Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 8335 przypisów.

zatracenie — zatraceniec, niegodziwiec, utrapieniec. [przypis edytorski]

zatraceny (z czes.) — zatraceni, skazani na potępienie (przekleństwo). [przypis edytorski]

zatracić — zapodziać, zagubić. [przypis edytorski]

zatracił — w rękopisie: zatracioł. [przypis redakcyjny]

zatracon (daw.) — skrócona forma imiesłowu przymiotnikowego r.m.; dziś: zatracony. [przypis edytorski]

zatracony — zagubiony, zaginiony. [przypis edytorski]

zatradowanej — zajętej na rzecz wierzyciela. [przypis redakcyjny]

zatrapiać — dziś: trapić; martwić, zamartwiać. [przypis edytorski]

zatrata (daw.) — zatracenie, zguba. [przypis edytorski]

zatrinkować (z niem. trinken: pić) — wypić. [przypis edytorski]

za triumfalnym postępować wozem — według rzymskiego zwyczaju podczas triumfu za wozem wiozącym zwycięskiego wodza szedł wódz armii pokonanej. [przypis edytorski]

zatrudniać (daw.) — zaprzątać głowę, absorbować. [przypis edytorski]

zatrudniać się — zajmować się. [przypis edytorski]

zatrudnić (daw.) — tu: utrudnić. [przypis edytorski]

zatrudnić — tu: zająć. [przypis edytorski]

zatrudnić — utrudnić, przeszkodzić. [przypis redakcyjny]

zatrudnienie — tu: bycie czynnym, zajętym czymś; wywieść duszę z zatrudnienia: pozbawić życia. [przypis edytorski]

zatrudnione nabycie (starop.) — z trudem uzyskany dobytek. [przypis edytorski]

zatrudniony (tu daw.) — zajęty. [przypis edytorski]

zatrudniony — zajęty. [przypis edytorski]

zatrudniony — zajęty, zaprzątnięty. [przypis edytorski]

zatrutemi — dziś popr.: zatrutymi. [przypis edytorski]

zatrwożyli się — ἀθυμία… ὑπέλαβεν (N), απορία (D). [przypis tłumacza]

z Atrydy — dziś: z Atrydami. [przypis edytorski]

zatrzaskanych — dziś popr.: zatrzaskiwanych. [przypis edytorski]

zatrzask — zamek sprężynowy, którego zapadka zaskakuje automatycznie, bez użycia klucza. [przypis edytorski]

zatrzasłam — popr.: zatrzasnęłam [przypis edytorski]

Za trzewik mi zastępuje — umizga się do mnie (następuje na nogę w tańcu). [przypis redakcyjny]

za trzydzieści su dziennie — za Ludwika XV arystokracja ma sobie za zaszczyt obsypywać bogactwami panny Duthé, Laguerre i inne. Osiemdziesiąt albo sto tysięcy rocznie nie było niczym nadzwyczajnym: wielki pan zhańbiłby się mniejszą kwotą. [przypis autorski]

zatrzymać — tu: zamówić, zarezerwować. [przypis edytorski]

zatrzymał mię strumień — Strumień, który tu płynie, jak się dowiemy w następnych pieśniach, jest to Lete, według starożytnej mitologii, woda niepamięci. Ziemska szczęśliwość, zawarowana oczyszczeniem duszy ze zmaz grzechowych, wtedy tylko będzie zupełną, kiedy dręczące nas przypomnienie uprzednich grzechów z duszy naszej wygładzim. [przypis redakcyjny]

Zatrzymali je jedynie duchowni, ponieważ nie mieli interesu w zamianie. Różnice stanów i godności polegały jedynie na wysokości okupów, jak to ukażę gdzie indziej. Otóż, osobne prawa dały im okupy równie korzystne, jak mieli Frankowie: zachowali tedy prawo rzymskie. — Patrzcie kapitularze dodane do prawa salickiego w Lindembroch, pod koniec tego prawa, i rozmaite kodeksy praw barbarzyńskich, co do przywilejów duchownych w tym względzie. Patrzcie też list Karola Wielkiego do Pepina, twego syna, króla Włoch, z r. 807, gdzie jest powiedziane, że duchowny ma otrzymać potrójny okup. [przypis redakcyjny]

zatrzymanie (starop.) — więzienie. [przypis redakcyjny]

Zatta — miasto Xativa albo San Felipe w prowincji Walencji w Hiszpanii. [przypis redakcyjny]

zaturbować się (daw., gw.) — zmartwić się. [przypis edytorski]

za — (tu rusycyzm:) przez. [przypis edytorski]

za twą całość — za twoją cielesną nietykalność, dla twojego ocalenia. [przypis edytorski]

zatwardzywa (daw.) — dziś: zatwardza. [przypis edytorski]

zatwostepić (neol.) — zatańczyć two-step. [przypis edytorski]

Zatybrze — wł.: Trastevere, rione XIII Rzymu. [przypis edytorski]

zatykajwa (starop. forma) — dziś 2.os.lm trybu rozk.: zatykajmy. [przypis edytorski]

zatyłek — część tylna (tu: hełmu). [przypis redakcyjny]

zatyłek (daw.) — tylna część czegoś; miejsce za czymś. [przypis edytorski]

zatyłek (hełmu) — część tylna. [przypis redakcyjny]

Za tymi świętościami — „Wtem dało się widzieć pomyślne godło, ośmiu orłów kierujących lot ku lasowi, które postrzegłszy, Cezar zawołał: oto rzymskie ptaki, oto prawdziwe pułków bogi”, Tacyt, Roczniki, II, 17 (przekł. Naruszewicza). Przed godłami Rzymianie składali ofiary, jak świadczy Flawiusz dalej VI, VI, 1. [przypis tłumacza]

zatym (starop. forma ort.) — dziś popr.: zatem. [przypis edytorski]

zatym (starop. forma ort.) — dziś: zatem; więc. [przypis edytorski]

zatym (starop.) — za tym; w związku z tym, więc. [przypis edytorski]

Za tysiąc dziewoi ona mi obstoi — Zastąpi mi tysiąc dziewcząt. [przypis edytorski]

zatytułował zbiór kilku swoich komedii „Teatrem miłości” — Portoriche, Théâtre d'amour. [przypis tłumacza]

Za udział w zgromadzeniach lud dostaje wynagrodzenie — w Atenach po przywróceniu demokracji po wojnie peloponeskiej, od 403 p.n.e., za uczestnictwo w obradach zgromadzenia ludowego płacono obywatelom diety (ekklesiastikon), początkowo w skromnej kwocie jednego obola. [przypis edytorski]

zaufać swój skarb — dziś popr.: powierzyć swój skarb. [przypis edytorski]

zaufany — tu: zadufany, mający bezgraniczne zaufanie. [przypis edytorski]

zaufany w stopniu, który trzymał — mając ufność w pozycję, jaką zajmował. [przypis edytorski]

zaum — technika „pisania pozarozumowego” rosyjskiego poety awangardowego Wielimira Chlebnikowa, oparta o symbolizm dźwiękowy. [przypis edytorski]

Zauna — w gwarze obozowej łaźnia, odwszalnia. [przypis edytorski]

zaunywno (ros.) — smętnie, płaczliwie. [przypis redakcyjny]

za upamiętaniem (daw.) — po opamiętaniu się. [przypis edytorski]

za urzędem na polu Marsa goni — na Polu Marsowym, równinie poświęconej bogowi wojny Marsowi, poza tzw. murami serwiańskimi, otaczającymi dawniej Rzym, odbywały się m.in. zebrania ludowe komicjów centurialnych, wybierające urzędników. [przypis edytorski]

za „uśmierienie polskiego miatieża” (z ros.) — za uśmierzenie polskiego buntu (powstania styczniowego). [przypis redakcyjny]

za usmirenje polskawo miatieża (ros.) — za stłumienie polskiego buntu; tytuł medalu nadawanego przez władze carskie m.in. urzędnikom, którzy w czasie powstania styczniowego odznaczyli się szczególną lojalnością. [przypis edytorski]

zausznice — tu: kolczyki. [przypis edytorski]

zausznik (daw.) — powiernik potajemnie dostarczający informacji. [przypis edytorski]

zausznik — powiernik, człowiek zaufany. [przypis edytorski]

zausznik (przestarz.) — powiernik, donosiciel. [przypis edytorski]

zauważył w trawie kilka fiołków (…) „Będę miał kolację” — liście fiołka pachnącego (Viola odorata) są jadalne, nadają się do sałatek i zup wiosennych. [przypis edytorski]

Zauważyliśmy już we Wstępie, że to późne wprowadzenie głównej osobistości jest jednym z najoryginalniejszych, jakie znamy w teatrze. Dwa akty bez mała Tartufe wypełnił swoją osobą, wszystko w tym domu wyraźnie kręci się koło niego, a jeszcze go nie znamy; nic dziwnego, że widz oczekuje tego zjawienia się w największym napięciu. [przypis tłumacza]

Za uwiezione Palladium kryjomie — Palladium, posąg, od którego zawisł los Troi, wykradli Odyseusz i Diomedes. [przypis redakcyjny]

zawada — przeszkoda, przeciwność. [przypis edytorski]

zawada (starop.) — przeszkoda; gdzie się jaka najduje zawada: gdzie się znajduje jakaś przeszkoda. [przypis edytorski]

zawadiacki — awanturniczy, wyzywający. [przypis edytorski]

zawadzić — tu: przynieść szkodę (por. zawada: przeszkoda). [przypis redakcyjny]

zawadzić — tu: uderzyć. [przypis redakcyjny]

zawakować (daw.) — o stanowisku pracy: zostać zwolnionym. [przypis edytorski]

zawakować — zostać opróżnionym; pozostać nieobsadzonym. [przypis edytorski]

zawalidroga — ktoś przeszkadzający innym. [przypis edytorski]

za wami — ὑμῶν (N), ήμῶν (D). [przypis tłumacza]

zawarcie (daw.) — zamknięcie. [przypis redakcyjny]

zawarcie (daw.) — zamknięcie; zawierać: zamykać. [przypis edytorski]

zawarła (daw.) — [tu:] postanowiła. [przypis redakcyjny]

zawarła (starop. forma) — dziś: zamknęła. [przypis edytorski]

zawarła — zamknęła. [przypis edytorski]

zawarł (daw.) — zamknął. [przypis edytorski]