Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 115552 przypisów.
chętnie — tu: bardzo (kalka językowa z niem.). [przypis edytorski]
Cheapside — jedna z głównych ulic centralnego Londynu, dawniej ośrodek handlowy. [przypis edytorski]
Cheapside — jedna z głównych ulic Londynu, dawny główny ośrodek handlowy, gdzie mieścił się targ i wykonywano publiczne kary na przestępcach. [przypis edytorski]
cheba (gw.) — chyba. [przypis edytorski]
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Cheb — niem. nazwa Eger, miasto w Czechach, zajęte w 1938 roku przez III Rzeszę. [przypis edytorski]
Checi — dziś popr.: Hetyci. [przypis edytorski]
Che combinazione! (wł.) — Co za połączenie! [przypis edytorski]
checza — chata, dom. [przypis edytorski]
checzach — chata kaszubska. [przypis edytorski]
Che danzi ancora! che danzi! Fuori! (wł.) — Zatańcz jeszcze raz! Jeszcze raz! Wychodź! [przypis edytorski]
cheder — dosłownie: pokój; nazwa szkoły dla początkujących, w której żydowscy chłopcy po ukończeniu piątego roku życia uczyli się czytania po hebrajsku modlitw oraz poznawali Pismo Święte. [przypis edytorski]
cheder — elementarna szkoła o charakterze religijnym dla dzieci żydowskich. [przypis edytorski]
cheder — elementarna żydowska szkoła religijna, w której chłopcy od piątego roku życia uczyli się modlitw i Biblii. [przypis edytorski]
cheder (hebr.) — religijna elementarna szkoła żydowska; dawniej uczęszczali tam chłopcy od 3 lub 5 roku życia do Bar Micwy; obecnie rodzaj szkółki niedzielnej również dla dziewcząt. [przypis edytorski]
cheder — szkoła żydowska. [przypis edytorski]
cheder — żydowska szkoła elementarna o charakterze religijnym, przeznaczona dla chłopców. [przypis edytorski]
cheder — żydowska szkoła religijna. [przypis edytorski]
cheder (z hebr. dosł: pokój, izba) — religijna elementarna szkoła żydowska; daw. uczęszczali tam chłopcy od 5 (lub niekiedy już od 3 roku życia) do bar micwy (tj. urządzanej w dniu 13. urodzin uroczystości osiągnięcia pełnoletności), ucząc się języka hebrajskiego, modlitw oraz tłumaczenia Tory i Talmudu; obecnie rodzaj szkółki niedzielnej również dla dziewcząt. [przypis edytorski]
chef-d'oeuvre (fr.) — arcydzieło. [przypis edytorski]
Chefs d'Oeuvres des Péres de l'Eglise — Główne dzieła Ojców Kościoła. [przypis edytorski]
Chejron a. Chiron (mit. gr.) — najmądrzejszy z centaurów, wychowawca wielu herosów, m. in. Achillesa. [przypis edytorski]
Chejron a. Chiron (mit. gr.) — znany z mądrości centaur (tj. pół człowiek a pół koń), wychowawca wielu herosów, m.in. Achillesa. [przypis edytorski]
Chejron a. Chiron (mit. gr.) — znany z mądrości centaur (tj. pół człowiek a pół koń), wychowawca wielu spośród mitologicznych bohaterów. [przypis edytorski]
Chejron (mit. gr.) — jeden z Centaurów, znany z mądrości, w tym i ze znajomości medycyny. [przypis edytorski]
chekke — por. współcz. „szejk”. [przypis edytorski]
chełbić się (rzad.) — chybotać się, falować. [przypis edytorski]
Chełmoński, Józef (1849–1914) — malarz, przedstawiciel realizmu, znany z wiejskich scen rodzajowych. [przypis edytorski]
Chełmoński, Józef (1849–1914) — malarz, reprezentant realizmu. [przypis edytorski]
chełpa — popr.: chełpliwość. [przypis edytorski]
chełpia (daw.) — przechwałki. [przypis edytorski]
chełpić się — chwalić się. [przypis edytorski]
chełpić się (daw.) — chwalić się. [przypis edytorski]
chełpić się (daw.) — przechwalać się. [przypis edytorski]
chełpić się — wywyższać się. [przypis edytorski]
chełpliwość — zarozumiałość. [przypis edytorski]
chełpliwy (daw.) — zarozumiały. [przypis edytorski]
Chelmsford Gaol — lokalne więzienie w mieście Chelmsford w hrabstwie Essex, 42 km na płn.-wsch. od Londynu. [przypis edytorski]
Chelonia mydas (biol.) — żółw zielony (żółw jadalny), gatunek dużego żółwia morskiego o spłaszczonym pancerzu i kończynach przypominających szerokie, płaskie wiosła; waży przeciętnie 70–200 kg, obecnie zagrożony wyginięciem; jego nazwa pochodzi od koloru tkanki tłuszczowej, skorupa ma kolor oliwkowy lub brunatny. [przypis edytorski]
Chelsea — tu: znany angielski klub piłkarski. [przypis edytorski]
chemin de fer (fr.) — odmiana bakarata, gry hazardowej. [przypis edytorski]
chemo-biologiczny — dziś: chemiczno-biologiczny. [przypis edytorski]
Chennu — Chenu (eg.), dziś Gebel el-Silsila, wielkie kamieniołomy piaskowca, położone po obu brzegach Nilu pomiędzy Edfu a Kom Ombo, eksploatowane od epoki Średniego Państwa aż do czasów rzymskich. Na zachodnim brzegu znajdują się niewielkie, wycięte w skale świątynie faraonów XVIII dynastii. [przypis edytorski]
Chenonceau, właśc. Chenonceaux — francuski liniowiec pocztowy, transportujący w 1940 roku wojsko w okolice Narwiku. [przypis edytorski]
Chenopodiaceae (hist. biol.) — komosowate, rodzina roślin zielnych wyróżniana w dawnych systemach taksonomicznych, obejmująca m.in. komosę, buraka i szpinak. Młode liście występującej w Eurazji komosy białej (Chenopodium album), czyli lebiody, dawniej jadano jako jarzynę, tak jak szpinak. [przypis edytorski]
Cheops, Cefren i Menkera — pomieszane i zniekształcone różne wersje imion władców starożytnego Egiptu z IV dynastii, panujących w latach 2620–2510 p.n.e., budowniczych trzech największych piramid: po grecku są to: Cheops, Chefren i Mykerinos, po egipsku: Chufu, Chafre i Menkaure. [przypis edytorski]
Cheops, Khefren i Mykerin — Cheops, Chefren, Mykerinos: greckie wersje imion władców IV dynastii, egipskie: Chufu (ok. 2620–2580 p.n.e.), Chafre (ok.2570–2530 p.n.e.) i Menkaure (2530–2510 p.n.e.), budowniczych trzech największych piramid. [przypis edytorski]
Che orgia! Che demoni! Che bestie infernale! (z wł.) — co za orgia, co za demony, co za bestie piekielne. [przypis edytorski]
che pazie diaboli incarnati (z wł.) — że paziowie to diabły wcielone. [przypis edytorski]
chera (daw.) — wietrzna, śnieżna pogoda; zamieć, zadymka. [przypis edytorski]
Cheraici, dziś Kereici a. Keraici — lud środkowoazjatycki, pochodzenia mongolskiego a. tureckiego, od XI w. wyznający nestorianizm, walczyli z Tatarami, pokonani weszli w skład imperium mongolskiego. [przypis edytorski]
cheraicki — związany z ludem Cheraitów. Cheraici, dziś Kereici a. Keraici — lud środkowoazjatycki, pochodzenia mongolskiego a. tureckiego, od XI w. wyznający nestorianizm, walczyli z Tatarami, pokonani weszli w skład imperium mongolskiego. [przypis edytorski]
Cheraitka — kobieta z ludu Cheraitów. Cheraici, dziś Kereici a. Keraici — lud środkowoazjatycki, pochodzenia mongolskiego a. tureckiego, od XI w. wyznający nestorianizm, walczyli z Tatarami, pokonani weszli w skład imperium mongolskiego. [przypis edytorski]
cher ami (fr.) — drogi przyjacielu. [przypis edytorski]
Cherau — na wschodnim brzegu Nilu, ok. 20 km na północ od Memfis. [przypis edytorski]
Cherbuliez, Victor (1829–1899) — francuski powieściopisarz pochodzenia szwajcarskiego, członek Akademii Francuskiej. [przypis edytorski]
cherche en gémissant (fr.) — szukający jęcząc, szukający wśród jęków. [przypis edytorski]
cherchez la femme (fr.) — szukajcie kobiety (wyrażenie oznaczające, że ukrytą przyczyną sprawy zazwyczaj jest kobieta). [przypis edytorski]
cherchez la femme (fr.) — szukajcie kobiety! (wyrażenie oznaczające, że ukrytą przyczyną sprawy zazwyczaj jest kobieta). [przypis edytorski]
cherchez l'homme (fr.) — szukajcie mężczyzny. [przypis edytorski]
cherem — klątwa religijna powodująca wykluczenie ze społeczności żydowskiej. [przypis edytorski]
Cheril (IV w. p.n.e.) — grecki poet, żyjący w Iasos w Sparcie. [przypis edytorski]
cherlać (daw.) — chorować, słabnąć. [przypis edytorski]
cherlać (pot.) — niedomagać, podupadać na zdrowiu, być przez dłuższy czas słabym. [przypis edytorski]
cherlak (daw.) — słabeusz. [przypis edytorski]
cherlak — ktoś cherlawy: słaby, chorowity. [przypis edytorski]
cherlak — osoba chorowita, wątła. [przypis edytorski]
cherlawy — słaby, chorowity. [przypis edytorski]
Cherofont — w innym przekładzie: Chajrefont. [przypis edytorski]
Cheronea — miejsce bitwy stoczonej 2 sierpnia 338 r. p.n.e., w której wojska Filipa II Macedońskiego zwyciężyły nad siłami ateńsko-tebańskimi, co spowodowało utratę niezależności przez państwa-miasta greckie. [przypis edytorski]
Cheroneja a. Cheronea — miasto w staroż. Beocji; tu Filip Macedoński zadał w 338 r. p.n.e. klęskę połączonym siłom Aten i Teb; pobity w tej bitwie przez Aleksandra Macedońskiego, syna Filipa, oddział Tebańczyków walczył do śmierci ostatniego wojownika. [przypis edytorski]
cheropotamy — ssaki z rodziny świniowatych, zamieszkujące Afrykę i Madagaskar. [przypis edytorski]
cher prince (fr.) — drogi książę. [przypis edytorski]
chersońskie wały — wały obronne Chersonia, miasta położonego nad Dnieprem, na płd. Ukrainy, nieco na północ od Krymu. [przypis edytorski]
Chersones a. Chersonez — staroż. gr. nazwa Półwyspu Krymskiego; także jedno z miast na Krymie (później. ros. Korsuń). [przypis edytorski]
Chersonez Acheruzyjski — Przylądek Acheruzyjski; nazwę Acheruzja nadano w starożytności kilku jeziorom i bagnom, które, podobnie jak różne rzeki zwane Acheron, były uważane za połączone z podziemną krainą zmarłych; później tym słowem zaczęto określać samą tę krainę. [przypis edytorski]
Chersonez Tracki — staroż. nazwa ob. półwyspu Gallipoli, pomiędzy cieśniną Dardanele a zatoką Saros. [przypis edytorski]
Chersonez Tracki — staroż. nazwa półwyspu Gallipoli, położonego wzdłuż Hellespontu (dziś: cieśnina Dardanele), po stronie europejskiej, pomiędzy tą cieśniną a zatoką Saros. [przypis edytorski]
cherub a. cherubin — anioł stojący wysoko w niebiańskiej hierarchii, przebywający blisko Boga. [przypis edytorski]
cherub — a. cherubin; rodzaj anioła stojącego wysoko w hierarchii niebieskiej, tj. przebywającego najbliżej Boga. [przypis edytorski]
cherub a. cherubin — rodzaj anioła stojącego wysoko w hierarchii niebieskiej, tj. przebywającego najbliżej Boga. [przypis edytorski]
cherub — anioł znajdujący się wysoko w hierarchii. [przypis edytorski]
cherub — cherubin; anioł z jednego z wyższych chórów niebiańskich. [przypis edytorski]
cherubim a. cherub — anioł pozostający w bezpośredniej bliskości Boga. [przypis edytorski]
Cherubin a. Cherub — potężna istota nadprzyrodzona, występująca w Biblii, skrzydlaty strażnik, pomagający Bogu w rządzeniu światem. [przypis edytorski]
cherubin — anioł stojący wysoko w niebiańskiej hierarchii, przebywający blisko Boga; przen.: młody człowiek o delikatnej urodzie. [przypis edytorski]
cherubin — anioł stojący wysoko w niebiańskiej hierarchii, przebywający blisko Boga. [przypis edytorski]
cherubin — anioł stojący wysoko w niebiańskiej hierarchii. [przypis edytorski]
cherubin — anioł z jednego z wyższych chórów anielskich. [przypis edytorski]
cherubin — anioł znajdujący się wysoko w hierarchii chórów anielskich. [przypis edytorski]
cherubinek (z hebr.) — aniołek, bardziej przypominający puttę (anioła przedstawianego w formie pucołowatego dziecka) niż Cherubina. [przypis edytorski]
cherubini (hebr. lp cherub, lm cherubim: silni) — w tradycji judaistycznej i chrześcijańskiej istoty nadprzyrodzone, stojące wysoko w hierarchii bytów, znajdujące się w bezpośredniej bliskości Boga. [przypis edytorski]
cherubini i serafini — anioły znajdujące się wysoko w hierarchii chórów anielskich. [przypis edytorski]
cherubini — występujące w Biblii potężne istoty nadprzyrodzone, skrzydlaci strażnicy, pomagający Bogu w rządzeniu światem; wg tradycji mają młodzieńcze, ludzkie rysy, stoją wysoko w niebiańskiej hierarchii. [przypis edytorski]
cherubini (z hebr. cherubim: silni) — w tradycji judaistycznej i chrześcijańskiej istoty nadprzyrodzone, stojące wysoko w hierarchii bytów, znajdujące się w bezpośredniej bliskości Boga; tu również: żartobliwe nawiązanie do nazwiska Cherubiniego, wielbiciela talentu Marii Szymanowskiej. [przypis edytorski]
cherubin — potężna istota nadprzyrodzona występująca w Biblii, skrzydlaty strażnik, pomagający Bogu w rządzeniu światem; Bóg po wygnaniu pierwszych ludzi z ogrodu Eden umieścił przed nim cherubinów i płomienisty miecz wirujący, by strzegli drogi do drzewa życia (Rdz 3, 24). [przypis edytorski]
cherubin — potężna istota nadprzyrodzona, występująca w Biblii, skrzydlaty strażnik, pomagający Bogu w rządzeniu światem; Bóg po wygnaniu pierwszych ludzi z ogrodu Eden umieścił przed nim cherubinów i płomienisty miecz wirujący, by strzegli drogi do drzewa życia (Rdz 3, 24). [przypis edytorski]
cherubin — potężny anioł. [przypis edytorski]
cherubiny i serafiny — anioły znajdujące się wysoko w hierarchii chórów anielskich. [przypis edytorski]
cherubiny (mit.) — anioły wyższego rzędu. [przypis edytorski]
Cherubin (z hebr.) — istota z jednego z wyższych chórów anielskich. [przypis edytorski]
