Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | filozoficzny | fizyka | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | staropolskie | szwedzki | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 14908 przypisów.
szruba — śruba. [przypis edytorski]
szruba (z niem.) — dziś: śruba. [przypis edytorski]
szrubie — popr.: śrubie. [przypis edytorski]
szrubując — dziś popr.: śrubując. [przypis edytorski]
szryt (fonet. niem. Schritt) — krok. [przypis edytorski]
szryz — kra, ale nie z lodu, lecz z śniegu tylko. [przypis autorski]
sztaba (daw.) — dziób, przednia część statku. [przypis edytorski]
sztaba (daw. pot.) — wyraz oznaczający pozdrowienie, o znaczeniu zbliżonym do: cześć, witaj, trzymaj się. [przypis edytorski]
sztaba — przód okrętu. [przypis redakcyjny]
sztab Duchonina — prawdop. żart. określenie zaświatów, miejsca, do którego odchodzą zabici żołnierze. [przypis edytorski]
sztab korpuśny — sztab korpusu wojsk. [przypis edytorski]
sztab moskieski — Hetman wykupuje się diabłom pieniędzmi, jakie sam brał od carycy Katarzyny II. „Chór” występuje w roli diabłów-oficerów rosyjskich (tak też ucharakteryzowani byli grający te role aktorzy w przedstawieniu krakowskim). Obraz cały wystylizowany na wzór Widma (Doktora) z Dziadów cz. III (z epilogu). [przypis redakcyjny]
sztabskapitan — w Imperium Rosyjskim stopień oficerski pośredni między stopniem porucznika i kapitana. [przypis edytorski]
sztabsoficer (daw.) — oficer dowodzący w armii rosyjskiej. W dawnym wojsku nazwy stopni wojskowych były jednocześnie określeniami pełnionych funkcji: wyższe funkcje obejmowali oficerowie będący formalnie dowódcami oddziałów, podczas gdy faktyczne dowództwo sprawowali jako ich zastępcy tzw. sztabsoficerowie. [przypis edytorski]
sztabsoficer (daw.) — oficer dowodzący; w dawnym wojsku nazwy stopni wojskowych były jednocześnie określeniami pełnionych funkcji: wyższe funkcje obejmowali oficerowie będący formalnie dowódcami oddziałów, podczas gdy faktyczne dowództwo sprawowali jako ich zastępcy tzw. sztabsoficerowie. [przypis edytorski]
sztabsoficer — oficer sztabu. [przypis edytorski]
sztafaż — tu: elementy ozdobne, uzupełniające obraz (dodatki do jego zasadniczego tematu). [przypis edytorski]
„Sztafeta” — gazeta wydawana przez Obóz Narodowo-Radykalny. [przypis edytorski]
sztafeta — posłaniec konny. [przypis redakcyjny]
sztafeta — tu: posłaniec konny. [przypis edytorski]
sztafety — gońców, umyślnych posłańców. [przypis redakcyjny]
sztafirując — podkręcając. [przypis redakcyjny]
sztagi — liny zabezpieczające maszt przed wyginaniem się do przodu i do tyłu. [przypis edytorski]
sztagi — rodzaj lin. [przypis autorski]
sztag — lina stalowa usztywniająca maszt w płaszczyźnie pionowej wzdłuż osi statku. [przypis edytorski]
sztag — lina usztywniająca maszt w płaszczyźnie pionowej wzdłuż osi statku, mocowana jednym końcem do górnej części masztu, a drugim do dziobu lub rufy. [przypis edytorski]
sztajerek — taniec w metrum 3/4, pochodzący z regionów alpejskich, popularny dawniej w Polsce na ludowych, podmiejskich zabawach, wykonywany jak polka. [przypis edytorski]
sztajer — (niem.) w daw. miejskim folklorze rodzaj skocznej polki. [przypis edytorski]
sztakaniki (z ros.) — szklaneczka. [przypis edytorski]
sztakiety — sztachety; rodzaj ogrodzenia. [przypis redakcyjny]
sztaksel — trójkątny żagiel rozpinany na sztagach (grubych linach stabilizujących maszt) żaglowca. [przypis edytorski]
sztama (pot.) — przyjacielski układ zapewniający wzajemną pomoc. [przypis edytorski]
sztama (z niem., pot.) — przyjacielski układ zapewniający wzajemną pomoc. [przypis edytorski]
sztambuch — album, pamiętnik. [przypis redakcyjny]
sztambuch (daw.) — pamiętnik, do którego przyjaciele wpisują wiersze i aforyzmy na pamiątkę. [przypis edytorski]
sztambuch — rodzaj pamiętnika, do którego wpisują się znajomi. [przypis edytorski]
sztambuchu — w innych wydaniach: albumie. [przypis edytorski]
sztamknajpa (daw. środ., z niem. Stammkneipe) — ulubiony, często odwiedzany lokal. [przypis edytorski]
sztamowe róże — róże pienne. [przypis edytorski]
sztamowy — o krzewach, najczęściej różach: pienny, mający pień. [przypis edytorski]
sztamowy — pienny, mający pień. [przypis edytorski]
sztanca — stempel z twardego metalu do wytłaczania lub wycinania wzorów na przedmiotach. [przypis edytorski]
sztandarem: biało-niebieskie obłoki — być może aluzja to tego, że flagą syjonistyczną, wybraną w 1897 roku przez I Kongres Syjonistyczny, był biały prostokąt z dwoma poziomymi niebieskimi pasami i umieszczoną na środku niebieską gwiazdą Dawida; sztandar ten stanowi obecnie flagę państwową Izraela. [przypis edytorski]
sztandar (…) Rzymski (…) zmieniono mu imię — Oriflamma. [przypis edytorski]
sztandary z trzema rzekami — wyrażenie niejasne; w dawnym herbie węgierskim znajdowały się trzy góry i cztery rzeki (Dunaj, Cisa, Sawa, Drawa). [przypis redakcyjny]
sztangret a. stangret (z niem. Stangenreiter) — woźnica; [właśc. powożący jedynie karetą, nie: wozem, jak zwykły woźnica; red. WL]. [przypis redakcyjny]
sztangret — dziś popr.: stangret. [przypis edytorski]
sztathuder (z hol. stadhouder: namiestnik) — tytuł dziedzicznego naczelnika Zjednoczonych Prowincji Niderlandzkich, w opisywanym przypadku był nim Wilhelm V, książę Orański. [przypis edytorski]
Sztatuder (z niem.) — właśc. Stadhouder, namiestnik niderlandzki; chodzi o Niderlandy. [przypis edytorski]
szterling — nieoficjalna nazwa funta brytyjskiego, tj. waluty używanej w Wielkiej Brytanii. [przypis edytorski]
Szternfeld, Dawid — sekretarz Abrama Gajncwacha, kierownika Urzędu do Walki z Lichwą i Spekulacją [przypis edytorski]
sztetyna, bursztówka, cygan — odmiany jabłoni. [przypis edytorski]
Sztiechowice, czes. Štěchovice — miasteczko w Czechach nad Wełtawą, ok. 30 km na południe od centrum Pragi. [przypis edytorski]
sztil (z niem. still) — cicho. [przypis edytorski]
sztimung (jidisz) — nastrój. [przypis edytorski]
sztof (ros.) — miara płynów, butelka o pojemności 1 litra. [przypis edytorski]
sztof (ros.) — miara płynów, butelka o pojemności 1 l. [przypis edytorski]
sztokada (daw.) — szpada. [przypis redakcyjny]
sztok (daw.) — stok, źródło. [przypis redakcyjny]
sztokfisz — ryba morska, zwykle dorsz, rozcięta, wypatroszona oraz wysuszona na powietrzu i słońcu (przygotowane w ten sposób ryby spożywa się głównie na Islandii i w Norwegii). [przypis edytorski]
sztokfisz — suszona ryba. [przypis edytorski]
sztokfisz (z niem. stockfish) — suszona ryba, najczęściej z rodziny dorszowatych. [przypis edytorski]
sztok (niem. Stock) — piętro, kondygnacja. [przypis edytorski]
sztolnia — korytarz kopalniany prowadzący z góry w głąb do złóż kopaliny. [przypis edytorski]
szton — dziś: żeton. [przypis edytorski]
sztony — liczmany, znaczki metalowe lub kościane zastępujące umownie pieniądze w grze. [przypis redakcyjny]
sztorcować (pot.) — upominać, strofować, besztać. [przypis edytorski]
sztorman — oficer wachtowy stojący na czele jednej zmiany załogi jachtu morskiego. [przypis edytorski]
sztos — hazardowa gra w karty. [przypis redakcyjny]
sztosować (z niem. stoßen: uderzać, trącać, graniczyć) — tu: łączyć się poprzez mocne uderzenie, wepchnięcie na siebie (np. dwóch wagonów składu pociągu towarowego). [przypis edytorski]
sztos — uderzenie kijem w kulę bilardową. [przypis redakcyjny]
sztos (z niem.) — tu: cios, uderzenie. [przypis edytorski]
Szto ty skazał (z ros.) — co ty powiedziałeś. [przypis edytorski]
Sztoż heto? (białorus.) — cóż to? [przypis edytorski]
szto za lude (z ukr.) — co za ludzie. [przypis redakcyjny]
sztraf (daw.) — grzywna. [przypis edytorski]
sztraf — grzywna; kara pieniężna. [przypis edytorski]
sztrafny — dziennik kar. [przypis autorski]
sztrafny — osoba wymierzająca karę (daw. sztraf). [przypis edytorski]
sztraf (z niem.) — kara pieniężna. [przypis redakcyjny]
sztraf (z niem.) — kara. [przypis edytorski]
sztrajmel — chasydzki kapelusz obramowany lisim futrem. [przypis tłumacza]
sztrajmł — kapelusz z lisim otokiem noszony w dni uroczyste przez chasydów. [przypis tłumacza]
sztrajml — chasydzki kapelusz obramowany lisim futrem. [przypis edytorski]
sztrajml — chasydzki kapelusz obramowany lisim futrem. [przypis tłumacza]
sztras a. stras — rodzaj szkła imitującego brylanty a. inne kosztowne kamienie szlachetne. [przypis edytorski]
sztrof a. sztraf (z niem.) — kara pieniężna, grzywna. [przypis edytorski]
sztrofa (z niem.) — kara. [przypis edytorski]
sztrof — kara pieniężna, kontrybucja. [przypis edytorski]
sztrofować — dziś: strofować; upominać, karcić. [przypis edytorski]
sztroman (z niem.) — osoba podstawiona, figurant. [przypis redakcyjny]
sztrudel — niem. Strudel to: strucla, ale też topiel, odmęty, wir wodny; Dulskiej chodzi zaś o „szprudel”, rodzaj wody mineralnej. [przypis edytorski]
sztrulki — gra zręcznościowa znana także jako strulki, hacle, hancle, hacelki, gra w kamyki. Odnotowana już w starożytności zabawa polegająca na podrzucaniu, łapaniu i jednoczesnym dobieraniu pięciu drobnych przedmiotów (np. kamyków czy śrub do podków, tzw. sztuli, haceli). Na początku należy rozsypać na ziemi lub na stole pięć kamyków (hacelków, sztrulków), jeden z nich wziąć do ręki i podrzucić, a następnie, zanim ten spadnie, dobrać jeszcze jeden kamyk i złapać podrzucony. Następny etap polega na podrzuceniu dwóch kamyków i dobraniu trzeciego itd. [przypis edytorski]
sztrych (daw., z niem.) — linia, kreska. [przypis edytorski]
sztubacki — charakterystyczny dla osób młodych, niedojrzałych. [przypis edytorski]
sztubacki (daw.) — uczniowski. [przypis edytorski]
sztuba (daw.) — szkoła. [przypis edytorski]
sztuba (daw., z niem.) — szkoła. [przypis edytorski]
sztubak (daw.) — gimnazjalista lub uczeń szkoły średniej. [przypis edytorski]
sztubak (daw.) — uczeń gimnazjum albo szkoły średniej. [przypis edytorski]
