Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 117343 przypisów.
wyszybajło (daw. pot.) — wykidajło, mężczyzna pilnujący porządku, którego zadaniem jest usuwanie niepożądanych gości z lokalu. [przypis edytorski]
Wyszy — niestaranne skrócenie oznaczające zapewne butelkowaną wodę mineralną z Wysowej Zdroju. [przypis edytorski]
wyszyplił — wysupłał. [przypis edytorski]
wyszywać to kolorami — na wspaniałej szacie ofiarowywanej bogini Atenie podczas jej głównego święta w Atenach. [przypis edytorski]
wytaskać (gw.) — wynieść (z trudem), wydźwignąć. [przypis edytorski]
wytchli — dziś popr. forma: wytchnęli. [przypis edytorski]
wytchniony — tu: wydostający się w płuc wraz z wydechem. [przypis edytorski]
wytecz (daw.) — choroba nożna koni, psów itp. [przypis edytorski]
wytelefonować kogoś (daw.) — dziś: zatelefonować do kogoś. [przypis edytorski]
wytelefonować kogoś (daw.) — osiągnąć kogoś przez telefon, zatelefonować do kogoś. [przypis edytorski]
wytelefonować kogoś (daw.) — zatelefonować do kogoś. [przypis edytorski]
wytkę — dziś popr. forma 1. os.lp: wytkam a. utkam. [przypis edytorski]
wytknąć — tu: wytyczyć. [przypis edytorski]
wytknąć — zarzucać coś komuś. [przypis edytorski]
wytłómaczać — dziś popr.: tłumaczyć. [przypis edytorski]
wytłómaczyć — dziś popr. pisownia: wytłumaczyć. [przypis edytorski]
wytłómaczyć — dziś popr.: wytłumaczyć. [przypis edytorski]
wytłoczona z opoki — tryskająca ze skały. [przypis edytorski]
wytłomaczyć (daw.) — dziś: wytłumaczyć. [przypis edytorski]
wytłomaczyć — dziś popr. forma: wytłumaczyć. [przypis edytorski]
wytłomaczyć — dziś popr.: wytłumaczyć. [przypis edytorski]
wytłumaczono mi to [jak kiełkuje zboże] od dawna: przez gnicie — w księgach Biblii: Jeśli ziarno pszeniczne wpadłszy w ziemię, nie obumrze, samo zostawa, lecz jeśli obumrze, wielki owoc przynosi (J 12, 24); co ty siejesz, nie bywa ożywione, jeśli pierwej nie obumrze (1 Kor 15, 36); tłum. Jakuba Wujka. [przypis edytorski]
wytłumaczony zresztą jasno wierszem poprzedzającym — poprzedni wers brzmiał: „Chwała, interes — oto jego Bóg, jego prawo” i znajdował się podobno po przeciwnej stronie portretu. [przypis edytorski]
wytłumaczże — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że. [przypis edytorski]
wytłumaczże — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: wytłumacz koniecznie. [przypis edytorski]
wytrącać — tu: potrącać; obniżać zapłatę za pracę. [przypis edytorski]
wytrącę — tu: potrącę (z wynagrodzenia). [przypis edytorski]
wytrącił — dziś popr.: potrącił. [przypis edytorski]
wytrajlować (daw. pot.) — wyłudzić, wyprosić. [przypis edytorski]
wytrwany (starop.) — do wytrwania, do przetrwania, do wytrzymania; przykre czyniąc gorąco wytrwane (szyk przestwny): czyniąc przykre gorąco możliwe do wytrzymania. [przypis edytorski]
wytrynić — usunąć, wydalić. [przypis edytorski]
wytrząsać się — natrząsać się, wyśmiewać się. [przypis edytorski]
wytrzęsać — dziś popr.: wytrząsać. [przypis edytorski]
wytrzebić — całkowicie zniszczyć. [przypis edytorski]
wytrzebiony — daw. także: wykastrowany. [przypis edytorski]
wytrzymać czemu (starop.) — dziś: wytrzymać co (wytrzymać tęgi raz, tęgi cios). [przypis edytorski]
wytrzymać szturmowi (starop.) — wytrzymać szturm; przeciwstawić się szturmowi. [przypis edytorski]
wytrzymaszli — daw. konstrukcja z partykułą pytajną -li; znaczenie: czy wytrzymasz. [przypis edytorski]
wytrzymawałeś (daw. forma) — dziś: wytrzymywałeś. [przypis edytorski]
wytuczona dostatki (daw.) — utuczona dostatkami. [przypis edytorski]
wytuzać (daw.) — pobić, wytargać, wytarmosić. [przypis edytorski]
wytwórnia blondynek — wiersz przedstawia proces maskowania ciemnych włosów, co było elementem ukrywania żydowskiego pochodzenia w czasie II wojny światowej. Już od lat 30. XX wieku nazistowska propaganda przedstawiała osoby żydowskiego pochodzenia jako fizycznie, psychicznie i kulturowo różne od tzw. rasy aryjskiej. Rasistowska pseudonauka opisywała różnice w budowie fizycznej jako znaczące dla oceny danej osoby pod względem moralnym czy intelektualnym. Opisywała też rzekome różnice w wyglądzie między osobami należącymi do różnych grup etnicznych, co miało ułatwiać identyfikację, kto jest „prawdziwym Niemcem”, a kto nie i w konsekwencji odróżnić osoby godne życia od tych niegodnych. Pseudonauka i nazistowska propaganda służyły manipulacji społeczeństwem niemieckim i były elementem zdobycia władzy, a następnie przygotowania do wojny, grabieży, masowych morderstw.
W stosunku do Żydów propaganda wytworzyła i kolportowała stereotypowy wizerunek osoby pochodzenia żydowskiej, jako tej o czarnych włosach, długim zakrzywionym nosie, dużych uszach. Tego typu przedstawiania pojawiały się na antysemickich ulotkach, plakatach, w książkach, czasopismach i filmach. W rzeczywistości wśród osób pochodzenia żydowskiego, podobnie jak wśród Polaków czy Niemców, były osoby o najróżniejszej karnacji, kolorze włosów, kształcie twarzy, nosa czy uszu. Lata propagandy sprawiły jednak, że na terenach okupowanych przez nazistów osoby, których wygląd był zbliżony do antysemickich przedstawień, były zagrożone prześladowaniami i śmiercią. Nawet jeśli znalazły się po tzw. aryjskiej stronie getta, miały mniejsze szanse na przeżycie, ponieważ były częściej identyfikowane jako żydowskie i w konsekwencji szantażowane lub wydawane na śmierć przez donosicieli.
Jednym ze sposobów ukrywania tzw. semickiego wyglądu było farbowanie włosów na jasne odcienie. Dotyczyło to zwłaszcza kobiet. Niekiedy poddawano się też (nielegalnym) operacjom nosów, a mężczyźni także rekonstrukcji napletka, co ukrywało fakt obrzezania.
[przypis edytorski]
wytychać (starop.) — odpoczywać. [przypis edytorski]
wytycznia — dziś: wytyczna; wskazówka, drogowskaz. [przypis edytorski]
wytykać (daw.) — dziś: wytyczać. [przypis edytorski]
wytykać — dziś popr.: wytyczać. [przypis edytorski]
wytykać — dziś: wytyczać. [przypis edytorski]
wytykanie — dziś: wytyczanie; odmierzanie i zaznaczanie powierzchni gruntu (daw. za pomocą tyk). [przypis edytorski]
wyuzdany — tu: wypadły z uzdy, nieopanowany. [przypis edytorski]
wywarła wielkie wrażenie na twojego ojca a mego opiekuna — dziś popr.: wywarła wielkie wrażenie na twoim ojcu a moim opiekunie. [przypis edytorski]
wywarły na niego (…) wrażenie — dziś popr.: wywarły na nim wrażenie. [przypis edytorski]
wywarte (gw.) — otwarte. [przypis edytorski]
wywarty (gw.) — otwarty. [przypis edytorski]
wywczas (daw.) — odpoczynek. [przypis edytorski]
wywczas (daw.) — odpoczynek, tu: śmierć. [przypis edytorski]
wywczas (daw.) — odpoczynek, wypoczynek. [przypis edytorski]
wywczas (daw.) — wypoczynek. [przypis edytorski]
wywczas — odpoczynek, urlop. [przypis edytorski]
wywczasować się (daw.) — odpocząć. [przypis edytorski]
wywczasować się (daw.) — wypocząć. [przypis edytorski]
wywczasować się (gw.) — odpocząć. [przypis edytorski]
wywczasy (daw.) — wypoczynek, dłuższa przerwa w pracy lub nauce. [przypis edytorski]
wywczasy (daw.) — wypoczynek. [przypis edytorski]
wywczasy — dziś tylko w lm.: wypoczynek, dłuższa przerwa w pracy lub nauce; wczasy, urlop; od daw. wywczas: odpoczynek. [przypis edytorski]
wywczasy — wczasy, wypoczynek. [przypis edytorski]
wywiadowcze — tu: wynikające z chęci wywiedzenia się, pytające. [przypis edytorski]
wywiady — tu: zwiady. [przypis edytorski]
wywiedować się (daw.) — dowiadywać się o czymś. [przypis edytorski]
wywiedzieć się — dowiedzieć się czegoś potajemnie, wypytać o coś. [przypis edytorski]
wywieisko (gw.) — wydma,wzgórek. [przypis edytorski]
wywieisko — wydma, wzgórek. [przypis edytorski]
wywierać (starop.) — tu: wywodzić; dowodzić. [przypis edytorski]
wywierzysko — otwór w skale wypłukany przez źródło. [przypis edytorski]
wywieść (daw.) — wyprowadzić. [przypis edytorski]
Charles Dickens, Dawid Copperfield, Dawid Copperfield, tom pierwszy
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
wywieść (gw.) — tu w znaczeniu: wyrosnąć. [przypis edytorski]
wywieść się — tu: wyrosnąć. [przypis edytorski]
wywieść w pole — oszukać. [przypis edytorski]
wywieść — wyprowadzić. [przypis edytorski]
wywietrzeją — tu: zaraz ci przejdą. [przypis edytorski]
wywinąć — tu: zwichnąć, skręcić. [przypis edytorski]
wywindykować — odzyskać drogą sądową. [przypis edytorski]
wywindykowanie (z łac. vindico, vindicare: dochodzić własności, mścić się) — odzyskanie własności. [przypis edytorski]
wywiózł ich był (daw.) — daw. forma czasu zaprzeszłego: dziś: wywiózł. [przypis edytorski]
wywiodłszy — dziś: wywiódłszy. [przypis edytorski]
wywiuczyć (z tur., przestarz.) — rozładować, zdjąć bagaż z grzbietu zwierzęcia. [przypis edytorski]
wywłoka — kobieta ciesząca się złą reputacją. [przypis edytorski]
wywód — dawniej w Kościele katolickim: obrzęd błogosławieństwa udzielanego w kościele kobiecie po urodzeniu dziecka. [przypis edytorski]
wywód (daw.) — tu: błogosławieństwo udzielane matce i uroczyste wyprowadzenie jej z kościoła. [przypis edytorski]
wywodzić (daw.) — wyprowadzać. [przypis edytorski]
wywodzić nad bliźnym waszym barbarzyństwo — traktować waszego bliźniego okrutnie, po barbarzyńsku. [przypis edytorski]
wywodzić (starop.) — tu: wyprowadzać (por. wieść: prowadzić). [przypis edytorski]
wywodzić (starop.) — wyprowadzać; tu: usuwać. [przypis edytorski]
wywodzić — tu: śpiewać, wyśpiewywać. [przypis edytorski]
wywołać (daw.) — wygnać. [przypis edytorski]
wywołańczy — tu: uchodźczy, emigrancki. [przypis edytorski]
wywołan (daw.) — wygnany. [przypis edytorski]
wywołaniec — banita, wygnaniec. [przypis edytorski]
wywołaniec (daw.) — wygnaniec, banita. [przypis edytorski]
wywołaniec (daw.) — wygnaniec, bezdomny. [przypis edytorski]
wywołaniec (daw.) — wygnaniec. [przypis edytorski]
