Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 449 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 161199 przypisów.

uwodzić się — tu: zwodzić samego siebie, oszukiwać się. [przypis edytorski]

uwodzić (starop.) — tu: wieść, prowadzić. [przypis edytorski]

uwolnił — dziś raczej: zwolnił. [przypis edytorski]

uwolnił nas spod przewagi macedońskiej — po wojnach macedońskich toczonych z przerwami w latach 215–168 p.n.e. Rzym podbił i rozczłonkował Macedonię, która wcześniej, po bitwie pod Cheroneją w 338 p.n.e., podporządkowała sobie większość greckich polis. [przypis edytorski]

uwolnion — dziś: uwolniony. [przypis edytorski]

Uwolnion oskarżony! Równa ilość głosów — w przypadku równej ilości głosów skazujących i uniewinniających areopag wydawał wyrok uwalniający od kary; uważano, że Atena jako opiekunka tego sądu oddaje głos na korzyć oskarżanego (tzw. kamyk Ateny). [przypis edytorski]

uwonnić — nadać piękny zapach; tu: zagłuszyć zły zapach krwi. [przypis edytorski]

uwrier (z fr. ouvrier) — robotnik, pracownik. [przypis edytorski]

uwroć — roślina z rodziny gruboszowatych. [przypis edytorski]

u wszystkiego świata (starop.) — przed całym światem; wobec całego świata. [przypis edytorski]

u wysokości — dziś raczej: na wysokości. [przypis edytorski]

uwzględnienie — tu: wzgląd. [przypis edytorski]

uxor (łac.) — żona; tu B. lp. uxorem: żonę. [przypis edytorski]

Uxor (…) male — Terentius, Adelphoe I, 1, 7. [przypis tłumacza]

užbovyti (lenk.) — linksminti. [przypis edytorski]

užganėdinęs — patenkinęs. [przypis edytorski]

užganėdinimas — pasitenkinimas. [przypis edytorski]

užganėdintas — patenkintas. [przypis edytorski]

užgav — trump.: užgavo. [przypis edytorski]

Užginta! — uždrausta. [przypis edytorski]

užgraudino — užgrūdijo. [przypis redakcyjny]

užkurios — vieta, kur galima eiti gyventi į sutuoktinės namus. [przypis edytorski]

užlaikyti — čia: išlaikyti. [przypis edytorski]

užmetimus — priekaištus. [przypis edytorski]

užminimas — užuomena. [przypis edytorski]

užneša ant […] vardų — yra panašūs į vardus. [przypis edytorski]

užodarbin — uždarbiauti. [przypis edytorski]

užpečkis — vieta už krosnies, užkrosnis. [przypis edytorski]

užpjudyti — užsiundyti šunimi. [przypis edytorski]

užpuola — čia: užpuolimas. [przypis edytorski]

uźreć (gw.) — zobaczyć; rada bym uźreć — chętnie bym zobaczyła. [przypis edytorski]

U źródeł duszy polskiej — właśc. Do źródeł duszy polskiej. [przypis edytorski]

U źródła brak strony 48. (zamiast niej jest duplikat strony 50.); powyższy tekst pochodzi z nowszego wydania. [przypis edytorski]

U źródła brak strony 49. (zamiast niej jest duplikat strony 51.); powyższy tekst pochodzi z nowszego wydania. [przypis edytorski]

uźrocze — tu: przejrzysta ektoplazma. [przypis edytorski]

uźroczyć — uczynić przezroczystym. [przypis edytorski]

užrūstinta — supykdinta. [przypis edytorski]

užrubežyj — užsienyje. [przypis edytorski]

uźrzała (starop. forma) — ujrzała. [przypis edytorski]

uźrzysz (…) drugą stroną (daw.) — dziś: ujrzysz drugą stronę. [przypis edytorski]

užsakai — viešas kieno nors vedybų skelbimas bažnyčioje. [przypis edytorski]

užsimislijęs — susimąstęs. [przypis edytorski]

užsirūpina — dabar: susirūpina. [przypis edytorski]

užsliuogti — šliaužiant užkopti. [przypis edytorski]

Užstovas — vyresnysis piemuo, kerdžius. [przypis edytorski]

užtūrėtų — užlaikytų. [przypis edytorski]

užturėti — sulaikyti. [przypis edytorski]

užvilti — nuvilti. [przypis edytorski]

užvis — trump. už visus. [przypis edytorski]

užvodyti (lnek.) — kliudyti, trukdyti. [przypis edytorski]

užvydėti — pavydėti. [przypis edytorski]

użątek — zebrane plony, zżęte zboże. [przypis edytorski]

użalił się przed nim swej krzywdy — dziś: użalić się przed kim na swą krzywdę. [przypis edytorski]

użyć na jaki (..) cel — dziś raczej: użyć na jakiś cel. [przypis edytorski]

użyć — [tu:] zgubić. [przypis redakcyjny]

użyć w obojgu jednakiej wolności — mieć w obu rzeczach jednakowo wolny wybór; w obojgu: tj. i w pisaniu kołysanek (zob. w. 4) i w pisaniu płaczów (zob. w. 9). [przypis redakcyjny]

Użycie sformułowania „panny mądre” stanowi stylizację biblijną (tu wyraźnie ironiczną), odsyłając do ewangelicznej przypowieści. Wskazuje na to również wzmianka o lampach tychże panien oraz oblubieńcu, którego oczekują. [przypis edytorski]

użycie — w oryginale niem. Lebensgenuß, tj. raczej: radość życia. [przypis edytorski]

użycie w senacie wyrazu greckiego emblema, kłopotało go niezmiernie, chciał go koniecznie łacińskim zastąpić — Swetoniusz [Żywot Tyberiusza 71; także: Kasjusz Dion Historia rzymska LVII, 15; jak się wydaje, greckie ἔμβλημα, oznaczające wypukły ornament na naczyniu, zadomowiło się już w łacinie, sto lat wcześniej Cyceron posłużył się nim dwukrotnie w mowie przeciw Gajuszowi Werresowi]. [przypis autorski]

użycie zbytkowne odkrył wonnego goździka — Dowiadujemy się tu od poety, że Nikolo pierwszy smakosz sieneński, pierwszy korzenne zaprawy do sosów i pieczeni wprowadził w użycie. [przypis redakcyjny]

użyczyć — w oryginale niem. użyto czasownika: vergönnen; tu raczej w znaczeniu: pozwolić. [przypis edytorski]

użyjmyż — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż; inaczej: użyjmy więc, użyjmy zatem. [przypis edytorski]

użyj (…) nade mną litości — okaż mi swoją litość. [przypis redakcyjny]

użyła Opatrzność za narzędzie kary i udoskonalenia poddanej mu ludności (…) żołnierz rosyjski jest najbardziej dociągnięty, najlepiej wyrobiony, najwięcej zdolny pojmować i wykonywać wielkie rzeczyLiteratura słowiańska wykładana w Kolegium francuzkiem, Poznań 1865, t. 3, s. 290. [przypis edytorski]

Użyliśmy zaś wyrazu „epopeja”… — Tłumacząc oryginał, niepodobna częstokroć nie dopełniać myśli wyrazami, których opuszczenie uchodzi w języku greckim, ale sprzeciwia się sposobowi wyrażania się naszemu i czyni je niezrozumiałym; stąd uzupełnienia w przekładzie, przez które styl Arystotelesa, sam w sobie już zaniedbany, staje się często jeszcze bardziej nużący. [przypis tłumacza]

użyteczność tego terminu [„Młoda Polska”] zakwestionował tylko Marian Des Loges (…) założenia o wiele głębsze i ogólniejsze — M. Des Loges, Impresjonizm w literaturze, Sprawozdania z posiedzeń Wydziału I Językoznawstwa i Historii Literatury Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. R. XLI, 1948, s. 43. [przypis autorski]

użytki — dziś popr. forma N. lm: użytkami. [przypis edytorski]

użyty (starop.) — dający się uprosić, przebłagać; o miękkim sercu. [przypis edytorski]

używać (daw.) — mieć coś, dysponować czymś, cieszyć się czymś. [przypis edytorski]

Używajcie dni szczęścia […] na całą długość każdego dnia! — autentyczne. [przypis autorski]

używaliśmy więc czary — nawiązanie do Pieśni filaretów Adama Mickiewicza: „Hej, użyjmy żywota! / Wszak żyjem tylko raz; / Niechaj ta czara złota / Nie próżno wabi nas”. [przypis edytorski]

używie (starop. forma) — 3.os.lp.: użyje, wykorzysta. [przypis edytorski]

użyżniać — dziś popr. pisownia: użyźniać. [przypis edytorski]

użyzniać — dziś popr. pisownia: użyźniać. [przypis edytorski]

uzanca (z wł.) — zwyczaj. [przypis redakcyjny]

uzarskie — husarskie, ciężkiej jazdy polskiej. [przypis redakcyjny]

(…) uzasadnionym jest, cośmy początkowo przyjęli tylko na próbę (…) — eksperyment ten czystego rozumu ma dużo podobieństwa z eksperymentem chemików, zwanym przez nich niekiedy próbą redukcji, w ogóle zaś postępowaniem syntetycznym. Analiza metafizyka rozdzieliła czyste poznanie a priori na dwa bardzo różne pierwiastki, tj. na rzeczy jako zjawiska i rzeczy same w sobie. Dialektyka łączy znowu oba ku zgodzie z konieczną ideą rozumową bezwarunkowości i sądzi, że ta zgoda nigdy nie powstaje inaczej, jak przez owo rozróżnienie, które zatem jest prawdziwe. [przypis autorski]