Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 444 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 116588 przypisów.

u zdroja (daw., gw.) — dziś popr. forma D.lp: zdroju. [przypis edytorski]

uzdrowił tam córkę królewską imieniem Bent-res — opowieść o cudownym uzdrowieniu księżniczki Bentresz, siostry żony faraona Ramzesa II, pochodzi z inskrypcji na steli w świątyni Chonsu zbudowanej w Tebach przez Ramzesa III (1186–1155 p.n.e.). Inskrypcja powstała kilkaset lat później, za panowania perskiego lub w epoce ptolemejskiej. [przypis edytorski]

uzdrowion (daw.) — tu: forma krótsza przymiotnika r.m., z końcówką zerową, użyta w celu utrzymania rytmu jedenastozgłoskowca; forma podst.: uzdrowiony. [przypis edytorski]

Uzijah — zgodnie z Księgą Judyty w tym czasie naczelnikami miasta Betulia byli Ozjasz, Chabris i Charmis. Postać o imieniu Uzijah nie pojawia się. [przypis edytorski]

uznać coś jako — dziś: uznać coś za. [przypis edytorski]

uznać (daw.) — tu: dowiedzieć się. [przypis edytorski]

uznajęć — skrócone od: uznaję cię. [przypis edytorski]

uznany jako — dziś: uznany za. [przypis edytorski]

uznawać jako (daw.) — dziś: uznawać za. [przypis edytorski]

uznawam — dziś popr.: uznaję. [przypis edytorski]

uzuchwaleni — rozzuchwaleni. [przypis edytorski]

uzurpacja (z łac.) — bezprawne przywłaszczenie sobie władzy. [przypis edytorski]

uzurpator — ktoś, kto zagarnął władzę wbraw prawu, kto rości sobie pretensje do czegoś, co mu się nie należy. [przypis edytorski]

uzurpować — zagarniać, przywłaszczać. [przypis edytorski]

uzwyczajenie — przyzwyczajenie. [przypis edytorski]

uzyskać sympatię — dziś lepiej: zyskać sympatię. [przypis edytorski]

В перед (ros., wym.: w pieriod) — naprzód. [przypis edytorski]

враги человъка домашні его(ros., daw. pisownia sprzed reformy 1918 r.) — wrogami człowieka są jego domownicy. [przypis edytorski]

выведетъ (ros., daw. pisownia sprzed reformy 1918 r.) — wywnioskuje, zrozumie, wydedukuje. [przypis edytorski]

V-16 — najprawdopodobniej mowa o sterowcu. [przypis edytorski]

Vásquez, Gabriel (1551–1604) — hiszpański jezuita, autor i wykładowca teologii moralnej. [przypis edytorski]

Vásquez, Gabriel (1551–1604) — hiszpański teolog jezuicki, autor i wykładowca teologii moralnej m.in. w Madrycie i Rzymie, cieszył się wielkim uznaniem współczesnych. [przypis edytorski]

va banque (fr.) — formuła używana w karcianych grach hazardowych; (grać) na całość, o wszystko. [przypis edytorski]

va banque (fr.) — o cały bank, o wszystko; formuła używana w grach hazardowych. [przypis edytorski]

va banque (fr.) — w grach hazardowych zakład o wartości całej posiadanej przez gracza puli. [przypis edytorski]

Va bene, va bene, signora! (wł.) — Dobrze, dobrze proszę pani! [przypis edytorski]

Va bene, va bene (wł.) — dobrze, dobrze. [przypis edytorski]

Va bene (wł.) — dobrze. [przypis edytorski]

vacans (łac.) — wolne miejsce, wakat. [przypis edytorski]

Vacationes cras (łac.) — jutro wakacje. [przypis edytorski]

vacat (łac.; 3 os. lp. cz. ter.) — wolny. [przypis edytorski]

vacat (łac.) — wakat, wolne stanowisko. [przypis edytorski]

vaco, vacare (łac.) — brakować, być pustym; tu 3.os. lp cz.ter. vacat: jest nieobsadzone, pozostaje wolne. [przypis edytorski]

vaco, vacare (łac.) — być wolny, niezajętym; tu 3 os. lp cz.ter. vacat: jest wolna, nieobjęta. [przypis edytorski]

Vacquerie i Meurice — oddani wielbiciele Wiktora Hugo, młodsi od niego o 16–17 lat: Auguste Vacquerie (1819–1895): dziennikarz i pisarz; Paul Meurice (1818–1905): powieściopisarz i dramaturg. [przypis edytorski]

vacuum (łac.) — pustka, próżnia. [przypis edytorski]

vade mecum (łac.) — dosł. chodź ze mną; por. vademecum: przewodnik (po jakimś obszarze geograficznym, miejscowości itp.). [przypis edytorski]

vade retro (łac.) — idź precz; początek frazy: Vade retro, satanae! (idź precz, szatanie!). [przypis edytorski]

Vade retro, satanae! (łac.) — idź precz, szatanie! [przypis edytorski]

vadium a. wadium (z łac.) — zaliczka wpłacana przed transakcją (zwłaszcza przed przetargiem), kaucja. [przypis edytorski]

vadium (łac.) — dziś spolszczone: wadium; kwota zabezpieczenia, wpłacana oferentowi jako warunek udziału w aukcji, mająca zapewniać wiarygodność majątkową i dobrą wolę każdego z uczestników; po zakończeniu aukcji wadium jest zwracane. [przypis edytorski]

vadžioti — griežti melodijas. [przypis edytorski]

vae misero mihi! (łac.) — biada mi, nieszczęsnemu! [przypis edytorski]

vae soli (łac.) — biada samotnemu. [przypis edytorski]

vagabundos e revolucioneiros, popr.: …revolucionários (port.) — włóczędzy i rewolucjoniści. [przypis edytorski]

vaga-lume (port.) — potoczna portugalska nazwa chrząszczy z rodzin Elateridae, Phengodidae i Lampyridae zdolnych do bioluminescencji (wytwarzania światła). [przypis edytorski]

vaidai — ginčai. [przypis edytorski]

vaideliotas — senovės prūsų ir lietuvių pagonių vyresnysis dvasininkas. [przypis edytorski]

vaideliotas — senovės prūsų ir lietuvių pagonių vyresnysis dvasininkas, žynys. [przypis edytorski]

vaidelotas — senovės lietuvių ir prūsų pagonių vyresnysis žinys. [przypis edytorski]

vaidentuvė — vaizduotė. [przypis edytorski]

Vaidila — senovės lietuvių ir prūsų pagonių vyresnysis kunigas, žynys. [przypis edytorski]

Vaidilo apysakaKonrado Valenrodo A. Mickevičiaus lenkiškai parašyto V. Kudirkos versta tik Vaidilos apysaka. [przypis edytorski]

Vain espoir! (fr.) — Próżna nadzieja! [przypis edytorski]

vaisbūnas — pirklys. [przypis edytorski]

vaiskas (lenk.) — kariuomenė, armija. [przypis edytorski]

vaiskus — permatomas. [przypis edytorski]

vaitas (lenk.) — perk. vadas. [przypis edytorski]

vaitojimai — aimanos, dejonės. [przypis edytorski]

vaitoti - aimanuoti, dejuoti. [przypis edytorski]

vaitoti — dejuoti, aimanuoti. [przypis edytorski]

vajavojantis (lenk.) — kovojantis. [przypis edytorski]

vajavoti (lenk.) — kariauti. [przypis edytorski]

vakarinės — mišparai. [przypis edytorski]

vaktoti — saugoti, rūpintis. [przypis edytorski]

vaktuoti — ginti nuo priešų. [przypis edytorski]

valandrodis — dab. laikrodis. [przypis edytorski]

valčius — šokis, valsas. [przypis edytorski]

Val d'Aoste (fr.) — Dolina Aosty, kraina hist. w płn.-zach. Włoszech. [przypis edytorski]

Val-de-grâce, Hôpital militaire (frz.) — „Tal der Gnade”, Militärhospital. [przypis edytorski]

Val de Grâce — świątynia rzymskokatolicka ufundowana przez królową Annę Austriaczkę (1601–1666), żonę Ludwika XIII (1601–1643), w geście wdzięczności za urodziny (po 23 latach małżeństwa) jej syna, następcy tronu, przyszłego Ludwika XIV (1638–1715); fundacja była aktem wdzięczności dla Marii Dziewicy oraz dla wspierających stale królową benedyktynek, które miały klasztor w bezpośrednim sąsiedztwie nowego, wspaniałego, pałacowego kościoła, usytuowany przy bulwarze Port-Royal 74, w V dzielnicy Paryża. [przypis edytorski]

Valdemorillo — miasto położone w Hiszpanii, we wspólnocie autonomicznej Madryt; w czasie hiszpańskiej wojny domowej znajdowało się tutaj centrum działań armii republikańskiej podczas słynnej bitwy pod Brunete. [przypis edytorski]

Valéry, Paul (1871–1945) — francuski poeta i eseista, uprawiający poezję refleksyjną, intelektualną. [przypis edytorski]

Vale et me ama (łac.) — Bądź zdrów i kochaj mnie. [przypis edytorski]

vale et me ama (łac.) — bądź zdrów/zdrowa i kochaj mnie. [przypis edytorski]

Vale et me amantem redama (łac.) — Bądź zdrów i kochaj mnie wzajemnie. [przypis edytorski]

vale (łac.) — bądź zdrów. [przypis edytorski]

Vale (łac.) — bądź zdrów. [przypis edytorski]

vale (łac.) — bywaj, bywaj zdrów (forma pozdrowienia) [zwyczajowa formuła pożegnalna łacińskich listów; red. WL]. [przypis edytorski]

vale (łac.) — bywaj zdrów, żegnaj. [przypis edytorski]

Valenciennes — Klöppelspitze, nach der franz. Stadt benannt. [przypis edytorski]

valentão (port.) — zabijaka, drab, awanturnik. [przypis edytorski]

Valentia, Gregorius de (łac.: Grzegorz z Walencji; ok. 1550–1603) — hiszpański jezuita, autor i wykładowca teologii scholastycznej m.in. w Ingolstadt i Rzymie; uhonorowany przez papieża Celestyna VIII tytułem „doktora doktorów”. [przypis edytorski]