]
zelose (łac.) — gorliwie. [przypis redakcyjny]
zelose pro patria et maiestate (łac.) — gorliwie za ojczyzną i majestatem. [przypis redakcyjny]
zelota — gorliwy wyznawca jakiejś religii. [przypis edytorski]
zelozja (z gr.) — gorliwość. [przypis edytorski]
zelus (gr. ζήλος) — gorliwość, współzawodnictwo, zazdrość. [przypis edytorski]
zelus (łac.) — gorliwość. [przypis edytorski]
ze lwami (reg.) — popr.: z lwami. [przypis edytorski]
zelżenie — obelga. [przypis edytorski]
zelżenie — tu: znieważenie. [przypis edytorski]
zelżony — pohańbiony. [przypis edytorski]
zelżyć kroku — zwolnić; uczynić marsz lżejszym, tzn. mniej forsownym. [przypis edytorski]
zelżyć — naubliżać. [przypis edytorski]
zelżyć się czym — zhańbić się czymś. [przypis edytorski]
zelżyć — tu: ulżyć. [przypis redakcyjny]
zelżyć — znieważyć, sponiewierać. [przypis edytorski]
zelżyła — tu: zwolniła. [przypis redakcyjny]
zelżywość (daw.) — obelga. [przypis edytorski]
zelżywość (daw.) — obelga, zniewaga. [przypis edytorski]
zelżywość (daw.) — zniewaga. [przypis edytorski]
zelżywość (starop.) — tu: obraza, obelga. [przypis edytorski]
zelżywy (daw.) — obraźliwy. [przypis edytorski]
zelżywy (daw.) — skłonny do obrażania. [przypis edytorski]
zelżywymi słowy — dziś: lżącymi słowami. [przypis edytorski]
zelżywy — obelżywy, obraźliwy. [przypis edytorski]
zelżywy — obraźliwy. [przypis edytorski]
zelżywy (starop.) — hańbiący, haniebny, sromotny, obelżywy. [przypis edytorski]
zelżywy — tu: obelżywy. [przypis edytorski]
zemdleć (daw.) — osłabnąć. [przypis edytorski]
zemdlenie (daw.) — osłabienie. [przypis edytorski]
zemdlić (daw.) — osłabić. [przypis edytorski]
zemdlić (starop.) — osłabić. [przypis redakcyjny]
zemdlony* — osłabiony. [przypis redakcyjny]
zemgleć — dziś popr.: zemdleć. [przypis edytorski]
zemglić (gw.) — zemdlić. [przypis edytorski]
zemknąć — umknąć, uciec. [przypis edytorski]
zemla (z ros. земля) — ziemia. [przypis edytorski]
ze mnąś (…) robił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: ze mną robiłeś. [przypis edytorski]
zemną (starop. forma) — dziś popr.: ze mną. [przypis edytorski]
zemną (starop. forma ort.) — dziś popr.: ze mną. [przypis edytorski]
zemną (starop. forma ort.) — dziś: ze mną. [przypis edytorski]
zemnie (starop. forma ort.) — ze mnie. [przypis edytorski]
Zemomisław — Siemnomysł, wg Kroniki Galla Anonima ojciec Mieszka I. [przypis edytorski]
Zemowit — Siemowit, syn Piasta, legendarnego założyciela dynastii. [przypis redakcyjny]
zemścić się czego (starop.) — dziś: zemścić się za co. [przypis edytorski]
zemścić się kogo (starop. forma) — zemścić się za kogo. [przypis edytorski]
zemścić się ślubuie (…) pośmiewiska (starop.) — ślubuje zemścić się za pośmiewisko (jakie z siebie uczynił, szukając jej). [przypis redakcyjny]
zemściłam się za brata mego męża (mit. rzym.) — Pigmalion, brat Dydony, zabił jej męża, Acharbasa; sformułowanie Nanny wskazuje raczej na szwagra, jednak należy pamiętać, że choć ta opowieść przypomina Eneidę, nie jest z nią tożsama. [przypis edytorski]
zemściła się na nim sowitymi obelgami — bohaterką tej anegdoty jest pani de Staël; jej krytyczny stosunek do Napoleona znalazł wyraz w Rozważaniach nad rewolucją francuską. [przypis redakcyjny]
zemsta jest rozkoszą Bogów — Stare greckie przysłowie. [przypis autorski]
Zemsta — komedia Aleksandra Fredry (1793–1876), wystawiona po raz pierwszy w 1834 roku. [przypis edytorski]
Zemsta — komedia Aleksandra Fredry. [przypis edytorski]
zemsta skłoniła najświetniejszego rojalistycznego pisarza… — François-René de Chateaubriand, który od 1822 był ministrem spraw zagranicznych, w 1824 został przez ultrarojalistycznego premiera de Villèle'a zwolniony ze stanowiska i przeszedł do liberalnej opozycji. [przypis edytorski]
Zemsta za… popioły ojców… przeklęstwo nowym pokoleniom — słowa te zawierają cały program „ideologiczny” walki Henryka. Nie chodzi mu o „żyjących” arystokratów, lecz o zemstę za zhańbioną przeszłość. Przyszłość zaś przeklina. [przypis redakcyjny]
zemsta z woli niebios Pana słuszna, jak była słusznie ukarana — Ta wątpliwość poety odnosi się do pieśni poprzedniej, gdzie mówi Justynian o Tytusie karzącym Żydów zburzeniem Jerozolimy za ukrzyżowanie Chrystusa. Myśl dosłowna dwóch tych wierszy jest taka: kiedy zemsta, jaka na Chrystusie była dopełniona, jest sprawiedliwą; jakże zniosła sprawiedliwość, ażeby ta sprawiedliwa zemsta na Żydach ukaraną była? [przypis redakcyjny]
zemstę na zdrajcę — żądaniu temu sąd sejmowy uczynił zadość dopiero 1 września 1790 i to bardzo łagodnie; Poniński został skazany tylko na utratę czci, tytułu książęcego, szlachectwa, urzędów i zaszczytów, nazwiska oraz na wygnanie z kraju; na prośby rodziny darowano mu nawet publiczne wyprowadzenie piechotą za miasto przez straż. [przypis redakcyjny]
zemsty na właściciela (daw.) — dziś popr.: na właścicielu. [przypis edytorski]
zeń (daw.) — tu: z niego, jak on. [przypis redakcyjny]
zeń — skrócone: z niego. [przypis edytorski]
zenana — część domu przeznaczona dla kobiet. [przypis edytorski]
zenana — (od zen: żona, kobieta) gineceum, alkierz, część domu przeznaczona dla kobiet. [przypis tłumacza]
